Rządowy projekt ustawy o odpadach
projekt dotyczy określenia zasad postępowania z odpadami, które mają zapewnić ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Chodzi zwłaszcza o zapobieganie powstawaniu odpadów, ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów, zmniejszanie ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także przygotowanie do ponownego użycia i wykorzystania.
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 456
- Data wpłynięcia: 2012-05-29
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o odpadach
- data uchwalenia: 2012-12-14
- adres publikacyjny: Dz.U. 2013 r. poz. 21
456-c2
1. Państwa
członkowskie
N
-
Ze względu na fakt, że co do zasady preambuła stanowi element aktu prawnego opisujący
Art. 11
podejmują odpowiednie środki w celu
okoliczności jego wydania oraz określający cele, jakim powinien on służyć można stwierdzić,
Ponowne
wspierania ponownego wykorzystania
że zarówno „zapobieganie powstawaniu odpadów” jak i „przygotowanie do ponownego użycia”
wykorzystanie i
produktów i przygotowania do działań
stanowią generalne zasady, których konieczne jest stosowanie w procesie tworzenia prawa
recykling ust. 1
związanych
z
ponownym
oraz planowania (na poziomie poszczególnych państw członkowskich, jak i na poziomie UE).
wykorzystaniem, zwłaszcza poprzez
Warto przy tym przypomnieć, że dyrektywa 2008/98/WE jest dyrektywą „ramową”, do której
zachęcanie do tworzenia i wspieranie
odnoszą się wszystkie inne dyrektywy dotyczące gospodarki odpadami. Zatem priorytety
sieci
ponownego
wykorzystania
i
„przygotowania do ponownego użycia” oraz „zapobiegania” znajdują odzwierciedlenie w tych
napraw, wykorzystanie instrumentów
aktach prawnych, a także będą stosowane w przypadku ich nowelizacji. Dotyczy to w
ekonomicznych, kryteriów udzielania
szczególności wdrożonych do polskiego prawa odrębnymi ustawami przepisów dyrektyw
zamówień, celów ilościowych lub inne
dotyczących:
środki.
- opakowań i odpadów opakowaniowych,
Państwa członkowskie podejmują
- pojazdów wycofanych z eksploatacji,
środki na rzecz promowania wysokiej
- zużytego sprzętu elektrycznego i elektronicznego,
jakości recyklingu i wszędzie tam, gdzie
- baterii i akumulatorów.
jest
to
stosowne
i
możliwe
z
W przepisach transponujących przepisy ww. dyrektyw ustanowiono dla określonych podmiotów
technicznego,
środowiskowego
i
obowiązki dotyczące zapewnienia uzyskania odpowiednich poziomów odzysku i recyklingu, co
gospodarczego
punktu
widzenia,
jest wyraźną realizacją priorytetów „zapobiegania” oraz „przygotowania do ponownego użycia”.
przyjmują
w
tym
celu
systemy
Są to obowiązki nałożone na przemysł i zdaniem resortu środowiska nie ma potrzeby
selektywnej zbiórki, tak aby spełnić
wprowadzania dodatkowych obciążeń administracyjnych wyłącznie ze względu na fakt, iż w
niezbędne
normy
jakości
dla
nowej dyrektywie ramowej o odpadach omawiane priorytety zostały wyraźniej zaakcentowane.
właściwych sektorów recyklingu.
W związku z powyższym nie ma potrzeby wprowadzania dodatkowych przepisów
Z zastrzeżeniem art. 10 ust. 2, do roku
materialnych, które stanowiłyby transpozycję art. 11 ust. 1 dyrektywy.
2015 selektywna zbiórka odpadów
będzie obowiązywać przynajmniej w
odniesieniu do: papieru, metalu,
plastiku i szkła.
2. Aby dostosować się do celów
T
Art. 3b ust .
