Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

§ 17. Dom maklerski, który wycenia instrumenty pochodne określone w § 5, według bieżącej
wartości rynkowej i zarządza ryzykiem stopy procentowej obciążającym transakcje na
zasadzie dyskontowania przepływów pieniężnych, z zastrzeżeniem § 18, może posługiwać się
modelami wrażliwości celem obliczania pozycji, o których mowa wyżej, może również
stosować te modele w stosunku do wszelkich instrumentów dłużnych, w których przypadku
wierzytelność główna spłacana jest regularnie przez cały okres do wykupu, a nie jednorazową
płatnością kwoty kapitału w terminie wykupu.
§ 18. Dom maklerski może stosować model wrażliwości, po uzyskaniu zgody Komisji, przy
czym:
1) model powinien generować pozycje o tej samej wrażliwości na zmianę stopy
procentowej, jak związane z nimi przepływy pieniężne,
2) należy ocenić tę wrażliwość w odniesieniu do niezależnych ruchów przykładowych
stóp procentowych dobranych w różnych punktach krzywej dochodowości, przy czym
należy umieścić przynajmniej jeden punkt badania wrażliwości w każdym przedziale
czasowym wyznaczonym w tabeli określonej w § 31 załącznika nr 3 do
rozporządzenia,
3) obliczone pozycje włącza się do wyliczeń wymogów kapitałowych zgodnie z
przepisami załącznika nr 3 do rozporządzenia.
§ 19. Dom maklerski, który nie posługuje się modelami na zasadach określonych w § 17 i 18,
może uznać za w pełni kompensujące się pozycje w instrumentach pochodnych, które
spełniają przynajmniej następujące warunki:
1) pozycje te są tej samej wartości i są wyrażone w tej samej walucie,
2) istnieje ścisłe dopasowanie stopy referencyjnej (pozycje o oprocentowaniu zmiennym)
lub kuponu odsetkowego (pozycje o oprocentowaniu stałym),
3) najbliższy termin przeszacowania stawki oprocentowania, a w przypadku pozycji z
kuponami o stałym oprocentowaniu – okres pozostający do terminu płatności, odpowiada
następującym limitom:

a) do jednego miesiąca: ten sam dzień,
b) od jednego miesiąca do roku: w ciągu siedmiu dni,
c) powyżej roku: w ciągu 30 dni.
§ 20. Dom maklerski przekazujący papiery wartościowe lub gwarantowane prawa do tytułu
do tych papierów w ramach umowy z udzielonym przyrzeczeniem odkupu oraz dom
maklerski udzielający pożyczki papierów wartościowych włączają te papiery wartościowe do
obliczeń swoich wymogów kapitałowych przeprowadzanych zgodnie z niniejszym
załącznikiem, pod warunkiem że papiery te spełniają kryteria zaliczania do portfela
handlowego określone w załączniku nr 1 do rozporządzenia.


C. Obliczanie pozycji zagregowanych
§ 21. Pozycję netto w danym instrumencie bazowym oblicza się jako bezwzględną wartość
różnicy pomiędzy sumą długich i sumą krótkich pozycji pierwotnych w tym instrumencie
bazowym, przy czym pozycję tę oznacza się jako:
1) długą - gdy różnica ta jest dodatnia;
2) krótką - gdy różnica ta jest ujemna;
3) domkniętą - gdy różnica ta jest równa zero.

24
§ 22. Pozycję całkowitą oblicza się jako:
1) sumę długich albo sumę krótkich pozycji netto w poszczególnych instrumentach
bazowych, w zależności od tego, która z tych sum jest wyższa co do bezwzględnej
wartości, albo
2) sumę długich pozycji netto w poszczególnych instrumentach bazowych - gdy sumy, o
których mowa w pkt 1, są sobie równe co do bezwzględnej wartości.
§ 23. 1. Globalną pozycję netto oblicza się jako różnicę bezwzględnych wartości sumy
długich i sumy krótkich pozycji pierwotnych w instrumentach bazowych.
2. Globalną pozycję brutto oblicza się jako sumę bezwzględnych wartości pozycji
pierwotnych długich i pozycji pierwotnych krótkich w instrumentach bazowych.

