Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

§ 198 pkt 1- 4, z wyjątkiem sytuacji, gdy uzyska zgodę Komisji po przedstawieniu Komisji
odpowiedniego wniosku wraz z uzasadnienieniem.
§ 94.1. Każda ekspozycja zostaje przypisana do jednej z następujących klas:
1) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec rządów i banków centralnych,
2) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec banków,
3) ekspozycje lub ekspozycje warunkowe wobec przedsiębiorstw,
4) ekspozycje detaliczne lub warunkowe ekspozycje detaliczne,
5) ekspozycje kapitałowe,
6) pozycje sekurytyzacyjne,
7) inne aktywa niebędące zobowiązaniami kredytowymi.
2. Następujące ekspozycje traktuje się jako ekspozycje wobec rządów i banków centralnych:
1) ekspozycje wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych, traktowanych jako
ekspozycje wobec rządów centralnych zgodnie z § 34 niniejszego załącznika,
2) ekspozycje wobec jednostek sektora publicznego zgodnie z § 39 i 40 niniejszego
załącznika,
3) ekspozycje wobec banków wielostronnego rozwoju oraz organizacji
międzynarodowych, którym przypisuje się wagę ryzyka równą 0 % zgodnie z § 43 - 46
niniejszego załącznika.
3. Następujące ekspozycje traktuje się jako ekspozycje wobec banków i instytucji:
1) ekspozycje wobec samorządów terytorialnych i władz lokalnych zgodnie z § 30 - 35
niniejszego załącznika,
2) ekspozycje wobec jednostek sektora publicznego traktowane, jak ekspozycje wobec
banków i instytucji zgodnie z § 36 - 41 niniejszego załącznika,
3) ekspozycje wobec wielostronnych banków rozwoju, którym nie przypisuje się wagi
ryzyka równej 0 % zgodnie z § 42 – 45 niniejszego załącznika.
4. Aby zaangażowanie mogło kwalifikować się do klasy ekspozycji detalicznych
wymienionych w § 94 ust. 1 pkt 4 musi spełniać następujące kryteria:
1) jest to zaangażowanie wobec osoby lub osób fizycznych albo wobec małego lub
średniego przedsiębiorstwa, pod warunkiem, że w drugim przypadku całkowita kwota,
którą dłużnik lub grupa powiązanych dłużników jest winna domowi maklerskiemu,
podmiotowi dominującemu wobec domu maklerskiego oraz jednostkom zależnym domu
maklerskiego, łącznie z wszelkimi przeterminowanymi ekspozycjami, ale z wyłączeniem
ekspozycji lub ekspozycji warunkowych z zabezpieczeniem na nieruchomościach
mieszkalnych, nie może przekraczać – według odpowiednio potwierdzonej wiedzy domu
maklerskiego – równowartości w złotych kwoty 1 000 000 euro obliczonej według
średniego kursu ogłaszanego przez Narodowy Bank Polski obowiązującego w dniu
sprawozdawczym,
2) ekspozycje te są traktowane w procesie zarządzania ryzykiem domu maklerskiego w
sposób konsekwentny i jednolity,
3) nie są zarządzane równie indywidualnie jak ekspozycje zaliczane do klasy ekspozycji
wobec przedsiębiorstw,

69
4) każda ekspozycja stanowi jedną ze znacznej liczby podobnie zarządzanych ekspozycji.
5. Bieżącą wartość minimalnych detalicznych rat z tytułu umowy leasingu zalicza się do
ekspozycji detalicznych.

§ 95. Następujące ekspozycje zalicza się do klasy ekspozycji kapitałowych:
1) ekspozycje nie mające charakteru instrumentu dłużnego, podporządkowane,
przenoszące roszczenie rezydualne do majątku lub dochodów emitenta,
2) ekspozycje dłużne, pod względem ekonomicznym zbliżone do ekspozycji określonych
w pkt. 1.