Art. 3b. 1. Gminy są obowiązane osiągnąć do dnia 31 grudnia 2020 r.:
Art. 11
niniejszej dyrektywy oraz przybliżyć do
1 i 2 ustawy
1) poziom recyklingu i przygotowania do ponownego użycia
ust. 2
celu,
jakim
jest
europejskie
o
społeczeństwo recyklingu o wysokiej
utrzymaniu
następujących frakcji odpadów komunalnych: papieru, metali,
wydajności
zasobów,
państwa
czystości i
tworzyw sztucznych i szkła w wysokości co najmniej 50%
członkowskie
przyjmują
wszelkie
porządku w
wagowo;
niezbędne środki służące realizacji
gminach
2) poziom recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i
następujących celów:
odzysku innymi metodami innych niż niebezpieczne odpadów
a)
do 2020 roku przygotowanie do
budowlanych i rozbiórkowych w wysokości co najmniej 70%
ponownego
wykorzystania
i
wagowo.
recyklingu
materiałów
2. Minister właściwy do spraw środowiska określi, w drodze
odpadowych,
przynajmniej
rozporządzenia:
takich jak papier, metal, plastik i
szkło z gospodarstw domowych i
1) poziomy recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i
w miarę możliwości innego
odzysku innymi metodami, które gmina jest obowiązana
pochodzenia, pod warunkiem że
osiągnąć w poszczególnych latach, uwzględniając potrzebę
te
strumienie
odpadów
są
osiągnięcia poziomów określonych w ust. 1;
podobne
do
odpadów
z
2) sposób obliczania poziomów recyklingu, przygotowania do ponownego użycia i odzysku
gospodarstw
domowych,
innymi metodami, kierując się koniecznością możliwości zweryfikowania ich osiągnięcia przez
zostanie zwiększone wagowo do
każdą gminę.
minimum 50 %;
b)
do 2020 r. przygotowanie do
18
ponownego wykorzystania, recyklingu i
innych sposobów odzyskiwania
materiałów, w tym wypełniania
wyrobisk, gdzie odpady zastępują inne
materiały, w odniesieniu do innych niż
niebezpieczne odpadów budowlanych i
rozbiórkowych, z wyjątkiem materiału
występującego w stanie naturalnym
zgodnie z definicją zawartą w kategorii
17 05 04 Europejskiego katalogu
odpadów, zostanie zwiększone wagowo
do minimum 70 %.
3. Komisja ustanowi szczegółowe
N
-
Art. 11
przepisy dotyczące stosowania i metod
ust. 3
obliczeń w odniesieniu do weryfikacji
zgodności z celami określonymi w ust.
2 niniejszego artykułu, z
uwzględnieniem rozporządzenia (WE)
nr 2150/2002 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 25
listopada 2002 r. w sprawie statystyk
odpadów(25). Mogą one obejmować
okresy przejściowe dla państw
członkowskich, które w roku 2008
osiągnęły poziom niższy niż 5 %
recyklingu w którejkolwiek z kategorii
odpadów, o których mowa w ust. 2.
Środki te, mające na celu zmianę
elementów innych niż istotne niniejszej
dyrektywy poprzez jej uzupełnienie, są
przyjmowane zgodnie z procedurą
regulacyjną połączoną z kontrolą, o
której mowa w art. 39 ust. 2 niniejszej
dyrektywy.
4. Najpóźniej do dnia 31 grudnia 2014 r.
N
-
Art. 11
Komisja dokona analizy środków i
ust. 4
celów, o których mowa w ust. 2, w celu,
w razie konieczności, wzmocnienia tych
celów lub rozważenia ustanowienia
celów dla innych strumieni odpadów.
Sprawozdanie Komisji, w stosownym
przypadku z załączonym do niego
wnioskiem, zostaje przesłane
Parlamentowi Europejskiemu i Radzie.
W sprawozdaniu Komisja uwzględnia
odpowiednie skutki środowiskowe,
gospodarcze i społeczne wynikające z
określenia celów.
