Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw
projekt przewiduje konieczność implementacji do polskiego prawa dyrektywy Rady w sprawie rynków instrumentów finansowych oraz dyrektywy w sprawie adekwatności kapitałowej firm inwestycyjnych i instytucji kredytowych; rozwiazań sprzyjających rozwojowi polskiego rynku kapitałowego (ułatwienie funkcjonowania mechanizmów krótkiej sprzedaży): poszerzenia katalogu instrumentów finansowych (np. o instrumenty o charakterze derywatów, o zróżnicowanych typach instrumentu bazowego)
projekt mający na celu wykonanie prawa Unii Europejskiej
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 64
- Data wpłynięcia: 2007-11-08
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw
- data uchwalenia: 2008-09-04
- adres publikacyjny: Dz.U. 2009 Nr 165, poz. 1316
64
instrumentów dłużnych, istnieje w odniesieniu do każdej waluty sześć pakietów
zabezpieczających. Pakiety te określa się przy użyciu kombinacji dwóch kryteriów: „terminu
zapadalności” oraz „referencyjnych stóp procentowych”, zgodnie z poniższą tabelą.
Referencyjne stopy procentowe Referencyjne stopy procentowe
rządowych instrumentów
instrumentów dłużnych innych niż
dłużnych
rządowe
Termin zapadalności
<= 1 rok
<= 1 rok
Termin zapadalności
>1-<= 5 lat
>1-<= 5 lat
Termin zapadalności
> 5lat
> 5lat
2. Dla pozycji ryzyka stopy procentowej wynikłych z tytułu stron płatnościowych transakcji
lub bazowych instrumentów dłużnych, których stopa procentowa jest indeksowana do obranej
referencyjnej stopy procentowej, reprezentującej rynkowy poziom stóp procentowych, za
termin zapadalności przyjmuje się okres do kolejnej indeksacji stopy procentowej. W
pozostałych przypadkach za termin zapadalności przyjmuje się okres pozostały do wykupu
bazowego instrumentu dłużnego lub, w przypadku strony płatnościowej transakcji, pozostały
czas trwania takiej transakcji.
3. Każdemu emitentowi papierów wartościowych, które stanowią instrument bazowy dla
transakcji typu swap ryzyka kredytowego przypisuje się odrębny pakiet zabezpieczający.
4. Pozycje ryzyka wynikłe z instrumentów bazowych innych niż instrumenty dłużne grupuje się
w te same pakiety zabezpieczające wyłącznie w przypadku gdy instrumenty takie są identyczne
lub podobne do siebie. W każdym innym przypadku pozycje ryzyka grupuje się do oddzielnych
pakietów zabezpieczających. Podobieństwo instrumentów ustala się zgodnie z poniższymi
zasadami:
1) instrumenty kapitałowe uznaje się za podobne jeżeli wyemitowane zostały przez tego
samego emitenta, przy czym każdy indeks instrumentów kapitałowych traktuje się jako
oddzielnego emitenta,
2) instrumenty dotyczące metali szlachetnych uznaje się za podobne jeżeli dotyczą one tych
samych metali szlachetnych, przy czym każdy indeks metali szlachetnych traktuje się jako
oddzielny metal szlachetny,
3) instrumenty dotyczące energii elektrycznej uznaje się za podobne jeżeli odnoszą się one do
tego samego przedziału czasowego obciążenia szczytowego lub pozaszczytowego w ciągu
doby,
4) instrumenty dotyczące towarów uznaje się za podobne jeżeli odnoszą się one do tych
samych towarów, przy czym każdy indeks towarów traktuje się jako oddzielny rodzaj
towaru.
§ 21. 1. Dla pozycji ryzyka stopy procentowej wynikłych na skutek przekazania przez dom
maklerski kontrahentowi środków pieniężnych jako zabezpieczenie, gdy kontrahent ten nie
posiada zobowiązań stanowiących, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, pozycje o
niskim ryzyku szczególnym oraz wynikających z bazowych instrumentów dłużnych o wysokim
ryzyku szczególnym, na każdego emitenta przypada jeden pakiet zabezpieczający.
