W dniu 16.07.2024 o 15:16, Arnold Ziffel pisze:
>> 2)
>> poszukiwania osób ukrywających się przed organami ścigania lub wymiaru
>> sprawiedliwości, zwanych dalej ,,osobami poszukiwanymi";
> A sąd zapyta, na jakiej podstawie policjant doszedł do wniosku, że ten
> konkretny osobnik może być osobą poszukiwaną.

Ma takie prawo. Wyjaśnienie dla mnie jest proste, tylko czy sąd tak
argumentację w danej konkretnej sytuacji uzna za właściwą. Nie ma
żadnego sensownego algorytmu pozwalającego bez wylegitymowania
stwierdzić, czy dana konkretna osoba jest poszukiwana, czy nie.
Policjant po kilku latach doświadczenia może coś takiego "na czuja"
zrobić i zwiększyć prawdopodobieństwo. Bo - przykładowo - gość na widok
oznakowanego radiowozu zaczął uciekać - no niby być może w tym momencie
zapragnął uprawiania joggingu, ale w garniturze i pod krawatem (ale
zakazu nie ma). To jest cały szereg takich trudnych do uchwycenia
elementów, o których niespecjalnie chciałbym pisać publicznie pomimo
tego, że nie są to jakieś tajne wytyczne. No po prostu jakaś osoba jest
nieadekwatna do reszty. Każdy ma swoje sposoby.

Tak przykładowo facet z rowerem wchodzący na imprezę religijną w grupie
pątników z Hiszpanii, którzy przyjechali autobusem. Nie ma zakazu
prowadzenia roweru. Nie można wykluczyć, że jednym z pątników jest jakiś
kolarz. No ale mimo wszystko... - ten nie miał "biletu" i chciał się
"wkręcić".

Albo ksiądz w koszuli popielatej z koloratką wchodzący w "szyk" ubranych
w tradycyjne stroje do mszy księży ustawionych obok papieskiego ołtarza
- ten akurat odpowiadał za techniczny aspekt przedsięwzięcia i dlatego
był odmiennie ubrany.

Albo ... naprawdę znam masę przypadków, gdy pozornie coś jest
podejrzane, ale daje się to wyjaśnić w spokojnej rozmowie. Najgorsze, co
może taki wytypowany do sprawdzenia osobnik zrobić, to zacząć
"pier...lic" o prawach konstytucyjnych. Ma zagwarantowane, że wszyscy
zrobią wszystko, by wykonać w stosunku do niego wszystkie dostępne i
możliwe procedury - a czasem by kilka minut rozmowy wystarczył i świat
by o idiocie nie słyszał. I nie chodzi o zemstę, ale obawę, że jak
kretyn napisze skargę, to będą się czepiać procedury - czy przykładowo
zajrzeli mu do majtek, bo ówczesne rozporządzenie przewidywało, ze mają
wszystko przeszukać niezalezienie od tego, co szukają. Jeden policjant
"weźmie to na klatę" i będzie później tłumaczył notatkami, że roweru do
majtek wsadzić nie sposób, a drugiemu nie będzie się chciało "kopać z
systemem" i zajrzy do majtek zgodnie z procedurą.

Jak się zrobi z tego problem, to można różne są taktyki tłumaczenia.
Czasem ktoś po prostu odpisze, że w rozporządzeniu stoi, że wszystko, to
wszystko - majtki też. Czasem ktoś próbuje znajdować uzasadnienie
logiczne i argumentować, ze cały rower oczywiście nawet składany do
majtek nie wejdzie, ale może schował wentyl od tego kradzionego roweru.
Czasem sytuacja jest bardziej złożona. Dowodząc wieloma policjantami
czasem każesz konkretnemu policjantowi wylegitymować konkretną osobę. I
gwarantuje Ci, ze dowodzący wie czemu. Policjant legitymuje. Gość pisze
skargę, która do policjanta często dociera po wielu dniach. Pytają
policjanta, który legitymował, a on - zgodnie z prawdą - podaje, że
legitymował, bowiem kazał mu dowódca. Czy to oznacza, że podstawą
legitymowania jest rozkaz dowódcy? No oczywiście, że nie.

Tylko po pierwsze należałoby zapytać o to dowódcę (a nie zawsze to się
da, bo przykładowo legitymujący nie pamięta kryptonimu). po drugie
dowódca, który wskazał do legitymowania kilka osób nei zawsze pamięta,
co go skłoniło do wskazania akurat tej konkretne. Nie zawsze jest czas -
choć to bardzo doby zwyczaj, bo korespondencja się nagrywa) przy
polecenie dodać powód. Ale jak jest więcej legitymowanych, to czasem
trudno dopasować korespondencje do danej osoby. No i potem pojawiają się
takie materiały, ze policjanci legitymowali osoby, bo dowodzący im
kazał. I ja nawet rozumiem, ze jeśli ktoś ne jest obeznany z realiami,
to zaczyna się zastanawiać, co oni tam odwalają.

