Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

Załączniki do
rozporządzenia Ministra Finansów
z dnia ............... (poz. ...)

ZAŁ CZNIK Nr 1


TECHNICZNE ZASADY UJAWNIE – WYMOGI OGÓLNE


§ 1. Informacje na temat celów i zasad polityki zarządzania ryzykiem ujawnia się oddzielnie
dla każdej kategorii i rodzaju ryzyka wymienionego w § 3 ust. 1 rozporządzenia o wymogach
kapitałowych. Ujawnione informacje dotyczą:
1) strategii i procesów zarządzania różnymi kategoriami ryzyka;
2) struktury i organizacji komórki zarządzania ryzykiem lub innych odpowiednich
rozwiązań w tym względzie;
3) zakresu i rodzaju systemów raportowania i pomiaru ryzyka;
4) działań w zakresie zabezpieczenia i ograniczenia ryzyka oraz strategii i procesów
monitorowania skuteczności zabezpieczeń i technik redukcji ryzyka.

§ 2. W zakresie stosowania ustawy ujawnia się następujące informacje:
1) nazwa domu maklerskiego;
2) zarys różnic w zakresie konsolidacji do celów rachunkowości i celów regulacji
ostrożnościowych wraz z krótkim opisem jednostek, które:
a) są konsolidowane metodą pełną,
b) są konsolidowane metodą proporcjonalną,
c) pomniejszają fundusze własne,
d) nie są konsolidowane i nie pomniejszają funduszy własnych;
3) wszelkie bieżące lub przewidywane w przyszłości przeszkody o istotnym znaczeniu lub
przeszkody natury praktycznej lub prawnej w szybkim transferze funduszy własnych
lub w spłacie zobowiązań między podmiotem dominującym a jego podmiotami
zależnymi;
4) kwotę skumulowaną, o którą rzeczywiste kapitały nadzorowane są mniejsze od
wymaganego minimum we wszystkich podmiotach zależnych nieobjętych
konsolidacją, oraz nazwę lub nazwy takich podmiotów zależnych;
5) w stosownych przypadkach okoliczności stosowania przepisów art. 98a ust. 4-7,
art. 98b, art. 98c ust. 2-3, art. 98g ustawy.

§ 3. W odniesieniu do kapitałów nadzorowanych dom maklerski ujawnia następujące
informacje:
1) streszczenie warunków umownych dotyczących głównych cech wszystkich pozycji i
składników kapitałów nadzorowanych;
2) kwota kapitałów podstawowych wraz z oddzielną informacją na temat dodatnich i
ujemnych składników kapitałów podstawowych;
3) suma kapitałów uzupełniających i kapitałów nadzorowanych;
4) pozycje pomniejszające kapitały nadzorowane domu maklerskiego, w tym niedobór
rezerw przy metodzie wewnętrznych ratingów;
5) suma uznanych kapitałów nadzorowanych.


4
§ 4. 1. Ujawnia się następujące informacje dotyczące przestrzegania przez dom maklerski
wymogów kapitałowych:
1) opis metod stosowanych przez dom maklerski do ustalania bieżącej i przyszłej
adekwatności kapitałowej;
2) domy maklerskie stosujące metodę standardową do obliczania zaangażowania
ważonego ryzykiem podają kwoty stanowiące 8% zaangażowania ważonego ryzykiem
oddzielnie dla każdej z następujących klas:
a) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych,
b) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec samorządów terytorialnych i władz
lokalnych,
c) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organów administracji i podmiotów
nieprowadzących działalności gospodarczej,
d) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec wielostronnych banków rozwoju,
e) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec organizacji międzynarodowych,
f) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji,
g) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw,
h) ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne spełniające
następujące warunki:
⎯ ekspozycja jest wobec osoby, osób fizycznych, lub wobec przedsiębiorstwa, w
którym średnioroczne zatrudnienie w przedsiębiorstwie w ostatnich dwóch
latach było niższe niż 250 pracowników oraz roczny przychód netto ze
sprzedaży towarów, wyrobów i usług oraz operacji finansowych
przedsiębiorstwa nie przekroczył w ostatnich dwóch latach jego działalności
równowartości w złotych kwoty 50 000 000 euro lub suma aktywów bilansu na
koniec jednego z dwóch ostatnich lat jego działalności nie przekroczyła
równowartości w złotych kwoty 43 000 000 euro,
⎯ ekspozycja jest jedną z istotnej liczby ekspozycji cechujących się podobnymi
właściwościami, dzięki którym ryzyko związane z tego rodzaju ekspozycjami
jest znacznie zmniejszone,
⎯ całkowita kwota, która jest należna od dłużnika lub grupy powiązanych
dłużników domowi maklerskiemu, podmiotowi dominującemu wobec niego
oraz podmiotom zależnym od niego, obejmująca wszelkie przeterminowane
ekspozycje wobec tego dłużnika lub tej grupy powiązanych dłużników z
wyłączeniem ekspozycji lub ekspozycji warunkowych z zabezpieczeniem w
formie nieruchomości mieszkalnych, nie może, według zebranych przez dom
maklerski z należytą starannością informacji, przekraczać równowartości kwoty
1 miliona euro,
⎯ ekspozycja nie jest w formie papierów wartościowych,

