Apel środowisk prawniczych do Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej


dr hab. Janina Błachut, prof. UJ (Kraków); dr hab. Janina Czapska (Kraków);
prof. dr hab. Krystyna Chojnicka (Kraków); prof. dr hab. Zbigniew Ćwiąkalski
(Kraków-Rzeszów); prof. dr hab. Marian Filar (Toruń); prof. dr hab. Andrzej
Gaberle (Kraków); prof. dr hab. Stanisław Grodziski (Kraków); dr hab.
Zbigniew Hołda, prof. UJ (Kraków); prof. dr hab. Tomasz Kaczmarek (Wrocław);
dr hab. Piotr Kardas (Kraków); dr hab. Marianna Korcyl-Wolska (Kraków);
prof. dr hab. Krzysztof Krajewski (Kraków- Katowice); prof. dr hab.
Aleksandra Korwin-Szymanowska (Warszawa); dr hab. Marek Lubelski (Kraków);
prof. dr hab. Andrzej Marek (Toruń); prof. dr hab. Krzysztof Pałecki
(Kraków); prof. dr hab. Genowefa Rejman (Warszawa); prof. dr hab. Maria
Szewczyk (Kraków); prof. dr hab. Teodor Szymanowski (Warszawa); prof. dr
hab. Tadeusz Tomaszewski (Warszawa); prof. dr hab. Tadeusz Widła (Katowice);
prof. dr hab. Jan Widacki (Kraków); dr hab. Włodzimierz Wróbel (Kraków)
30-06-2005





Panie Prezydencie,



Praktyka naszego życia politycznego ostatnich kilkunastu miesięcy raz po raz
demonstruje lekceważenie zasad państwa prawa.

Powszechne dawanie prymatu polityce nad prawem, instrumentalne stosowanie
prawa do realizacji doraźnych celów politycznych, naruszanie elementarnych
standardów kultury prawnej stało się w polskim życiu politycznym powszechne
i czynione bez najmniejszego skrępowania.

Uchwalone 3 czerwca 2005 roku nowelizacje kodeksu karnego są tego kolejnym
przykładem.

Zmieniając prawo karne, Sejm, kierując się typowym dla okresu
przedwyborczego populizmem, zlekceważył opinie środowisk naukowych i
prawniczych, które wielokrotnie już zwracały uwagę, że dalsze zaostrzanie w
Polsce i tak surowego prawa karnego nie ograniczy przestępczości, nie
poprawi bezpieczeństwa Polaków. Są to działania pozorne i oszukujące opinię
publiczną.

Dla ograniczenia przestępczości i poprawy bezpieczeństwa obywateli potrzebne
są znacznie bardziej skomplikowane działania:

poprawa skuteczności organów ścigania;

usprawnienie pracy sądów;

poprawa całego systemu wykonania kar;

a nadto, i to przede wszystkim, działania zmierzające do eliminacji źródeł
przestępczości:

zmierzające do ograniczenia bezrobocia;

ułatwienie młodzieży dostępu do edukacji i zdobyczy kultury i inne jeszcze
działania stwarzające perspektywy dla młodego pokolenia.

Konieczne jest też wykorzystanie do walki z przestępczością ogromnego
potencjału społecznego poprzez inicjowanie i wspieranie współdziałania
społeczności lokalnych, organizacji pozarządowych i organów państwowych przy
szeroko pojętej walce z przestępczością i patologiami społecznymi.

Natomiast dalsze zaostrzanie prawa karnego jest drogą donikąd i
paradoksalnie zaowocować może za kilka lat kolejną falą przestępczości.

Zwracała na to uwagę między innymi zachowująca w pełni aktualność uchwała
podjęta w Warszawie w dniu 10 lutego 2003 roku przez wspólne zebranie
członków Towarzystwa Naukowego Prawa Karnego i Polskiego Towarzystwa
Kryminologicznego im. Prof. Stanisława Batawii.

Zdecydowany sprzeciw budzić musi przedłużenie terminów przedawnienia
ścigania przestępstw podjęte na potrzeby jednej konkretnej sprawy karnej
(tzw. "lex FOZZ").

Stanowi to niebezpieczny precedens. Dla konkretnego sposobu załatwienia
konkretnej sprawy zmienia się kodeks! Łamie to zasadę stabilności prawa,
która w odniesieniu do kodeksu jest zasadą konstytucyjną (art. 123 ust. 1
konstytucji), łamie się obowiązującą w krajach cywilizowanych od czasów
oświecenia zasadę, że prawo nie działa wstecz ("lex retro non agit").

Uznając zasady państwa prawa za wartość wymagającą obrony, mając pełne
przekonanie, że ostatnia zmiana prawa karnego zarówno przez swą treść, jak i
przez tworzenie niebezpiecznego precedensu te zasady łamie, apelujemy do
Pana, Panie Prezydencie, aby zechciał Pan skorzystać ze swych
konstytucyjnych uprawnień i zawetował te ustawy.