Rządowy projekt ustawy o cudzoziemcach

– 145 –
10) może być niezwłocznie doprowadzony do granicy, jeżeli został zatrzymany w strefie
nadgranicznej bezpośrednio po nieumyślnym przekroczeniu granicy wbrew przepisom,
lub
11) może zostać niezwłocznie przekazany do innego państwa członkowskiego Unii
Europejskiej, państwa członkowskiego Europejskiego Stowarzyszenia Wolnego Handlu
(EFTA) – strony umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji
Szwajcarskiej na podstawie umowy międzynarodowej o przekazywaniu i przyjmowaniu
osób, lub
12) przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zaświadczenia,
o którym mowa w art. 171.
2. W przypadku, o którym mowa w art. 303 ust. 1 pkt 1, decyzji o zobowiązaniu
cudzoziemca do powrotu nie wydaje się, gdy cudzoziemiec zgodnie z przepisami art. 120
i art. 135 wystąpił o zmianę decyzji, o których mowa w tych przepisach, do czasu
zakończenia postępowania w sprawie zmiany tych decyzji.
3. Przepisu ust. 1 pkt 1 nie stosuje się w przypadku, o którym mowa w art. 32 ust. 1 lub
art. 33 ust. 2 Konwencji dotyczącej statusu uchodźców, sporządzonej w Genewie dnia
28 lipca 1951 r. (Dz. U. z 1991 r. Nr 119, poz. 515, 516 i 517).
4. Odmawia się wszczęcia postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do
powrotu, jeżeli toczy się postępowanie w sprawie nadania temu cudzoziemcowi statusu
uchodźcy, chyba że cudzoziemiec złożył kolejny wniosek w sprawie nadania mu statusu
uchodźcy.
5. Cudzoziemca, o którym mowa w ust. 1 pkt 9, można – w szczególnie uzasadnionych
przypadkach, ze względu na jego stan zdrowia – nie przekazywać do państwa trzeciego.
Cudzoziemcowi temu w przypadku wystąpienia zagrożenia życia lub zdrowia zapewnia się
opiekę medyczną.
6. Koszty zapewnienia opieki medycznej, o której mowa w ust. 5, są finansowane
z budżetu państwa z części, której dysponentem jest minister właściwy do spraw
wewnętrznych, ze środków pozostających w dyspozycji Komendanta Głównego Straży
Granicznej.
Art. 305. Cudzoziemca małoletniego można zobowiązać do powrotu tylko pod opieką
jego przedstawiciela ustawowego, chyba że decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu
zostanie wykonana w taki sposób, że małoletniego przekaże się jego przedstawicielowi
ustawowemu albo przedstawicielowi właściwych władz państwa, do którego nastąpi powrót.
– 146 –
Art. 306. Organ prowadzący postępowanie w sprawie zobowiązania cudzoziemca do
powrotu poucza cudzoziemca o możliwości złożenia wniosku o nadanie statusu uchodźcy lub
wniosku o udzielenie zezwolenia, o którym mowa w art. 188 pkt 6 lub 7.
Art. 307. 1. Postępowanie w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu zawiesza
się w przypadku wszczęcia postępowania w sprawie nadania cudzoziemcowi statusu
uchodźcy lub udzielenia mu zezwolenia, o którym mowa w art. 177.
2. Postępowania w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu nie zawiesza się
w przypadku, gdy cudzoziemiec złożył kolejny wniosek w sprawie nadania statusu uchodźcy.
Art. 308. Decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wygasa z mocy prawa,
jeżeli cudzoziemiec:
1)
posiada status uchodźcy, korzysta z ochrony uzupełniającej lub
2)
przebywa na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia, o którym
mowa w art. 177 lub art. 188 pkt 6 lub 7.
Art. 309. 1. W dniu, w którym decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu stanie
się ostateczna, z mocy prawa następuje unieważnienie wizy krajowej, wygaśnięcie
zezwolenia na pobyt czasowy oraz zezwolenia na pracę.
