Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

2) ustalony, niezależnie od zakresu prowadzonej działalności, w przypadku gdy dom
maklerski wchodzi w skład grupy, która nie oblicza skonsolidowanych norm
adekwatności kapitałowej na podstawie § 20, w sposób określony w § 6 załącznika nr 12
do rozporządzenia, bez uwzględnienia wielkości kapitałów uzupełniających III kategorii,
nie może być niższy niż wymagana wysokość kapitału założycielskiego na prowadzenie
działalności maklerskiej określona w art. 98 ustawy

§ 5. Wymogi kapitałowe z tytułu ryzyka rynkowego oblicza się na podstawie pozycji
pierwotnych w instrumentach bazowych, określających rodzaje i wielkość ryzyka
obciążającego poszczególne operacje nierozliczone na koniec dnia, wyznaczonych zgodnie z
ogólnymi zasadami określonymi w części A załącznika nr 2 do rozporządzenia oraz z
uwzględnieniem zasad szczegółowych określonych w załącznikach nr 3 i 4 do
rozporządzenia.
§ 6. 1. Do obliczania wymogów kapitałowych, o których mowa w § 3 ust. 1 pkt 1, można
stosować metodę wartości zagrożonej określoną w załączniku nr 13 do rozporządzenia, z
zastrzeżeniem ust. 2 i 3.
2. Dom maklerski może stosować metodę wartości zagrożonej pod warunkiem, że:
1) wystąpi do Komisji z wnioskiem, o którym mowa w art. 105 ust. 1 pkt 4 ustawy, i uzyska
zezwolenie na jej stosowanie;
2) ustalona na dzień przedłożenia wniosku, o którym mowa w art. 105 ust. 1 pkt 4 ustawy,
na podstawie weryfikacji historycznej określonej w § 8 załącznika nr 13 do
rozporządzenia, liczba dni - spośród ostatnich 250 dni roboczych bezpośrednio
poprzedzających dzień obliczenia, w których dzienna strata rynkowa na pozycjach
pierwotnych objętych metodą wartości zagrożonej przekroczyła wartość zagrożoną
wyznaczoną na dany dzień roboczy - nie przewyższa 10.
3. Dom maklerski stosujący metodę wartości zagrożonej jest zobowiązany zaniechać jej
stosowania, począwszy od dnia, w którym ustalona, na podstawie weryfikacji historycznej
określonej w § 8 załącznika nr 13 do rozporządzenia, liczba dni - spośród poprzedzających
ten dzień 250 kolejnych dni roboczych, w których dzienna strata rynkowa na pozycjach
pierwotnych objętych metodą wartości zagrożonej przekroczyła wartość zagrożoną
wyznaczoną na dany dzień roboczy - przewyższa 10, lub od dnia, w którym zmienił się stan
faktyczny w stosunku do danych zawartych we wniosku, o którym mowa w ust. 2.
§ 7. 1. Zakres prowadzonej działalności domu maklerskiego jest znaczący, z zastrzeżeniem
ust. 2.
2. Zakres prowadzonej działalności domu maklerskiego można uznać za nieznaczący,
począwszy od pierwszego dnia miesiąca następującego po dniu, w którym jest spełniony
przynajmniej jeden z poniższych warunków:
1) średnia arytmetyczna dziennych sum kwot operacji zawartych w każdym spośród
ostatnich 250 dni roboczych bezpośrednio poprzedzających dzień obliczenia, zaliczonych
do portfela handlowego, nie przekroczyła równowartości 15.000.000 euro obliczonej w
złotych według bieżącego kursu średniego ogłoszonego na dany dzień przez Narodowy
Bank Polski;
2) w ciągu 250 dni roboczych bezpośrednio poprzedzających dzień obliczenia nie istnieją
cztery dni, w których suma kwot operacji zaliczonych do portfela handlowego zawartych
w każdym z tych dni z osobna przekroczyła równowartość 20.000.000 euro obliczoną w
złotych według bieżącego kursu średniego ogłoszonego na dany dzień przez Narodowy
Bank Polski;