2. Jeżeli strona płatnościowa transakcji jest odwzorowaniem instrumentu dłużnego, o którym
mowa w ust. 1, jeden pakiet zabezpieczający przypada także na każdego emitenta dłużnego
instrumentu bazowego.
3. Dom maklerski może przypisać temu samemu pakietowi zabezpieczającemu pozycje ryzyka
wynikające z instrumentów dłużnych określonego emitenta lub innych dłużnych
referencyjnych, które są odwzorowane przez strony płatnościowe określonej transakcji lub
które stanowią instrument bazowy transakcji typu swap ryzyka kredytowego.
179
§ 22. 1. Dom maklerski musi posiadać wewnętrzne procedury służące zapewnieniu, że dana
transakcja przed przyporządkowaniem do określonego pakietu zabezpieczającego objęta
została prawnie skuteczna umową ramową, spełniająca wymogi o których mowa w części III.
2. W przypadku gdy dom maklerski zamierza korzystać z zabezpieczenia w celu ograniczenia
swojego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta musi posiadać
wewnętrzne procedury służące weryfikacji, czy zabezpieczenie to spełnia standardy pewności
prawnej określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia, zanim uzna efekty tego
zabezpieczenia w obliczeniach wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego
kontrahenta.
Tabela mnożników ryzyka kredytowego kontrahenta
§ 23. Dla poszczególnych kategorii pakietów zabezpieczających, dom maklerski stosuje
mnożniki ryzyka kredytowego kontrahenta, zgodnie z poniższą tabelą:
Kategorie pakietów zabezpieczających
Mnożnik ryzyka kredytowego
kontrahenta
1.
Stopy procentowe
0,2%
Stopy procentowe dla pozycji ryzyka z tytułu
referencyjnych instrumentów dłużnych, będących
2.
przedmiotem transakcji typu swap ryzyka kredytowego
0,3%
i obciążonych niskim lub obniżonym ryzykiem
szczególnym, zgodnie z przepisami załącznika nr 3 do
rozporządzenia.
Stopy procentowe dla pozycji ryzyka z tytułu
3.
instrumentów dłużnych lub referencyjnych
instrumentów dłużnych, obciążonych wysokim ryzykiem
0,6%
szczególnym, zgodnie z przepisami załącznika nr 3 do
rozporządzenia.
4.
Kursy walutowe
2,5%
5.
Energia elektryczna
4,0%
6.
Instrumenty kapitałowe
7,0%
180
7.
Metale szlachetne
8,5%
8.
Inne towary (za wyjątkiem energii elektrycznej i metali)
10,0%
9.
Instrumenty bazowe finansowych transakcji
10,0%
pochodnych nie należące do żadnej z powyższych
kategorii
2. Dom maklerski musi przypisać instrumenty bazowe, o których mowa w wierszu 9, do
oddzielnych, pojedynczych pakietów zabezpieczających dla każdej z odrębnych kategorii
instrumentu bazowego.
3. Mnożniki ryzyka kredytowego kontrahenta przyjmują oznaczenie „CCRMj” we wzorze, o
którym mowa w § 24.