2. W dniu, w którym decyzja o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydana na
podstawie art. 303 ust. 1 pkt 11 lub 12 stanie się ostateczna, z mocy prawa następuje
unieważnienie zezwolenia na przekraczanie granicy w ramach małego ruchu granicznego.
Art. 310. Do cudzoziemców oraz członków ich rodzin uprawnionych do wykonywania
pracy na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na zasadach określonych w decyzji nr 1/80
Rady Stowarzyszenia Republiki Tureckiej i EWG z dnia 19 września 1980 r. w sprawie
rozwoju Stowarzyszenia, która to Rada została powołana na podstawie Układu
ustanawiającego stowarzyszenie między Europejską Wspólnotą Gospodarczą a Turcją,
podpisanego w Ankarze dnia 12 września 1963 r.:
1)
nie stosuje się przepisów art. 300–309, art. 312–323, art. 331, art. 335 i art. 336;
2)
stosuje się przepisy rozdziału 5 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium
Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw
członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin.
Art. 311. Organ, który wydaje decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu
w przypadku cofnięcia cudzoziemcowi zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego UE
udzielonego cudzoziemcowi posiadającemu ochronę międzynarodową w innym państwie
– 147 –
członkowskim Unii Europejskiej, ustala, za pośrednictwem Szefa Urzędu, czy cudzoziemiec
nadal posiada ochronę międzynarodową w tym państwie.
Art. 312. Decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje komendant
oddziału Straży Granicznej lub komendant placówki Straży Granicznej z urzędu lub na
wniosek wojewody, Ministra Obrony Narodowej, Szefa Agencji Bezpieczeństwa
Wewnętrznego, Szefa Agencji Wywiadu, organu Służby Celnej lub komendanta
wojewódzkiego lub komendanta powiatowego (miejskiego) Policji.
Art. 313. 1. W przypadku, o którym mowa w art. 303 ust. 1 pkt 9, decyzję
o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się na formularzu.
2. Organ, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu na formularzu,
informuje pisemnie cudzoziemca w języku dla niego zrozumiałym o podstawie prawnej,
o treści rozstrzygnięcia oraz o pouczeniu, czy i w jakim trybie służy odwołanie od decyzji.
Art. 314. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia:
1)
treść wniosku o wydanie decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu,
uwzględniając potrzebę zapewnienia sprawności i prawidłowości postępowania,
a w szczególności konieczność uzyskania informacji niezbędnych do wydania decyzji
o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu;
2)
sposób odnotowywania w dokumencie podróży wydania decyzji o zobowiązaniu
cudzoziemca do powrotu, uwzględniając zapewnienie możliwości ustalenia podczas
kontroli dokumentu podróży cudzoziemca, że decyzja ta została wydana.
Art. 315. Minister właściwy do spraw wewnętrznych określi, w drodze rozporządzenia,
wzór formularza, o którym mowa w art. 313, uwzględniając konieczność zapewnienia
sprawności postępowania prowadzonego w sprawie zobowiązania cudzoziemca do powrotu.
Art. 316. 1. Organ właściwy do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do
powrotu w przypadkach, o których mowa w art. 303 ust. 1 pkt 1–7 i 9–14, poucza
cudzoziemca posiadającego zezwolenie na pobyt lub inne zezwolenie uprawniające go do
pobytu, udzielone przez inne państwo obszaru Schengen, o obowiązku niezwłocznego
wyjazdu na terytorium tego państwa.
2. Organ właściwy do wydania decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu
odnotowuje dokonanie pouczenia, o którym mowa w ust. 1, w rejestrze, o którym mowa
w art. 428 ust. 1 pkt 6.
– 148 –
3. Pouczenie, o którym mowa w ust. 1, następuje w formie pisemnej i w języku
zrozumiałym dla cudzoziemca.
Art. 317. 1. W decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu określa się termin
dobrowolnego powrotu, który wynosi od 15 do 30 dni, liczony od dnia doręczenia decyzji.
2. W decyzji, o której mowa w ust. 1, nie określa się terminu dobrowolnego powrotu
cudzoziemca, gdy:
1)
istnieje prawdopodobieństwo ucieczki cudzoziemca lub
2)
dalszy pobyt cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej może stanowić
zagrożenie dla obronności lub bezpieczeństwa państwa lub ochrony bezpieczeństwa
i porządku publicznego.
