Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2010

Rozdział XIII
Omówienie artykułów ustawy budżetowej na rok 2010


Art. 1 stosownie do art. 110 pkt 1, 2 i 3 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. Nr 157, poz. 1240), zwanej dalej „ustawą o finansach publicznych” ustala
łączną kwotę prognozowanych podatkowych i niepodatkowych dochodów budżetu państwa
i łączną kwotę planowanych wydatków budżetu państwa, a także kwotę planowanego deficytu
budżetu państwa na dzień 31 grudnia 2010 r.; biorąc pod uwagę, iż w trakcie wykonania
budżetu państwa zarówno wykonanie dochodów jak i relacja realizacji wydatków w stosunku
do dochodów budżetu państwa kształtuje się zmiennie, powodując w konsekwencji wahanie
poziomu deficytu budżetu państwa, ust. 3 tego artykułu dookreśla termin, na który ustala się
planowany deficyt budżetu państwa tj. na ostatni dzień roku budżetowego; dochody i wydatki
budżetu państwa prezentowane są w załącznikach nr 1 i 2.

Art. 2 stosownie do art. 110 pkt 4, 5 i 6 ustawy o finansach publicznych określa łączną kwotę
prognozowanych dochodów budżetu środków europejskich i łączną kwotę planowanych wydatków
budżetu środków europejskich oraz wynik budżetu środków europejskich, który stanowi deficyt
budżetu środków europejskich i zgodnie z art. 118 ust. 2 ustawy o finansach publicznych
nie jest wliczany do deficytu budżetu państwa; dochody budżetu środków europejskich określa
załącznik nr 3, a wydatki budżetu środków europejskich określa załącznik nr 4.

Art. 3 stosownie do postanowień art. 110 pkt 7, 8 i 9 ustawy o finansach publicznych ustala
planowane przychody i rozchody budżetu państwa, których tytuły zostały wymienione
w załączniku nr 5 oraz planowane saldo przychodów i rozchodów budżetu państwa.

Art. 4 ustala źródła finansowania pożyczkowych potrzeb budżetu państwa, w tym deficytu
budżetu państwa zgodnie z art. 110 pkt 3 ustawy o finansach publicznych zobowiązującym
do ustalenia źródeł pokrycia deficytu budżetu państwa.

Art. 5 określa, zgodnie z postanowieniem art. 82 oraz 95 ust. 2 oraz art. 110 pkt 10 ustawy
o finansach publicznych, limity przyrostu zadłużenia w 2010 r. z tytułu zaciąganych
i spłaconych kredytów, pożyczek oraz emisji i spłaty skarbowych papierów wartościowych,
przy czym przez spłatę kredytów lub pożyczek należy rozumieć terminowe lub
przedterminowe spłaty kapitału, natomiast w przypadku spłaty skarbowych papierów
wartościowych należy rozumieć w
szczególności ich wykup, przedterminowy wykup,
wcześniejszy wykup, odkup oraz zamianę. Uwzględniając postanowienia art. 78 ust. 1 i 3

147
ustawy o finansach publicznych proponowane postanowienia ust. 2 omawianego artykułu
umożliwią dokonywanie operacji finansowych i działań na rynkach finansowych, które wpłyną
na zmianę struktury zadłużenia Skarbu Państwa.

Art. 6 określa kwotę zobowiązań Skarbu Państwa, które mogą być objęte poręczeniem lub
gwarancją spłaty ze środków budżetu państwa, zgodnie z
dyspozycją wynikającą
z art. 31 ustawy z dnia 8 maja 1997 r. o poręczeniach i gwarancjach udzielanych przez
Skarb Państwa oraz niektóre osoby prawne (Dz. U. z 2003 r. Nr 174, poz. 1689, z późn.
zm.). W 2010 r. przewiduje się możliwość udzielenia poręczeń i gwarancji wspierających,
między innymi realizację strategicznych programów rządowych, takich jak budowa autostrad
oraz wspieranie rozwoju infrastruktury, a także tworzenie przez banki linii kredytowych w celu
finansowania przedsięwzięć inwestycyjnych jednostek samorządu terytorialnego oraz małych
i średnich przedsiębiorców.