Wyznaczanie wartości ekspozycji
§ 24. 1. Dom maklerski oblicza wartość ekspozycji oddzielnie dla każdego pakietu
kompensowania, z uwzględnieniem ewentualnych zabezpieczeń, według poniższego wzoru:
wartość ekspozycji = β ∗ max(CMV − CMC;
RPT
∑ ∑
− RPC
∑
∗CCRM
ij
lj
j
)
j
i
l
gdzie:
- CMV oznacza bieżącą wartość rynkową portfela transakcji w ramach pakietu
kompensowania z kontrahentem, przed uwzględnieniem zabezpieczenia, przez co:
CMV = ∑CMV , gdzie CMV
i
i oznacza bieżącą wartość rynkową transakcji i,
i
- CMC oznacza bieżącą wartość rynkową zabezpieczenia rzeczowego przypisanego
pakieti owi kompensowania przez co:
CMC = ∑CMC , gdzie CMV
l
l oznacza bieżącą wartość rynkową zabezpieczenia l,
li
- i oznacza indeks transakcji,
- l oznacza indeks zabezpieczenia,
- j oznacza indeks kategorii pakietu zabezpieczającego, przy czym dane pakiety
zabezpieczające odpowiadają czynnikom ryzyka, dla których pozycje ryzyka o
przeciwstawnych znakach mogą być kompensowane, dając pozycję ryzyka netto, na której
opiera się następnie pomiar ekspozycji,
- RPTij oznacza pozycję ryzyka z tytułu transakcji i w odniesieniu do pakietu
zabezpieczającego j,
- RPClj oznacza pozycję ryzyka z tytułu zabezpieczenia l w odniesieniu do pakietu
zabezpieczającego j,
- CCRMj oznacza wskazany w tabeli, o której mowa w § 23, mnożnik ryzyka kredytowego
kontrahenta w odniesieniu do pakietu zabezpieczającego j,
- β = 1,4,
181
2. Na potrzeby obliczeń, o których mowa w ust. 1, przyjmuje się, że zabezpieczenie uzyskane
od kontrahenta ma znak dodatni, natomiast zabezpieczenie udzielone kontrahentowi ma znak
ujemny.
3. Dom maklerski może uwzględnić otrzymane lub przekazane zabezpieczenie na potrzeby
obliczania ekwiwalentu bilansowego transakcji pozabilansowych metodą standardową
wyłącznie w przypadku, gdy zabezpieczenie to spełnia standardy pewności prawnej określone
w załączniku nr 7 oraz kryteria, o których mowa w części III niniejszego załącznika.
III. Umowy ramowe o kompensowaniu
§ 25. 1. W rozumieniu przepisów niniejszej części przez kontrahenta rozumie się dowolny,
uprawniony do zawierania umów ramowych o kompensowaniu podmiot lub osobę fizyczną.
2. Dom maklerski może uznać następujące rodzaje kompensowania umownego na potrzeby
obliczania wymogów kapitałowych:
1) dwustronne umowy ramowe o kompensowaniu przez odnowienie zobowiązań, zawarte
pomiędzy domem maklerskim a kontrahentem, zgodnie z którymi wzajemne należności i
zobowiązania stron zostają automatycznie połączone w taki sposób, że każdorazowo przy
odnowieniu zobowiązań określona zostaje pojedyncza kwota netto, przy czym powstała w
ten sposób nowa, pojedyncza umowa jest prawnie obowiązująca i unieważnia umowy
poprzednie,
2) inne niż określone w pkt. 1 umowy dwustronne zawarte między domem maklerskim i
kontrahentem.
