Komisyjny projekt ustawy o zmianie ustawy o spółdzielniach socjalnych oraz o zmianie niektórych innych ustaw

księgi rachunkowe – por. art. 2 ust. 1 pkt 7 ww. ustawy o rachunkowości). Podatkowa księga
przychodów i rozchodów jest ewidencją podatkową, a nie ewidencją służącą przedstawieniu
sytuacji majątkowej i finansowej jednostki. Wprowadzenie propozycji art. 2 spowodowałoby
również, że regulacje art. 9, art. 10 i art. 11 ustawy z dnia 27 kwietnia 2006 r. o spółdzielniach
socjalnych (Dz. U. Nr 94, poz. 651), przesądzające o zastosowaniu przepisów ustawy
o rachunkowości do spółdzielni socjalnych – nie byłyby możliwe do wykonania,
Wniosek końcowy do projektu zmian ustawy o rachunkowości:

Konieczna ponowna analiza propozycji w kontekście obowiązujących zasad
rachunkowości małych podmiotów.
III. Stanowisko wobec propozycji zmian innych ustaw
III.1 Zmiany w ustawie o zatrudnieniu socjalnym
III.1.1
Zmiana definicji świadczenia integracyjnego oraz podniesienie jego
wysokości niesie za sobą skutki finansowe dla Funduszu Pracy. Rząd nie akceptuje
propozycji wydłużenia okresu uprawniającego do otrzymywania świadczenia integracyjnego
o czas uczestnictwa w zajęciach reintegracji zawodowej, a także podniesienia jego wysokość
do poziomu 140% zasiłku dla bezrobotnych, bowiem podwyższenie wysokości zasiłku dla
bezrobotnych już wpłynęło bezpośrednio na podwyższenie kwoty świadczenia
integracyjnego.
III.1.2
Zmiana definicji oraz form „zatrudnienia wspieranego” a zwłaszcza
regulacje proponowane w art. 16a ustawy o zatrudnieniu socjalnym są niejasne wobec
zastosowania niektórych pojęć, na przykład, iż „w ramach związku spółdzielczego lub
organizacji pozarządowej może być realizowane zadanie (…) polegające na: (…) doradztwie
prawnym, finansowym marketingowym i edukacyjnym (…), wsparciu finansowym w formie
dotacji dla osób chcących podjąć, lub które podjęły działalność w formie spółdzielni socjalnej
(…)”.

Niezbędne jest również precyzyjne określenie zakresu zadań wymienionych

a przepisie art. 16a ust. 1 pkt 1-4 ustawy o zatrudnieniu socjalnym. Dla przykładu:
o doradztwie finansowym jest mowa w pkt 1, 2. Nie jest jasne na czym polega doradztwo
prawne i finansowe wymienione w pkt 2 od świadczenia usług w zakresie finansowym
i prawnym, o których mowa w pkt 4.

10
Dodatkowo,
należy zwrócić uwagę na fakt rozszerzenia definicji „zatrudnienia
wspieranego” o pojęcie zajęć w zakresie reintegracji zawodowej u pracodawcy. Oznacza
to, iż proponowana konstrukcja definicji mianem zatrudnienia wspieranego określa również
formy aktywizacji zawodowej nie łączące się z nawiązaniem stosunku pracy, takie jak staże
i przygotowanie zawodowe realizowane w ramach zajęć w zakresie reintegracji zawodowej
u pracodawcy.
Rząd nie akceptuje propozycji zastąpienia możliwości refundacji wynagrodzenia
w ramach zatrudnienia wspieranego, możliwością kierowania na staże lub przygotowanie
zawodowe tym bardziej, że w uzasadnieniu podano potrzebę ominięcia przepisów
dotyczących pomocy publicznej. Ponadto należy zauważyć, że w znowelizowanej ustawie
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, instytucja przygotowania zawodowego
w miejscu pracy została zastąpiona zupełnie nowym instrumentem w postacie przygotowania
zawodowego dorosłych.
III.1.3. Wprowadzenie możliwości otrzymania przez CIS dofinansowania
ze środków Funduszu Pracy usług i instrumentów rynku pracy zmierzających do
reintegracji zawodowej i społecznej koliduje z przepisami ustawy o promocji zatrudnienia
i instrumentach rynku pracy, która nie przypisuje instrumentom i usługom rynku pracy
funkcji reintegracyjnej.
III.1.4. Wydłużenie okresu realizacji indywidualnego programu zatrudnienia
socjalnego. Rząd nie akceptuje propozycji zapisu określającego, iż zakończenie realizacji
programu następuje w okresie 6 miesięcy po dniu, w którym uczestnik podjął zatrudnienie
(…). Brak jest racjonalnego uzasadnienia, dla którego w okresie wykonywania pracy tj.
w czasie, w którym przysługuje prawo do co najmniej minimalnego wynagrodzenia za
pracę bądź w przypadku prowadzenia działalności gospodarczej, osoba jest traktowana jako
uczestnik programu, w czasie którego otrzymuje świadczenie integracyjne.
III.1.5. Zmiany zapisów dotyczących zatrudnienia wspieranego
Przedstawione propozycje zmian nie są akceptowane, bowiem:
a) konstrukcja przepisu dotyczącego form realizacji zatrudnienia wspieranego jest
wewnętrznie sprzeczna i wprowadza bałagan kompetencyjny. Zaproponowane formy
zatrudnienia wspieranego nie mają charakteru „zatrudnienia”, stanowią natomiast formy
wsparcia, które uczestnik CIS powinien uzyskać na wcześniejszym etapie reintegracji
społecznej i zawodowej.