Art. 7 jest wykonaniem przepisu art. 5a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych
przez Skarb Państwa ubezpieczeniach eksportowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 59, poz. 609,
z późn. zm.), zobowiązującej do określenia w ustawie budżetowej wysokości limitu, którego
nie mogą przekroczyć łączne zobowiązania KUKE S.A. z tytułu gwarantowanych przez
Skarb Państwa ubezpieczeń eksportowych i gwarancji ubezpieczeniowych w 2010 r.

Art. 8 upoważnia ministra właściwego do spraw finansów publicznych do dokonywania ze
środków budżetu państwa wypłat z tytułu kredytów i pożyczek na podstawie umów
międzynarodowych rządom innych państw (w szczególności Islandii i Łotwy) oraz pożyczek
udzielonych samodzielnym publicznym zakładom opieki zdrowotnej oraz jednostkom badawczo-
rozwojowym na podstawie ustawy z
dnia 15
kwietnia 2005
r. o pomocy publicznej
i restrukturyzacji publicznych zakładów opieki zdrowotnej (Dz. U. Nr 78, poz. 684, z późn.
zm).
Ponadto upoważnia ministra właściwego do spraw finansów do udzielania ze środków
budżetu państwa pożyczek dla Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A –
zgodnie z art. 5a ustawy z dnia 7 lipca 1994 r. o gwarantowanych przez Skarb Państwa
ubezpieczeniach eksportowych ustawa budżetowa określa kwotę, do wysokości której mogą
być udzielone pożyczki dla Korporacji Ubezpieczeń Kredytów Eksportowych S.A. z tytułu
gwarantowania przez Skarb Państwa wypłat odszkodowań z tytułu ubezpieczonych
w Korporacji kredytów i kontraktów eksportowych; dla jednostek samorządu terytorialnego –
w ramach postępowania naprawczego – możliwość taka wynika z
art.
224 ustawy
o finansach publicznych; dla Banku Gospodarstwa Krajowego na zwiększenie funduszy
własnych zgodnie z art. 1 ustawy o zmianie ustawy o Banku Gospodarstwa Krajowego (druk

148
nr 2180) i na podstawie art. 1 pkt 1 ustawy z dnia 16 lipca 2009 r. o zmianie ustawy
o autostradach płatnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym oraz o zmianie ustawy
o Narodowym Banku Polskim (Dz. U. Nr 143, poz. 1164) - na rzecz Krajowego Funduszu
Drogowego; a
także pożyczek dla Bankowego Funduszu Gwarancyjnego zgodnie

