Jotte napisał(a):

>
>> Prawo pracy nie wyłącza możliwości zaciagnięcia przez pracownika
>> zobowiązania wekslowego
> Wątkoczyńca nie przedstawia tego jako możliwość, lecz jako wymóg.
>

Może to być wymóg. Nie ma przymusu zawierania umowy o pracę z każdym. Ja
jako pracodawca mogę postawić taki warunek zawarcia umowy o pracę.


> No ale on żąda weksla na określona kwotę, a nie in blanco.

Wątpie czy żądanie obejmuje konkretną kwotę - autor pewnie jest
nieprecyzjny. To byłoby niedopuszczlane.
Pewnie chodzi o weksel in blanco z deklaracją wekslowa do 50000 zł.


> Chciałem poczytać,

1998.03.18 wyrok SN I PKN 436/97 OSNP 1999/4/126

1. Abstrakcyjny charakter zobowiązania z weksla in blanco nie zwalnia
sądu pracy z obowiązku ustalenia, czy i w jakim zakresie pracownik
ponosi odpowiedzialność za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu, a w
konsekwencji czy wypełnienie weksla jest zgodne z deklaracją wekslową.}
2. ...

Przewodniczący SSN: Kazimierz Jaśkowski,
Sędziowie SN: Barbara Wagner (sprawozdawca), Andrzej Wasilewski.

Sąd Najwyższy, po rozpoznaniu w dniu 18 marca 1998 r. sprawy z powództwa
Gminnej Spółdzielni "S.Ch." w M. przeciwko Janinie D. i Janinie K. o
zapłatę, na skutek kasacji pozwanych od wyroku Sądu Wojewódzkiego-Sądu
Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu z dnia 22 listopada 1996 r.
[...]
uchylił zaskarżony wyrok oraz poprzedzający go wyrok Sądu
Rejonowego-Sądu Pracy w Przemyślu z dnia 28 czerwca 1996 r. [...],
zniósł postępowanie przed Sądami obu instancji i sprawę przekazał Sądowi
Rejonowemu w Przemyślu do ponownego rozpoznania.