i) ekspozycje przeterminowane,
j) ekspozycje należące do kategorii wysokiego ryzyka,
k) ekspozycje w formie obligacji zabezpieczonych,
l) ekspozycje krótkoterminowe wobec instytucji i przedsiębiorstw,
m) ekspozycje będące tytułami uczestnictwa w instytucjach zbiorowego inwestowania,
n) inne pozycje;

3) domy maklerskie stosujące metodę wewnętrznych ratingów do obliczania
zaangażowania ważonego ryzykiem podają kwoty stanowiące 8% zaangażowania
ważonego ryzykiem oddzielnie dla każdej z następujących klas ekspozycji:
a) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych,
b) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec instytucji,

5
c) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw,
d) ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne,
e) ekspozycje kapitałowe według poniższych zasad:
⎯ oddzielnie dla każdej stosowanej metody,
⎯ w podziale na portfel akcji notowanych na giełdzie, odpowiednio
zdywersyfikowane portfele akcji nienotowanych oraz inne,
⎯ w podziale na ekspozycje podlegające nadzorczemu okresowi przejściowemu
w odniesieniu do wymogów kapitałowych,
⎯ w podziale na ekspozycje podlegające przepisom zezwalającym na
kontynuowanie wcześniej podjętej działalności, obecnie niedozwolonej
dotyczącym wymogów kapitałowych,
⎯ inne aktywa nie będące zobowiązaniami kredytowymi,
f) inne ekspozycje niebędące zobowiązaniami kredytowymi;
4) kwota minimalnych wymogów kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego, ryzyka
rozliczenia dostawy i ryzyka kontrahenta oraz przekroczenia limitów koncentracji,
łącznie i w rozbiciu na poszczególne składniki ryzyka;
5) kwota minimalnego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka operacyjnego – oddzielnie dla
każdej z zastosowanych metod.
2. Wartości wyrażone w euro, o których mowa w ust. 1, przelicza się na złote przy
zastosowaniu średniego kursu euro ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski na dzień
weryfikacji warunków zaliczenia ekspozycji do klasy, o której mowa w ust. 1 pkt 2 lit. h.