4
3) średnia arytmetyczna zakresu prowadzonej działalności obliczona za ostatnie 250 dni
roboczych bezpośrednio poprzedzających dzień obliczenia nie przekroczyła 0,05;
4) w ciągu 250 dni roboczych bezpośrednio poprzedzających dzień obliczenia nie istnieją
cztery dni, w których zakres prowadzonej działalności przekroczył 0,06.
3. Zakres prowadzonej działalności, o którym mowa w ust. 2 pkt 3 i 4, oblicza się jako
stosunek kwot operacji zawartych w danym dniu, zaliczonych do portfela handlowego, do
sumy bilansowej powiększonej o sumę kwot wszystkich operacji pozabilansowych
nierozliczonych do tego dnia, z wyłączeniem pozabilansowych transakcji terminowych.
4. Kwoty operacji, o których mowa w ust. 2 i 3, ustala się zgodnie z zasadami określonymi w
§ 2 załącznika nr 2 do rozporządzenia.
5. Dom maklerski obliczający zakres prowadzonej działalności jest zobowiązany do
dokonywania i dokumentowania obliczeń, o których mowa w ust. 4, z częstotliwością
niezbędną do sprawdzenia istnienia warunków wymienionych w ust. 3.
6. Dom maklerski obliczający zakres prowadzonej działalności jest zobowiązany do
sporządzania ewidencji portfela handlowego i niehandlowego, w postaci operacji zawartych
w dniu, dla którego dokonano obliczenia.

§ 8. 1. Dom maklerski dokonuje podziału przeprowadzanych operacji na portfel handlowy i
portfel niehandlowy w oparciu o procedurę, o której mowa w ust. 2, oraz, w przypadku domu
maklerskiego, którego zakres działalności jest znaczący, zgodnie z przepisami załącznika nr
1.
2. Dom maklerski jest obowiązany opracować w formie pisemnej wewnętrzną procedurę
obejmującą szczegółowe zasady wyodrębniania portfela handlowego i niehandlowego oraz
wyznaczania pozycji pierwotnych.
3. Dom maklerski, którego zakres prowadzonej działalności jest znaczący, musi dodatkowo
poszerzyć wewnętrzną procedurę, o której mowa w ust. 2, o szczegółowe zasady ustalania
wyniku rynkowego oraz ustalania straty na operacjach zaliczonych do portfela
niehandlowego.
4. Wewnętrzna procedura oraz wszelkie jej zmiany powinny być zatwierdzone przez radę
nadzorczą domu maklerskiego.
5. Wszelkie zmiany w zakresie wewnętrznej procedury domu maklerskiego powinny być
uzasadnione w formie pisemnej.

§ 9. Pozycje wynikające z operacji zaliczonych do portfela handlowego muszą być
wyceniane co najmniej raz dziennie w sposób ostrożny i wiarygodny, zgodnie z § 10 - 11 oraz
z uwzględnieniem konieczności zapewnienia zbieżności dokonywanych wycen z bieżącą
wartością rynkową tych pozycji.

§ 10. 1. Za wyjątkiem przypadków, o których mowa w § 11, dom maklerski dokonuje
wyceny pozycji wynikających z operacji zaliczonych do portfela handlowego według
wartości rynkowej. Wycena według wartości rynkowej oznacza wycenę dokonywaną według
cen zamknięcia pochodzących z łatwo dostępnych, niezależnych źródeł. Łatwo dostępnymi,
niezależnymi źródłami są w szczególności źródła takie jak kursy giełdowe, notowania
elektroniczne lub notowania pochodzące od kilku niezależnych podmiotów pośredniczących
w sposób stały w zawieraniu transakcji na danym rynku oraz cieszących się w związku z
wykonywaniem tych funkcji nieposzlakowaną opinią uczestników tego rynku.
2. Dokonując wyceny według wartości rynkowej należy stosować ostrożniejszy z kursów
kupna lub sprzedaży, chyba że dom maklerski w ramach realizacji umów zawartych ze
spółka organizującą obrót danym papierem wartościowym lub instrumentem finansowym
niebędącym papierem wartościowym albo odpowiednio z emitentem danego papieru

5
wartościowego lub wystawcą danego instrumentu finansowego niebędącego papierem
wartościowym świadczy usługi polegające na podtrzymywaniu płynności notowań tego
papieru wartościowego lub odpowiednio instrumentu finansowego niebędącego papierem
wartościowym i w ramach tych usług może dokonać zamknięcia po średnim kursie
rynkowym.

