Rządowy projekt ustawy o Służbie Więziennej

4) dobrowolne poinformowanie przełożonego dyscyplinarnego o popełnieniu
przewinienia dyscyplinarnego przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego.
4.
Przełożony dyscyplinarny uwzględnia okoliczności, o których mowa w ust. 1 – 3,
wyłącznie w stosunku do funkcjonariusza, którego one dotyczą.


Art. 239. 1. Przełożony dyscyplinarny, jeżeli zachodzi uzasadnione przypuszczenie
popełnienia przez funkcjonariusza przewinienia dyscyplinarnego:
1) wszczyna postępowanie dyscyplinarne:
a) z własnej inicjatywy,
b) na wniosek bezpośredniego przełożonego funkcjonariusza,
c) na polecenie wyższego przełożonego,
d) na żądanie sądu lub prokuratora;
2) może wszcząć postępowanie dyscyplinarne na wniosek pokrzywdzonego.
2.
Wyższy przełożony dyscyplinarny może wszcząć lub przejąć do prowadzenia
postępowanie dyscyplinarne przed wydaniem orzeczenia, jeżeli w jego ocenie jest to
konieczne z uwagi na charakter sprawy.

3. W przypadku, o którym mowa w ust. 1 pkt 1 lit. d i pkt 2, przełożony dyscyplinarny
zawiadamia odpowiednio sąd lub prokuratora albo pokrzywdzonego o wszczęciu
postępowania dyscyplinarnego i wyniku tego postępowania, przesyłając odpis wydanego
orzeczenia lub postanowienia. Materiały przekazane przez sąd, prokuratora albo
pokrzywdzonego włącza się do akt postępowania dyscyplinarnego.
4.
Jeżeli zachodzą wątpliwości co do popełnienia przewinienia dyscyplinarnego, jego
kwalifikacji prawnej, tożsamości sprawcy albo charakter sprawy jest skomplikowany
i złożony, przed wszczęciem postępowania dyscyplinarnego przełożony dyscyplinarny zleca
przeprowadzenie czynności wyjaśniających. Czynności te należy ukończyć w terminie 30 dni.
5.
Postępowanie dyscyplinarne wszczyna się z dniem wydania postanowienia
o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego. Funkcjonariusza, co do którego wydano
postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego, uważa się za obwinionego.

6. Postanowienie o wszczęciu postępowania dyscyplinarnego zawiera:
1) oznaczenie przełożonego dyscyplinarnego;
2) datę wydania postanowienia;
3) stopień, imię i nazwisko oraz stanowisko służbowe obwinionego;

105
4) opis przewinienia dyscyplinarnego zarzucanego obwinionemu wraz z jego
kwalifikacją prawną;
5) uzasadnienie faktycznie zarzucanego przewinienia dyscyplinarnego;
6) oznaczenie rzecznika dyscyplinarnego prowadzącego postępowanie;
7) podpis z podaniem stopnia, imienia i nazwiska przełożonego dyscyplinarnego;
8) pouczenie o uprawnieniach przysługujących obwinionemu w toku postępowania
dyscyplinarnego.

Art. 240. 1. Postępowania dyscyplinarnego nie wszczyna się, a wszczęte umarza:
1) jeżeli czynności wyjaśniające nie potwierdziły zaistnienia przewinienia
dyscyplinarnego;
2) po upływie terminów określonych w ust. 4 i 5;
3) w razie śmierci funkcjonariusza;
4) jeżeli w tej samej sprawie zapadło prawomocne orzeczenie dyscyplinarne lub
toczy się postępowanie dyscyplinarne;
5) gdy ze względu na wagę przewinienia okaże się wystarczające zastosowanie
środków dyscyplinujących w postaci:
a) przeprowadzenia rozmowy dyscyplinującej,
b) zobowiązania obwinionego do przeproszenia pokrzywdzonego,
c) zobowiązania obwinionego do naprawienia wyrządzonej szkody;
6) gdy zachodzi inna okoliczność wyłączająca postępowanie.