§ 26. 1. Dom maklerski, z zastrzeżeniem ust. 2-4, może uznać kompensowanie umowne za
ograniczające ryzyko wyłącznie jeżeli spełnione są dla tego kompensowania następujące
warunki:
1) dom maklerski zawarł z kontrahentem umowę ramową, w wyniku której powstało nowe,
prawnie wiążące zobowiązanie zastępujące wszystkie transakcje podlegające w ramach
tej umowy kompensowaniu oraz powodujące, że w sytuacji niewykonania zobowiązania
przez kontrahenta na skutek jego niewypłacalności, upadłości, likwidacji lub na skutek
innej przyczyny o podobnym charakterze, dom maklerski będzie posiadał roszczenie do
otrzymania albo zobowiązanie do zapłaty jedynie kwoty stanowiącej sumę netto wartości
dodatnich oraz wartości ujemnych poszczególnych zastępowanych transakcji,
wycenionych według ich bieżącej wartości rynkowej,
2) na żądanie Komisji dom maklerski jest w stanie przedstawić sporządzone w formie
pisemnej opinie prawne, zawierające odpowiednie uzasadnienie wskazujące, iż w
przypadku zakwestionowania na drodze sądowej umowy ramowej z kontrahentem,
właściwe sądy lub organy administracji potwierdzą, w okolicznościach wskazanych w pkt
1, że kwota należna domowi maklerskiemu albo od niego wymagalna stanowić będzie
jedynie, określona w pkt. 1, sumę netto, na podstawie:
a) prawa właściwego dla siedziby kontrahenta, a także, jeśli kontrahentem jest oddział
zagraniczny danego przedsiębiorstwa, stosownie do prawa właściwego dla lokalizacji, w
której znajduje się dany oddział,
b) prawa właściwego dla poszczególnych transakcji objętych umową, o której mowa w pkt.
1,
c) prawa właściwego dla wszelkich innych umów niezbędnych do przeprowadzenia
kompensowania umownego,
3) dom maklerski wdrożył procedury zapewniające monitorowanie skuteczności prawnej
kompensowania umownego w świetle potencjalnych zmian w przepisach prawa,
wskazanych w pkt. 2,
182
4) dom maklerski musi przechowywać w sposób trwały wszelkie wymagane dokumenty,
związane z kompensowaniem umownym,
5) efekty kompensowania umownego muszą być uwzględnione w obliczanej przed dom
maklerski zagregowanej ekspozycji na ryzyko kredytowe powstałej w stosunku do danego
kontrahenta, stanowiącej podstawę zarządzania ryzykiem kredytowym kontrahenta,
6) dom maklerski musi sumować ryzyko kredytowe z tytułu poszczególnych transakcji
zawartych z danym kontrahentem w celu obliczenia jednej prawnie wiążącej
zagregowanej ekspozycji na ryzyko kredytowe powstałej w stosunku do tego kontrahenta,
7) zagregowana ekspozycja na ryzyko kredytowego danego kontrahenta musi być
wykorzystywana przez dom maklerski na potrzeby określania limitów kredytowych oraz na
potrzeby obliczania kapitału wewnętrznego, o którym mowa w przepisach wydanych na
podstawie art. 94 ust. 1 pkt 5 ustawy.
2. Jeżeli przeprowadzona przez Komisję lub przez inne kompetentne w tym zakresie władze
nadzorcze analiza skuteczności prawnej kompensowania umownego nie uprawdopodobni
jednoznacznie skuteczności prawnej takiej umowy, w ramach któregokolwiek z właściwych
praw, wskazanych w ust. 1 pkt. 2, dom maklerski nie może uznawać tego kompensowania
umownego za ograniczające ryzyko.
3. Komisja w analizie, o której mowa w ust. 2, uwzględnia dostarczone przez dom maklerski
opinie prawne wraz z uzasadnieniem, sporządzone dla poszczególnych typów kompensowania
umownego.
4. Dom maklerski nie może uznać kompensowania umownego za ograniczające ryzyko, jeżeli
umowa ramowa regulująca to kompensowanie przewiduje, że w przypadku nie wykonania
zobowiązań przez jedną ze stron, dopuszczalne jest zmniejszenie wysokości dokonanych
płatności przez stronę wywiązującą się ze swoich zobowiązań umownych na rzecz strony nie
wywiązującej się ze swoich zobowiązań umownych lub też odpowiednio całkowite odstąpienie
od płatności, nawet jeśli w ramach tego kompensowania umownego należności strony nie
wywiązującej się ze swoich zobowiązań umownych przekraczają jej zobowiązania (klauzula
jednostronnego odstąpienia od umowy).