z art. 15 pkt 6 lit. a ustawy z dnia 14 grudnia 1994 r. o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym
(Dz. U. z 2009 r. Nr 84, poz. 711) do źródeł finansowania zalicza się udzielone pożyczki ze
środków budżetu państwa, które mogą być wykorzystane w przypadku gdy wielkość
roszczeń z tytułu gwarantowanych środków pieniężnych przekroczy wartość, o której mowa
w art. 15 pkt 2 ustawy o Bankowym Funduszu Gwarancyjnym (tj. kwoty przekazane z funduszu
ochrony środków gwarantowanych, pochodzące z wpłat podmiotów objętych systemem
gwarantowania, dokonywanych zgodnie z uchwałą Zarządu Funduszu na wyodrębniony
rachunek specjalny Funduszu w Narodowym Banku Polskim); należy zaznaczyć, że
realizacja rozwiązań w związku z pożyczkami dla Bankowego Funduszu Gwarancyjnego
wiąże się z transferem środków budżetowych jako rozchód budżetu państwa w przypadku
udzielenia pożyczek z budżetu państwa i jako przychód budżetu państwa z tytułu spłaty
udzielonych pożyczek oraz jako dochód budżetu państwa z wpływów odsetek od
udzielonych pożyczek; oraz nieoprocentowanych pożyczek na zapewnienie płynności
finansowej przy realizacji programów finansowanych z udziałem środków przejściowych,
o których mowa w art. 34 Aktu dotyczącego warunków przystąpienia Republiki Czeskiej,
Republiki Estońskiej, Republiki Cypryjskiej, Republiki Łotewskiej, Republiki Litewskiej,
Republiki Węgierskiej, Republiki Malty, Rzeczypospolitej Polskiej, Republiki Słowenii
i Republiki Słowackiej oraz dostosowań w Traktatach stanowiących podstawę Unii
Europejskiej (Dz. Urz. UE L 236 z
23.09.2003, str. 33) oraz programów w
ramach
Narodowego Planu Rozwoju, o którym mowa w ustawie z dnia 20 kwietnia 2004 r.
o Narodowym Planie Rozwoju (Dz. U. Nr 116, poz. 1206, z późn. zm.) – zgodnie z art. 106
ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych
(Dz. U. Nr 157, poz 1241), zwanej dalej „ustawą – Przepisy wprowadzające ustawę
o finansach publicznych”.

Art. 9 – uwzględnia przepisy art. 87 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach
publicznych przewidujące zakończenie likwidacji państwowych zakładów budżetowych
i gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek budżetowych z dniem 31 grudnia
2010 r. i ustala w załączniku nr 6 przychody, wydatki i rozliczenia z budżetem państwa
państwowych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych państwowych jednostek
budżetowych, w podziale na części budżetowe.


149
Art. 10 wypełnia postanowienia art. 122 ust. 1 pkt 1 ustawy o finansach publicznych
zobowiązującego do zamieszczenia, w załącznikach do ustawy budżetowej, planów
finansowych państwowych funduszy celowych; plany te zawiera załącznik nr 7, odrębnie dla
każdego funduszu.

Art. 11 wypełnia dyspozycję art. 102 ustawy – Przepisy wprowadzające ustawę o finansach
publicznych; wykaz inwestycji wieloletnich zawiera załącznik nr 8.

Art. 12 zgodnie z art. 122 ust. 1 pkt 5 ustawy o finansach publicznych zestawienie zadań
z zakresu administracji rządowej i innych zadań zleconych jednostkom samorządu
terytorialnego odrębnymi ustawami zawiera załącznik nr 9.

Art. 13 stosownie do art. 122 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy o finansach publicznych prezentuje,
w formie załącznika do ustawy budżetowej, wykaz jednostek otrzymujących dotacje
podmiotowe oraz kwoty tych dotacji; wykaz ten zawiera załącznik nr 10.

Art. 14 wypełnia dyspozycję art. 122 ust. 1 pkt 6 ustawy o finansach publicznych, zgodnie
z
którym zakres i kwoty dotacji przedmiotowych i podmiotowych zostały określone
w załączniku nr 11.

Art. 15 stanowi realizację postanowień art. 9 ust. 1 oraz art. 10 ustawy z dnia 23 grudnia
1999 r. o kształtowaniu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej oraz o zmianie
niektórych ustaw (Dz. U. Nr 110, poz. 1255, z późn. zm.); zgodnie z postanowieniami
art. 9 ust. 1 ww. ustawy z dnia 23 grudnia 1999 r. w ustawie budżetowej ustala się:
− kwoty wynagrodzeń dla osób objętych i nieobjętych mnożnikowymi systemami
wynagrodzeń,
− kwoty bazowe, które stanowią podstawę naliczania wynagrodzeń dla osób objętych
mnożnikowymi systemami wynagrodzeń,
− średnioroczne wskaźniki wzrostu wynagrodzeń w państwowej sferze budżetowej.
Natomiast ust. 2 stanowi realizację postanowień art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela,
zgodnie z którym w ustawie budżetowej określa się kwotę bazową dla nauczycieli.
W projekcie ustawy budżetowej na 2010 r. zaproponowano utworzenie dwóch rezerw,
zgodnie z postanowieniem art. 10 wymienionej wyżej ustawy.
Rezerwa płacowa na zmiany organizacyjne i nowe zadania przeznaczona jest tylko dla
państwowych jednostek budżetowych i dotyczy wynagrodzeń, przeznaczonych do
uruchomienia w roku 2010, w szczególności w związku z ewentualną realizacją nowych