§ 96. W ramach klasy ekspozycji wobec przedsiębiorstw, dom maklerski osobno klasyfikuje
ekspozycje z tytułu kredytowania specjalistycznego, które posiadają następujące cechy:
1) ekspozycja stanowi zaangażowanie wobec podmiotu, który został stworzony specjalnie
w celu finansowania aktywów rzeczowych lub operowania nimi,
2) ustalenia umowne dają dłużnikowi znaczny stopień kontroli nad aktywami oraz
dochodem przez nie generowanym,
3) głównym źródłem spłaty zobowiązań jest dochód generowany przez aktywa objęte
finansowaniem, a nie szerzej rozumiana zdolność kredytowa danego przedsiębiorstwa.

§ 97. Wszelkie zobowiązania kredytowe nie przypisane do klas ekspozycji wymienionych w §
94 ust. 1, pkt. 1, 2 i 4 - 6 zalicza się do klasy wymienionej w § 94 ust. 1, pkt 3.

§ 98. Klasa ekspozycji wymieniona w § 94 ust. 1, pkt. 7 obejmuje wartość rezydualną
nieruchomości oddanych w leasing, które nie zostały zaliczone do ekspozycji z tytułu
nieruchomości oddanych w leasing zgodnie z przepisami § 193.

§ 99. Metodologia stosowana przez dom maklerski do celów przypisywania ekspozycji do
różnych klas jest spójna i stosowana konsekwentnie.

§ 100.1. Dom maklerski, który uzyskał zgodę Komisji na stosowanie metody wewnętrznych
ratingów do obliczania kwot ekspozycji ważonych ryzykiem oraz kwot oczekiwanych strat w
odniesieniu do jednej lub więcej klas ekspozycji, może w zakresie określonym przez Komisję
w zgodzie, o której mowa w art. 105a ustawy, stosować metodę standardową obliczania
wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, opisaną w niniejszym załączniku, w
odniesieniu do:
1) ekspozycji lub ekspozycji warunkowych od rządów i banków centralnych, jeżeli liczba
istotnych kontrahentów jest ograniczona, a wdrożenie systemu ratingowego w odniesieniu
do tych kontrahentów byłoby dla banku nadmiernie uciążliwe,
2) ekspozycji lub ekspozycji warunkowych od banków i instytucji, jeżeli liczba istotnych
kontrahentów jest ograniczona, a wdrożenie systemu ratingowego w odniesieniu do tych
kontrahentów byłoby dla banku nadmiernie uciążliwe,
3) ekspozycji w jednostkach organizacyjnych oraz klasach i podklasach ekspozycji, które
są nieistotne, co do wielkości oraz profilu ryzyka, przy czym ważona ryzykiem suma
ekspozycji wyłączonych na tej podstawie z metody wewnętrznych ratingów, nie

70
przekracza 15% ogólnej sumy ekspozycji ważonych ryzykiem obliczonej na podstawie
przepisów niniejszego załącznika,
4) ekspozycji wobec Skarbu Państwa i krajowych podmiotów sektora publicznego, pod
warunkiem że:

a) z uwagi na uregulowania prawne nie ma różnicy pod względem ryzyka pomiędzy
ekspozycjami wobec Skarbu Państwa a ekspozycjami wobec krajowych podmiotów
sektora publicznego,
b) ekspozycjom wobec Skarbu Państwa w metodzie standardowej obliczania wymogu
kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego, przypisuje się wagę ryzyka równą 0%,

