Rządowy projekt ustawy budżetowej na rok 2013

o finansach publicznych kwota wydatków budżetu państwa na zadania publiczne nie może
być większa niż kwota środków planowanych na ich realizację w roku poprzednim
powiększona w stopniu odpowiadającym prognozie średniorocznego wskaźnika cen towarów
i usług konsumpcyjnych na dany rok budżetowy, przyjętego w założeniach stanowiących
podstawę do prac nad projektem ustawy budżetowej, powiększonego o punkt procentowy.
Dodatkowym czynnikiem konsolidującym finanse publiczne, w szczególności podsektora
samorządowego, będzie obowiązująca od 2011 r. zasada stanowiąca, iż w budżetach
jednostek samorządu terytorialnego wydatki bieżące mogą być wyższe niż wykonane
dochody bieżące powiększone o nadwyżkę budżetową z lat ubiegłych i wolne środki jedynie
o kwotę związaną z realizacją wydatków bieżących z udziałem środków z bezzwrotnej
pomocy, w przypadku gdy środki te nie zostały przekazane w danym roku budżetowym.
Zasada ta de facto oznacza nakaz zrównoważenia lub nadwyżki w części bieżącej budżetu
jednostek samorządu terytorialnego.
Dochody oraz wydatki sektora finansów publicznych prezentowane są po
wyeliminowaniu transferów wewnątrz sektora (w postaci skonsolidowanej). Oznacza to, że
dochodami sektora są tylko te, które pochodzą spoza sektora finansów publicznych,
a wydatkami te, które są realizowane poza sektor. Eliminacja transferów wewnątrz sektora
pozwala w sposób bardziej przejrzysty analizować dynamikę dochodów i wydatków
poszczególnych podsektorów. Na poziom dochodów i wydatków sektora finansów
publicznych wpływ będą miały zarówno czynniki makroekonomiczne, jak i przyjęte
rozwiązania systemowe w zakresie polityki fiskalnej, które warunkują kształtowanie się
planowanego budżetu państwa, budżetu środków europejskich oraz planów finansowych
agencji wykonawczych, instytucji gospodarki budżetowej, państwowych funduszy celowych
i państwowych osób prawnych, o których mowa w art. 9 pkt 14 ustawy z dnia 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. nr 157, poz. 1240, z późn. zm.), które stanowią
załącznik do projektu ustawy budżetowej.
Zgodnie z aktualnymi planami dotyczącymi wykonania budżetu państwa oraz planami
i prognozami dla pozostałych jednostek sektora finansów publicznych, deficyt sektora
finansów publicznych w 2012 r. zmniejszy się do poziomu 46,1 mld zł z 55,9 mld zł w 2011 r.
Z kolei w roku 2013, przede wszystkim na skutek już podjętych działań fiskalnych, oczekuje
się dalszej poprawy sytuacji sektora finansów publicznych, co znajduje odzwierciedlenie
w obniżeniu planowanego deficytu sektora finansów publicznych w stosunku do roku 2012
o ok. 2,7 mld zł. Oznacza to, że planowany deficyt sektora finansów publicznych w relacji do
PKB w 2013 r. wyniesie ok. 2,6% PKB, w porównaniu z 2,9% PKB w roku 2012.
Poprawa wyniku sektora finansów publicznych będzie wynikała głównie ze zmniejszenia
deficytu podsektora rządowego z tytułu poprawy wyniku budżetu środków europejskich i ze
zmniejszenia deficytu podsektora samorządowego.
1
97
Równocześnie należy podkreślić, że prezentowany tu wynik sektora finansów
publicznych oparty jest na założeniu pełnej realizacji planowanych wydatków. Niemniej,
biorąc pod uwagę fakt, że wydatki planowane są w większości przypadków jako maksymalny
limit, a ich wykonanie kształtuje się zwykle poniżej dopuszczalnego w ustawie budżetowej
limitu, pozwala to oczekiwać znacznie korzystniejszego wyniku sektora. W rezultacie, deficyt
sektora finansów publicznych w 2012 i 2013 r. powinien być niższy niż tu prezentowany
w oparciu o plany finansowe jednostek sektora.
Poniższa tabela przedstawia dochody, wydatki oraz planowany wynik kasowy sektora
finansów publicznych w latach 2011-2013.
2011
2012 PW
2013
Wyszczególnienie
w mld zł
1
2
3
4
Dochody ogółem, w tym:
604,2
657,8
691,0
Dochody bieżące
546,3
579,4
600,3
1. dochody podatkowe
301,3
315,8
332,6
2. składki na ubezpieczenie społeczne
149,4
172,0
180,3
3. dochody niepodatkowe
95,6
91,5
87,4
Dochody kapitałowe
7,2
7,5
7,7
Środki z UE i z innych źródeł
niepodlegające zwrotowi
50,7
70,9
83,0
Wydatki ogółem, w tym:
660,1
704,0
734,5
Wydatki bieżące
573,3
617,9
646,1
1. wydatki socjalne
242,7
256,2
268,3
2. obsługa długu publicznego
39,1
46,3
46,8
3. pozostałe
291,5
315,5
330,9
Wydatki kapitałowe
86,8
86,0
88,4
Wynik kasowy
-55,9
-46,1
-43,5