Gminna Spółdzielnia "S.Ch." w M., przedkładając weksel wystawiony przez
Janinę D. a poręczony przez Janinę K. i Marię T., wnosiła o wydanie
przeciwko pozwanym nakazu zapłaty oraz orzeczenie, by zapłaciły one
powodowi solidarnie kwotę 9.892,12 zł równowartość niedoboru
stwierdzonego w sklepie, w którym wystawczyni weksla była zatrudniona na
stanowisku kierowniczki.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Przemyślu nakazem zapłaty z dnia 8 lutego 1996
r. [...] nakazał pozwanym Janinie D., Janinie K. i Marii T. aby
zapłaciły solidarnie Gminnej Spółdzielni "S.Ch." w M. żądaną kwotę z
ustawowymi odsetkami od dnia 20 października 1995 r., a nadto tytułem
opłaty skarbowej - 15 zł, wynagrodzenia adwokackiego - 976 zł oraz
kosztów sądowych - 198 zł.
Pozwane wniosły przeciwko temu nakazowi zarzuty wnioskując o jego
uchylenie. Podniosły, że przekazanie Janinie D. sklepu w T. było
nieprawidłowe a wyliczenie zdawczo-odbiorczej inwentaryzacji zostało
dokonane niewłaściwie. Ponadto Janina K. i Maria T. twierdziły, że
niedoborem zostały obciążone bezpodstawnie, albowiem ich poręczenie
obejmowało wyłącznie czas zatrudnienia Janiny D. na stanowisku
kierowniczki sklepu wielobranżowego "W." w M.
W piśmie procesowym z dnia 15 marca 1996 r. Maria T. cofnęła zarzuty.
Sąd Rejonowy-Sąd Pracy w Przemyślu wyrokiem z dnia 28 czerwca 1996 r.
[...] utrzymał w mocy nakaz zapłaty w odniesieniu do pozwanych Janiny D.
i Janiny K., nie obciążając ich kosztami opłaty od zarzutów. Sąd
ustalił, że Janina D. była zatrudniona u strony pozwanej od 24 stycznia
1984 r. do 10 października 1995 r. W okresie od 4 maja do 31
października 1994 r. pełniła obowiązki kierowniczki sklepu "W." w M., a
od 19 grudnia 1994 r. sklepu w T. Sklep w T. przejęła na podstawie
inwentaryzacji zdawczo-odbiorczej z dnia 19 grudnia 1994 r., nie wnosząc
zastrzeżeń do sposobu jej przeprowadzenia i wyliczenia mienia.
Inwentaryzacja zdawczo-odbiorcza z dnia 27 września 1995 r. wykazała
niedobór w wysokości 11.926 zł. Celem zabezpieczenia ewentualnych
roszczeń Gminnej Spółdzielni "S.Ch." Janina D. złożyła weksel in blanco
poręczony przez pozostałe pozwane wraz z deklaracją wekslową z dnia 12
lipca 1994 r. Pozwane wezwane do dobrowolnego wykupienia weksla,
dokumentu tego nie wykupiły. Janina D. uregulowała dobrowolnie część
zadłużenia. W ocenie Sądu zarzuty są nietrafne. Zakres odpowiedzialności
dłużników wekslowych jest określony przez treść dokumentu. Poręczenie
wekslowe jest ważne. Z treści deklaracji wekslowej wynika, że
zobowiązanie zostało przyjęte przez pozwane na okres pełnienia przez
wystawcę weksla funkcji kierownika sklepu u strony pozwanej. Weksel
został wypełniony zgodnie z treścią dołączonej deklaracji wekslowej a
jego prawdziwość nie budzi wątpliwości. Mienie zostało powierzone
Janinie D. prawidłowo. Pozwana nie zgłaszała zastrzeżeń do sposobu jego
zabezpieczenia. Powyższe uzasadnia wydanie nakazu zapłaty na podstawie
art. 486 § 1 KPC.
Janina D. oraz Janina K. zaskarżyły ten wyrok rewizją (nazwaną
apelacją). Podnosząc zarzuty sprzeczności istotnych ustaleń Sądu z
treścią zebranego materiału oraz niewyjaśnienia wszystkich istotnych
okoliczności faktycznych sprawy wniosły o jego zmianę i uchylenie nakazu
zapłaty oraz oddalenie powództwa. Janina D. twierdziła, że wystawiła