5) ekspozycji domu maklerskiego wobec kontrahenta będącego podmiotem wobec niego
dominującym, podmiotem zależnym lub podmiotem zależnym od podmiotu dominującego
wobec domu maklerskiego, pod warunkiem, że kontrahent jest bankiem, instytucją
finansową lub przedsiębiorstwem pomocniczych usług bankowych objętym odpowiednimi
wymogami ostrożnościowymi lub przedsiębiorstwem powiązanym z domem maklerskim,
6) ekspozycji z tytułu udziałów kapitałowych w podmiotach, których zobowiązaniom
kredytowym można w metodzie standardowej obliczania wymogu kapitałowego z tytułu
ryzyka kredytowego, można przypisać wagę ryzyka równą 0%,
7) ekspozycji kapitałowych powstałych w ramach programów państwowych wspierających
określone sektory gospodarki, które zapewniają znaczne subsydia inwestycyjne dla domów
maklerskich i wiążą się z nadzorem rządowym oraz ograniczeniami dotyczącymi
inwestycji kapitałowych, przy czym wyłączenie ograniczone jest do łącznej wartości 10 %
poziomu nadzorowanych kapitałów,
8) gwarancji Skarbu Państwa, spełniających wymogi określonej w przepisach załącznika
nr 7 do rozporządzenia.
9) innych ekspozycji kapitałowych niż wymienione powyżej, w przypadku których w
innym państwie członkowskim właściwe władze wyraziły zgodę na stosowanie wobec
nich metody standardowej obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego.
2. Do celów ust.1 pkt 3 klasa ekspozycji kapitałowych domu maklerskiego uznawana jest za
istotną,z zastrzeżeniem ust. 2, jeżeli łączna wartość ekspozycji, z wyłączeniem ekspozycji
kapitałowych powstałych w ramach programów państwowych wymienionych w ust.1 pkt 7,
przekracza w skali minionego roku średnio 10 % poziomu nadzorowanych kapitałów,
3. W przypadku, gdy liczba ekspozycji kapitałowych nie przekracza 10, klasa ekspozycji
kapitałowych domu maklerskiego uznawana jest za istotną do celów ust.1 pkt 3, jeżeli łączna
wartość ekspozycji kapitałowych, z wyłączeniem ekspozycji kapitałowych powstałych w
ramach programów państwowych wymienionych w ust.1 pkt 7, przekracza w skali minionego
roku średnio 5 % poziomu nadzorowanych kapitałów.
§ 101.1. Kwoty ekspozycji ważone ryzykiem w odniesieniu do ryzyka kredytowego ekspozycji
należących do jednej z klas wymienionych w § 94 ust. 1, pkt 1 – 5 i 7, są obliczane, jeżeli nie
pomniejszają poziomu nadzorowanych kapitałów, zgodnie z § 105 - 144.
2. Kwoty ekspozycji ważone ryzykiem w odniesieniu do ryzyka rozmycia nabytych
wierzytelności, obliczane są zgodnie z § 145 - 147. Jeżeli dom maklerski ma pełne prawo
regresu do sprzedawcy nabytych wierzytelności, w stosunku do nabytych wierzytelności w
zakresie ryzyka niewykonania zobowiązań i ryzyka rozmycia nie stosuje się przepisów § 101,
102 i 103 w odniesieniu do nabytych wierzytelności. Ekspozycja taka może być wówczas
traktowana jako ekspozycja z zabezpieczeniem.
3. Obliczanie kwot ekspozycji ważonych ryzykiem w odniesieniu do ryzyka kredytowego
oraz ryzyka rozmycia oparte jest na następujących parametrach związanych z rozpatrywaną