2011
2012 PW
2013
Wyszczególnienie
% PKB
1
2
3
4
Dochody ogółem, w tym:
39,6
40,8
40,9
Dochody bieżące
35,8
35,9
35,6
1. dochody podatkowe
19,8
19,6
19,7
2. składki na ubezpieczenie społeczne
9,8
10,7
10,7
3. dochody niepodatkowe
6,3
5,7
5,2
Dochody kapitałowe
0,5
0,5
0,5
Środki z UE i z innych źródeł
niepodlegające zwrotowi
3,3
4,4
4,9
Wydatki ogółem, w tym:
43,3
43,7
43,5
Wydatki bieżące
37,6
38,3
38,3
1. wydatki socjalne
15,9
15,9
15,9
2. obsługa długu publicznego
2,6
2,9
2,8
3. pozostałe
19,1
19,6
19,6
Wydatki kapitałowe
5,7
5,3
5,2
Wynik kasowy
-3,7
-2,9
-2,6


1
98
2. Dług publiczny
Przedstawiona prognoza poziomu państwowego długu publicznego i jego relacji do PKB
w latach 2012–2013 jest zgodna z wielkościami zawartymi w Strategii zarządzania długiem
sektora finansów publicznych w latach 2013-2016, przedkładanej wraz z niniejszym
uzasadnieniem do projektu ustawy budżetowej.
Wyszczególnienie
2011
2012
2013

Państwowy dług publiczny


mld zł
815,3
845,8
867,6
% PKB
53,5
52,4
51,4
Dług Skarbu Państwa



mld zł
771,1
795,2
813,9
% PKB
50,6
49,3
48,2
W 2013 r. zarządzanie długiem Skarbu Państwa oraz oddziaływanie na dług sektora
finansów publicznych będzie ukierunkowane na realizację celu Strategii, jakim jest
minimalizacja kosztów obsługi długu przy przyjętych ograniczeniach związanych z ryzykiem.
Wartość państwowego długu publicznego na koniec 2011 r. wyniosła 815,3 mld zł, a jego
relacja do PKB wyniosła 53,5%. Oznacza to, że w 2011 r. relacja długu do PKB utrzymywała
się powyżej progu 50%, ale ukształtowała się poniżej progu 55%. Zgodnie z ustawą
o finansach publicznych, utrzymywanie się tej relacji powyżej progu 50% w 2011 r. oznacza
konieczność przyjęcia w ustawie budżetowej na 2013 r. relacji deficytu budżetowego do
dochodów nie wyższej niż założona w budżecie na 2012 r. Relację tę w ustawie na 2012 r.
ustalono na poziomie 11,9%, natomiast relacja założona w projekcie ustawy budżetowej na
2013 r. wynosi również 11,9%.
Zakłada się, że państwowy dług publiczny w ujęciu nominalnym wzrośnie o 30,5 mld zł
w 2012 r. i o 21,8 mld zł w 2013 r. Relacja długu do PKB, po spadku do 52,4% w 2012 r.,
w 2012 r. obniży się do 51,4%. Główną przyczyną wzrostu długu w ujęciu nominalnym
będzie, podobnie jak w ubiegłych latach, finansowanie potrzeb pożyczkowych netto budżetu
państwa poprzez zaciąganie zobowiązań na rynku krajowym i rynkach zagranicznych.
Zakłada się, że zmiany kursu złotego będą zarówno w 2012 roku, jak i 2013 roku,
czynnikiem pomniejszającym dług publiczny wyrażony w złotych.
Podobnie jak w latach poprzednich, w 2013 r. znaczącą większość (powyżej 90%)
państwowego długu publicznego będzie stanowić dług Skarbu Państwa. Po dynamicznym
przyroście długu sektora samorządowego w latach 2009-2010 i nieco mniejszym w 2011 r.,
przewidywane jest dalsze zmniejszenie tempa tego przyrostu spowodowane m.in. wejściem
w życie mechanizmów przewidzianych w ustawie o finansach publicznych.
1
99
Rozdział XIV
Kierunki prywatyzacji majątku Skarbu Państwa w 2013 r.
1. Podstawa prawna
Obowiązek opracowywania przez Ministra Skarbu Państwa kierunków prywatyzacji
majątku Skarbu Państwa wynika z zapisów następujących aktów prawnych:
− art. 2 ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o zasadach wykonywania uprawnień
przysługujących Skarbowi Państwa (Dz. U. Nr 106, poz. 493, z późn. zm.),
− art. 142 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz. U. Nr 157,
poz. 1240, z późn. zm.).
2. Uwarunkowania procesów prywatyzacji
Istotnym warunkiem szybszego i stabilnego wzrostu gospodarczego jest rozwój sektora
prywatnego.
Dokonuje
się
on
w
drodze
konsekwentnej
realizacji
procesów
prywatyzacyjnych, poprawy kondycji finansowej podmiotów, optymalizacji procesów
wytwórczych i uzyskiwania trwałej zdolności do konkurowania na rynku. Prywatyzacja kreuje
nowe możliwości dla polskich przedsiębiorstw i korzystne warunki dla ich rozwoju, wpływa
również na równowagę budżetu państwa. Podkreślić należy, że bardzo ważnym czynnikiem,
który stanowi istotne uwarunkowanie skuteczności prowadzenia procesów prywatyzacji, jest
sytuacja gospodarcza w Polsce i na rynkach zagranicznych. Polska gospodarka działa
w warunkach globalnych, w związku z tym firmy muszą działać w sposób konkurencyjny.
Wymaga to stworzenia odpowiednich warunków wewnętrznych i zewnętrznych. Założenia do
projektu budżetu państwa na 2013 r. szacują wzrost PKB o 2,9% w porównaniu do 2012 r.
i średnioroczny wzrost cen towarów i usług konsumpcyjnych na poziomie 2,7%. Zauważyć
jednak należy, iż Międzynarodowy Fundusz Walutowy obniżył swoją prognozę globalnego
wzrostu gospodarczego i ostrzega przed dalszym pogarszaniem się sytuacji. Prognozowany
wzrost gospodarczy w 2013 r. skorygowany został o 0,2% (z 2,1% do 1,9%) i podobnie
w strefie euro wzrost gospodarczy wcześniej prognozowany na poziomie 0,9% skorygowany
został do poziomu 0,7%. Zewnętrzne uwarunkowania gospodarcze przekładają się na
zainteresowanie potencjalnych inwestorów ofertą prywatyzacyjną Ministra Skarbu Państwa,
przede wszystkim istotna jest tu możliwość pozyskania finansowania, a także atrakcyjność
oferty prywatyzacyjnej w stosunku do innych alternatywnych możliwości inwestycyjnych.
Wśród czynników wewnętrznych gwarantujących skuteczną realizację poszczególnych
projektów prywatyzacyjnych wymienić można między innymi: atrakcyjność branży
prywatyzowanych spółek, ich kondycję ekonomiczno-finansową, brak przeszkód formalno-
prawnych, tj. np. uregulowany stan prawny nieruchomości, sprzedaż trudno zbywalnych
nieruchomości niezwiązanych z przedmiotem działalności, zbędnych z punktu widzenia
201