3. Prawdopodobieństwo ucieczki cudzoziemca istnieje w szczególności, gdy
cudzoziemiec:
1)
zadeklarował niepodporządkowanie się obowiązkom wynikającym z otrzymania decyzji
o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu lub
2)
nie dysponuje dokumentami poświadczającymi jego tożsamość, lub
3)
przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę wbrew przepisom, lub
4)
wjechał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w okresie obowiązywania wpisu do
wykazu cudzoziemców, których pobyt na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej jest
niepożądany, lub do Systemu Informacyjnego Schengen do celu odmowy wjazdu.
4. Decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydanej bez określenia terminu
dobrowolnego powrotu nadaje się rygor natychmiastowej wykonalności i wskazuje się w niej
państwo, do którego cudzoziemiec powinien powrócić.
5. W przypadku gdy cudzoziemiec przekroczył lub usiłował przekroczyć granicę
niezgodnie z przepisami w okresie po wydaniu decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do
powrotu, a przed upływem terminu dobrowolnego powrotu, termin, o którym mowa w ust. 1,
wygasa z mocy prawa.
6. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi,
o którym mowa w art. 311, który nadal posiada ochronę międzynarodową w innym państwie
członkowskim Unii Europejskiej, w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako
państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się państwo członkowskie Unii Europejskiej,
w którym cudzoziemiec posiada ochronę międzynarodową.
7. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi,
który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt
– 149 –
czasowy w związku z okolicznościami, o których mowa w art. 187 ust. 1 pkt 3, w decyzji
o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się
państwo członkowskie Unii Europejskiej, w którym cudzoziemiec posiada zezwolenie na
pobyt rezydenta długoterminowego UE.
8. Jeżeli decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu wydaje się cudzoziemcowi,
który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt
czasowy jako członek rodziny cudzoziemca, który przebywał na terytorium Rzeczypospolitej
Polskiej na podstawie zezwolenia na pobyt czasowy w związku z okolicznościami, o których
mowa w art. 187 ust. 1 pkt 3, w decyzji o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu jako
państwo powrotu cudzoziemca wskazuje się państwo członkowskie Unii Europejskiej,
w którym członek rodziny tego cudzoziemca posiada zezwolenie na pobyt rezydenta
długoterminowego UE.
Art. 318. 1. Organ, wydając decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może
przedłużyć termin dobrowolnego powrotu w niej określony, jeżeli cudzoziemiec jest
obowiązany do osobistego stawiennictwa przed polskim organem władzy publicznej lub jego
obecności na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej wymaga interes Rzeczypospolitej Polskiej
lub wyjątkowa sytuacja osobista cudzoziemca, wynikająca w szczególności z długości pobytu
cudzoziemca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, z łączących cudzoziemca więzi
o charakterze rodzinnym i społecznym lub z potrzeby kontynuowania nauki przez małoletnie
dziecko cudzoziemca.
2. Organ, który wydał decyzję o zobowiązaniu cudzoziemca do powrotu, może
przedłużyć termin dobrowolnego powrotu w niej określony z powodu okoliczności, o których
mowa w ust. 1, także po jej wydaniu, jednorazowo, na wniosek cudzoziemca.
3. Termin dobrowolnego powrotu, o którym mowa w ust. 1, nie może być dłuższy niż
jeden rok.
Art. 319. 1. W decyzji o przedłużeniu terminu dobrowolnego powrotu można, do czasu
dobrowolnego powrotu, zobowiązać cudzoziemca do:
1)
zgłaszania się w określonych odstępach czasu do organu wskazanego w decyzji – do
dnia, w którym nastąpi dobrowolny powrót;
2)
wpłaty zabezpieczenia pieniężnego w wysokości określonej w decyzji, nie niższej niż
dwukrotność minimalnego wynagrodzenia przewidzianego w przepisach o minimalnym
wynagrodzeniu za pracę;