Dlatego też uważam - tak przy okazji - że te wszystkie filmiki, jak to
udaje się komuś policjanta sprowokować, albo uciec przed nim są bardzo,
ale to bardzo szkodliwe. Po pierwsze prowokują niebezpieczne sytuacje.
Przy takich ucieczkach błąd może popełnić policjant (i zastrzelić
przykładowo kogoś), uciekający (i wpaść choćby pod samochód). Ktoś z
osób przypadkowych może postanowić pomóc Policji (i podłoży nogę
uciekającemu) albo uciekającemu (i podłożyć nogę policjantowi). O
strzelaniu przez świadka do uciekającego nie wspomnę, bo jest to
zakazane co do zasady. Przy takich akcjach często "odwala się" masa
trudnych do przewidzenia rzeczy i każdy NORMALNY sam sobie to wymyśli.

Ostatnio u nas młodzież urządziła sobie o 2 w nocy rajdy crossami po
takim parkingu i przystanku przesiadkowym. Ktoś z mieszkających obok
wezwał Policję, bo spać nie mógł. Wjechał radiowóz i zatrzymał się na
jednym z wjazdów, by rozeznać się w ogóle w sytuacji. Dziewczyny zaczęły
kręcić filmiki, a crossowcy wykonywać jakieś dziwne manewry mające
zdezorientować Policjantów i wykazać, jacy są nieudolni, a owi
motocykliści "szybcy i wściekli". Ponieważ jednak bardziej patrzyli na
ten radiowóz i kręcące je dziewczyny, niż na to, co się dzieje, więc
dwóch z nich zderzyło się na końcu przełączki czołowo. Jeden miał
ochraniacze, więc wylądował w szpitalu ze złamaną ręką. Drugi był w
podkoszulku i spodenkach i z tego co wiem nie żyje - no w każdym razie
jeszcze kilka godzin po zdarzeniu jego stan był bardzo mocno krytyczny.
Zapewne miał piękny pogrzeb w asyście wielu motocyklistów. A mógł żyć,
bo to było poza drogą publiczną i nawet ciężko byłoby się czepić do
niego, że nie miał tablicy rejestracyjnej na crossie.

Wracając do tego typowania do legitymowania. Niestety trzeba trochę
doświadczenia, by z większym prawdopodobieństwem typować osoby do
legitymowania. Powiedzmy wprost, że trzeba kilku "bezpodstawnie"
wylegitymować, by zatrzymać szpiega, złodzieja, poszukiwanego czy
zaginionego. Z czasem wzrasta udział procentowy tych prawidłowo
wytypowanych. Gwarancji nikt nie da, bo ludzie czasem robią takie dziwne
rzeczy, że naprawdę potrafią zaskoczyć nawet po kilkudziesięciu latach
policjanta. Tego starszego po prostu trudniej zaskoczyć. Policjanci,
zwłaszcza służby patrolowej, są rozliczani z tzw. "wyników", czyli
między innymi zatrzymanych osób poszukiwanych. Ale żeby zatrzymać
poszukiwanego trzeba po prostu wylegitymować osoby. Im bardziej idioci
będą domagać się podstaw do legitymowania, tym więcej powstanie mniej
lub bardziej wiarygodnych wyjaśnień. Faktu, że żeby zatrzymać
poszukiwanego trzeba go po prostu wylegitymować to nie zmieni i nie ma
co tu "tupać".

Nie wiem, ile konkretnie dzisiaj jest osób poszukiwanych, ale nie
wnikając w to, jak to oszacowałem (a mam swoje powody by akurat tyle
podać) sądzę, że będzie to około 40~50 tysięcy osób w Polsce. Z różnych
powodów, wliczając w to zaginionych. Czyli mniej więcej jeden promil
populacji w Polsce. Z tego wniosek, że jeśli dany policjant częściej,
niż raz na tysiąc legitymowań ujawnia poszukiwanego, no to jest to wynik
pozwalający sądzić statystycznie, że jednak jakoś tam ich typuje i
wyłapuje tych bardziej prawdopodobnych. Pozostałe 999 osób może się
jedynka z tym czuć szczególnie gorzej.
--
(~) Robert Tomasik