funkcjonowania podmiotu, brak roszczeń reprywatyzacyjnych, zakończone procesy
restrukturyzacji.
Na efektywne prowadzenie procesów prywatyzacyjnych oddziałuje również sytuacja na
rynkach kapitałowych, która odzwierciedla nastroje panujące wśród inwestorów oraz jest
miejscem, gdzie następuje najszybsza, a zarazem najbardziej widoczna reakcja na zmiany
koniunktury.
Decyzja dotycząca zbywania przez Skarb Państwa pakietów akcji spółek już
notowanych na GPW lub wprowadzanych na warszawski parkiet podejmowana jest
w oparciu o bieżącą analizę popytu, atrakcyjności cen, wariantów alternatywnych. Powyższe
czynniki uwzględniane są przy doborze konkretnych spółek, wielkości pakietów zbywanych
akcji, a także uzależnione są od bieżącego kursu akcji.
3. Planowane działania prywatyzacyjne
Prywatyzacja spółek Skarbu Państwa w 2013 r. realizowana będzie zgodnie z przyjętym
przez Radę Ministrów w dniu 27 marca 2012 r. „Planem prywatyzacji na lata 2012-2013”
(dalej Plan). Działania prywatyzacyjne Ministra Skarbu Państwa zmierzać będą do
konsekwentnego ograniczania roli państwa w tych obszarach gospodarczych, w których nie
jest konieczne sprawowanie nadzoru właścicielskiego przez organy administracji publicznej.
Otoczenie makroekonomiczne wymaga uwzględnienia okoliczności i czynników, które
wpływają na wartość prywatyzowanych podmiotów. Zależności pomiędzy tendencjami
w gospodarce, a kondycją finansową spółek będą analizowane na bieżąco, co umożliwi
wybór optymalnej ścieżki prywatyzacji dla danego podmiotu.
Należy również podkreślić, że prowadzenie procesów prywatyzacji w 2013 r. odbywać
się będzie przy uwzględnieniu zapisów zawartych w przyjętych przez Radę Ministrów
strategiach i programach branżowych, które mając na względzie założenia dotyczące polityki
Państwa wobec branży, określają zasady i sposób prywatyzacji spółek istotnych dla danego
sektora.
Poniżej przedstawione zostały planowane działania prywatyzacyjne w wybranych
sektorach.
Instytucje finansowe
W nadzorze Ministra Skarbu Państwa znajdują się obecnie akcje takich spółek sektora
finansowego jak: PZU SA, PKO BP S.A., Giełda Papierów Wartościowych w Warszawie
S.A., Krajowy Depozyt Papierów Wartościowych S.A.
W Planie przewidywana jest kontynuacja prywatyzacji spółek z tej branży, w tym
planowane jest zbycie wszystkich należących do Skarbu Państwa akcji Krajowego Depozytu
202