§ 27. Kompensowanie umowne dokonywane na potrzeby metody wyceny rynkowej, o której
mowa w § 8-11, oraz metody standardowej, o której mowa w § 12-24, uznaje się według
zasad określonych odpowiednio dla każdej z tych metod w części II.
183
zabezpieczających. Pakiety te określa się przy użyciu kombinacji dwóch kryteriów: „terminu
zapadalności” oraz „referencyjnych stóp procentowych”, zgodnie z poniższą tabelą.
Referencyjne stopy procentowe Referencyjne stopy procentowe
rządowych instrumentów
instrumentów dłużnych innych niż
dłużnych
rządowe
Termin zapadalności
<= 1 rok
<= 1 rok
Termin zapadalności
>1-<= 5 lat
>1-<= 5 lat
Termin zapadalności
> 5lat
> 5lat
2. Dla pozycji ryzyka stopy procentowej wynikłych z tytułu stron płatnościowych transakcji
lub bazowych instrumentów dłużnych, których stopa procentowa jest indeksowana do obranej
referencyjnej stopy procentowej, reprezentującej rynkowy poziom stóp procentowych, za
termin zapadalności przyjmuje się okres do kolejnej indeksacji stopy procentowej. W
pozostałych przypadkach za termin zapadalności przyjmuje się okres pozostały do wykupu
bazowego instrumentu dłużnego lub, w przypadku strony płatnościowej transakcji, pozostały
czas trwania takiej transakcji.
3. Każdemu emitentowi papierów wartościowych, które stanowią instrument bazowy dla
transakcji typu swap ryzyka kredytowego przypisuje się odrębny pakiet zabezpieczający.
4. Pozycje ryzyka wynikłe z instrumentów bazowych innych niż instrumenty dłużne grupuje się
w te same pakiety zabezpieczające wyłącznie w przypadku gdy instrumenty takie są identyczne
lub podobne do siebie. W każdym innym przypadku pozycje ryzyka grupuje się do oddzielnych
pakietów zabezpieczających. Podobieństwo instrumentów ustala się zgodnie z poniższymi
zasadami:
1) instrumenty kapitałowe uznaje się za podobne jeżeli wyemitowane zostały przez tego
samego emitenta, przy czym każdy indeks instrumentów kapitałowych traktuje się jako
oddzielnego emitenta,
2) instrumenty dotyczące metali szlachetnych uznaje się za podobne jeżeli dotyczą one tych
samych metali szlachetnych, przy czym każdy indeks metali szlachetnych traktuje się jako
oddzielny metal szlachetny,
3) instrumenty dotyczące energii elektrycznej uznaje się za podobne jeżeli odnoszą się one do
tego samego przedziału czasowego obciążenia szczytowego lub pozaszczytowego w ciągu
doby,
4) instrumenty dotyczące towarów uznaje się za podobne jeżeli odnoszą się one do tych
samych towarów, przy czym każdy indeks towarów traktuje się jako oddzielny rodzaj
towaru.
§ 21. 1. Dla pozycji ryzyka stopy procentowej wynikłych na skutek przekazania przez dom
maklerski kontrahentowi środków pieniężnych jako zabezpieczenie, gdy kontrahent ten nie
posiada zobowiązań stanowiących, zgodnie z załącznikiem nr 3 do rozporządzenia, pozycje o
niskim ryzyku szczególnym oraz wynikających z bazowych instrumentów dłużnych o wysokim
ryzyku szczególnym, na każdego emitenta przypada jeden pakiet zabezpieczający.
2. Jeżeli strona płatnościowa transakcji jest odwzorowaniem instrumentu dłużnego, o którym
mowa w ust. 1, jeden pakiet zabezpieczający przypada także na każdego emitenta dłużnego
instrumentu bazowego.
3. Dom maklerski może przypisać temu samemu pakietowi zabezpieczającemu pozycje ryzyka
wynikające z instrumentów dłużnych określonego emitenta lub innych dłużnych
referencyjnych, które są odwzorowane przez strony płatnościowe określonej transakcji lub
które stanowią instrument bazowy transakcji typu swap ryzyka kredytowego.