weksel in blanco w związku z zatrudnieniem jej w sklepie "W." w M.
Pomimo podjęcia pracy na tym stanowisku w dniu 4 maja 1994 r. deklarację
wekslową złożyła dopiero 12 lipca, bo wcześniej nie mogła znaleźć
poręczycieli. Wywodziła, że nie uzyskałaby poręczenia weksla w związku z
zatrudnieniem w T., gdyż sklep ten znany był z trudnych warunków. Po
zakończeniu pracy na stanowisku kierowniczki sklepu "W." w M. zarówno
ona jak i pozostałe pozwane były informowane przez pracowników
księgowości strony powodowej o wygaśnięciu zobowiązania z weksla. Od 31
października do 19 grudnia 1994 r. Janina D. była zatrudniona w piekarni
na stanowisku niezwiązanym z odpowiedzialnością materialną. Skarżące
kwestionowały nadto wysokość kwoty niedoboru. Ich zdaniem, strona
powodowa przyczyniła się do jego powstania nie reagując na stwierdzone w
księgowości nieprawidłowości w raportach i rozliczeniach bieżących,
przeprowadzając inwentaryzację dopiero po 9 miesiącach zatrudnienia
Janiny D. w T., nie realizując zapowiedzi pomocy. Sklep nie był
dostatecznie zabezpieczony przed dostępem osób postronnych.
Inwentaryzację przeprowadzono z uchybieniami.
Sąd Wojewódzki-Sąd Pracy i Ubezpieczeń Społecznych w Przemyślu wyrokiem
z dnia 22 listopada 1996 r. [...] oddalił rewizję, nie obciążając
pozwanych kosztami postępowania. Sąd uznał za prawidłowe ustalenia
stanowiące faktyczną podstawę rozstrzygnięcia zawartego w zaskarżonym
wyroku oraz w pełni podzielił ich prawną ocenę i kwalifikację. "Jedynym
ograniczeniem jakie weksel posiada jest pełnienie przez pozwaną Janinę
D. funkcji kierownika sklepu w Spółdzielni GS "S.Ch." w M., weksel nie
zawiera natomiast żadnego ograniczenia dotyczącego miejsca wykonywania
tej funkcji. Po zakończeniu pracy w M. poręczyciele nie cofnęli
poręczenia, co automatycznie spowodowało ich dalszą odpowiedzialność
wekslową, gdyż ani cel określony w wekslu, ani pracodawca nie ulegli
zmianie. Pozwana nie wnosiła zastrzeżeń do sposobu przeprowadzenia
inwentaryzacji zdawczo-odbiorczej oraz nie zgłaszała żądań dotyczących
przeprowadzenia wcześniejszej inwentaryzacji i dodatkowego
zabezpieczenia sklepu. Należy w tej sytuacji przyjąć, że stwierdzony
niedobór obciąża ją w całości.
Janina D. zaskarżyła powyższy wyrok kasacją i wskazując jako jej
podstawy naruszenie prawa materialnego, a to art. 31 i art. 47 ustawy z
dnia 28 kwietnia 1936 r. Prawo wekslowe (Dz. U. R.P. Nr 37, poz. 282)
oraz naruszenie przepisów postępowania, a w szczególności art. 486 § 1
KPC "przez wydanie nakazu zapłaty na podstawie weksla, którego treść w
świetle zarzutów strony pozwanej nasuwa wątpliwości", wniosła o jego
uchylenie i przekazanie sprawy do ponownego rozpoznania Sądowi pierwszej
instancji lub uchylenie nakazu zapłaty przeciwko stronie pozwanej.
Wywodziła, że weksel dotyczył zatrudnienia jej na stanowisku
kierowniczki sklepu w M. Przed podjęciem pracy w T. nie składała żadnego
poręczenia wekslowego. Ocena ważności weksla nie może ograniczyć się
wyłącznie do strony formalnej, lecz winna obejmować rzeczywistą wolę
pozwanych przy wystawianiu weksla i składaniu wymaganych poręczeń. Sąd
nie badał treści weksla w części określającej wysokość należności.
Pozwana pozbawiona została możliwości wykazania, że nie ponosi winy za
powstały niedobór oraz stopnia przyczynienia się strony powodowej do
powstania szkody.