150
zadań, zwiększeniem zakresu realizowanych zadań lub powołaniem nowych jednostek
organizacyjnych w trakcie roku 2010.
Rezerwa ta jest tworzona na sfinansowanie zadań, na realizację których wysokości środków
finansowych nie można określić w toku prac nad ustawą budżetową.
Rezerwa na zwiększenie wynagrodzeń przeznaczonych na wypłaty wynagrodzeń dla osób
odwołanych z kierowniczych stanowisk państwowych, a także wypłat nagród jubileuszowych,
odpraw emerytalnych i odpraw w związku z przejściem na rentę z tytułu niezdolności
do pracy oraz ekwiwalentów za niewykorzystany urlop wypoczynkowy dla osób zajmujących
kierownicze stanowiska państwowe, dla pracowników jednostek organizacyjnych
stanowiących wyodrębnioną część budżetową, w których średnioroczne zatrudnienie w roku
poprzednim nie przekracza 50 osób.
Jednorazowe wypłaty na rzecz osób zajmujących kierownicze stanowiska państwowe
nie zależą od polityki kadrowej danej jednostki, stąd też istnieje potrzeba utworzenia tej
rezerwy.
Natomiast w jednostkach, w których średnioroczne zatrudnienie w roku poprzednim nie
przekracza 50 osób, trudno jest wygospodarować środki na jednorazowe wypłaty, które są
zmienne w poszczególnych latach.

Art. 16 projektowane zmiany spowodowane są koniecznością dostosowania przepisów
dotyczących sędziów, prokuratorów, aplikantów sądowych, prokuratorskich i referendarskich
oraz patronów aplikantów sądowych, prokuratorskich i referendarskich do obecnie
obowiązującego stanu prawnego; ustawą z dnia 20 marca 2009 r. o zmianie ustawy – Prawo
o ustroju sądów powszechnych oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 56, poz. 459)
dokonano zmian w ustawie z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów powszechnych
(Dz. U. Nr 98, poz.1070, późn. zm.) oraz ustawą z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze
(Dz. U. z 2008 r. Nr 7, poz. 39 oraz z 2009 r. Nr 1 i Nr 26, poz. 156 i 157) w miejsce
dotychczasowej kwoty bazowej określanej ustawą budżetową, wprowadzono nową podstawę
ustalania wynagrodzenia zasadniczego sędziów, prokuratorów i asesorów prokuratorskich,
którą obecnie stanowi przeciętne wynagrodzenie w drugim kwartale roku poprzedniego,
ogłaszane w Dzienniku Urzędowym Rzeczpospolitej Polskiej „Monitor Polski” przez Prezesa
Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 20 pkt 2 ustawy z dnia 17 grudnia
1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (Dz. U. z 2004 r.
Nr 39, poz. 353, z późn. zm.); przedstawione brzmienie wynika również z nowych rozwiązań
prawnych wprowadzonych ustawą z dnia 23 stycznia 2009 r. o Krajowej Szkole Sądownictwa
i Prokuratury (Dz. U. Nr 26, poz. 157 i Nr 56, poz. 459) oraz utratą mocy prawnej przepisów
ustawy z dnia 1 lipca 2005 r. o Krajowym Centrum Szkolenia Kadr Sądów Powszechnych
i Prokuratury (Dz. U. Nr 169, poz. 1410, z późn. zm.); zgodnie z art. 71 ustawy o Krajowej

151