§ 11. 1. W przypadku gdy wycena pozycji wynikających z operacji zaliczonych do portfela
handlowego według wartości rynkowej nie jest możliwa, dom maklerski musi dokonać
wyceny tych pozycji według modelu. Wycena według modelu oznacza wycenę, która
powstała w drodze odwzorowania, ekstrapolacji lub obliczenia dokonanego w inny sposób
na podstawie danych rynkowych i która spełnia wymogi określone w ust. 2 - 3.
2. Dokonując wyceny według modelu dom maklerski musi, niezależnie od sposobu
opracowania modelu, spełnić następujące wymogi:
1)zarząd domu maklerskiego musi otrzymywać informacje, które składniki portfela
handlowego poddawane są wycenie według modelu, wraz z opisem wyjaśniającym
ewentualny wpływ tego podejścia na dokładność otrzymywanych wycen, ponoszone
ryzyko oraz wyniki działalności handlowej;
2)wykorzystywane na potrzeby wyceny według modelu dane rynkowe muszą na ile jest to
możliwe odpowiadać cenom rynkowym, a ich adekwatność w stosunku do pozycji
podlegających wycenie oraz parametry modelu być przez dom maklerski poddawane
regularnej ocenie;
3)stosować na ile jest to możliwe metody wyceny stanowiące przyjętą na danym rynku
praktykę dla danego rodzaju transakcji;
4)opracować w formie pisemnej procedury kontrolne dotyczące zasad wprowadzania zmian
do modelu oraz zabezpieczyć kopię modelu, w celu jej wykorzystywania do okresowej
weryfikacji poprawności uzyskiwanych przy pomocy modelu wycen;
5)jednostka organizacyjna lub osoby zarządzające ryzykiem muszą posiadać wiedzę w
zakresie słabych stron stosowanego modelu oraz sposobów ich uwzględnienia poprzez
korekty otrzymywanych w ramach modelu wyników wyceny;
6)poddawać model regularnym przeglądom w celu określenia jego dokładności, w
szczególności poprzez dokonywanie oceny prawidłowości założeń, analizy zysku i strat
w zestawieniu z czynnikami ryzyka oraz porównanie rzeczywistych wartości zamknięcia
pozycji z wynikami otrzymywanymi w ramach modelu.
3. Jeżeli model został opracowany samodzielnie przez dom maklerski, model ten musi
ponadto:
1)opierać się na założeniach, które zostały poddane ocenie oraz weryfikacji przez osoby
odpowiednio wykwalifikowane, niezwiązane z procesem tworzenia modelu;
2)zostać poddany niezależnym testom obejmującym weryfikację założeń, danych
matematycznych oraz zastosowanego oprogramowania;
3)być opracowany lub zatwierdzony niezależnie od jednostki organizacyjnej dokonującej
operacji zaliczanych do portfela handlowego.

§ 12. Niezależnie od przeglądów, ocen dokładności lub weryfikacji przeprowadzanych
zgodnie z § 10 - 11, nie rzadziej niż raz w miesiącu, dom maklerski dokonuje weryfikacji
kursów zamknięcia użytkowanych na potrzeby wycen, o których mowa w § 10, oraz danych
wsadowych do modelu użytkowanych na potrzeby wycen, o których mowa w § 11, pod
względem ich dokładności i niezalezności, przy czym weryfikacja ta musi być
przeprowadzana przez osoby lub podmioty niezależne od jednostki organizacyjnej
dokonującej operacji zaliczanych do portfela handlowego. W przypadku, gdy niedostępne są
ceny zamknięcia pochodzące z niezależnych źródeł lub źródła te nie mogą być uznane za

6
źródła obiektywne, w tym w szczególności w przypadku, gdy w odniesieniu do danej pozycji
dostępne jest tylko jedno kwotowanie, dom maklerski wykorzystuje mechanizmy korekt
przeprowadzanych wycen.