11
b) projekt powiela określone w ustawie o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
instrumenty rynku pracy (staż i przygotowanie zawodowe w miejscu pracy inicjowane przez
starostę i finansowane z Funduszu Pracy) i wskazuje innego realizatora, tj. kierownika CIS,
OPS i PCPR. Staże i przygotowanie zawodowe stanowią podstawowe narzędzia aktywizacji
zawodowej osób bezrobotnych wdrażane przez powiatowe urzędy pracy, dlatego
wprowadzenie możliwości stosowania tych instrumentów przez inne podmioty może
spowodować sytuację, w której żadna z instytucji nie będzie czuła się właściwa do
udzielenia pomocy osobie zagrożonej wykluczeniem społecznym.
Inną kwestią pozostaje propozycja przepisu art. 16a ust. 1 pkt 3 ustawy o zatrudnieniu
socjalnym, który dotyczy udzielania dotacji osobom prowadzącym działalność w formie
spółdzielni socjalnej. Działalność gospodarczą prowadzi spółdzielnia socjalna, a nie członek
spółdzielni.
W proponowanych zmianach brak jest przepisów zapewniających, iż wsparcie przewidziane
w przepisie art. 16a ustawy o zatrudnieniu socjalnym będzie zgodne z przepisami o pomocy
publicznej.
Wniosek końcowy do projektu zmian ustawy o zatrudnieniu socjalnym:
Rząd nie akceptuje zmian dotyczących reintegracji zawodowej i zatrudnienia

wspieranego, w proponowanym kształcie z powodu uwag zgłoszonych powyżej.

Konieczne jest doprecyzowanie propozycji rozwiązań prawnych, mimo że intencją

ich wprowadzenia jest stworzenie lepszych między innymi możliwości wykorzystania

środków EFS w Programie Operacyjnym „Kapitał Ludzki na lata 2008-2013”.
IV. Stanowisko wobec propozycji zmian innych ustaw - Ustawa Prawo
zamówień publicznych

Propozycja art.4 projektu ustawy – proponowane rozwiązania polegające na
wprowadzeniu dodatkowego kryterium do oceny ofert (zatrudnianie przez wykonawcę co
najmniej 50% osób, o których mowa w ustawie o zatrudnieniu socjalnym) powoduje
niezgodność z prawem wspólnotowym.

Dyrektywa 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady w sprawie koordynacji
procedur udzielania zamówień publicznych na roboty budowlane, dostawy i usługi w art. 53,
w którym mowa o kryteriach udzielenia zamówienia nie przewiduje takiego rodzaju
kryterium. Zgodnie z postanowieniami ww. dyrektywy zamówienia udziela się na podstawie

12
oferty najkorzystniejszej ekonomicznie z punktu widzenia zamawiającego, biorąc pod uwagę
m.in. takie kryteria jak cena, wartość techniczna, koszty użytkowania itp. lub wybiera się tą
ofertę, która jest najkorzystniejsza cenowo.

Ponadto, dyrektywa reguluje też kwestię kwalifikacji podmiotowej oferenta - jego
predyspozycje do prowadzenia działalności zawodowej, sytuację ekonomiczną i finansową
oraz kwalifikacje techniczne, nie ma tu mowy o jakimkolwiek innym kryterium.

