Rządowy projekt ustawy o Służbie Więziennej
- określenie organizacji, zadań i zasad funkcjonowania Służby Więziennej;- utrata mocy ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej;
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 2062
- Data wpłynięcia: 2009-05-28
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o Służbie Więziennej
- data uchwalenia: 2010-04-09
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 79, poz. 523
2062
ZAŁ CZNIK Nr 39
WZÓR
Rejestr wymierzonych kar dyscyplinarnych
a
ś
c
i
o
a
a
ni
o
o
e
ni
ż
ono/
kt
e
z
kogo
ł
u
i
a
Stopień służbowy,
i
ni
i
e
s
i
ł
Adnotacja o
t
ę
pow
i
a
–
a
n
Sposób załatwienia:
Postępowanie
imię i nazwisko, stanowisko
i
a
dom
z
e
w
ę
t
e
z
e
d
a
w
a
ni
orzeczenie o ukaraniu (data,
odwoławcze lub
wykonaniu
L.p.
Treść zarzutów (data, miejsce i
– prz
ń
c
z
e
n
służbowe obwinionego,
a
pos
e
pr
ł
/
z
do d
przez kogo wydana, zarzuty,
wznowieniowe;
kary (data
/rok
okoliczności przewinienia)
u pr
e
go
ż
y
a
ko
nazwa jednostki
ę
c
i
s
z
c
z
rozpoczęcia i
rn
a
ni
ł
u
t
ę
pow
rodzaj kary); umorzenie lub
sposób
z
i
ę
c
i
a
w
e
ni
w
organizacyjnej SW
ukończenia
ł
ni
uniewinnienie
załatwienia
s
z
c
z
i
na
e
d
a
t
a
z
pos
i
e
s
z
ono
D
kary
t
ę
pow
prz
c
ypl
a
t
a
pow
pope
a
t
a
w
os
P
z
a
w
D
D
dys
1. 2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9. 10.
57
Uzasadnienie
Celem projektowanego rozporządzenia jest wykonanie upoważnienia
ustawowego zawartego w przepisie art. 263 ustawy z dnia ............................. o Służbie
Więziennej (Dz.U. ........................................................).
Problematyka objęta niniejszym projektem była dotychczas uregulowana na
podstawie rozdziału 8 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z
2002 r. Nr 207, poz. 1761 z późn.zm.) i wydanego z upoważnienia art. 133 tej ustawy -
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie
regulaminu dyscyplinarnego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz. U. Nr 135, poz.
634, z 1999 r. Nr 22, poz. 211, z 2000 r. Nr 9, poz. 128).
Szerokim zmianom w ustawie o Służbie Więziennej poddane zostały przepisy
określające odpowiedzialność dyscyplinarną funkcjonariuszy. Redakcja przepisów tzw.
dyscyplinarnych zawartych w ustawie miała na celu:
likwidację sądów dyscyplinarnych, ich funkcjonowanie nie sprawdziło się bowiem w
praktyce; orzeczenia zapadłe przed tymi sądami były częstokroć kwestionowane
przez sądy administracyjne, zaś w skład sądów dyscyplinarnych wchodziły osoby
niejednokrotnie nie posiadające jakiejkolwiek wiedzy prawniczej;
przyjęcie zasady ponoszenia odpowiedzialności dyscyplinarnej wyłącznie przed
przełożonym, z zachowaniem prawa funkcjonariusza do odwołania się od decyzji
dyscyplinarnej do wyższego przełożonego i następnie – w braku pozytywnego dla
niego rozstrzygnięcia - do właściwego sądu pracy, jako podmiotu „fachowego” i
niezależnego;
wprowadzenie instytucji rzecznika dyscyplinarnego, jako podmiotu samoistnego i
niezależnego, prowadzącego postępowanie dyscyplinarne, który – będąc do tego
odpowiednio przygotowanym – gwarantować będzie praworządność i sprawność
przebiegu postępowania dyscyplinarnego;
wprowadzenie uproszczonego postępowania dyscyplinarnego wraz z możliwością
dobrowolnego poddania się karze.
W stosunku do dotychczasowego rozporządzenia, projekt w całości reguluje
odmienne zagadnienia, sprowadzające się w szczególności do określenia wzorów
postanowień i innych dokumentów sporządzanych w postępowaniu dyscyplinarnym,
obiegu tych dokumentów, prostowaniem błędów pisarskich i rachunkowych oraz innych
oczywistych omyłek. Zagadnienia powyższe nie były przedmiotem regulacji przepisów
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r., które regulowało
odmienne zasady prowadzenia postępowań dyscyplinarnych i wymierzania kar,
organizację i właściwość sądów dyscyplinarnych, postępowanie odwoławcze,
wykonywanie, zacieranie i darowanie kar oraz zagadnienia wznowienia postępowania
dyscyplinarnego.