§ 13. 1. Dom maklerski opracowuje w formie pisemnej procedury wewnętrzne dotyczące
konieczności uwzględniania na potrzeby rachunku wymogów kapitałowych korekt wycen, o
których mowa w ust. 2 lub tworzenia rezerw, o których mowa w ust. 3.
2. Dom maklerski wykorzystujący wyceny dokonywane przez strone trzecią lub wyceny, o
których mowa w § 10, musi określić czy konieczne jest zastosowanie korekt tych wycen.
3. Dom maklerski musi także określić czy konieczne jest utworzenie rezerw z tytułu wyceny
pozycji o ograniczonej płynności wynikających z operacji zaliczonych do portfela
handlowego, przy czym przez pozycje o ograniczonej płynności rozumie się zarówno
pozycje, które mogą powstać z tytułu określonych zdarzeń rynkowych, jak i na skutek
zdarzeń wynikających bezpośrednio z działalności domu maklerskiego.
4. W odniesieniu do procedur, o których mowa w ust. 1, oraz rezerw, o których mowa w ust.
3, przepisy § 14 stosuje się odpowiednio.

§ 14. 1.Rezerwy lub korekty wycen, o których mowa w § 13, tworzy się lub stosuje się
uwzględniając:
1)koszty zamknięcia pozycji;
2)ryzyko operacyjne;
3)przedterminowe rozwiązanie umowy przez kontrahenta domu maklerskiego;
4)koszty inwestycji i finansowania;
5)przyszłe koszty administracyjne;
6)ryzyko modelu.
2. W celu określenia konieczności utworzenia rezerwy na wycenę pozycji o ograniczonej
płynności, dom maklerski uwzględnia w szczególności czas jaki jest potrzebny do
zabezpieczenia ryzyka z tytułu danej pozycji pierwotnej, zmienność i średnią rozpiętość
kwotowań, dostępność tych kwotowań, zmienność i średni wolumen zawieranych transakcji,
stopień koncentracji danego rynku, rozkład pozycji pod względem terminów ich
zapadalności oraz zakres, w jakim wycena pozycji dokonywana jest według modelu wraz z
wpływem ryzyka związanego ze stosowaniem modelu na dokładności dokonywanych w taki
sposób wycen.

§ 15. 1. W przypadku gdy korekta wyceny lub tworzone rezerwy są przyczyną istotnych strat
w bieżącym roku obrotowym pomniejszają one kapitały podstawowe domu maklerskiego.
2. Inne zyski i straty wynikające z korekt wyceny lub z utworzenia rezerw uwzględnia się w
obliczeniach dziennego wyniku rynkowego, o którym mowa w § 18.
3. Korekty wyceny lub utworzone rezerwy, które wykraczaja poza przewidziane przez
standardy rachunkowości stosowane przez dom maklerski, uwzględnia się zgodnie z ust. 1,
jeżeli przyczyną ich utworzenia były istotne straty, lub w pozostałych przypadkach, zgodnie
z ust. 2.

