Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o transporcie drogowym oraz niektórych innych ustaw

ruchowej. Projektowana ustawa wprowadza uprawnienie dla wojewody oraz ministra
właściwego do spraw transportu do przeprowadzania kontroli dostosowania dworców
do udzielania tej pomocy jako instrumentu pozwalającego na weryfikację dostosowania
dworca w zakresie określonym w załączniku I lit. a do rozporządzenia nr 181/2011.
Natomiast wojewoda będzie uprawniony do kontroli realizacji obowiązku sporządzenia
przez jednostkę samorządu terytorialnego analizy, uwzględniając zakres, sposób
i terminowość jego wykonania. W ramach wyżej wymienionych kontroli osoba
upoważniona do ich przeprowadzania będzie miała prawo żądania od kontrolowanego
pisemnych lub ustnych wyjaśnień, okazania dokumentów i innych nośników informacji
oraz udostępniania wszelkich danych mających związek z przedmiotem kontroli.
Na podstawie projektowanych przepisów minister właściwy do spraw transportu będzie
miał prawo do odmowy wyznaczenia dworca do udzielania pomocy osobom
niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, jeżeli w wyniku
weryfikacji wniosku ustali, że dworzec nie został dostosowany w zakresie określonym
w załączniku I lit. a do rozporządzenia nr 181/2011. W takim przypadku minister
właściwy do spraw transportu wyznaczy dodatkowy termin na dostosowanie dworca do
udzielania tej pomocy.
W projekcie ustawy przewidziano również możliwość wyznaczenia dworca, po jego
dostosowaniu w zakresie określonym w załączniku I lit. a do rozporządzenia
nr 181/2011, jako dworca, w którym jest udzielana pomoc osobom niepełnosprawnym
i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej, w przypadku gdy właścicielem dworca
nie jest jednostka samorządu terytorialnego lub gdy dworzec jest zlokalizowany
w mieście do 50 000 mieszkańców lub w którym rocznie obsługiwanych jest do
500 000 pasażerów. Projekt ustawy z uwagi na brak obowiązku wyznaczenia tego typu
dworców do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej
sprawności ruchowej wprowadza możliwość wystąpienia przez jego właściciela
z wnioskiem do ministra właściwego do spraw transportu, za pośrednictwem
wojewody, o pozbawienie dworca statusu dworca wyznaczonego do udzielania tej
pomocy.
Zgodnie z projektowanymi przepisami, w przypadku gdy właścicielem dworca
wyznaczonego do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom
o ograniczonej sprawności ruchowej przestała być jednostka samorządu terytorialnego
lub liczba mieszkańców miasta, w którym jest on zlokalizowany, przestała przekraczać
3

50 000, lub liczba rocznie obsługiwanych na dworcu pasażerów przestała przekraczać
500 000, dworzec utrzymuje nadal status dworca wyznaczonego do udzielania tej
pomocy, o ile jego właściciel nie wystąpi do ministra właściwego do spraw transportu,
za pośrednictwem wojewody, z wnioskiem o pozbawienie dworca tego statusu.
W przypadku otrzymania takiego wniosku minister właściwy do spraw transportu,
dokona jego weryfikacji, w szczególności na podstawie dołączonych do wniosku
dokumentów potwierdzających, że dworzec przestał spełniać którekolwiek
z powyższych kryteriów. Jeżeli w wyniku weryfikacji wniosku minister stwierdzi, że
dworzec nadal spełnia powyższe kryteria, to odmówi, w drodze decyzji
administracyjnej, pozbawienia dworca statusu dworca wyznaczonego do udzielania
pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
Projekt ustawy ustanawia dla ministra właściwego do spraw transportu obowiązek
prowadzenia Wykazu dworców wyznaczonych do udzielania pomocy osobom
niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej. Wykaz będzie
zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie podmiotowej ministra
właściwego do spraw transportu i na bieżąco aktualizowany. Zamieszczenie dworca
w Wykazie będzie oznaczało nadanie mu statusu dworca wyznaczonego do udzielania
pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej,
natomiast usunięcie dworca z Wykazu oznaczać będzie pozbawienie dworca tego
statusu.
Minister właściwy do spraw transportu będzie organem właściwym do przekazywania
Komisji Europejskiej aktualnego Wykazu dworców wyznaczonych do udzielania
pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej.
W ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym dodano rozdział 9a
„Ochrona praw pasażerów”, którego przepisy będą miały zastosowanie do pasażerów
korzystających z przewozu drogowego w ramach usług, o których mowa w art. 2 ust. 1
i 2 rozporządzenia nr 181/2011.
Projekt ustawy przewiduje, że w przypadku gdy pasażer został zawiadomiony przez
przewoźnika drogowego o nieuwzględnieniu wniesionej do niego skargi na podstawie
art. 27 rozporządzenia nr 181/2011 albo nie uzyskał odpowiedzi na taką skargę
w terminie określonym w art. 27 tego rozporządzenia, to może wnieść skargę na
przewoźnika drogowego w sprawie naruszenia przez niego przepisów rozporządzenia
nr 181/2011. Zgodnie z art. 28 ust. 3 rozporządzenia nr 181/2011 w projekcie ustawy
4

