Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks cywilny, ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz niektórych innych ustaw

Projektowane przepisy określają zakres informacji, które powinny być ujawniane
w bazach danych oraz zapewniają sądom dostęp do tych danych. Ten ostatni obowiązek
koreluje z projektowanymi przepisami ustawy – Prawo o ustroju sądów powszechnych,
które upoważniają sąd do weryfikowania danych zawartych w bazach danych.
W przepisach dotyczących baz danych prowadzonych przez Naczelną Radę Adwokacką
oraz Krajową Radę Radców Prawnych zaprojektowano też upoważnienia do wydania
rozporządzeń, w których zostaną określone minimalne funkcjonalności oraz warunki
organizacyjno-techniczne funkcjonowania systemów teleinformatycznych (w których
będą prowadzone bazy). Rozporządzenia te powinny uwzględniać zgodność
z minimalnymi wymaganiami i sposobem stwierdzania zgodności oprogramowania
określonymi na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 2005 r. o informatyzacji działalności
podmiotów realizujących zadania publiczne oraz zapewniać bezpieczeństwo danych
i ich ochronę przed nieuprawnionym ujawnieniem i dostępem. W odniesieniu do
pozostałych baz danych nie przewidziano takiego upoważnienia, gdyż przepisy wydane
na podstawie ustawy o informatyzacji działalności podmiotów realizujących zadania
publiczne znajdują bezpośrednie zastosowanie do organów odpowiedzialnych za
prowadzenie tych baz danych.

VII. Zmiany w pozostałych ustawach
Projektowane zmiany przepisów regulujących postępowanie egzekucyjne pociągają za
sobą konieczność wprowadzenia zmian do następujących ustaw:
1) ustawa z dnia 17 czerwca 1966 r. o postępowaniu egzekucyjnym w administracji;
2) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. o komornikach sądowych i egzekucji;
3) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa;
4) ustawa z dnia 29 sierpnia 1997 r. − Prawo bankowe;
5) ustawa z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń
Społecznych;
6) ustawa z dnia 27 lipca 2001 r. − Prawo o ustroju sądów powszechnych;
7) ustawa z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych;
8) ustawa z dnia 5 listopada 2009 r. o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-
-kredytowych.



48
VIII. Przepisy przejściowe i końcowe
W odniesieniu do nowelizowanych przepisów procesowych proponuje się
wprowadzenie w art. 22 ust. 1 zasady jednolitości postępowania, która oznacza, że
nowe przepisy znajdą zastosowanie w tych postępowaniach, które zostaną wszczęte po
wejściu w życie ustawy.
Przewidziano też wyjątki od powyższej zasady.
Według projektowanego art. 21, do bankowych tytułów egzekucyjnych wystawionych
przed wejściem w życie ustawy oraz do nadawania im klauzuli wykonalności znajdą
zastosowanie przepisy dotychczasowe. Dotychczasowe przepisy znajdą też
zastosowanie do nadawania takim tytułom klauzuli wykonalności przeciwko
małżonkowi dłużnika, jeżeli tytuł stwierdza roszczenie, które powstało przed dniem
20 stycznia 2005 r. W takich sprawach zachodzi bowiem konieczność wysłuchania
małżonka dłużnika, a przeprowadzenie tej czynności w postępowaniu elektronicznym
byłoby problematyczne.
Druga grupa wyjątków zmierza do bezpośredniego stosowania ustawy nowej. Ta reguła
będzie odnosiła się do przepisów wymienionych w projektowanym art. 22 ust. 2−10.
W art. 23 zaproponowano przepis przejściowy odnoszący się do czasowego
pozostawienia w mocy aktów wykonawczych wydanych na podstawie
art. 126 § 6 k.p.c. i art. 783 § 5 k.p.c. Przepis art. 126 § 6 k.p.c. upoważnia Ministra
Sprawiedliwości w porozumieniu z ministrem do spraw informatyzacji do określenia
szczegółowych wymagań dotyczących trybu zakładania konta w systemie
teleinformatycznym służącym do prowadzenia elektronicznego postępowania
upominawczego oraz posługiwania się podpisem elektronicznym w tym postępowaniu.
Natomiast przepis art. 783 § 5 k.p.c. przewiduje wydanie rozporządzenia określającego
czynności sądu związane z nadawaniem klauzuli wykonalności orzeczeniom wydanym
w elektronicznym postępowaniu upominawczym oraz sposób przechowywania
i posługiwania się takimi tytułami wykonawczymi. Przepisy wykonawcze wydane na
podstawie wskazanego przepisu, w brzmieniu nadanym projektowaną ustawą, wejdą
w życie nie później niż 6 miesięcy po dniu wejścia w życie ustawy.
Przepis art. 24 przewiduje, że ustawa wejdzie w życie po upływie dwunastu miesięcy od
dnia ogłoszenia. Mając na względzie zakres projektowanych regulacji, taki okres
vacatio legis uznać należy za wystarczający do wprowadzenia nowych rozwiązań. Od
wskazanej zasady proponuje się wprowadzenie wyjątku odnoszącego się do tych
przepisów, które dotyczą doręczania pism stronom lub uczestnikom postępowania
49
mającym miejsce zamieszkania, stałego pobytu lub siedziby na terytorium państw
członkowskich Unii Europejskiej innych niż Rzeczpospolita Polska. Proponuje się, aby
te przepisy weszły w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia.

