Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

Druk nr 2678


Warszawa, 6 sierpnia 2014 r.
SEJM

RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VII kadencja
Prezes Rady Ministrów

RM-10-73-14




Pani

Ewa Kopacz

Marszałek Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej



Szanowna Pani Marszałek
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia
2 kwietnia 1997 r. przedstawiam Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej projekt
ustawy

- o zmianie ustawy - Kodeks cywilny,
ustawy
-
Kodeks postępowania
cywilnego oraz niektórych innych
ustaw z projektami aktów wykonawczych.

W załączeniu przedstawiam także opinię dotyczącą zgodności
proponowanych regulacji z prawem Unii Europejskiej.
Jednocześnie uprzejmie informuję, że do prezentowania stanowiska Rządu
w tej sprawie w toku prac parlamentarnych został upoważniony Minister
Sprawiedliwości.

Z poważaniem

(-) Donald Tusk
Projekt
U S T A W A
z dnia
o zmianie ustawy – Kodeks cywilny, ustawy – Kodeks postępowania cywilnego oraz
niektórych innych ustaw
Art. 1. W ustawie z dnia 23 kwietnia 1964 r. – Kodeks cywilny (Dz. U. z 2014 r.
poz. 121 i 827) wprowadza się następujące zmiany:
1)
po art. 65 dodaje się art. 651 w brzmieniu:
„Art. 651. Przepisy o oświadczeniach woli stosuje się odpowiednio do innych
oświadczeń.”;
2)
w art. 73 § 1 otrzymuje brzmienie:
„§ 1. Jeżeli ustawa zastrzega dla czynności prawnej formę pisemną albo formę
dokumentową, czynność dokonana bez zachowania zastrzeżonej formy jest nieważna
tylko wtedy, gdy ustawa przewiduje rygor nieważności.”;
3)
art. 74 otrzymuje brzmienie:
„Art. 74. § 1. Zastrzeżenie formy pisemnej albo formy dokumentowej bez rygoru
nieważności ma ten skutek, że w razie niezachowania zastrzeżonej formy nie jest
w sporze dopuszczalny dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron na fakt
dokonania czynności. Przepisu tego nie stosuje się, gdy zachowanie formy pisemnej
albo formy dokumentowej jest zastrzeżone jedynie dla wywołania określonych skutków
czynności prawnej.
§ 2. Jednakże mimo niezachowania formy przewidzianej dla celów dowodowych
dowód ze świadków lub dowód z przesłuchania stron jest dopuszczalny, jeżeli obie