§ 5. Ujawnia się następujące ogólne informacje dotyczące ryzyka kredytowego:
1) definicje należności przeterminowanych i zagrożonych stosowanych dla celów
rachunkowości;
2) opis stosowanego podejścia i metod przyjętych do ustalania aktualizacji wartości i
rezerw;
3) łączna kwota ekspozycji według wyceny bilansowej (po jakościowej korekcie
wartości) bez uwzględnienia efektu redukcji ryzyka kredytowego i średnia kwota
ekspozycji w danym okresie w podziale na klasy;
4) struktura geograficzna ekspozycji w rozbiciu na obszary ważne pod względem
istotnych klas ekspozycji wraz z dodatkowymi szczegółami w uzasadnionych
przypadkach;
5) struktura branżowa ekspozycji lub według typu kontrahenta, w podziale na klasy
ekspozycji, z dalszym rozbiciem w uzasadnionych przypadkach;
6) struktura ekspozycji według okresów zapadalności w podziale na klasy ekspozycji, z
dalszym rozbiciem w uzasadnionych przypadkach;
7) w rozbiciu na istotne branże lub typy kontrahentów kwoty dotyczące :
a) ekspozycji zagrożonych i oddzielnie ekspozycje przeterminowane,
b) salda aktualizacji wartości i rezerwy,
c) odpisów z tytułu aktualizacji wartości w danym okresie;
8) kwoty ekspozycji zagrożonych i przeterminowanych prezentowanych odrębnie, w
podziale na istotne obszary geograficzne obejmujące w miarę możliwości kwoty
aktualizacji wartości i rezerw związanych z danym obszarem geograficznym;
9) uzgodnienie zmian stanów aktualizacji wartości i rezerw z tytułu ekspozycji
zagrożonych, obejmujące:
a) opis rodzajów aktualizacji wartości i rezerw,
b) salda początkowe,
c) kwoty wykorzystanych rezerw w danym okresie,

6
d) kwoty odpisów albo rozwiązań na oszacowane prawdopodobne straty na
ekspozycjach w danym okresie, wszelkie inne korekty w tym korekty wynikające z
różnic kursowych, przekształceń businessowych, przejęć i zbycia podmiotów
zależnych oraz przemieszczeń pomiędzy grupami odpisów,
e) salda końcowe.
Aktualizacje wartości i kwoty odzyskane zaliczone bezpośrednio na rachunek zysków
i strat powinny być ujawnione odrębnie.
§ 6. Ujawnia się następujące informacje dotyczące ryzyka kredytowego kontrahenta:
1) opis metodologii wykorzystywanej do wyznaczania kapitału wewnętrznego i limitów
kredytowych dla ekspozycji z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta;
2) zasady polityki w zakresie zabezpieczeń kredytowych i tworzenia rezerw
kredytowych;
3) opis zasad polityki w zakresie narażenia na ryzyko niekorzystnej zmiany wartości
zabezpieczenia;
4) omówienie wpływu wartości wymaganego zabezpieczenia jakie musiałaby zapewnić
instytucja kredytowa przy obniżeniu oceny wiarygodności kredytowej klienta;
5) dodatnia wartość godziwa brutto kontraktów, korzyści z saldowania, bieżącej
wartości zaangażowań kredytowych z uwzględnieniem saldowania, otrzymanych
zabezpieczeń i ekspozycji netto na ryzyko kredytowe z instrumentów pochodnych.
Ekspozycja netto na ryzyko kredytowe z instrumentów pochodnych jest to narażenie
na ryzyko kredytowe z tytułu transakcji pochodnych po uwzględnieniu zarówno
korzyści z prawnie wiążących umów saldowania, jak i rzeczowych zabezpieczeń;
6) miary ustalania wartości ekspozycji zgodnie z przyjętą metodą, w zależności od
dokonanego wyboru;
7) wartość referencyjna zabezpieczających kredytowych transakcji pochodnych i rozkład
bieżącej ekspozycji kredytowej według typów ekspozycji;
8) kredytowe transakcje pochodne (referencyjne) w podziale według celów służących
własnemu portfelowi kredytowemu, jak i na zlecenie klientów, włącznie ze strukturą
produktową kredytowych transakcji pochodnych, z dalszym rozbiciem na
zabezpieczenie zakupione i sprzedane w ramach każdej grupy produktów;
9) Oszacowanie α, jeśli instytucja kredytowa uzyskała zgodę władz nadzorczych na
szacowanie α.

§ 7. Dom maklerski obliczający kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem metodą standardową dla
każdej z klas ekspozycji ujawnia następujące informacje:
1) nazwy zewnętrznych instytucji oceny kredytowej i agencji kredytów eksportowych, z
ratingów których korzysta dom maklerski oraz przyczyny zmian tych instytucji;
2) klasy ekspozycji, dla których stosowane są ratingi zewnętrznej instytucji oceny
kredytowej i agencji kredytów eksportowych;
3) opis procesu stosowanego do przenoszenia oceny emitenta i emisji na pozycje spoza
portfela handlowego;
4) przyporządkowanie alfanumerycznych ocen stosowanych przez zewnętrzne instytucje
oceny kredytowej oraz agencje kredytów eksportowych do odpowiednich kategorii
ryzyka;
5) wartość ekspozycji przed i po zastosowaniu technik redukcji ryzyka kredytowego dla
każdej kategorii ryzyka ustalonej dla metody standardowej, oraz pozycji, które
stanowią pomniejszenia kapitałów nadzorowanych.

