Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2015

Rozdział III
Podstawowe wielkości budżetu państwa w 2015 r.
W projekcie ustawy budżetowej na 2015 rok w zakresie środków krajowych zaplanowano:
− dochody budżetu państwa na kwotę 297.252.925 tys. zł,
− wydatki budżetu państwa na kwotę 343.332.925 tys. zł,
− wydatki, obliczone zgodnie z art. 112aa ust.1 ustawy o finansach publicznych na kwotę
696.735.739 tys. zł,
− limit wydatków, o którym mowa w art. 112aa ust.3 ustawy o finansach publicznych
na kwotę 521.037.315 tys. zł,
− deficyt budżetu państwa na kwotę nie większą niż 46.080.000 tys. zł.
Przedkładany projekt ustawy budżetowej na 2015 rok uwzględnia budżet środków
europejskich, w którym zaplanowano:
− dochody w wysokości 77.842.493 tys. zł,
− wydatki w wysokości 81.277.996 tys. zł,
− ujemny wynik budżetu środków europejskich w wysokości 3.435.503 tys. zł.
Dochody
Prognoza dochodów budżetu państwa na 2015 r. oparta jest na przewidywanej,
nieznacznie wyższej niż w 2014 r. dynamice wzrostu PKB (3,4% w porównaniu do 3,3%).
Uwarunkowania prognozy dochodów budżetu państwa szczegółowo zostały opisane
w rozdziale IV – Dochody budżetu państwa.
Rozwój sytuacji gospodarczej zdeterminowany jest przede wszystkim szacunkiem
następujących czynników makroekonomicznych: wzrostem PKB (3,4% w ujęciu realnym),
średniorocznym wzrostem cen towarów i usług konsumpcyjnych (1,2%), nominalnym
wzrostem wynagrodzeń w gospodarce narodowej (4,3%), wzrostem zatrudnienia
w gospodarce narodowej (0,8%) oraz wzrostem spożycia prywatnego i publicznego
(odpowiednio o 3% i 2,2% w ujęciu realnym).
W 2015 r., w stosunku do bieżącego roku, zostanie ponownie zwiększony udział gmin1
we wpływach z podatku PIT.
ączny udzia jednostek samorządu terytorialnego
we wp ywach z PIT wzrośnie w 2015Łr. z 49,38% do 49,52%. W przypadku podatku CIT
udzia jednostek samorządu terytorialnego pozostanie na poziomie z 2014Łr., tj. 22,86%.

1 Zgodnie z art. 89 ustawy z dnia 13.11.2003 r. o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. 2003
Nr 203 poz. 1966, z późn. zm.)
Ł
17
Istotną planowaną zmianą systemową, której efekty wpłyną na przyszłoroczny poziom
dochodów budżetu państwa z podatku dochodowego od osób fizycznych jest zmiana
polegająca na 20% zwiększeniu kwot ulgi na wychowanie trzeciego i kolejnego dziecka oraz
umożliwieniu skorzystania z pełnej kwoty ulgi tym osobom, które dotychczas wykazywały
zbyt mały podatek, aby w pełni rozliczyć przysługującą ulgę.
Wydatki
Budżet na 2015 r. konstruowany był z zastosowaniem nowej, trwałej stabilizującej reguły
wydatkowej. Zgodnie z zaleceniem Komisji Europejskiej Polska zobowiązała była
do uchwalenia reguły spójnej z ESA 95. Reguła ta ogranicza wzrost wydatków do średniego
wskaźnika wzrostu realnego PKB z ośmiu lat pomnożonego przez prognozowaną inflację.
Poziom wydatków zostaje zredukowany za pomocą mechanizmu korekty finansowej,
w przypadku gdy dług publiczny / deficyt sektora instytucji rządowych i samorządowych
przekraczają pewne progi lub występują narosłe odchylenia od celu średniookresowego
w zakresie salda sektora instytucji rządowych i samorządowych.
Nowa reguła ma szansę usprawnić polskie ramy budżetowe. Jest ona zbliżona do ESA
95, albowiem określa poziom wydatków dla prawie całego sektora instytucji rządowych
i samorządowych, a mechanizm korekty finansowej tej nowej reguły opiera się na wynikach
sektora instytucji rządowych i samorządowych.
Stabilizująca reguła wydatkowa została omówiona szczegółowo w rozdziale V.
W 2015 roku, analogicznie jak w latach ubiegłych pozostanie zamrożony fundusz
wynagrodzeń w jednostkach sektora finansów publicznych, z wyłączeniem sektora
samorządowego oraz wynagrodzeń pracowników publicznych szkół wyższych, które mają
rosnąć w nominalnym tempie 9,14% rocznie, tak aby w latach 2013-2015 ich wzrost osiągnął
łącznie 30%.
W kwocie wydatków budżetu państwa zaplanowano również środki na finansowanie
i współfinansowanie programów i projektów realizowanych z udziałem środków
pochodzących z budżetu Unii Europejskiej (w ramach funduszy strukturalnych, Funduszu
Spójności oraz funduszy unijnych finansujących Wspólną Politykę Rolną), a także środków
pochodzących z pomocy udzielanej przez państwa członkowskie Europejskiego
Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA).
Deficyt
W 2015 r. zakładany jest deficyt budżetu państwa w wysokości 46.080 mln zł oraz
deficyt budżetu środków europejskich w wysokości 3.435,5 mln zł.
Ł
18