179
§ 22. 1. Dom maklerski musi posiadać wewnętrzne procedury służące zapewnieniu, że dana
transakcja przed przyporządkowaniem do określonego pakietu zabezpieczającego objęta
została prawnie skuteczna umową ramową, spełniająca wymogi o których mowa w części III.
2. W przypadku gdy dom maklerski zamierza korzystać z zabezpieczenia w celu ograniczenia
swojego wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta musi posiadać
wewnętrzne procedury służące weryfikacji, czy zabezpieczenie to spełnia standardy pewności
prawnej określone w załączniku nr 7 do rozporządzenia, zanim uzna efekty tego
zabezpieczenia w obliczeniach wymogu kapitałowego z tytułu ryzyka kredytowego
kontrahenta.
Tabela mnożników ryzyka kredytowego kontrahenta
§ 23. Dla poszczególnych kategorii pakietów zabezpieczających, dom maklerski stosuje
mnożniki ryzyka kredytowego kontrahenta, zgodnie z poniższą tabelą:
Kategorie pakietów zabezpieczających
Mnożnik ryzyka kredytowego
kontrahenta
1.
Stopy procentowe
0,2%
Stopy procentowe dla pozycji ryzyka z tytułu
referencyjnych instrumentów dłużnych, będących
2.
przedmiotem transakcji typu swap ryzyka kredytowego
0,3%
i obciążonych niskim lub obniżonym ryzykiem
szczególnym, zgodnie z przepisami załącznika nr 3 do
rozporządzenia.
Stopy procentowe dla pozycji ryzyka z tytułu
3.
instrumentów dłużnych lub referencyjnych
instrumentów dłużnych, obciążonych wysokim ryzykiem
0,6%
szczególnym, zgodnie z przepisami załącznika nr 3 do
rozporządzenia.
4.
Kursy walutowe
2,5%
5.
Energia elektryczna
4,0%
6.
Instrumenty kapitałowe
7,0%
180
7.
Metale szlachetne
8,5%
8.
Inne towary (za wyjątkiem energii elektrycznej i metali)
10,0%
9.
Instrumenty bazowe finansowych transakcji
10,0%
pochodnych nie należące do żadnej z powyższych
kategorii
2. Dom maklerski musi przypisać instrumenty bazowe, o których mowa w wierszu 9, do
oddzielnych, pojedynczych pakietów zabezpieczających dla każdej z odrębnych kategorii
instrumentu bazowego.
3. Mnożniki ryzyka kredytowego kontrahenta przyjmują oznaczenie „CCRMj” we wzorze, o
którym mowa w § 24.
Wyznaczanie wartości ekspozycji
§ 24. 1. Dom maklerski oblicza wartość ekspozycji oddzielnie dla każdego pakietu
kompensowania, z uwzględnieniem ewentualnych zabezpieczeń, według poniższego wzoru:
wartość ekspozycji = β ∗ max(CMV − CMC;
RPT
∑ ∑
− RPC
∑
∗CCRM
ij
lj
j
)
j
i
l
gdzie:
- CMV oznacza bieżącą wartość rynkową portfela transakcji w ramach pakietu
kompensowania z kontrahentem, przed uwzględnieniem zabezpieczenia, przez co:
CMV = ∑CMV , gdzie CMV
i
i oznacza bieżącą wartość rynkową transakcji i,
i
- CMC oznacza bieżącą wartość rynkową zabezpieczenia rzeczowego przypisanego
pakieti owi kompensowania przez co:
CMC = ∑CMC , gdzie CMV
l
l oznacza bieżącą wartość rynkową zabezpieczenia l,
li
- i oznacza indeks transakcji,
- l oznacza indeks zabezpieczenia,
- j oznacza indeks kategorii pakietu zabezpieczającego, przy czym dane pakiety
zabezpieczające odpowiadają czynnikom ryzyka, dla których pozycje ryzyka o
przeciwstawnych znakach mogą być kompensowane, dając pozycję ryzyka netto, na której
opiera się następnie pomiar ekspozycji,
- RPTij oznacza pozycję ryzyka z tytułu transakcji i w odniesieniu do pakietu
zabezpieczającego j,
- RPClj oznacza pozycję ryzyka z tytułu zabezpieczenia l w odniesieniu do pakietu
zabezpieczającego j,
- CCRMj oznacza wskazany w tabeli, o której mowa w § 23, mnożnik ryzyka kredytowego
kontrahenta w odniesieniu do pakietu zabezpieczającego j,
- β = 1,4,
181
2. Na potrzeby obliczeń, o których mowa w ust. 1, przyjmuje się, że zabezpieczenie uzyskane
od kontrahenta ma znak dodatni, natomiast zabezpieczenie udzielone kontrahentowi ma znak
ujemny.