2.
Postanowienie o odmowie wszczęcia postępowania dyscyplinarnego oraz
orzeczenie o umorzeniu postępowania dyscyplinarnego doręcza się pokrzywdzonemu, jeżeli
złożył on wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego. Na postanowienie o odmowie
wszczęcia postępowania dyscyplinarnego oraz na orzeczenie o umorzeniu tego postępowania
pokrzywdzony może wnieść zażalenie do wyższego przełożonego dyscyplinarnego

w terminie 7 dni od dnia ich doręczenia. Art. 239 ust. 1 pkt 1 lit. c stosuje się.
3. Postępowania dyscyplinarnego nie wszczyna się po upływie 90 dni od dnia
powzięcia przez przełożonego dyscyplinarnego wiadomości o popełnieniu przewinienia
dyscyplinarnego.

106

4. Kary dyscyplinarnej nie można wymierzyć po upływie roku od dnia popełnienia
przewinienia dyscyplinarnego. Zawieszenie postępowania dyscyplinarnego wstrzymuje bieg
tego terminu.
5. Jeżeli przewinieniem dyscyplinarnym jest czyn zawierający jednocześnie znamiona
przestępstwa, wykroczenia, przestępstwa skarbowego lub wykroczenia skarbowego, upływu
terminu, o którym mowa w ust. 4, nie może nastąpić wcześniej niż upływ terminów
przedawnienia karalności tych przestępstw lub wykroczeń.


Art. 241. 1. Jeżeli wina funkcjonariusza i okoliczności czynu nie budzą wątpliwości i
nie zachodzi potrzeba wymierzenia jednej z kar, o których mowa w art. 231 pkt 3 – 6, po
wysłuchaniu obwinionego i złożeniu przez niego wyjaśnień na piśmie oraz uzyskaniu
pisemnej zgody tego funkcjonariusza o dobrowolnym poddaniu się karze dyscyplinarnej bez
przeprowadzenia postępowania dyscyplinarnego – sporządza się protokół z powyższych
czynności i wydaje się orzeczenie o wymierzeniu kary dyscyplinarnej.
2. Od orzeczenia, o którym mowa w ust. 1, zażalenie nie przysługuje.


Art. 242. 1. Postępowanie dyscyplinarne prowadzi rzecznik dyscyplinarny.
2.
Przełożony dyscyplinarny wyznacza rzeczników dyscyplinarnych na okres 4 lat
spośród funkcjonariuszy w służbie stałej. Funkcjonariusz może być wyznaczany ponownie do
pełnienia funkcji rzecznika dyscyplinarnego.
3.
Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia postępowania dyscyplinarnego wyznacza
rzecznika dyscyplinarnego w stopniu:
1) co najmniej młodszego chorążego, jeżeli postępowanie ma dotyczyć
funkcjonariusza posiadającego stopień w korpusie szeregowych, podoficerów lub
chorążych;
2) co najmniej podporucznika, jeżeli postępowanie ma dotyczyć funkcjonariusza
posiadającego stopień oficerski do stopnia kapitana;
3) co najmniej kapitana, jeżeli postępowanie ma dotyczyć funkcjonariusza
posiadającego stopień majora lub wyższy.
4.
Przełożony dyscyplinarny do prowadzenia postępowania dyscyplinarnego może
wyznaczyć zespół złożony co najmniej z dwóch rzeczników dyscyplinarnych,

107
w szczególności jeżeli jest to uzasadnione złożonym i skomplikowanym charakterem sprawy
lub wagą popełnionego przewinienia.


Art.
243. 1. Przełożony dyscyplinarny odwołuje rzecznika dyscyplinarnego
w przypadkach:
1) zaistnienia okoliczności, które stanowią podstawę zwolnienia go ze służby
w Służbie Więziennej;
2) prawomocnego ukarania go karą dyscyplinarną;
3) przeniesienia go do innej jednostki organizacyjnej niepodlegającej bezpośrednio
przełożonemu dyscyplinarnemu.
2. Rzecznik dyscyplinarny, za zgodą przełożonego dyscyplinarnego, może skorzystać
z pomocy innego rzecznika dyscyplinarnego przy przeprowadzaniu czynności dowodowych.
3. Przełożony dyscyplinarny zawiesza rzecznika dyscyplinarnego w sprawowaniu
swej funkcji w przypadku wszczęcia przeciwko niemu postępowania dyscyplinarnego lub
karnego.