19
5. Co trzy lata, zgodnie z art. 37,
N
-
Art. 11
państwa członkowskie przedstawiają
ust. 5
Komisji sprawozdania dotyczące ich
wyników w zakresie osiągnięcia
przedmiotowych celów. Jeśli cele nie
zostaną osiągnięte, sprawozdanie to
zawiera przyczyny niepowodzenia oraz
działania, które państwo członkowskie
zamierza podjąć w celu osiągnięcia
tych celów.
Państwa członkowskie zapewniają, aby
T
Art. 19
Art. 19. 1. Kto podejmuje działania powodujące lub mogące powodować powstanie odpadów,
Art. 12
w przypadkach gdy nie zostaje
powinien takie działania planować, projektować i prowadzić przy użyciu takich sposobów
Unieszkodliwianie
przeprowadzony odzysk zgodnie z art.
produkcji lub form usług oraz surowców i materiałów, aby w pierwszej kolejności zapobiegać
10 ust. 1, odpady podlegały
powstawaniu odpadów lub ograniczać ilość odpadów i ich negatywne oddziaływanie na życie i
bezpiecznym procesom
zdrowie ludzi oraz na środowisko, w tym przy wytwarzaniu produktów, podczas i po
unieszkodliwiania zgodnym z
zakończeniu ich użycia.
przepisami art. 13 dotyczącymi ochrony
2. Odpady, których powstaniu nie udało się zapobiec, posiadacz odpadów w pierwszej
środowiska i zdrowia ludzkiego.
kolejności jest obowiązany poddać odzyskowi.
3. Odzysk, o którym mowa w ust. 2, polega w pierwszej kolejności na przygotowaniu odpadów
przez ich posiadacza do ponownego użycia lub poddaniu recyklingowi, a jeżeli nie jest to
możliwe z przyczyn technologicznych lub nie jest uzasadnione z przyczyn ekologicznych lub
ekonomicznych – poddaniu innym procesom odzysku.
4. Przez recykling rozumie się także recykling organiczny polegający na obróbce tlenowej, w
tym kompostowaniu, lub obróbce beztlenowej odpadów, które ulegają rozkładowi
biologicznemu w kontrolowanych warunkach przy wykorzystaniu mikroorganizmów, w wyniku
której powstaje materia organiczna lub metan; składowanie na składowisku odpadów nie jest
traktowane jako recykling organiczny.
5. Odpady, których poddanie odzyskowi nie było możliwe z przyczyn, o których mowa w ust. 3,
posiadacz odpadów jest obowiązany unieszkodliwiać.
6. Składowane powinny być wyłącznie te odpady, których unieszkodliwienie w inny sposób
było niemożliwe z przyczyn, o których mowa w ust. 3.
7. Unieszkodliwianiu poddaje się te odpady, z których uprzednio wysegregowano odpady
nadające się do odzysku.
Państwa członkowskie stosują
T
Art. 16, 17,
Art. 16. Gospodarkę odpadami należy prowadzić w sposób zapewniający ochronę życia i
Art. 13
niezbędne środki w celu zapewnienia,
art. 33 ust.
zdrowia ludzi oraz środowiska, w szczególności gospodarka odpadami nie może:
Ochrona zdrowia
aby gospodarowanie odpadami było
2,
1)
powodować zagrożenia dla wody, powietrza, gleby, roślin lub zwierząt;
ludzkiego i
prowadzone bez narażania zdrowia
Art. 96 ust.
2)
powodować uciążliwości przez hałas lub zapach;
środowiska
ludzkiego
oraz
bez
szkody
dla
1 pkt 2-5,
3)
wywoływać niekorzystnych skutków dla terenów wiejskich lub miejsc o
środowiska, w szczególności:
Art. 121
szczególnym znaczeniu, w tym kulturowym i przyrodniczym.
a)
bez
zagrożenia
dla
wody,
ust. 2
Art. 17. Zakazuje się postępowania z odpadami w sposób sprzeczny z przepisami o ochronie
powietrza, gleby, roślin lub
środowiska.