3. Dom maklerski może uwzględnić otrzymane lub przekazane zabezpieczenie na potrzeby
obliczania ekwiwalentu bilansowego transakcji pozabilansowych metodą standardową
wyłącznie w przypadku, gdy zabezpieczenie to spełnia standardy pewności prawnej określone
w załączniku nr 7 oraz kryteria, o których mowa w części III niniejszego załącznika.
III. Umowy ramowe o kompensowaniu
§ 25. 1. W rozumieniu przepisów niniejszej części przez kontrahenta rozumie się dowolny,
uprawniony do zawierania umów ramowych o kompensowaniu podmiot lub osobę fizyczną.
2. Dom maklerski może uznać następujące rodzaje kompensowania umownego na potrzeby
obliczania wymogów kapitałowych:
1) dwustronne umowy ramowe o kompensowaniu przez odnowienie zobowiązań, zawarte
pomiędzy domem maklerskim a kontrahentem, zgodnie z którymi wzajemne należności i
zobowiązania stron zostają automatycznie połączone w taki sposób, że każdorazowo przy
odnowieniu zobowiązań określona zostaje pojedyncza kwota netto, przy czym powstała w
ten sposób nowa, pojedyncza umowa jest prawnie obowiązująca i unieważnia umowy
poprzednie,
2) inne niż określone w pkt. 1 umowy dwustronne zawarte między domem maklerskim i
kontrahentem.
§ 26. 1. Dom maklerski, z zastrzeżeniem ust. 2-4, może uznać kompensowanie umowne za
ograniczające ryzyko wyłącznie jeżeli spełnione są dla tego kompensowania następujące
warunki:
1) dom maklerski zawarł z kontrahentem umowę ramową, w wyniku której powstało nowe,
prawnie wiążące zobowiązanie zastępujące wszystkie transakcje podlegające w ramach
tej umowy kompensowaniu oraz powodujące, że w sytuacji niewykonania zobowiązania
przez kontrahenta na skutek jego niewypłacalności, upadłości, likwidacji lub na skutek
innej przyczyny o podobnym charakterze, dom maklerski będzie posiadał roszczenie do
otrzymania albo zobowiązanie do zapłaty jedynie kwoty stanowiącej sumę netto wartości
dodatnich oraz wartości ujemnych poszczególnych zastępowanych transakcji,
wycenionych według ich bieżącej wartości rynkowej,
2) na żądanie Komisji dom maklerski jest w stanie przedstawić sporządzone w formie
pisemnej opinie prawne, zawierające odpowiednie uzasadnienie wskazujące, iż w
przypadku zakwestionowania na drodze sądowej umowy ramowej z kontrahentem,
właściwe sądy lub organy administracji potwierdzą, w okolicznościach wskazanych w pkt
1, że kwota należna domowi maklerskiemu albo od niego wymagalna stanowić będzie
jedynie, określona w pkt. 1, sumę netto, na podstawie:
a) prawa właściwego dla siedziby kontrahenta, a także, jeśli kontrahentem jest oddział
zagraniczny danego przedsiębiorstwa, stosownie do prawa właściwego dla lokalizacji, w
której znajduje się dany oddział,
b) prawa właściwego dla poszczególnych transakcji objętych umową, o której mowa w pkt.