25
ZAŁ CZNIK Nr 3


OBLICZANIE WYMOGU KAPITAŁOWEGO
Z TYTUŁU RYZYKA POZYCJI

A. Obliczanie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen instrumentów kapitałowych
I. Szczególne zasady wyznaczania pozycji w instrumentach kapitałowych
§ 1. 1. Przez instrumenty kapitałowe rozumie się:
1) akcje;
2) prawa poboru akcji;
3) kwity depozytowe;
4) inne papiery wartościowe obciążone ryzykiem cen instrumentów kapitałowych ;
4) element kapitałowy papierów wartościowych zamiennych na instrumenty kapitałowe
wymienione w pkt 1-4, wyodrębniony w sposób określony w § 6 załącznika nr 2 do
rozporządzenia.
5) § 2. Do wyznaczania pozycji pierwotnych w instrumentach kapitałowych stosuje się
odpowiednio przepisy załącznika nr 2 do rozporządzenia, przy czym:
1) przez instrumenty bazowe należy rozumieć poszczególne instrumenty kapitałowe;

2) przez parametry cenowe należy rozumieć ceny poszczególnych instrumentów
kapitałowych, z zastrzeżeniem § 10 pkt 2.
§ 3. Instrumenty kapitałowe pomniejszające poziom nadzorowanych kapitałów wyłącza
się z rachunku pozycji w instrumentach kapitałowych.
§ 4. . Dla celów obliczania pozycji netto w poszczególnych instrumentach kapitałowych
pozycje pierwotne wynikające z operacji na indeksach instrumentów kapitałowych można:
1) rozkładać na pozycje pierwotne w poszczególnych instrumentach kapitałowych zgodnie z
ich aktualnym udziałem w indeksie ;
2) traktować jako pozycję pierwotną wynikającą z operacji na odrębnym instrumencie
kapitałowym, którego cena jest średnią ważoną ceną instrumentów kapitałowych
zaliczonych do indeksu .
§ 5. Łączny wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka cen instrumentów kapitałowych oblicza
się jako sumę wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego i szczególnego cen
instrumentów kapitałowych.
II.
Obliczanie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka ogólnego cen kapitałowych
papierów wartościowych oraz wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen
kapitałowych papierów wartościowych
§ 6. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka ogólnego cen kapitałowych papierów
wartościowych oblicza się dla pozycji pierwotnych w kapitałowych papierach wartościowych
wynikających z operacji zaliczonych do portfela handlowego jako 8 % bezwzględnej wartości
globalnej pozycji netto w kapitałowych papierach wartościowych.
§ 7. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych papierów
wartościowych oblicza się dla pozycji pierwotnych w kapitałowych papierach wartościowych

26
wynikających z operacji zaliczonych do portfela handlowego metodą podstawową lub metodą
uproszczoną.
§ 8. 1. Przy obliczaniu wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka szczególnego cen
kapitałowych papierów wartościowych metodą podstawową zalicza się każdą pozycję
pierwotną w danym kapitałowym papierze wartościowymi do jednej z następujących grup:
1) pozycje w kapitałowych papierach wartościowych wynikające z transakcji terminowych,
których przedmiotem są indeksy uznanych giełd papierów wartościowych;
2) pozycje w kapitałowych papierach wartościowych płynnych i zdywersyfikowanych;
3) pozycje w kapitałowych papierach wartościowych emitowanych przez podmioty, które
emitują instrumenty dłużne o niskim i obniżonym ryzyku szczególnym w rozumieniu
przepisów niniejszego załącznika, przy czym grupa nie obejmuje emitentów, dla których
poziom ryzyka instrumentów dłuznych wynika z gwarantowania emisji, lub jej
zabezpieczenia,
4) pozostałe pozycje w kapitałowych papierach wartościowych instrumentach
kapitałowych.
2. Przez indeksy uznanych giełd papierów wartościowych rozumie się następujące
indeksy:
1) All Ords - w Związku Australijskim;
2) ATX - w Republice Austrii;
3) BEL20 - w Królestwie Belgii;
4) Sao Paulo - Bovespa - w Federacyjnej Republice Brazylii;
5) DJ Euro STOXX 50 - indeks międzynarodowy;
6) Euronext 100 - indeks międzynarodowy;
7) CAC40 - w Republice Francuskiej;
8) IBEX35 - w Królestwie Hiszpanii;
9) EOE25 - w Królestwie Niderlandów;
10) Hang Seng - w Specjalnym Regionie Autonomicznym Hongkong;
11) Nikkei225 - w Japonii;
12) TSE35 - w Kanadzie;
13) IPC Index - w Meksykańskich Stanach Zjednoczonych;
14) DAX - w Republice Federalnej Niemiec;
15) WIG20 - w Rzeczypospolitej Polskiej;
16) SMI - w Konfederacji Szwajcarskiej;
17) OMX - w Królestwie Szwecji;
18) S& P500 - w Stanach Zjednoczonych Ameryki;
19) Dow Jones Ind. Av. - w Stanach Zjednoczonych Ameryki;
20) NASDAQ - w Stanach Zjednoczonych Ameryki;
21) TFSE 100 - w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;
22) FTSE mid250 - w Zjednoczonym Królestwie Wielkiej Brytanii i Irlandii Północnej;
23) MIB 30 - w Republice Włoskiej.
3. Przez kapitałowe papiery wartościowe płynne i zdywersyfikowane rozumie się
kapitałowe papiery wartościowe, które spełniają łącznie następujące warunki:
1) kapitałowy papier wartościowy ujęty jest w jednym z indeksów uznanych giełd papierów
wartościowych;
2) utrzymywana przez dom maklerski pozycja netto w danym kapitałowym papierze
wartościowym nie przekracza 10 % globalnej pozycji brutto w kapitałowych papierach
wartościowych;