Sądy Dyscyplinarne nie sprawdziły się w praktyce. Orzeczenia zapadłe przed
tymi sądami są wielokrotnie kwestionowane przez sądy administracyjne, przede
wszystkim na występowanie w ich orzecznictwie szeregu uchybień formalnych i
prawnych wynikających, np. z braku znajomości zasad i procedur administracyjnych
zawartych w Kodeksie postępowania administracyjnego (por. § 70 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie regulaminu
dyscyplinarnego funkcjonariuszy Służby Więziennej, który odsyła do k.p.a.).
58
Sądy dyscyplinarne wbrew położeniu akcentu na wyraz „sąd”, nie są
przygotowane od strony formalnej i prawnej do merytorycznej - w całym zakresie -
oceny wydawanych orzeczeń dyscyplinarnych. W skład sądu dyscyplinarnego wchodzą
funkcjonariusze wybierani w drodze tajnego głosowania przez zebrania ogólne załóg
jednostek organizacyjnych, po dwóch z każdej jednostki, przy czym nie są określone
żadne wymogi formalne, co do kandydatów, za wyjątkiem ich niekaralności. W skład
sądów dyscyplinarnych wchodzą osoby, co prawda, cieszące się zaufaniem
funkcjonariuszy jednostek, ale jednak nie posiadające w większości przypadków,
jakiejkolwiek wiedzy prawniczej, a co najmniej połowa sędziów posiada wykształcenie
średnie. Kadencyjność, niewielka stosunkowo ilość rozpraw, częsta rotacja w zakresie
składu sądu w trakcie kadencji, niechęć wybranych funkcjonariuszy do udziału w
pracach sądu, co wiąże się z dodatkowymi obowiązkami i odpowiedzialnością przed
załogą, dodatkowo wpływa negatywnie na poziom pracy Sądu. Powyższe przesłanki
uniemożliwiają też w krótkim okresie przygotowania grupy funkcjonariuszy do nowej dla
nich roli, jako sędziów zwłaszcza, gdy powszechne jest już występowanie, jako
obrońców - adwokatów.
W tej sytuacji odejście od sądów dyscyplinarnych, z zachowaniem prawa
funkcjonariusza do odwołania się od decyzji dyscyplinarnej przełożonego do wyższego
przełożonego i następnie – w braku pozytywnego dla niego rozstrzygnięcia - do
właściwego sądu powszechnego, jako podmiotu „fachowego” i niezależnego, stanowi
gwarancję praw funkcjonariusza. Należy również zauważyć, że także Zarząd Główny
NSZZF i PW, nie zakwestionował likwidacji instytucji Sądów Dyscyplinarnych (por.
Uchwała Nr 143-VI/2008).
Zarówno ustawodawca w ustawie o funkcjonariuszach i pracownikach, jak i
projektodawca w rozporządzeniu oparł się o rozwiązania przyjęte w przepisach dla
innych służb mundurowych, a w szczególności dla funkcjonariuszy Policji, z
uwzględnieniem zmian wynikających z innej struktury w zakresie właściwości
przełożonych.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje rozporządzenie.
Projekt rozporządzenia dotyczy funkcjonariuszy Służby Więziennej.
2. Konsultacje społeczne.
Projekt rozporządzenia zostanie przekazany do NSZZFiPW.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych.
Projektowane rozporządzenie nie spowoduje skutków dla budżetu państwa.
4.
Wpływ regulacji na rynek pracy.
Projektowane rozporządzenie nie wpłynie na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w
tym rozwój przedsiębiorstw oraz na rozwój regionów.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na konkurencyjność
gospodarki i przedsiębiorczość, w tym także na funkcjonowanie przedsiębiorstw oraz na
rozwój regionów.
6. Zainteresowanie pracami nad projektem rozporządzenia.
Projekt niniejszego rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji
Publicznej w trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005r. O działalności lobbingowej w procesie
59
stanowienia prawa (dz. U. Nr 169, poz. 1414).