zwierząt;
b)
bez powodowania uciążliwości
Art. 33. ust. 2. Ministrowie właściwi do spraw: budownictwa, gospodarki przestrzennej i
przez hałas lub zapachy; oraz
mieszkaniowej,
gospodarki,
gospodarki
morskiej,
łączności,
rolnictwa,
transportu,
c)
bez niekorzystnych skutków
wewnętrznych, zdrowia, oraz Minister Obrony Narodowej, w porozumieniu z ministrem
dla terenów wiejskich lub miejsc o
właściwym do spraw środowiska, każdy w zakresie swojego działania, mogą określić, w drodze
szczególnym znaczeniu.
rozporządzeń, szczegółowy sposób postępowania z niektórymi rodzajami odpadów, z
wyłączeniem wymagań dla prowadzenia procesów przetwarzania, kierując się potrzebą
zapewniania prawidłowego postępowania z odpadami.
20
Art. 96 ust. 1
2)
do uprawy roślin przeznaczonych do produkcji kompostu,
3)
do uprawy roślin nieprzeznaczonych do spożycia i do produkcji pasz,
4)
do rekultywacji terenów, w tym gruntów na cele rolne,
5)
przy dostosowaniu gruntów do określonych potrzeb wynikających z planów
gospodarki odpadami, planów zagospodarowania przestrzennego lub decyzji o warunkach
zabudowy i zagospodarowania terenu
– odbywa się z zachowaniem warunków określonych w ust. 2 – 11.
Art. 121
„2. Zakazuje się składowania odpadów w śródlądowych wodach powierzchniowych i
podziemnych, w polskich obszarach morskich oraz w przypadkach określonych w
przepisach odrębnych.”
1. Zgodnie z zasadą
T
Art. 23.
Art. 23. Koszty gospodarowania odpadami są ponoszone przez pierwotnego wytwórcę
Art. 14
"zanieczyszczający płaci" koszty
odpadów oraz przez obecnego lub poprzedniego posiadacza odpadów. W przypadkach
Koszty
gospodarowania odpadami muszą być
określonych w przepisach odrębnych koszty gospodarowania odpadami ponosi producent
ust. 1
ponoszone przez pierwotnego
produktu lub podmiot wprowadzający produkt na terytorium kraju, określony w tych przepisach.
wytwórcę odpadów lub przez obecnego
lub poprzednich posiadaczy odpadów.
2. Państwa członkowskie mogą
T
Art. 23
j.w.
Art. 14
postanowić, że koszty gospodarowania
ust. 2
odpadami będą ponoszone częściowo
lub w całości przez producenta
produktu, z którego odpady powstaną
oraz że dystrybutorzy tych produktów
mogą częściowo ponosić te koszty.
1. Państwa członkowskie stosują
T
Art. 28,
Art. 28. 1. Wytwórca odpadów jest obowiązany do gospodarowania wytworzonymi przez siebie
ROZDZIAŁ III
niezbędne środki w celu zapewnienia,
Art. 96 ust.
odpadami.
by każdy pierwotny wytwórca odpadów
2
2.
Wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów może zlecić wykonanie
lub inny posiadacz odpadów dokonywał
obowiązku gospodarowania odpadami wyłącznie podmiotom, które posiadają:
GOSPODAROWA
przetwarzania odpadów samodzielnie
1) zezwolenie na zbieranie odpadów lub zezwolenie na przetwarzanie
NIE ODPADAMI
lub zlecał przetwarzanie dealerowi,
odpadów, lub
zakładowi lub przedsiębiorstwu
2) koncesję na podziemne składowanie odpadów, pozwolenie zintegrowane,
Art. 15
wykonującemu czynności
decyzję
zatwierdzającą
program
gospodarowania
odpadami
Odpowiedzialność
przetwarzania odpadów lub zlecił
wydobywczymi, zezwolenie na prowadzenie obiektu unieszkodliwiania
za
zorganizowanie przetwarzania
odpadów wydobywczych lub wpisu do rejestru działalności regulowanej
gospodarowanie
prywatnemu lub publicznemu
w zakresie odbierania odpadów komunalnych od właścicieli
odpadami ust. 1
podmiotowi zajmującemu się
nieruchomości – na podstawie odrębnych przepisów, lub
zbieraniem odpadów zgodnie z art. 4 i
3) wpis do rejestru w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 1 pkt 5
13.