IX.
Wyjaśnienia końcowe
Projektowana regulacja nie będzie wymagała notyfikacji Komisji Europejskiej w trybie
ustawy z dnia 30 kwietnia 2004 r. o postępowaniu w sprawach dotyczących pomocy
publicznej (Dz. U. z 2007 r. Nr 59, poz. 404, z późn. zm.).
Projekt nie zawiera przepisów technicznych, a zatem nie podlega notyfikacji zgodnie
z trybem przewidzianym w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r.
w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów
prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039 oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597).
Projekt ustawy został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego
Centrum Legislacji zgodnie z § 11a ust. 1 uchwały nr 49 Rady Ministrów
z dnia 19 marca 2002 r. − Regulamin pracy Rady Ministrów (M.P. Nr 13, poz. 221,
z późn. zm.).
Żaden podmiot nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem w trybie przepisów
ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa
(Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.).






50
OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1.
Cel wprowadzenia ustawy
Celem projektowanej ustawy jest zliberalizowanie przepisów o formie czynności
prawnych i nowe ujęcie dokumentu w postępowaniu cywilnym. Ponadto projekt ma na
celu zwiększenie dostępu do sądu przez poszerzenie katalogu spraw, które będą
rozpoznawane w postępowaniach elektronicznych, oraz stworzeniu możliwości
wnoszenia pism procesowych za pośrednictwem systemu teleinformatycznego
i dokonywania doręczeń elektronicznych, także w tradycyjnych postępowaniach
cywilnych. Proponowane regulacje przyczynią się również do zwiększenia
efektywności postępowań sądowych wskutek rozszerzenia kompetencji referendarzy
sądowych i komorników sądowych.
2.
Wskazanie podmiotów, na które oddziałuje ustawa
Propozycje zawarte w projekcie dotyczą nieograniczonego kręgu jednostek, które mogą
występować w charakterze uczestników postępowania cywilnego, oraz organów
procesowych (sądów, referendarzy sądowych, komorników sądowych). Zmiany dotyczą
również banków, spółdzielczych kas oszczędnościowo-kredytowych, prawniczych
samorządów zawodowych (Naczelnej Rady Adwokackiej, Krajowej Rady Radców
Prawnych, Krajowej Rady Rzeczników Patentowych), Prezesa Prokuratorii Generalnej
Skarbu Państwa, Urzędu Patentowego Rzeczypospolitej Polskiej oraz Prokuratora
Generalnego.
3.
Konsultacje
Stosownie do przepisu art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), projektowana
ustawa została udostępniona na stronie Biuletynu Informacji Publicznej.
W ramach konsultacji społecznych projekt został przedstawiony w celu wyrażenia
opinii: Sądowi Najwyższemu, Krajowej Radzie Sądownictwa, Naczelnemu Sądowi
Administracyjnemu, Prokuratorowi Generalnemu, Prokuratorii Generalnej Skarbu
Państwa, Naczelnej Radzie Adwokackiej, Krajowej Radzie Radców Prawnych,
Krajowej Radzie Rzeczników Patentowych, Krajowej Radzie Komorniczej, Krajowej
Radzie Notarialnej, Związkowi Banków Polskich, Stowarzyszeniu Sędziów Polskich
„Iustitia”, Stowarzyszeniu Sędziów „Themis”, Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu
51
Referendarzy Sądowych, Ogólnopolskiemu Stowarzyszeniu Asystentów Sędziów,
Helsińskiej Fundacji Praw Człowieka, Polskiej Konfederacji Pracodawców Prywatnych
„Lewiatan”, Business Centre Club oraz Krajowej Izbie Gospodarczej.
4. Wpływ na sektor finansów publicznych, w tym na budżet państwa oraz budżety
jednostek samorządu terytorialnego
Wejście w życie projektowanej ustawy spowoduje skutki finansowe dla budżetu
państwa i nie spowoduje skutków finansowych dla budżetów jednostek samorządu
terytorialnego. Skutki te spowodowane zostaną przede wszystkim koniecznością
budowy,
wdrożenia
oraz
utrzymania
omówionych
poniżej
systemów
teleinformatycznych mających na celu zwiększenie efektywności postępowań
sądowych.
4.1. Elektroniczne Biuro Podawcze
Budowa i wdrożenie systemu obsługującego tzw. elektroniczne biuro podawcze
(umożliwiające wnoszenie pism drogą elektroniczną oraz elektroniczne doręczenia
w „tradycyjnych” postępowaniach sądowych) pociągnie za sobą w okresie 4 lat wydatki
w łącznej kwocie około 19 mln zł. Koszty budowy i wdrożenia systemu, oszacowane na
około 17 mln zł, uwzględniają również wydatki inne niż sprzęt i oprogramowanie –
a więc szkolenia i akcje informacyjne. Planowane jest sfinansowanie przedmiotowego
projektu z Programu Operacyjnego Polska Cyfrowa w ramach Europejskiego Funduszu
Spójności. Zaznaczenia wymaga jednak, że ze względu na odległy, planowany termin
rozpoczęcia budowy i wdrażania ww. systemu szacowane kwoty mogą ulec zmianie,
w zależności od wyboru, w drodze przetargu, zastosowanej technologii.

Szczegółowe szacunki kosztów przedstawia tabela poniżej.
Elektroniczne
Koszty łączne
Biuro Podawcze
2017
2018
2019
2020
w okresie
(EBP)
2017–2020
Koszty budowy
i wdrożenia
877 000,00 zł
14 300 000,00 zł
2 227 000,00 zł
0,00 zł 17 404 000,00 zł
Koszty
utrzymania
0,00 zł
0,00 zł
800 000,00 zł 800 000,00 zł 1 600 000,00 zł
Nakłady łączne 877 000,00 zł
14 300 000,00 zł
3 027 000,00 zł 800 000,00 zł 19 004 000,00 zł


1) Szacunki przedstawione przez Departament Informatyzacji i Rejestrów Sądowych Ministerstwa
Sprawiedliwości.
52