7. Zgodność z prawem Unii Europejskiej.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.
34-05-DG
60
WZÓR
Rejestr wymierzonych kar dyscyplinarnych
a
ś
c
i
o
a
a
ni
o
o
e
ni
ż
ono/
kt
e
z
kogo
ł
u
i
a
Stopień służbowy,
i
ni
i
e
s
i
ł
Adnotacja o
t
ę
pow
i
a
–
a
n
Sposób załatwienia:
Postępowanie
imię i nazwisko, stanowisko
i
a
dom
z
e
w
ę
t
e
z
e
d
a
w
a
ni
orzeczenie o ukaraniu (data,
odwoławcze lub
wykonaniu
L.p.
Treść zarzutów (data, miejsce i
– prz
ń
c
z
e
n
służbowe obwinionego,
a
pos
e
pr
ł
/
z
do d
przez kogo wydana, zarzuty,
wznowieniowe;
kary (data
/rok
okoliczności przewinienia)
u pr
e
go
ż
y
a
ko
nazwa jednostki
ę
c
i
s
z
c
z
rozpoczęcia i
rn
a
ni
ł
u
t
ę
pow
rodzaj kary); umorzenie lub
sposób
z
i
ę
c
i
a
w
e
ni
w
organizacyjnej SW
ukończenia
ł
ni
uniewinnienie
załatwienia
s
z
c
z
i
na
e
d
a
t
a
z
pos
i
e
s
z
ono
D
kary
t
ę
pow
prz
c
ypl
a
t
a
pow
pope
a
t
a
w
os
P
z
a
w
D
D
dys
1. 2.
3.
4.
5.
6.
7.
8.
9. 10.
57
Uzasadnienie
Celem projektowanego rozporządzenia jest wykonanie upoważnienia
ustawowego zawartego w przepisie art. 263 ustawy z dnia ............................. o Służbie
Więziennej (Dz.U. ........................................................).
Problematyka objęta niniejszym projektem była dotychczas uregulowana na
podstawie rozdziału 8 ustawy z dnia 26 kwietnia 1996 r. o Służbie Więziennej (Dz.U. z
2002 r. Nr 207, poz. 1761 z późn.zm.) i wydanego z upoważnienia art. 133 tej ustawy -
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie
regulaminu dyscyplinarnego funkcjonariuszy Służby Więziennej (Dz. U. Nr 135, poz.
634, z 1999 r. Nr 22, poz. 211, z 2000 r. Nr 9, poz. 128).
Szerokim zmianom w ustawie o Służbie Więziennej poddane zostały przepisy
określające odpowiedzialność dyscyplinarną funkcjonariuszy. Redakcja przepisów tzw.
dyscyplinarnych zawartych w ustawie miała na celu:
likwidację sądów dyscyplinarnych, ich funkcjonowanie nie sprawdziło się bowiem w
praktyce; orzeczenia zapadłe przed tymi sądami były częstokroć kwestionowane
przez sądy administracyjne, zaś w skład sądów dyscyplinarnych wchodziły osoby
niejednokrotnie nie posiadające jakiejkolwiek wiedzy prawniczej;
przyjęcie zasady ponoszenia odpowiedzialności dyscyplinarnej wyłącznie przed
przełożonym, z zachowaniem prawa funkcjonariusza do odwołania się od decyzji
dyscyplinarnej do wyższego przełożonego i następnie – w braku pozytywnego dla
niego rozstrzygnięcia - do właściwego sądu pracy, jako podmiotu „fachowego” i
niezależnego;
wprowadzenie instytucji rzecznika dyscyplinarnego, jako podmiotu samoistnego i
niezależnego, prowadzącego postępowanie dyscyplinarne, który – będąc do tego
odpowiednio przygotowanym – gwarantować będzie praworządność i sprawność
przebiegu postępowania dyscyplinarnego;
wprowadzenie uproszczonego postępowania dyscyplinarnego wraz z możliwością
dobrowolnego poddania się karze.
W stosunku do dotychczasowego rozporządzenia, projekt w całości reguluje
odmienne zagadnienia, sprowadzające się w szczególności do określenia wzorów
postanowień i innych dokumentów sporządzanych w postępowaniu dyscyplinarnym,
obiegu tych dokumentów, prostowaniem błędów pisarskich i rachunkowych oraz innych
oczywistych omyłek. Zagadnienia powyższe nie były przedmiotem regulacji przepisów
rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r., które regulowało
odmienne zasady prowadzenia postępowań dyscyplinarnych i wymierzania kar,
organizację i właściwość sądów dyscyplinarnych, postępowanie odwoławcze,
wykonywanie, zacieranie i darowanie kar oraz zagadnienia wznowienia postępowania
dyscyplinarnego.