1) Niniejszą ustawą zmienia się ustawy: ustawę z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym
w administracji, ustawę z dnia 26 maja 1982 r. – Prawo o adwokaturze, ustawę z dnia 6 lipca 1982 r.
o radcach prawnych, ustawę z dnia 20 czerwca 1985 r. o prokuraturze, ustawę z dnia 14 lutego 1991 r.
– Prawo o notariacie, ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji, ustawę z dnia
29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa, ustawę z dnia 29 sierpnia 1997 r. − Prawo bankowe, ustawę
z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, ustawę z dnia
11 kwietnia 2001 r. o rzecznikach patentowych, ustawę z dnia 27 lipca 2001 r. – Prawo o ustroju sądów
powszechnych, ustawę z dnia 5 lipca 2002 r. o świadczeniu przez prawników zagranicznych pomocy
prawnej w Rzeczypospolitej Polskiej, ustawę z dnia 30 sierpnia 2002 r. – Prawo o postępowaniu przed
sądami administracyjnymi, ustawę z dnia 28 lutego 2003 r. – Prawo upadłościowe i naprawcze, ustawę
z dnia 8 lipca 2005 r. o Prokuratorii Generalnej Skarbu Państwa, ustawę z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach
sądowych w sprawach cywilnych, ustawę z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach
oszczędnościowo-kredytowych i ustawę z dnia 10 stycznia 2014 r. o zmianie ustawy o informatyzacji
działalności podmiotów realizujących zadania publiczne oraz niektórych innych ustaw.
– 2 –
strony wyrażą na to zgodę, jeżeli żąda tego konsument w sporze z przedsiębiorcą albo
jeżeli fakt dokonania czynności prawnej jest uprawdopodobniony za pomocą
dokumentu.
§ 3. Jeżeli forma pisemna lub forma dokumentowa jest zastrzeżona dla
oświadczenia jednej ze stron, w razie jej niezachowania dowód ze świadków lub
z przesłuchania stron na fakt dokonania tej czynności jest dopuszczalny także na żądanie
drugiej strony.
§ 4. Przepisów o skutkach niezachowania formy przewidzianej dla celów
dowodowych nie stosuje się do czynności prawnych w stosunkach między
przedsiębiorcami.”;
4)
art. 76 otrzymuje brzmienie:
„Art. 76. Jeżeli strony zastrzegły w umowie, że określona czynność prawna między
nimi powinna być dokonana w szczególnej formie, czynność ta dochodzi do skutku
tylko przy zachowaniu zastrzeżonej formy. Jednakże gdy strony zastrzegły dokonanie
czynności w formie pisemnej albo w formie dokumentowej, nie określając skutków
niezachowania tej formy, w razie wątpliwości poczytuje się, że była ona zastrzeżona
wyłącznie dla celów dowodowych.”;
5)
w art. 77 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Jeżeli umowa została zawarta w formie pisemnej albo w formie
dokumentowej, jej rozwiązanie za zgodą obu stron, jak również odstąpienie od niej albo
jej wypowiedzenie wymaga zachowania formy dokumentowej, chyba że ustawa lub
umowa zastrzega inną formę.”;
6)
po art. 771 dodaje się art. 772 i art. 773 w brzmieniu:
„Art. 772. Dokumentem jest nośnik informacji umożliwiający jej odtworzenie.
Art. 773. Do zachowania formy dokumentowej czynności prawnej wystarcza
złożenie oświadczenia woli w postaci dokumentu, w sposób umożliwiający ustalenie
osoby składającej oświadczenie.”;
7)
w art. 78 uchyla się § 2;
8)
po art. 78 dodaje się art. 781 w brzmieniu:
„Art. 781. § 1. Do zachowania formy elektronicznej czynności prawnej wystarcza
złożenie oświadczenia woli w postaci elektronicznej i opatrzenie go podpisem
elektronicznym umożliwiającym identyfikację osoby składającej oświadczenie oraz
rozpoznanie każdej późniejszej zmiany treści takiego oświadczenia.
– 3 –
§ 2. Oświadczenie woli złożone w formie elektronicznej jest równoważne
z oświadczeniem woli złożonym w formie pisemnej, chyba że ustawa lub czynność
prawna zastrzega inaczej.”;
9)
art. 79 otrzymuje brzmienie:
„Art. 79. Osoba niemogąca pisać może złożyć oświadczenie woli w formie
pisemnej w ten sposób, że uczyni na dokumencie tuszowy odcisk palca, a obok tego
odcisku osoba przez nią upoważniona wpisze jej imię i nazwisko oraz złoży swój
podpis, albo w ten sposób, że zamiast składającego oświadczenie podpisze się osoba
przez niego upoważniona, a jej podpis będzie poświadczony przez notariusza lub wójta
(burmistrza, prezydenta miasta), starostę lub marszałka województwa z zaznaczeniem,
że został złożony na życzenie osoby niemogącej pisać.”;
10) w art. 81 w § 2 w pkt 2 kropkę zastępuje się średnikiem i dodaje się pkt 3 w brzmieniu:
„3) w razie znakowania czasem dokumentu w postaci elektronicznej – od daty
znakowania czasem.”;
11) art. 358 otrzymuje brzmienie:
„Art. 358. § 1. Jeżeli przedmiotem zobowiązania podlegającego wykonaniu na
terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest suma pieniężna wyrażona w walucie obcej,
dłużnik może spełnić świadczenie w walucie polskiej, chyba że ustawa, orzeczenie
sądowe będące źródłem zobowiązania lub czynność prawna zastrzega spełnienie
świadczenia wyłącznie w walucie obcej.
§ 2. Wartość waluty obcej określa się według kursu średniego ogłaszanego przez
Narodowy Bank Polski z dnia wymagalności roszczenia, chyba że ustawa, orzeczenie
sądowe lub czynność prawna zastrzega inaczej.
§ 3. Jeżeli dłużnik opóźnia się ze spełnieniem świadczenia, wierzyciel może żądać
spełnienia świadczenia w walucie polskiej według kursu średniego ogłaszanego przez
Narodowy Bank Polski z dnia, w którym zapłata jest dokonywana.”;
12) w art. 720 § 2 otrzymuje brzmienie:
„§ 2. Umowa pożyczki, której wartość przenosi tysiąc złotych, wymaga
zachowania formy dokumentowej.”.
– 4 –
Art. 2. W ustawie z dnia 17 listopada 1964 r. − Kodeks postępowania cywilnego
(Dz. U. z 2014 r. poz. 101, z późn. zm.)) wprowadza się następujące zmiany:
1)
art. 9 otrzymuje brzmienie:
„Art. 9. § 1. Rozpoznawanie spraw odbywa się jawnie, chyba że przepis
szczególny stanowi inaczej. Strony i uczestnicy postępowania mają prawo przeglądać
akta sprawy i otrzymywać odpisy, kopie lub wyciągi z tych akt. Dokumenty zawierające
informacje o sprawie, w tym treść protokołów i pism, są udostępniane stronom
i uczestnikom postępowania także za pośrednictwem systemu teleinformatycznego.
§ 2. Strony i uczestnicy postępowania mają prawo do otrzymywania z akt sprawy
zapisu dźwięku albo obrazu i dźwięku, chyba że protokół został sporządzony wyłącznie
pisemnie.
§ 3. Zapisu obrazu i dźwięku nie wydaje się, jeżeli posiedzenie odbyło się przy
drzwiach zamkniętych.”;
2)
w art. 50 § 3 otrzymuje brzmienie:
„§ 3. Do rozstrzygnięcia sprawy o wyłączenie sędzia, którego dotyczy wniosek,
może podejmować dalsze czynności, z wyjątkiem wydania orzeczenia kończącego
postępowanie w sprawie.”;
3)
art. 51 otrzymuje brzmienie:
„Art. 51. Sędzia zawiadamia sąd o zachodzącej podstawie swojego wyłączenia.”;
4)
w art. 52 dodaje się § 3 w brzmieniu:
„§ 3. Uwzględniając wniosek o wyłączenie sędziego, sąd znosi postępowanie
w zakresie obejmującym udział tego sędziego po złożeniu wniosku, chyba że były to
czynności niecierpiące zwłoki.”;
5)
art. 68 otrzymuje brzmienie:
„Art. 68. § 1. Przedstawiciel ustawowy, organy oraz osoby wymienione w art. 67
mają obowiązek wykazać swoje umocowanie dokumentem przy pierwszej czynności
procesowej.
§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do czynności procesowej dokonanej za
pośrednictwem systemu teleinformatycznego obsługującego postępowanie sądowe
(system teleinformatyczny), w przypadku gdy przepis szczególny przewiduje, że
czynności można dokonać wyłącznie tą drogą. Przedstawiciel ustawowy, organy oraz

2) Zmiany tekstu jednolitego wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2014 r. poz. 293, 379, 435, 567
i 616.