przyjęto, że na pierwszym etapie pasażer wnosi skargę do przewoźnika drogowego,
a nie
bezpośrednio do organu administracji publicznej wyznaczonego
w Rzeczypospolitej Polskiej do rozpatrywania skarg na naruszenie przepisów
rozporządzenia nr 181/2011.
Projekt ustawy zakłada, że organem właściwym do rozpatrzenia skargi będzie
w przewozach regularnych w krajowym transporcie drogowym oraz w przewozach
regularnych w transporcie drogowym realizowanych w strefie transgranicznej
– organizator publicznego transportu zbiorowego w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy
z dnia 16 grudnia 2010 r. o publicznym transporcie drogowym, czyli odpowiednio
gmina, związek międzygminny, powiat, związek powiatów albo województwo.
W przypadku gdy ww. przewozy realizowane będą w formie samorządowego zakładu
budżetowego, organem właściwym do rozpatrzenia skargi będzie wojewoda.
Projektowany przepis jest zgodny z art. 4 ust. 1 pkt 8 ustawy z dnia 16 grudnia 2010 r.
o publicznym transporcie zbiorowym, przewidującym, że operatorem publicznego
transportu zbiorowego jest samorządowy zakład budżetowy oraz przedsiębiorca
uprawniony do prowadzenia działalności gospodarczej w zakresie przewozu, który
zawarł z organizatorem publicznego transportu zbiorowego umowę o świadczenie usług
w zakresie publicznego transportu zbiorowego, na linii komunikacyjnej określonej
w umowie. Jednocześnie projektowany przepis zapewnia wyznaczenie organu, który
pod względem swojej organizacji, decyzji finansowych, struktury prawnej i procesu
decyzyjnego jest niezależny od podmiotów realizujących przewóz. W przewozach
regularnych w międzynarodowym transporcie drogowym organem właściwym do
rozpatrzenia skargi będzie organ właściwy do wydawania zezwoleń na wykonywanie
regularnych przewozów osób w międzynarodowym transporcie drogowym, o którym
mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. a ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie
drogowym, czyli Główny Inspektor Transportu Drogowego. W związku z tym
przewidziano dodanie w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym
przepisu kompetencyjnego dla Głównego Inspektora Transportu Drogowego do
wykonywania określonych w tej ustawie zadań związanych z ochroną praw pasażerów
korzystających z przewozu drogowego w ramach usług, o których mowa w art. 2 ust. 1
i 2 rozporządzenia nr 181/2011.
Pasażer, wnosząc skargę, będzie obowiązany dołączyć do niej kopię skargi wcześniej
skierowanej do przewoźnika drogowego, kopię odpowiedzi udzielonej przez
5