Art. 244. 1. Wyższy przełożony dyscyplinarny, przełożony dyscyplinarny lub rzecznik
dyscyplinarny podlegają wyłączeniu od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym, jeżeli:
1) sprawa dotyczy go bezpośrednio;
2) jest małżonkiem, krewnym lub powinowatym obwinionego lub osoby przez
niego pokrzywdzonej w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania karnego;
3) był świadkiem czynu;
4) istnieje okoliczność tego rodzaju, że mogłaby wywołać uzasadnioną wątpliwość
co do jego bezstronności w danej sprawie.
2. Wyższego przełożonego dyscyplinarnego, przełożonego dyscyplinarnego
i rzecznika dyscyplinarnego można wyłączyć od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym
także z innych uzasadnionych przyczyn.
3. O okolicznościach uzasadniających wyłączenie od udziału w postępowaniu
dyscyplinarnym wyższy przełożony dyscyplinarny, przełożony dyscyplinarny i rzecznik
dyscyplinarny zawiadamiają niezwłocznie odpowiednio wyższego przełożonego
dyscyplinarnego i przełożonego dyscyplinarnego.

108
4. Wyłączenie wyższego przełożonego dyscyplinarnego, przełożonego
dyscyplinarnego i rzecznika dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym
może nastąpić również na wniosek obwinionego lub jego obrońcy, jeżeli został ustanowiony.
5. Przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o wyłączeniu lub odmowie
wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym.

6. Wyższy przełożony dyscyplinarny wydaje postanowienie o wyłączeniu lub
o odmowie
wyłączenia odpowiednio wyższego przełożonego lub przełożonego
dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu dyscyplinarnym.


Art. 245. 1. W przypadku wyłączenia przełożonego dyscyplinarnego od udziału
w postępowaniu dyscyplinarnym na podstawie art. 244 ust. 1 i 2, postępowanie
dyscyplinarne przejmuje wyższy przełożony dyscyplinarny albo wyznacza przełożonego
dyscyplinarnego z równorzędnej jednostki organizacyjnej.

2. W przypadku wyłączenia Dyrektora Generalnego od udziału w postępowaniu
dyscyplinarnym na podstawie art. 244 ust. 1 i 2, postępowanie dyscyplinarne przejmuje jeden
z jego zastępców.

3. W przypadku wyłączenia rzecznika dyscyplinarnego od udziału w postępowaniu
dyscyplinarnym na podstawie art. 244 ust. 1 i 2, postępowanie dyscyplinarne przejmuje do
prowadzenia inny wyznaczony rzecznik dyscyplinarny.

4. Do czasu wydania przez przełożonego dyscyplinarnego postanowienia o wyłączeniu
rzecznik dyscyplinarny podejmuje wyłącznie czynności niecierpiące zwłoki.


Art. 246. 1. Rzecznik dyscyplinarny zbiera materiał dowodowy i podejmuje czynności
niezbędne do wyjaśnienia sprawy. W szczególności przesłuchuje świadków, obwinionego,
przyjmuje od niego wyjaśnienia, dokonuje oględzin. Z czynności tych sporządza protokoły.
Rzecznik dyscyplinarny może także zlecić przeprowadzenie odpowiednich badań.
2.
Z
czynności innych niż wymienione w ust. 1 sporządza się protokół, jeżeli przepis
szczególny tego wymaga albo przełożony dyscyplinarny lub rzecznik dyscyplinarny uzna to
za potrzebne. W pozostałych przypadkach można ograniczyć się do sporządzenia notatki
urzędowej.
3.
Protokół powinien zawierać:


109