Propozycja nałożenia na oferenta obowiązku zatrudniania 50% osób, o których mowa
w przepisach o zatrudnieniu socjalnym jest wyjściem poza ramy przewidziane przez
dyrektywę i jest ingerencją w strukturę podmiotową oferenta nie wspominając co tym, że
nałożenie takiego ograniczenia może w znaczący sposób ograniczyć konkurencję pomiędzy
podmiotami ubiegającymi się o zamówienie.
Nie stoi jednak na przeszkodzie możliwość wprowadzenia innych rozwiązań sprzyjających
aktywizacji zawodowej grup, które są dopuszczalne z punktu widzenia prawa
wspólnotowego. Przepis art. 26 Dyrektywy 2004/18/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z
dnia 31 marca 2004 r. w sprawie koordynacji procedur udzielenia zamówień publicznych na
roboty budowlane, dostawy i usługi dopuszcza ustalenie przez zamawiającego takich
warunków realizacji zamówienia, które umożliwią uwzględnianie kwestii społecznych.
Wniosek końcowy do projektu zmian ustawy Prawo zamówień publicznych:

Problem wprowadzenia dodatkowych kryteriów do oceny ofert powinien zostać

ponowie przeanalizowany z uwzględnieniem możliwości, o których mowa w przepisie

art. 26 Dyrektywy 2004/18/WE..
V. Stanowisko wobec propozycji zmian innych ustaw - Ustawa o promocji
zatrudnienia i instytucjach rynku pracy
Propozycja
polegająca na dodaniu nowego przepisu ust. 1a w art. 46 – co daje
podstawę do finansowania przez starostę ze środków Funduszu Pracy kosztów pomocy
prawnej, konsultacji i doradztwa związanych z podjęciem działalności gospodarczej przez
osoby bezrobotne, jest tożsama jak w przypadku określonym w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy,
z tym jednak, że pomoc, o której mowa, miałaby dotyczyć – jak wynika to z treści przepisu -
osób bezrobotnych na etapie poprzedzającym podjęcie działalności gospodarczej,
zgłaszających dopiero taki zamiar.

13

Nie jest jasne, w jakiej konkretnie formie miałaby być świadczona pomoc. Wydaje się,
że w grę mogą wchodzić różne jej formy (np. opłacanie kancelarii prawnej, do której
kierowani byliby zainteresowani). Gdyby jednak chodziło o zwrot faktycznie poniesionych
przez bezrobotnego wydatków lub formę zaliczki na ich opłacenie przez bezrobotnego,
sytuacja byłaby w dużej części analogiczna do tej, o której mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2
ustawy. Odpowiednio też, należałoby odnieść się do niej z punktu widzenia podatku
dochodowego. Ponieważ pomoc na cele, o których mowa w art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy
podlega zwolnieniu od podatku dochodowego od osób fizycznych na podstawie art. 21 ust. 1
pkt 121 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, podobnie należałoby zwolnić
z podatku dochodowego od osób fizycznych pomoc, o której mowa w projektowanym ust. 1a
w art. 46 ustawy. Wydaje się, że jest to kontynuacja już przyjętego rozwiązania.
Należałoby zatem dokonać zmiany treści art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o podatku
dochodowym od osób fizycznych.
Należy jednak zwrócić uwagę na istotną zmianę treści art. 46 ust. 1 pkt 2 ustawy
o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy. Poza tym, że w znacznym stopniu
wzrastają wskaźniki ustalania wielkości pomocy, treść tego przepisu ulega istotnym
zmianom, z których część ma niewątpliwie zamierzony charakter merytoryczny, jak np.
możliwość przyznania pomocy grupie bezrobotnych, czy rozszerzenie zakresu pomocy na
koszty wyposażenia lub doposażenia stanowiska pracy. Wadliwa redakcja tego przepisu
utrudnia przy tym jego ocenę. Jeśli jednak jest mowa o doposażeniu stanowisk pracy, to
należałoby rozumieć przez to stanowiska pracy już istniejące. Trudno w takiej sytuacji mówić
już o podejmowaniu przez bezrobotnego działalności gospodarczej, szczególnie jeżeli
stanowisko pracy miałoby funkcjonować w ramach istniejącej spółdzielni socjalnej. Trudno
również wskazywać jako cel i egzekwować wykorzystanie środków przyznanych
bezrobotnemu na pokrycie wydatków, które de facto musi ponieść spółdzielnia socjalna.
Projektodawca nie uregulował też sytuacji, w której miałoby dojść do zwrotu uzyskanych
środków, a stroną umowy jest grupa osób bezrobotnych. Proponowane nowe brzmienie
omawianego przepisu nasuwa więc wiele wątpliwości, które nie będą obojętne także z punktu
widzenia innych przepisów odnoszących się do tej sytuacji, jak np. wspomniany już wyżej
art. 21 ust. 1 pkt 121 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych.

W art. 46 ust. 1 pkt 2 zapis „przyznać bezrobotnemu lub wspólnie osobom
bezrobotnym jednorazowe środki” jest niemożliwy do zastosowania. Należy zwrócić uwagę,
że każdemu bezrobotnemu, który otrzyma środki na działalność gospodarczą lub na zasadach

14