– chyba że działalność taka nie wymaga uzyskania decyzji lub wpisu do rejestru.
3. Jeżeli wytwórca odpadów lub inny posiadacz odpadów przekazuje odpady następnemu
posiadaczowi odpadów, który posiada decyzję wymienioną w ust. 2 pkt 1 lub 2 albo posiada
wpis do rejestru w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 1 pkt 5 lit. a, odpowiedzialność za
21
gospodarowanie odpadami, z chwilą ich przekazania, przechodzi na tego następnego
posiadacza odpadów, z zastrzeżeniem ust. 4 i 5.
4. Posiadacza odpadów, który przekazał odpady transportującemu odpady nie zwalnia się z
odpowiedzialności za zbieranie lub przetwarzanie odpadów, do czasu przejęcia
odpowiedzialności przez następnego posiadacza odpadów, który posiada decyzję wymienioną
w ust. 2 pkt 1 lub 2 albo posiada wpis do rejestru w zakresie, o którym mowa w art. 50 ust. 1
pkt 5 lit. a.
5. Sprzedawca odpadów oraz pośrednik w obrocie odpadami nie przejmują odpowiedzialności
za gospodarowanie odpadami, jeżeli nie są posiadaczami tych odpadów.
6. Osoba fizyczna i jednostka organizacyjna niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać
odzyskowi tylko takie rodzaje odpadów, za pomocą takich metod odzysku i w takich ilościach,
które mogą bezpiecznie wykorzystać na potrzeby własne, określonych w przepisach wydanych
na podstawie ust. 8.
7. Posiadacz odpadów może przekazywać osobie fizycznej lub jednostce organizacyjnej
niebędącym przedsiębiorcami określone rodzaje odpadów, do wykorzystania na potrzeby
własne za pomocą dopuszczalnych metod odzysku, zgodnie z wymaganiami określonymi w
przepisach wydanych na podstawie ust. 8.
8. Minister właściwy do spraw środowiska, w drodze rozporządzenia:
1) określi listę rodzajów odpadów, które osoba fizyczna lub jednostka organizacyjna
niebędące przedsiębiorcami mogą poddawać odzyskowi na potrzeby własne, oraz
dopuszczalne metody odzysku,
2) może określić dla niektórych rodzajów odpadów, o których mowa w pkt 1, warunki
magazynowania odpadów przeznaczonych do wykorzystania na własne potrzeby oraz
dopuszczalne ilości, które te podmioty mogą przyjąć i magazynować w ciągu roku lub
sposób określenia tych ilości
– kierując się właściwościami odpadów oraz możliwościami ich bezpiecznego wykorzystania.
Art. 96 ust.2 Komunalne osady ściekowe mogą być przekazywane do stosowania
władającemu powierzchnią ziemi wyłącznie przez wytwórcę tych osadów.
2. W przypadku gdy odpady są
T
Art. 28
j.w.
Art. 15
przemieszczane w celu ich wstępnego
ust. 2
przetworzenia od pierwotnego wytwórcy
lub posiadacza do jednej z osób
fizycznych lub prawnych, o których
mowa w ust. 1, co do zasady nie
następuje
zwolnienie
z
odpowiedzialności za przeprowadzenie
ostatecznego procesu odzysku lub
unieszkodliwienia.
Bez uszczerbku dla rozporządzenia
(WE) nr 1013/2006, państwa
członkowskie mogą określić warunki
odpowiedzialności i postanowić, w
jakich przypadkach pierwotny wytwórca
odpowiedzialny jest za wszystkie
działania na odpadach w łańcuch ich
przetwarzania lub w jakich
odpowiedzialność może być dzielona
lub przekazywana między uczestnikami
22