Rozdział IV
Dochody budżetu państwa
1. Warunki realizacji dochodów budżetu państwa w 2014 r.
W 2014Łr. szacuje się, że realne tempo wzrostu PKB w Polsce wyniesie 3,3%ŁiŁbędzie
oŁ1,7Łpkt.Łproc. wyższe niż wŁ2013Łr., natomiast w ujęciu nominalnym będzie wyższe
oŁ1,1ŁpktŁproc. niż w 2013Łr.
Na poziom realizacji dochodów budżetu państwa wŁ2014Łr. wp yw ma g ównie
stosunkowo korzystna sytuacja makroekonomiczna, a w szczególności bardziej korzystna
zŁpunktu widzenia dochodów podatkowych, struktura wzrostu PKB. W szczególności, wzrost
gospodarczy w roku 2014, w odróżnieniu od sytuacji w roku 2013, będzie g ównie napędzany
wzrostem popytu krajowego. W ujęciu nominalnym można spodziewać się przyspieszenia
spożycia prywatnego oraz inwestycji publicznych co przyczynia się do poprawy warunków
gromadzenia dochodów budżetowych z podatków pośrednich, g ównego źród a dochodów
budżetu państwa.
WŁ2014Łr. nastąpi również przyspieszenie tempa wzrostu ącznego funduszu p ac,
wynagrodzeń, emerytur i rent, który wed ug przyjętego scenariusza makroekonomicznego
wzrośnie nominalnie o 3,9%, wobec wzrostu w 2013Łr. o 3,2%. Wzrost ącznego funduszu
wynagrodzeń, emerytur i rent bezpośrednio determinuje wzrost bazy podatku dochodowego
odŁosób fizycznych.
Wyraźne przyspieszenie wzrostu gospodarczego w br. sprawia, że w 2014Łr. ujemna
luka produktowa ulega zmniejszeniu. Oznacza to, że po okresie (2012-2013) wystąpienia
1
najgorszych od 2004 roku cyklicznych warunków gromadzenia dochodów
, mamy
do czynienia z ich poprawą. Dodatkowo, za sprawą procyklicznych elastyczności
podatkowych, efekt ten ulega dodatkowemu zwiększeniu. Dzięki temu oraz dzia aniom
uszczelniającym system podatkowy (np. wprowadzenie mechanizmu reserse chargé oraz
solidarnej odpowiedzialności w podatku VAT) , wprowadzonymi już w drugiej po owie 2013 r.
dochody podatkowe w pierwszej po owie br. odnotowa y wysokie tempo wzrostu – 9,1%
w ujęciu rocznym. Przy czym należy zauważyć, że tak wysoki wzrost odnosi się do okresu
(pierwsza po owa 2013 r.), w którym mieliśmy do czynienia z bardzo s abymi wp ywami
podatkowymi (efekt niskiej bazy statystycznej). Obserwowany w pierwszej po owie br. wzrost
strumienia dochodów podatkowych (g ównie za sprawą wzrostu dochodów z VAT) będzie

1 W roku ubiegłym odchylenie komponentu cyklicznego PKB od potencjalnego poziomu wzrostu gospodarczego
osiągnęło swoje minimum – jednocześnie jego poziom był najniż szy od czasu wstąpienia Polski do UE.
19

