Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

Projekt
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia
w sprawie sposobu prowadzenia egzekucji grzywien i kar pieniężnych orzeczonych
w postępowaniu cywilnym, a także kosztów sądowych w sprawach cywilnych,
przysługujących Skarbowi Państwa

Na podstawie art. 1064 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania
cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.)) zarządza się, co następuje:
§ 1. Niniejsze rozporządzenie reguluje sposobu prowadzenia egzekucji grzywien i kar
pieniężnych orzeczonych w postępowaniu cywilnym, a także kosztów sądowych w sprawach
cywilnych, przysługujących Skarbowi Państwa.
§ 2. W sprawach określonych w niniejszym rozporządzeniu stosuje się przepisy ustawy z dnia
17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania cywilnego o postępowaniu egzekucyjnym, o ile
przepisy poniższe nie stanowią inaczej.
§ 3. Polecenie wszczęcia egzekucji wydaje sąd, załączając tytuł wykonawczy.
§ 4. 1. Niezwłocznie po otrzymaniu polecenia wszczęcia egzekucji wraz z tytułem
wykonawczym, komornik z urzędu dokonuje wszelkich czynności przewidzianych prawem
koniecznych do wyegzekwowania należności, chociażby przepis szczególny uzależniał ich
podjęcie od wniosku wierzyciela.
2. Prowadzenie egzekucji z nieruchomości lub egzekucji, do której stosuje się przepisy
o egzekucji z nieruchomości wymaga wyraźnego polecenia sądu.
§ 5. Przepis art. 1086 ustawy – Kodeks postępowania cywilnego stosuje się odpowiednio.


1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 293, 379, 435, 567
i 616.
§ 6. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia).

MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI






2) Niniejsze rozporządzenie było poprzedzone rozporządzeniem Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca
2006 r. w sprawie egzekucji grzywien, kar pieniężnych, opłat sądowych i kosztów postępowania w sprawach
cywilnych (Dz. U. Nr 42, poz. 288), które utraci moc z dniem wejścia w życie ustawy z dnia … o zmianie
ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw
(Dz. U. poz. …).
2

UZASADNIENIE
Niniejszy projekt rozporządzenia znajduje podstawę w przepisie art. 1064 Kodeksu
postępowania cywilnego (dalej: „k.p.c.”), który upoważnia Ministra Sprawiedliwości do
określenia, w drodze rozporządzenia, sposobu prowadzenia egzekucji grzywien i kar
pieniężnych orzeczonych w postępowaniu cywilnym, a także kosztów sądowych w sprawach
cywilnych, przysługujących Skarbowi Państwa.
Cytowane upoważnienie ustawowe zostało znowelizowane ustawą z dnia … o zmianie
ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych
ustaw (Dz. U. poz. …). Celem tej nowelizacji było wyeliminowanie zbyt szerokiego zakresu
spraw, które powinny być objęte rozporządzeniem. Akt ten powinien odnosić się bowiem
wyłącznie do należności sądowych (kosztów sądowych przysługujących Skarbowi Państwa),
a nie wszystkich kosztów postępowania (czyli np. kosztów procesu lub kosztów postępowania
nieprocesowego). Ta wada upoważnienia jest widoczna na gruncie dotychczas
obowiązującego rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2006 r. (Dz. U.
Nr 42, poz. 288), które jest stosowane wyłącznie do należności z tytułu kosztów sądowych.
Ponadto, celem projektowanego rozporządzenia, jest wyeliminowanie niektórych
regulacji, które wywołują poważne wątpliwości natury konstytucyjnej. Chodzi o regulacje
dotyczące warunków przejęcia i sprzedaży zajętych ruchomości. Aktualnie obowiązujące
przepisy wprowadzają bowiem daleko idące modyfikacje w stosunku do regulacji zawartych
w k.p.c. Tymczasem przepisy aktu wykonawczego nie mogą modyfikować, wyłączać ani
uchylać regulacji zawartych w ustawie.
Projektowane przepisy dotyczą sposobu wszczęcia egzekucji, wskazując, że jest ona
inicjowana na polecenie sądu. Polecenie sądu, podobnie jak wniosek wierzyciela o wszczęcie
egzekucji, umożliwia komornikowi prowadzenie egzekucji przy wykorzystaniu wszystkich
sposobów, z wyjątkiem egzekucji z nieruchomości oraz tych egzekucji, do których przepisy
o egzekucji stosuje się odpowiednio. W tych wyjątkowych przypadkach egzekucja będzie
mogła być wszczęta wyłącznie na wyraźne polecenie sądu.
Proponuje się również zamieszczenie odesłania, według którego w przedmiotowych
sprawach egzekucyjnych znajdzie odpowiednie zastosowanie art. 1086 k.p.c. Oznacza to, że
komornik będzie obowiązany inicjować dochodzenia w celu ustalenia stanu majątku
i zarobków dłużnika oraz składać wnioski o wyjawienie majątku, a bezskuteczność egzekucji
nie będzie mogła stanowić podstawy umorzenia postępowania egzekucyjnego.
16/07/EP
3

