Robert Tomasik wrote:

> Dominik & Co [###D...@w...pl.###] napisał:
>
>>> Pytanie, czy to byli różni bogowie, czy jeden o różnych imionach?
>> Oczywiście, że różni bogowie. Ten "jeden o różnych imionach" to
> ulubiony
>> chwyt chrześcijan, "udowadniających", że tak naprawdę wszyscy wierzą
>> w chrześcijańskiego boga, tylko o tym nie wiedzą.
>
> Nie wiem, czy ulubiony, tym nie mniej konstatacja moim zdaniem dość
> mocno oparta na logice. Skoro społeczność A jest przekonana, że
> jedynym bogiem jest X, zaś społeczność B utrzymuje, ze jedynym
> istniejącym jest Y, to dość naturalną konsekwencją tego jest
> zauważenie, że teorie grup A i B dają się pogodzić zasadniczo bez
> większego problemu - jeśli zauważyć, że jest jeden Bóg - tylko nadano
> mu różne imiona.
>
Być może nie doczytałeś lub przeoczyłeś liczbę mnogą w mojej wypowiedzi więc
zacytuję sam siebie jeszcze raz:
"Dopóki ludzie wyznawali politeizm nie było problemu:
każde plemię, miasto, państwo miało swoich _b_o_g_ó_w_ i żaden nie był ani
lepszy ani gorszy. Wojna pomiędzy np. państwami była też wojną ich
_b_o_g_ó_w_. Wygrywał ten, którego _b_o_g_o_w_i_e_ byli - w mniemaniu
ówczesnych ludzi - silniejsi. Często zdarzało się że jedna strona konfliktu
składała ofiary _b_ó_s_t_w_o_m_ swoich przeciwników by przeciągnąć je na
swoją stronę. To dlatego w Rzymie był ołtarz poświęcony nieznanemu bogu:
zapobiegliwi Rzymianie chcieli na wszelki wypadek przebłagać tylu
_b_o_g_ó_w_ ilu mogli, a nawet jeszcze więcej. Monoteizm zaś zakłada rację
tylko jednej strony; wszyscy inni tkwią w błędzie i wymagają nawrócenia.
Bóg monoteistyczny nie toleruje konkurencji."

Oprócz Żydów ŻADNA społeczność starożytna nie była przekonana, że jej bóg
jest jedyny (w domyśle prawdziwy) - i ja tego też nie napisałem. Co więcej,
ŻADNA społeczność - oprócz Żydów, a i oni na początku też - nie wyznawała
wiary w jednego boga. Z reguły był ich cały panteon: bogów ważnych, mniej
ważnych i takich poślednich (tak na marginesie - ich rolę teraz przejął
kult świętych od tego, tamtego i owego). O ile można mówić o rzymskich
odpowiednikach bogów greckich (Jowisz = Zeus, Minerwa = Atena, Junona =
Hera) i rzeczywiście o "przejęcie domeny działania" i atrybutów pod
zmienionym imieniem, to w przypadku bogów np. babilońskich, słowiańskich,
egipskich (może poza Izydą), czy Majów były to najzupełniej "różne osoby".
Twoje rozumowanie jest więc pozbawione sensu, choć logicznie poprawne.

> Rzecz cała w tym, że wszyscy - bez wyjątku - bogowie mają tendencje do
> małomówności. Jeśli już koniecznie chcą zająć stanowisko w jakiejś
> sprawie, to wybierają sobie posłańców. To powoduje oczywiście w
> konsekwencji kontrowersje nie tylko związane z pochodzeniem przekazu,
> ale i z jego wiernością.

No i na tym rzecz polega: posłańcy decydują o tym, że to oni są posłańcami i
że to ich właśnie przekaz jest prawdziwy. Innymi słowy, są sędziami we
własnej sprawie.
Kiedyś znalazłem w bibliotece małe dziełko anonimowego autora z XVI wieku,
który argumentował, że skoro wierzymy Mojżeszowi, który sam o sobie mówił,
że jest posłańcem (czyli niejako sam się nim mianował), to tak samo musimy
wierzyć Mahometowi i pozostałym im podobnym. Mówiąc dzisiejszym językiem,
brak jest układu odniesienia, pozwalającego stwierdzić, kto mówi prawdę, a
komu się tylko wydaje: "Skoro wierzymy jednemu - musimy wierzyć wszystkim;
w przeciwnym razie świadectwo wszystkich trzeba odrzucić" - czy jakoś tak
to było.

JaromirD

--
Odpowiadając zamień "q" na "o".