W dniu 02.09.2021 o 18:42, J.F pisze:

> wizy, bo nie "zaproszenia". Chyba ze na jakas panstwowa posade.

No ale wizę się wystawiało w jakimś celu. Jak jechałeś na stypendium to
sprawa jasna, ale jak do rodziny/znajomych to trzeba było mieć
zaproszenie. Wycieczek z Itaką chyba jeszcze wtedy nie było.

> Ale to chyba wlasnie w trybie azylu ... no chyba ze niemieckie
> korzenie bez znajomosci niemieckiego :-)

Właśnie, że głownie za pochodzenie. Podobno każdy kto urodził się przed
1945 na ziemiach w granicach danych Niemiec miał, i chyba nadal ma,
prawo starać się o obywatelstwo Niemiec. Dotyczyło to też potomków osób,
które jakoś tam się dla Niemiec przyczynili, przed i w czasie wojny.
Ja z bliskich kontaktów znam dwie takie historie.

> O paszport to po 81 nie bylo tak latwo.

Ale już po 85' mogło byłć łatwiej. Jednym było łatwiej, innym trudniej,
masowych ucieczek przez granice jednak nie było.

> Turcy chyba tez.

Najwięcej Turków, ale też Hiszpanów czy Włochów i właśnie Polaków,
dostało się do Niemiec i otrzymało obywatelstwa w latach 60/70 bo byli
potrzebni do roboty. Potem ściągali następnych i tak to trwało.
Było to w każdym razie jakoś tam zalegalizowane, bez tego całego
koczowanie i nielegalnego przekraczania granic.