Projekt
ROZPORZĄDZENIE
MINISTRA SPRAWIEDLIWOŚCI
z dnia
w sprawie szczegółowego sposobu przeprowadzenia opisu i oszacowania nieruchomości

Na podstawie art. 947 § 2 ustawy z dnia 17 listopada 1964 r. – Kodeks postępowania
cywilnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.)) zarządza się, co następuje:
§ 1. Niniejsze rozporządzenie normuje szczegółowy sposób przeprowadzenia opisu
i oszacowania nieruchomości zajętej w toku egzekucji.
§ 2. Przy dokonywaniu opisu nieruchomości komornik ustala wszystkie dane, które mają
znaczenie dla dokładnego określenia nieruchomości, jej rodzaju, przeznaczenia, stanu
i wartości.
§ 3. Opis nieruchomości w przejrzysty sposób określa nieruchomość, jej rodzaj i stan przez
wymienienie wszystkich danych, o których mowa w art. 947 § 1 pkt 1–6 i 8–9 oraz § 11
Kodeksu postępowania cywilnego. W opisie wskazuje się też sposób dojazdu do
nieruchomości od drogi publicznej oraz dostępność elementów infrastruktury (np. sieci
wodociągowych, kanalizacyjnych, gazowych i energetycznych).
§ 4. Jeżeli na nieruchomości znajdują się budynki lub inne urządzenia, w opisie podaje się rok
ich budowy, stan, przeznaczenie, rodzaj konstrukcji i materiału budowlanego, liczbę
kondygnacji, wyposażenie w instalacje i urządzenia, sposób i jakość ich wykonania oraz
sposób użytkowania.
§ 5. Opis nieruchomości rolnych powinien zawierać, poza opisem znajdujących się na nich
budynków i urządzeń, określenie obszaru, jakości i klasy gruntów ornych, łąk, pastwisk,
lasów, ogrodów (z wyodrębnieniem obszaru sadów), torfowisk, terenów z pokładami żwiru,
gipsu i gliny, kamieniołomów, wód, a ponadto rodzaju i obszaru zasiewów i upraw, ilości

1) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 293, 379, 435, 567
i 616.
i jakości inwentarza, jak również zapasów niezbędnych do prowadzenia gospodarstwa
rolnego do najbliższych zbiorów.
§ 6. Jeżeli zajęte nieruchomości stanowią całość gospodarczą, w opisie podaje się informacje
o okolicznościach uzasadniających takie zakwalifikowanie nieruchomości.
§ 7. W razie egzekucji skierowanej do użytkowania wieczystego, w opisie wskazuje się
końcową datę użytkowania wieczystego oraz sposób korzystania z nieruchomości przez
użytkownika.
§ 8. Jeżeli dane zawarte w księdze wieczystej lub ewidencji gruntów i budynków dotyczące
obszaru lub sposobu użytkowania nieruchomości, nie odpowiadają stanowi rzeczywistemu,
w opisie podaje się stan rzeczywisty z zaznaczeniem, na czym polega jego niezgodność
z danymi ujawnionymi w księdze wieczystej lub w ewidencji gruntów i budynków.
O stwierdzonej niezgodności komornik niezwłocznie zawiadamia sąd prowadzący księgę
wieczystą lub organ prowadzący ewidencję gruntów i budynków.
§ 9. Komornik wyznacza jednego biegłego do oszacowania nieruchomości. W uzasadnionych
przypadkach może wyznaczyć w tym celu dwóch lub więcej biegłych.
§ 10. 1. Biegły dokonuje oszacowania w terminie wyznaczonym przez komornika. podanym
w zawiadomieniu, o którym mowa w art. 945 § 1 Kodeksu postępowania cywilnego.
2. Jeżeli oszacowanie nieruchomości nie może być dokonane w powyższym terminie,
komornik wyznaczy biegłemu dłuższy termin do dokonania oszacowania. Termin ten może
być z ważnych powodów przedłużony przez komornika.
3. Komornik może także zlecić biegłemu dokonanie czynności niezbędnych do sporządzenia
lub uzupełnienia opisu nieruchomości.
§ 11. Jeżeli na dłużniku spoczywa obowiązek podatkowy z tytułu dokonywanej w trybie
egzekucji dostawy towarów będących własnością dłużnika lub posiadanych przez niego
z naruszeniem obowiązujących przepisów, biegły wskazuje kwotę podatku od towarów
i usług oraz podwyższa cenę oszacowania o kwotę tego podatku.
§ 12. Rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od ogłoszenia.
MINISTER SPRAWIEDLIWOŚCI
2