przewoźnika na tę skargę albo oświadczenie pasażera, że odpowiedź nie została
udzielona w terminie określonym w art. 27 rozporządzenia nr 181/2011. Pasażer
ponadto dołącza do skargi – o ile posiada – kopię biletu lub potwierdzonej rezerwacji na
daną trasę, a także inne dokumenty potwierdzające naruszenie przepisów
rozporządzenia nr 181/2011.
Oprócz skargi na przewoźnika drogowego pasażer będzie mógł również wnieść skargę
na niewłaściwe wykonywanie obowiązków wynikających z rozporządzenia nr 181/2011
przez podmiot zarządzający dworcem wyznaczonym do udzielania pomocy osobom
niepełnosprawnym i osobom o ograniczonej sprawności ruchowej. Projektowana
ustawa przewiduje, że podmiotem zarządzającym dworcem, o którym mowa w art. 3
lit. o rozporządzenia nr 181/2011, jest właściciel dworca, a w przypadku gdy dworzec
stanowi własność spółki z udziałem Skarbu Państwa – podmiot, któremu powierzono
administrowanie dworcem. Organem właściwym do rozpatrzenia skargi na podmiot
zarządzający dworcem będzie marszałek województwa, na obszarze którego
zlokalizowany jest dworzec wyznaczony do udzielania tej pomocy, a w przypadku gdy
dworzec ten stanowi własności samorządu województwa – wojewoda. Projektowany
przepis zapewnia wyznaczenie organu, który pod względem swojej organizacji, decyzji
finansowych, struktury prawnej i procesu decyzyjnego jest niezależny od podmiotów
zarządzających dworcami. Zgodnie z projektem ustawy pasażer dołącza do wnoszonej
skargi – o ile posiada – kopię biletu lub potwierdzonej rezerwacji na daną trasę oraz
dokumenty potwierdzające niewłaściwe wykonywanie obowiązków wynikających
z przepisów rozporządzenia nr 181/2011 przez podmiot zarządzający dworcem
wyznaczonym do udzielania pomocy osobom niepełnosprawnym i osobom
o ograniczonej sprawności ruchowej.
Skargi składa się na piśmie w postaci papierowej lub elektronicznej, za pomocą
środków komunikacji elektronicznej w rozumieniu ustawy z dnia 17 lutego 2005 r.
o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania publiczne (Dz. U.
z 2014 r. poz. 1114). W przypadku gdy skarga jest składana w postaci elektronicznej,
załączniki do skargi składa się również w postaci elektronicznej.
Organy właściwe do rozpatrzenia skargi na przewoźnika drogowego i podmiot
zarządzający dworcem będą w wyniku rozpatrzenia skargi pasażera stwierdzać,
w drodze decyzji administracyjnej, brak naruszenia przepisów rozporządzenia
nr 181/2011 albo naruszenie tych przepisów. Projektowana ustawa przyznaje również
6

tym organom kompetencję do przeprowadzenia kontroli zgodności prowadzonej
działalności z przepisami rozporządzenia nr 181/2011. Kontrola ta będzie odbywała się
zgodnie z zasadami określonymi w przepisach art. 85 ustawy z dnia 6 września 2001 r.
o transporcie drogowym.
Uwzględniając art. 31 rozporządzenia nr 181/2011, który zakłada ustanowienie przez
państwa członkowskie Unii Europejskiej skutecznych, proporcjonalnych
i odstraszających sankcji, mających zastosowanie w przypadku naruszeń przepisów
tego rozporządzenia, w ustawie z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym
proponuje się dodanie przepisu sankcjonującego naruszenia tych przepisów przez
przewoźnika drogowego i podmiot zarządzający terminalem. Na podmioty te będzie
można nałożyć administracyjną karę pieniężną w wysokości do 30 000 złotych.
Kary pieniężne nakładać będą te same organy, które są właściwe do rozpatrywania
skarg wnoszonych przez pasażerów. Zgodnie z projektowanymi przepisami kara
pieniężna nakładana będzie, w drodze decyzji administracyjnej, o której mowa
w projektowanym art. 82e. W projekcie ustawy przewidziano dyrektywy wymiaru kary
pieniężnej w postaci zakresu naruszenia, powtarzalności naruszeń oraz korzyści
finansowych uzyskanych z ich tytułu.
Projekt ustawy zakłada, że kara pieniężna nakładana przez: organizatora publicznego
transportu zbiorowego w rozumieniu art. 7 ust. 1 ustawy o publicznym transporcie
zbiorowym – stanowi dochód właściwej jednostki samorządu terytorialnego, organ
właściwy do wydawania zezwoleń na wykonywanie regularnych przewozów osób
w międzynarodowym transporcie drogowym, o którym mowa w art. 18 ust. 1 pkt 2 lit. a
ustawy z dnia 6 września 2001 r. o transporcie drogowym (tj. Głównego Inspektora
Transportu Drogowego) – stanowi dochód budżetu państwa, marszałka województwa
– stanowi dochód samorządu województwa, natomiast kara pieniężna nakładana przez
wojewodę stanowi dochód budżetu państwa.
Kary pieniężne nakładane z tytułu naruszeń przepisów rozporządzenia nr 181/2011
będą podlegały ściągnięciu w trybie przepisów o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji w zakresie egzekucji obowiązków o charakterze pieniężnym. Kary
pieniężnej nie będzie można nałożyć, jeżeli od dnia dokonania naruszenia przepisów
rozporządzenia nr 181/2011 upłynęło 5 lat, a wymierzonej kary pieniężnej nie będzie
można pobrać po upływie 5 lat od daty wydania ostatecznej decyzji o jej nałożeniu.
7