§ 16. 1. Dom maklerski oblicza poziom nadzorowanych kapitałów w sposób określony w
załączniku nr 12 do rozporządzenia.
2. W przypadku jakichkolwiek zmian wielkości poszczególnych składników nadzorowanych
kapitałów dom maklerski koryguje poziom nadzorowanych kapitałów na bieżąco. Obowiązek
skorygowania poziomu nadzorowanych kapitałów powstaje w szczególności w przypadku
poniesienia przez firmę inwestycyjną znaczącej straty finansowej, stanowiącej ponad 50 %

7
poziomu nadzorowanych kapitałów krajowej firmy inwestycyjnej nieuwzględniającego jej
wielkości.
3. Kapitały uzupełniające III kategorii mogą być wykorzystywane przy ustalaniu
przestrzegania norm, o których mowa w art. 98a ust. 2 ustawy oraz w § 4 ust. 2
rozporządzenia, wyłącznie przez firmy inwestycyjne, których zakres prowadzonej
działalności jest znaczący.
§ 17. 1. Zobowiązaniami podporządkowanymi są zobowiązania, których okres wymagalności,
od momentu ich powstania, jest dłuższy niż dwa lata i co do których wierzyciel zobowiązał
się nieodwołalnie, że w przypadku otwarcia likwidacji lub ogłoszenia upadłości domu
maklerskiego jego roszczenia zostaną zaspokojone w ostatniej kolejności.
2. Umowa pożyczki lub kredytu, w wyniku której powstają zobowiązania podporządkowane,
nie może przewidywać obowiązku ustanowienia przez dom maklerski zabezpieczeń zwrotu
pożyczki lub kredytu ani dopuszczać możliwości odstąpienia od niej przed upływem okresu
wymagalności zobowiązań z niej wynikających, z wyłączeniem takich okoliczności, jak
likwidacja lub upadłość domu maklerskiego.
3. Zobowiązania podporządkowane mogą powiększyć poziom nadzorowanych kapitałów, o
ile środki z tytułu umowy pożyczki lub kredytu, w wyniku której powstają zobowiązania
podporządkowane, zostały w pełni wpłacone.
4. Dom maklerski uwzględniający zobowiązania z tytułu przyjętego kredytu lub pożyczki
podporządkowanej w wielkości nadzorowanych kapitałów jest obowiązany zawiadomić
Komisję o zamierzonej spłacie pożyczki lub kredytu, która spowoduje obniżenie wielkości
nadzorowanych kapitałów do poziomu niższego niż 120 % całkowitego wymogu
kapitałowego.
5.
Dom maklerski nie może dokonać spłaty zobowiązań podporządkowanych
uwzględnionych w wielkości nadzorowanych kapitałów, jeżeli spowoduje ona obniżenie
wielkości nadzorowanych kapitałów domu maklerskiego do poziomu niższego niż 100 %
całkowitego wymogu kapitałowego.
§ 18. 1. Dom maklerski, którego zakres prowadzonej działalności jest znaczący, oblicza
codziennie łączny dzienny wynik rynkowy stanowiący zysk lub stratę i obejmujący:
1) dzienny wynik rynkowy na operacjach zaliczonych do portfela handlowego, rozumiany
jako zmiana wyceny tych operacji według wartości rynkowej lub godziwej w danym
dniu, w tym również operacji zawartych w tym samym dniu i rozliczonych w tym samym
dniu;
2) dzienny wynik rynkowy z tytułu zmian kursów walutowych i cen towarów na operacjach
zaliczonych do portfela niehandlowego, rozumiany jako zmiana wyceny operacji z tytułu
zmiany kursów walutowych i cen towarów, w tym również operacji zawartych w tym
samym dniu i rozliczonych w tym samym dniu.
2. W dziennym wyniku rynkowym uwzględnia się koszty finansowania operacji, rozumiane
jako obliczone lub oszacowane koszty pozyskania pasywów firmy inwestycyjnej.
3. Dzienny wynik rynkowy ustala się zgodnie z zasadami wyceny aktywów i pasywów
określonymi w przepisach ustawy o rachunkowości.

§ 19. 1. Dom maklerski, o którym mowa w ust. 2 - 5, z zachowaniem wymogu spełniania
norm określonych w § 4, zobowiązany jest dodatkowo do spełnienia skonsolidowanych norm
adekwatności kapitałowej polegających na:
1) codziennym utrzymaniu poziomu skonsolidowanych nadzorowanych kapitałów w
wysokości nie niższej niż wysokość skonsolidowanego całkowitego wymogu
kapitałowego;

8