71
ekspozycją: prawdopodobieństwie niewykonania zobowiązania (PD), stracie w przypadku
niewykonania zobowiązań (LGD), terminie zapadalności (M) oraz wartości ekspozycji, przy
czym wartości PD i LGD mogą zostać ujęte osobno lub łącznie, zgodnie z § 161 - 189.
4. Parametr PD jest miarą prawdopodobieństwa niewykonania zobowiązania w okresie
jednego roku.
5. Parametr LGD (strata z tytułu niewykonania zobowiązania) oznacza stosunek straty na
ekspozycji z powodu niewykonania zobowiązań przez kontrahenta do kwoty ekspozycji w
chwili niewykonania zobowiązania, przy czym strata oznacza stratę ekonomiczną,
uwzględniającą istotne skutki dyskonta oraz istotne, pośrednie i bezpośrednie, koszty inkasa
w ramach danej ekspozycji.
6. Niezależnie od §101 ust. 3, w odniesieniu do ryzyka kredytowego ekspozycji należących
do klasy ekspozycji kapitałowych wymienionej w § 94 ust. 1, pkt 5, Komisja może wydać
domowi maklerskiemu zgodę na obliczanie kwot ekspozycji ważonych ryzykiem zgodnie z §
128 - 142, przy czym warunkiem umożliwiającym stosowanie metody określonej w § 135 -
139, jest spełnianie przez dom maklerski wymogów minimalnych określonych w § 324 - 332.
7. W przypadku ekspozycji należących do klas wymienionych w § 94 ust. 1, pkt 1 - 4 dom
maklerski stosuje własne oszacowania wartości PD zgodnie z z przepisami rozporządzenia
oraz § 205 – 337 niniejszego załącznika.
8. W przypadku ekspozycji należących do klas wymienionych w § 94 ust. 1, pkt 4 dom
maklerski dokonuje własnych oszacowań wartości LGD oraz współczynników konwersji
zgodnie z przepisami rozporządzenia oraz § 205 - 337 niniejszego załącznika.
9. W przypadku ekspozycji należących do klas wymienionych w § 94 ust. 1, pkt 1 - 3 dom
maklerski stosuje wartości LGD określone w § 169 i 170 oraz współczynniki konwersji
określone w § 199 pkt. 1 - 4.
10. Niezależnie od ust. 8., w przypadku wszystkich ekspozycji należących do klas
wymienionych w § 94 ust. 1, pkt 1 - 3 za zgodą Komisji, o której mowa w art. 105a ustawy,
dom maklerski może stosować własne oszacowania LGD oraz współczynniki konwersji,
zgodnie z § 205 - 337 niniejszego załącznika.
11. Kwoty ekspozycji ważone ryzykiem w przypadku ekspozycji sekurytyzowanych oraz
ekspozycji należących do klasy wymienionej w § 94 ust. 1, pkt 6 obliczane są zgodnie z
przepisami załącznika nr 8 do rozporządzenia.
12. Jeżeli ekspozycje z tytułu jednostek uczestnictwa instytucji zbiorowego inwestowania
spełniają kryteria określone w § 75 - 76 niniejszego załącznika, a dom maklerski posiada
informacje na temat wszystkich ekspozycji bazowych instytucji zbiorowego inwestowania,
dom maklerski analizuje wspomniane ekspozycje bazowe, aby obliczyć kwoty ekspozycji
ważone ryzykiem oraz kwoty oczekiwanych strat zgodnie z metodami określonymi w
niniejszym załączniku.
13. Jeżeli dom maklerski nie spełnia warunków pozwalających na stosowanie wobec
ekspozycji z tytułu jednostek uczestnictwa instytucji zbiorowego inwestowania metod
określonych w niniejszym załączniku, kwoty ekspozycji ważone ryzykiem oraz kwoty
oczekiwanych strat obliczane są zgodnie z następującymi metodami:
1) w przypadku ekspozycji należących do klasy ekspozycji wymienionej w § 94 ust. 1, pkt
5, zgodnie z metodą określoną w § 130 - 133. Jeżeli dom maklerski nie jest w stanie w
tym celu dokonać rozróżnienia między ekspozycjami w papierach kapitałowych
niepublicznych (private equity), ekspozycjami w papierach giełdowych i innymi
ekspozycjami kapitałowymi, traktuje takie ekspozycje jak inne ekspozycje kapitałowe,