Sąd Najwyższy zważył, co następuje:
Trafne są uwagi Sądów obu instancji co do swoistości i rygoryzmu
zobowiązania wekslowego, którego treść ustala się na podstawie treści
weksla (uchwała powiększonego składu SN z dnia 29 czerwca 1995 r., III
CZP 66/95, OSP 1966 z. 2). Jednak do badania treści - wykładni -
oświadczeń woli zawartych w poręczeniu wekslowym, które jest wiążącą
strony umową (art. 876 § 1 KC), ma zastosowanie art. 65 § 2 KC (por.
wyrok SN z dnia 8 maja 1997 r., II CKN 158/97, OSP 1998 z. 1, poz. 4, z
aprobującą glosą A. Szpunara). Cel wystawienia przez Janinę D. weksla in
blanco jest jasny - zabezpieczenie roszczeń odszkodowawczych pracodawcy
z tytułu ewentualnego niedoboru powstałego w powierzonym jej mieniu.
Jaki był jednak zgodny zamiar stron co do zakresu odpowiedzialności
wekslowej wystawcy weksla i poręczycieli? Okoliczności tej Sądy nie
wyjaśniły dostatecznie.
W wyroku z dnia 3 czerwca 1969 r., III PRN 35/69 (OSNCP 1970 z. 3, poz.
47), Sąd Najwyższy wyraził pogląd, który skład orzekający w niniejszej
sprawie podziela, że "Deklaracja wekslowa stwierdzająca wyrażenie zgody
na uzupełnienie weksla in blanco do oznaczonej w niej wysokości w
związku z niewyliczeniem się kierownika sklepu, będącego wystawcą weksla
in blanco, z towarów przyjętych przez niego do sklepu, dotyczy tylko
tego sklepu, którego kierownictwo powierzono wystawcy weksla na
podstawie umowy obowiązującej w chwili udzielenia zabezpieczenia
wekslowego, chyba że w treści tej deklaracji wekslowej wyraźnie objęto
odpowiedzialnością wekslową także wyrównanie niedoboru, jaki wynikł w
innej placówce po przeniesieniu do niej wystawcy weksla za jego zgodą".
Takie stanowisko prezentowane jest również w literaturze (por. S.
Garlicki, M. Piekarski, A. Stelmachowski, Odpowiedzialność cywilna za
niedobory, Wydawnictwo Prawnicze Warszawa 1970, s. 242-243, 247).
Pozwane podnosiły we wszystkich fazach postępowania zarzuty dotyczące
czasu trwania ich zobowiązania wekslowego. Kwestionowały zasadność
ustalenia, że wystawienie weksla i poręczenie obejmowało zatrudnienie
Janiny D. na stanowisku kierowniczym innym niż kierownik sklepu "W." w
M. Wskazywały na brak ciągłości pełnienia przez wystawcę weksla funkcji
kierowniczki sklepu, a nawet zatrudnienia na stanowisku związanym z
odpowiedzialnością materialną. Twierdziły, że po podjęciu przez Janinę
D. pracy w piekarni zostały poinformowane przez pracownice księgowości
strony powodowej o wygaśnięciu ich zobowiązania wekslowego. Janina D.
zeznała, że miała kłopoty ze znalezieniem poręczycieli i dlatego, pomimo
rozpoczęcia pracy w sklepie "W." w M. na początku maja 1994 r.,
deklarację wekslową złożyła dopiero 12 lipca 1994 r. Janina K. i Maria
T. twierdziły, że znając bardzo trudne warunki pracy w T. nie
poręczyłyby weksla wystawionego na zabezpieczenie niedoboru w tym
sklepie. Rozpoznając sprawę ponownie, Sąd winien, w celu ustalenia
treści zobowiązania wekslowego pozwanych, dokonać wykładni oświadczeń
woli stron, badając przede wszystkim jaki był ich zgodny zamiar (art. 65
§ 2 KC).
Zobowiązanie wekslowe ma charakter abstrakcyjny. Nie można jednak,
zwłaszcza w stosunkach pracy, bezwarunkowej odpowiedzialności wekslowej
odrywać od ustawowego zakresu odpowiedzialności materialnej pracownika
za szkodę powstałą w powierzonym mu mieniu. Suma wekslowa na jaką został
wypełniony weksel przez wierzyciela - pracodawcę powinna odpowiadać
wysokości niedoboru, za który odpowiada dłużnik - pracownik. Sąd winien
zatem badać prawidłowość wypełnienia weksla w tej części, a zatem i
wyliczenia niedoboru. Powinien także, na zarzut dłużników wekslowych,
wyjaśnić okoliczności jego powstania w aspekcie ewentualnego
przyczynienia się pracodawcy lub innej osoby do powstania lub
zwiększenia szkody (art. 117 KP w związku z art. 127 KP), mimo, że
odpowiedzialność z weksla nie jest odpowiedzialnością z tytułu
niewykonania lub nienależytego wykonania umowy o pracę. Pozwane
podnosiły zarzuty co do prawidłowego powierzenia mienia i
niedostatecznego jego zabezpieczenia. Wskazywały na bardzo trudne
warunki pracy, częste niedobory, dostępność dla osób postronnych
magazynu i pomieszczenia sklepowego. W mieniu powierzanym Janinie D.
nigdy wcześniej nie stwierdzano niedoboru. W tych okolicznościach
konieczne było szczególnie wnikliwe wyjaśnienie zasadności zarzutów.
Poprzestanie na stwierdzeniu, że zabezpieczenie mienia było odpowiednie,
gdyż zmieniona została kłódka od drzwi wejściowych z zewnątrz, a pozwana
nie zgłaszała zastrzeżeń co do sposobu zabezpieczenia sklepu nie jest
wystarczające.


--
@ Johnson

--- za treść postu nie odpowiadam
"Błąd jest przywilejem filozofów, tylko głupcy nie mylą się nigdy."