1,
c) prawa właściwego dla wszelkich innych umów niezbędnych do przeprowadzenia
kompensowania umownego,
3) dom maklerski wdrożył procedury zapewniające monitorowanie skuteczności prawnej
kompensowania umownego w świetle potencjalnych zmian w przepisach prawa,
wskazanych w pkt. 2,
182
4) dom maklerski musi przechowywać w sposób trwały wszelkie wymagane dokumenty,
związane z kompensowaniem umownym,
5) efekty kompensowania umownego muszą być uwzględnione w obliczanej przed dom
maklerski zagregowanej ekspozycji na ryzyko kredytowe powstałej w stosunku do danego
kontrahenta, stanowiącej podstawę zarządzania ryzykiem kredytowym kontrahenta,
6) dom maklerski musi sumować ryzyko kredytowe z tytułu poszczególnych transakcji
zawartych z danym kontrahentem w celu obliczenia jednej prawnie wiążącej
zagregowanej ekspozycji na ryzyko kredytowe powstałej w stosunku do tego kontrahenta,
7) zagregowana ekspozycja na ryzyko kredytowego danego kontrahenta musi być
wykorzystywana przez dom maklerski na potrzeby określania limitów kredytowych oraz na
potrzeby obliczania kapitału wewnętrznego, o którym mowa w przepisach wydanych na
podstawie art. 94 ust. 1 pkt 5 ustawy.
2. Jeżeli przeprowadzona przez Komisję lub przez inne kompetentne w tym zakresie władze
nadzorcze analiza skuteczności prawnej kompensowania umownego nie uprawdopodobni
jednoznacznie skuteczności prawnej takiej umowy, w ramach któregokolwiek z właściwych
praw, wskazanych w ust. 1 pkt. 2, dom maklerski nie może uznawać tego kompensowania
umownego za ograniczające ryzyko.
3. Komisja w analizie, o której mowa w ust. 2, uwzględnia dostarczone przez dom maklerski
opinie prawne wraz z uzasadnieniem, sporządzone dla poszczególnych typów kompensowania
umownego.
4. Dom maklerski nie może uznać kompensowania umownego za ograniczające ryzyko, jeżeli
umowa ramowa regulująca to kompensowanie przewiduje, że w przypadku nie wykonania
zobowiązań przez jedną ze stron, dopuszczalne jest zmniejszenie wysokości dokonanych
płatności przez stronę wywiązującą się ze swoich zobowiązań umownych na rzecz strony nie
wywiązującej się ze swoich zobowiązań umownych lub też odpowiednio całkowite odstąpienie
od płatności, nawet jeśli w ramach tego kompensowania umownego należności strony nie
wywiązującej się ze swoich zobowiązań umownych przekraczają jej zobowiązania (klauzula
jednostronnego odstąpienia od umowy).
§ 27. Kompensowanie umowne dokonywane na potrzeby metody wyceny rynkowej, o której
mowa w § 8-11, oraz metody standardowej, o której mowa w § 12-24, uznaje się według
zasad określonych odpowiednio dla każdej z tych metod w części II.
183
Projekty ustaw
![Reklama w internecie, telewizji i w radio w XII 2024 [© Freepik]](https://s3.egospodarka.pl/grafika2/reklama-internetowa/Reklama-w-internecie-telewizji-i-w-radio-w-XII-2024-264581-50x33crop.jpg "Reklama w internecie, telewizji i w radio w XII 2024 [© Freepik]")
Reklama w internecie, telewizji i w radio w XII 2024