72
2) w przypadku wszystkich innych ekspozycji bazowych, stosuje się metodę standardową
obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego określoną w przepisach
niniejszego załączniku, z zastrzeżeniem następujących zmian:
a) ekspozycjom przypisuje się odpowiednią klasę oraz nadaje się wagę ryzyka
odpowiadającą następnemu, wyższemu w kolejności stopniowi jakości kredytowej w
stosunku od stopnia, który zostałby normalnie przypisany danej ekspozycji,
b) ekspozycjom związanym z wyższymi stopniami jakości kredytowej, którym
normalnie przypisano by wagę ryzyka równą 150 %, przypisuje się wagę ryzyka równą
200 %.
15. Jeżeli ekspozycje w formie jednostek instytucji zbiorowego inwestowania nie spełniają
kryteriów określonych w § 75 – 76 niniejszego załącznika, a dom maklerski nie posiada
informacji o wszystkich ekspozycjach bazowych instytucji zbiorowego inwestowania,
dom maklerski analizuje wspomniane ekspozycje bazowe oraz oblicza kwoty ekspozycji
ważone ryzykiem oraz kwoty oczekiwanych strat zgodnie z metodami określonymi w §
130 - 133. Jeżeli dom maklerski nie jest w stanie w tym celu dokonać rozróżnienia między
ekspozycjami z tytułu niedopuszczonych do obrotu na publicznym rynku kapitałowych
papierów wartościowych, ekspozycjami w papierach giełdowych i innymi ekspozycjami
kapitałowymi, traktuje takie ekspozycje jak inne ekspozycje kapitałowe. Do tych celów
ekspozycjom innym niż kapitałowe przypisuje się do jednej z klas (ekspozycje z tytułu
niedopuszczonych do obrotu na publicznym rynku kapitałowych papierów wartościowych,
ekspozycje w papierach wartościowych dopuszczonych do obrotu giełdowego lub inne
ekspozycje kapitałowe) określonych w § 130 i 131, zaś nieznane ekspozycje zalicza się do
klasy innych ekspozycji kapitałowych.
§ 102. Niezależnie od postanowień § 101 ust. 15, dom maklerski może sam dokonywać
obliczeń lub polegać na obliczeniach i sprawozdaniach innego podmiotu, średnich kwot
ekspozycji ważonych ryzykiem w oparciu o ekspozycje bazowe instytucji zbiorowego
inwestowania, zgodnie z następującymi metodami, upewniwszy się, co do poprawności
obliczeń i sprawozdań:
1) w przypadku ekspozycji należących do klasy wymienionej w § 94 ust. 1, pkt 5 , zgodnie
z metodą określoną w § 130 - 134. Jeżeli dom maklerski nie jest w stanie w tym celu
dokonać rozróżnienia między ekspozycjami w papierach kapitałowych niepublicznych,
ekspozycjami w giełdowych papierach wartościowych i innymi ekspozycjami
kapitałowymi, traktuje takie ekspozycje jako inne ekspozycje kapitałowe,
2) w przypadku wszystkich innych ekspozycji bazowych, stosuje się metodę standardową
obliczania wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego określoną w przepisach
niniejszego, z zastrzeżeniem następujących zmian:
a) ekspozycjom przypisuje się odpowiednią klasę oraz nadaje się wagę ryzyka
odpowiadającą następnemu, wyższemu w kolejności stopniowi jakości kredytowej w
stosunku od stopnia, który zostałby normalnie przypisany danej ekspozycji,
b) ekspozycjom związanym z wyższymi stopniami jakości kredytowej, którym
normalnie przypisano by wagę ryzyka równą 150 %, przypisuje się wagę ryzyka równą
200 %.
§ 103.1. Kwoty oczekiwanych strat ekspozycji należących do klas wymienionych w § 94 ust.
1, pkt 1 – 5, są obliczane zgodnie z metodami określonymi w § 148 - 156.
2. Obliczenia kwot oczekiwanych strat, o których mowa w § 103 ust. 1, opierają się na tych
samych parametrach wejściowych PD, LGD oraz wartości ekspozycji, jakie są stosowane do

73