z up ywem czasu zbliża się do tempa wzrostu bazy podatkowej, której g ównym elementem
jest spożycie prywatne. Biorąc pod uwagę powyższe oraz przyjęty scenariusz rozwoju
sytuacji makroekonomicznej, dochody podatkowe w ca ym 2014 r. powinny ukszta tować się
na znacznie wyższym poziomie od kwot przyjętych w ustawie budżetowej na bieżący rok.
Z kolei dochody niepodatkowe w br. ukszta tują się na niższym od prognozowanego
w ustawie budżetowej na 2014Łr. poziomie, co wynika g ównie z:
− braku wp aty z tytu u rezerwacji częstotliwości z uwagi na prze ożenie terminu og oszenia
aukcji, ze względu na konieczność strategicznego skoordynowania procesów
związanych zŁcyfryzacją kraju (programów: Narodowego Planu Szerokopasmowego,
Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa, Europejskiej Agendy Cyfrowej),
− niższych od pierwotnie planowanych wp ywów z dywidend, co wynika g ównie z faktu,
żeŁspó ka PZU SA wyp aci transzę dywidendy w terminie późniejszym niż planowano
(tj.ŁwŁIŁ2015Łr., zamiast w 2014Łr.) oraz z decyzji Walnego Zgromadzenia Akcjonariuszy
Jastrzębskiej Spó ki Węglowej o braku wyp aty dywidendy w 2014Łr.,
− niższych wp ywów z tytu u aukcji CO2, co wynika przede wszystkim z wprowadzenia
przez Unię Europejską na prze omie roku 2013 i 2014 mechanizmu backloadingu –
tj.Łwycofania w latach 2014-2015 znaczącej części uprawnień z aukcji, co w znaczącym
stopniu ograniczy o dostępną dla Polski pulę uprawnień przeznaczoną do sprzedaży
na aukcjach. Uprawnienia te powrócą na rynek w latach 2018-2019. Obniżenie
dochodów jest tak znaczące przede wszystkim ze względu na fakt, iż backloading obją
wy ącznie uprawnienia przeznaczone do sprzedaży w systemie aukcyjnym, zaś polskie
przedsiębiorstwa otrzymują znaczącą część uprawnień za darmo, co wynika
zŁistniejących derogacji.
2. Dochody budżetu państwa w 2015 r.
Na wzrost dochodów budżetu państwa w 2015Łr. wp yw będą mia y czynniki
makroekonomiczne oraz efekty wynikające z planowanych na przysz y rok zmian
systemowych. Wskaźnikami makroekonomicznymi, które wykorzystywane są do opracowania
indykatorów bazy podatkowej, są:
− wzrost PKB (w ujęciu realnym o 3,4%),
− średnioroczny wzrost cen towarów i us ug konsumpcyjnych (1,2%),
− nominalny wzrost wynagrodzeń w gospodarce narodowejŁ(4,3%),

20

− wzrost zatrudnienia w gospodarce narodowej (0,8%),
− wzrost spożycia prywatnego (w ujęciu nominalnym o 4,2%).
Najistotniejszymi zmianami podatkowymi, które będą mia y wp yw na dochody budżetu
państwa w 2015Łr. będą między innymi:
− zmiana zasad odliczania podatku VAT od samochodów osobowych i innych pojazdów
samochodowych o dopuszczalnej masie ca kowitej do 3,5 tony, oraz innych wydatków
związanych z tymi pojazdami (zmiany zosta y wprowadzone w 2014Łr., z tym że niektóre
zmiany będą mia y zastosowanie od 1 lipca 2015Łr.),
− planowane zmiany w ramach ulgi na wychowywanie dzieci, które polegają na 20%
zwiększeniu kwot ulgi na wychowywanie trzeciego i kolejnego dziecka oraz umożliwieniu
skorzystania z pe nej kwoty ulgi tym osobom, które dotychczas wykazywa y zbyt ma y
podatek, aby w pe ni rozliczyć przys ugującą ulgę; w tym celu wprowadzony zostanie
mechanizm polegający na dodatkowym zwrocie niewykorzystanej kwoty ulgi
(nierozliczonej podatkiem) do wysokości odliczonej od dochodu kwoty sk adek
na ubezpieczenia spo eczne i pomniejszającej podatek kwoty sk adki na ubezpieczenie
zdrowotne,
− wyd użenie terminu na rozliczenie VAT w imporcie przez upoważnionych
przedsiębiorców (AEO – Authorised Economic Operator),
− obniżenie stawek podatku akcyzowego od paliw silnikowych w zależności od rodzaju
paliwa odpowiednio o 25Łz /1000Łl lub 25Łz /1000Łkg (jednocześnie podwyższenie
w ustawie oŁautostradach p atnych oraz Krajowym Funduszu Drogowym stawek op aty
paliwowej dla poszczególnych paliw o te same wartości),
− wprowadzenie definicji samochodu osobowego oraz przepisów odnoszących się
do przychodów i kosztów podatkowych w związku z korektą kwoty podatku naliczonego
odliczonej przy nabyciu lub wytworzeniu samochodu osobowego,
− zwolnienie z opodatkowania wynagrodzeń związanych z ustanowieniem s użebności
przesy u,
− zwolnienie z opodatkowania świadczeń mieszkaniowych otrzymywanych przez żo nierzy
zawodowych,
− zwolnienie z opodatkowania sumy pieniężnej przyznanej przez sąd w związku
zŁnaruszeniem prawa strony do rozpoznania sprawy,
− przesunięcie opodatkowania dochodu z tytu u wniesienia przez m.Łin. uczelnie wyższe,
instytuty badawcze, a także osoby fizyczne (twórców innowacyjnych) do spó ki wk adu
21