§ 8. Dom maklerski obliczający kwoty ekspozycji ważonych ryzykiem w przypadku:

7
1) ekspozycji związanych z finansowaniem projektów inwestycyjnych – podaje
informacje na temat kwoty ekspozycji przypisanych do poszczególnych kategorii;
2) stosowania uproszczonej metody ważenia ryzykiem – podaje ekspozycje przypisane do
każdej z wag ryzyka.

§ 9. Dom maklerski stosujący metodę wartości zagrożonej do wyliczania wymogów
kapitałowych z tytułu ryzyka rynkowego podaje:
1) dla każdego segmentu portfela:
a) charakterystykę używanych modeli,
b) opis testów warunków skrajnych stosowanych dla segmentów portfeli,
c) opis podejścia stosowanego przy weryfikacji historycznej i zatwierdzaniu
dokładności i spójności wewnętrznych modeli i procedur ich wdrażania;
2) zakres zgody wydanej przez Komisję na stosowanie metody wartości zagrożonej;
3) dla segmentów portfela objętych metodą wartości zagrożonej:
a) wysokie, średnie i niskie wartości zagrożone w okresie sprawozdawczym i na
koniec tego okresu,
b) porównanie miar metody wartości zagrożonej z faktycznymi zyskami i stratami
domu maklerskiego, wraz z analizą istotnych wartości skrajnych wyodrębnionych
w wyniku weryfikacji historycznej.

§ 10. Dom maklerski ujawnia następujące informacje na temat ryzyka operacyjnego:
1) stosowane metody oceny wymogu kapitałowego na pokrycie ryzyka operacyjnego;
2) w przypadku stosowania metody zaawansowanego pomiaru – opis metodologii,
włącznie z omówieniem odpowiednich wewnętrznych i zewnętrznych czynników
uwzględnianych przy stosowanej metodzie. W przypadku częściowego stosowania
metody zaawansowanego pomiaru – omówienie innych stosowanych metod oraz
ich zakresu i zasięgu.

§ 11. W odniesieniu do kapitałowych papierów wartościowych w portfelu niehandlowym,
dom maklerski ujawnia:
1) podział ekspozycji ze względu na cel nabycia (zyski kapitałowe, przyczyny
strategiczne) oraz opis wykorzystywanych technik rachunkowościowych i
metodologii wyceny, w tym podstawowe założenia i praktyki wpływające na
wycenę oraz opis wszelkich istotnych zmian tych praktyk;
2) wartość bilansową, wartość godziwą oraz, dla papierów nie będących przedmiotem
obrotu na rynku regulowanym lub ATS, porównanie ceny rynkowej z wartością
godziwą, jeśli istotnie różnią się;
3) rodzaje, charakter i kwoty ekspozycji, w podziale na akcje notowane na giełdzie,
odpowiednio zdywersyfikowane portfele akcji, które nie są przedmiotem publicznego
obrotu i na inne ekspozycje;
4) skumulowane zrealizowane zyski lub straty ze sprzedaży i likwidacji w danym
okresie;
5) całkowitą wartość niezrealizowanych zysków i strat, łączne niezrealizowane zyski i
straty z aktualizacji wyceny oraz wszelkie kwoty ujęte w podstawowych i
uzupełniających kapitałach nadzorowanych.

§ 12. Dom maklerski ujawnia następujące informacje na temat ryzyka stopy procentowej
właściwego pozycjom w portfelu niehandlowym:
1) charakter ryzyka stopy procentowej i podstawowe założenia oraz częstotliwość
pomiaru ryzyka stopy procentowej, w tym założenia dotyczące wcześniejszego

8