27
3) łączna wartość utrzymywanych przez dom maklerski pozycji netto w poszczególnych
kapitałowych papierach wartościowych, przekraczających 5 % globalnej pozycji brutto,
nie przekracza 50 % pozycji globalnej brutto.
4. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego ceny danego kapitałowego papieru
wartościowego oblicza się jako iloczyn bezwzględnej wartości pozycji netto w tym
instrumencie i stopy narzutu w wysokości:
1) 0 % - w przypadku instrumentu będącego przedmiotem pozycji zaliczonej do grupy, o
której mowa w ust. 1 pkt 1;
2) 2 % - w przypadku instrumentu będącego przedmiotem pozycji zaliczonej do grupy, o
której mowa w ust. 1 pkt 2-3;
3) 4 % - w przypadku instrumentu będącego przedmiotem pozycji zaliczonej do grupy, o
której mowa w ust. 1 pkt 4 .
5. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych papierów
wartościowych oblicza się jako sumę wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka szczególnego
cen poszczególnych instrumentów, obliczonych zgodnie z ust. 4.
§ 9. Wymóg kapitałowy z tytułu ryzyka szczególnego cen kapitałowych papierów
wartościowych może być obliczany metodą uproszczoną jako 4 % globalnej pozycji brutto w
kapitałowych papierach wartościowych, przy czym w rachunku tym nie uwzględnia się
pozycji w kapitałowych papierach wartościowych, wynikających z terminowych transakcji
giełdowych, których przedmiotem są indeksy uznanych giełd papierów wartościowych.
§ 10. Dom maklerski może stosować metodę wartości zagrożonej do obliczania łącznego
wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen kapitałowych papierów wartościowych, określoną
w przepisach załącznika nr 13 do rozporządzenia, w zakresie:
1) ryzyka szczególnego i ryzyka ogólnego cen kapitałowych papierów wartościowych
łącznie - przyjmując jako parametry cenowe ceny poszczególnych kapitałowych
papierów wartościowych;
2) ryzyka ogólnego cen kapitałowych papierów wartościowych - przyjmując jako parametry
cenowe indeksy giełd, na których są notowane poszczególne kapitałowe papiery
wartościowe.
B. Obliczanie wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka cen towarów
I. Szczególne zasady wyznaczania pozycji w towarach
§ 11. W rozumieniu przepisów niniejszej części:
1)za towary uważa się dowolne materialne przedmioty handlu określone co do rodzaju i
gatunku, których ilość może być wyrażona w fizyznych jednostkach miary, z
wyłączeniem środków trwałych oraz przedmiotów stanowiących prawne zabezpieczenie
ekspozycji domu maklerskiego.
2) za towar jednolity uznaje się:
a) towar identyczny stanowiący różne podkategorie tego samego towaru,
b) towary wzajemnie zastępowalne,
c) towary będące bliskimi substytutami, jeśli współczynnik korelacji pomiędzy zmianami
cen tych towarów wynosi nie mniej niż 0,9 w okresie co najmniej 12 miesięcy.
§ 12. 1. Pozycje pierwotne w towarach wyznacza się, z zastrzeżeniem ust. 2, na
podstawie przepisów załącznika nr 2 do rozporządzenia, przy czym:
1) przez instrumenty bazowe należy rozumieć poszczególne towary jednolite;
2) przez parametry cenowe należy rozumieć ceny poszczególnych towarów jednolitych.

28