Sądy Dyscyplinarne nie sprawdziły się w praktyce. Orzeczenia zapadłe przed
tymi sądami są wielokrotnie kwestionowane przez sądy administracyjne, przede
wszystkim na występowanie w ich orzecznictwie szeregu uchybień formalnych i
prawnych wynikających, np. z braku znajomości zasad i procedur administracyjnych
zawartych w Kodeksie postępowania administracyjnego (por. § 70 rozporządzenia
Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 listopada 1996 r. w sprawie regulaminu
dyscyplinarnego funkcjonariuszy Służby Więziennej, który odsyła do k.p.a.).
58
Sądy dyscyplinarne wbrew położeniu akcentu na wyraz „sąd”, nie są
przygotowane od strony formalnej i prawnej do merytorycznej - w całym zakresie -
oceny wydawanych orzeczeń dyscyplinarnych. W skład sądu dyscyplinarnego wchodzą
funkcjonariusze wybierani w drodze tajnego głosowania przez zebrania ogólne załóg
jednostek organizacyjnych, po dwóch z każdej jednostki, przy czym nie są określone
żadne wymogi formalne, co do kandydatów, za wyjątkiem ich niekaralności. W skład
sądów dyscyplinarnych wchodzą osoby, co prawda, cieszące się zaufaniem
funkcjonariuszy jednostek, ale jednak nie posiadające w większości przypadków,
jakiejkolwiek wiedzy prawniczej, a co najmniej połowa sędziów posiada wykształcenie
średnie. Kadencyjność, niewielka stosunkowo ilość rozpraw, częsta rotacja w zakresie
składu sądu w trakcie kadencji, niechęć wybranych funkcjonariuszy do udziału w
pracach sądu, co wiąże się z dodatkowymi obowiązkami i odpowiedzialnością przed
załogą, dodatkowo wpływa negatywnie na poziom pracy Sądu. Powyższe przesłanki
uniemożliwiają też w krótkim okresie przygotowania grupy funkcjonariuszy do nowej dla
nich roli, jako sędziów zwłaszcza, gdy powszechne jest już występowanie, jako
obrońców - adwokatów.
W tej sytuacji odejście od sądów dyscyplinarnych, z zachowaniem prawa
funkcjonariusza do odwołania się od decyzji dyscyplinarnej przełożonego do wyższego
przełożonego i następnie – w braku pozytywnego dla niego rozstrzygnięcia - do
właściwego sądu powszechnego, jako podmiotu „fachowego” i niezależnego, stanowi
gwarancję praw funkcjonariusza. Należy również zauważyć, że także Zarząd Główny
NSZZF i PW, nie zakwestionował likwidacji instytucji Sądów Dyscyplinarnych (por.
Uchwała Nr 143-VI/2008).
Zarówno ustawodawca w ustawie o funkcjonariuszach i pracownikach, jak i
projektodawca w rozporządzeniu oparł się o rozwiązania przyjęte w przepisach dla
innych służb mundurowych, a w szczególności dla funkcjonariuszy Policji, z
uwzględnieniem zmian wynikających z innej struktury w zakresie właściwości
przełożonych.
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Podmioty, na które oddziałuje rozporządzenie.
Projekt rozporządzenia dotyczy funkcjonariuszy Służby Więziennej.
2. Konsultacje społeczne.
Projekt rozporządzenia zostanie przekazany do NSZZFiPW.
3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych.
Projektowane rozporządzenie nie spowoduje skutków dla budżetu państwa.
4.
Wpływ regulacji na rynek pracy.
Projektowane rozporządzenie nie wpłynie na rynek pracy.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w
tym rozwój przedsiębiorstw oraz na rozwój regionów.
Projektowane rozporządzenie nie będzie miało wpływu na konkurencyjność
gospodarki i przedsiębiorczość, w tym także na funkcjonowanie przedsiębiorstw oraz na
rozwój regionów.
6. Zainteresowanie pracami nad projektem rozporządzenia.
Projekt niniejszego rozporządzenia zostanie udostępniony w Biuletynie Informacji
Publicznej w trybie ustawy z dnia 7 lipca 2005r. O działalności lobbingowej w procesie
59
stanowienia prawa (dz. U. Nr 169, poz. 1414).
7. Zgodność z prawem Unii Europejskiej.
Przedmiot projektowanej regulacji nie jest objęty zakresem prawa Unii
Europejskiej.
34-05-DG
60