Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw

− Malta – zgodnie z projektem ustawy implementującej dyrektywę 2010/13/UE dostawcy
audiowizualnych usług medialnych na żądanie będą zobowiązani do poinformowania
regulatora o zamierzeniu podjęcia działalności,
− Litwa – dostawcy usług nielinearnych będą mieli obowiązek wpisu swojej działalności do
rejestru,
− Czechy – konieczne będzie powiadomienie regulatora o planowanej działalności
polegającej na świadczeniu audiowizualnej usługi medialnej na żądanie.

Art. 42
Nowelizacja art. 42 ust. 1 Ustawy wiąże się z wprowadzeniem wykazu audiowizualnych
usług medialnych na żądanie (art. 45a Ustawy). Wpis do wykazu tych usług zostałby objęty
opłatą, podobnie jak w odniesieniu do rejestru programów telewizyjnych
rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym oraz rozprowadzania
programów.
Powyższa zmiana będzie skutkowała także koniecznością nowelizacji rozporządzenia KRRiT
dotyczącego wysokości opłat za wpis do rejestru i rozszerzenia jego zakresu także na opłaty
za wpis do wykazu audiowizualnych usług medialnych na żądanie.

Art. 44
Jak już było wspomniane utrzymana została zasada zgłoszenia rozprowadzonego programu
do rejestru, a także możliwość rozpoczęcia działalności w braku odmowy rejestracji
w określonym terminie. Ulegnie skróceniu termin zgłoszenia programu do rejestru.
Operatorzy rozprowadzający programy będą mogli dokonywać zgłoszenia usługi medialnej
do rejestru nie później niż na miesiąc przed rozpoczęciem jej dostarczania, a nie jak było
dotychczas – na dwa miesiące przed (proponowana zmiana w art. 44 ust. 2 Ustawy).
Skróceniu ulegnie również termin rozpoczęcia rozprowadzania programów. Krajowa Rada
została zobowiązana do szybszego rozpatrywana wniosków i jeżeli w terminie miesiąca od
daty zgłoszenia nie odmówiono rejestracji, świadczenie usługi będzie można rozpocząć
(proponowana zmiana w art. 44 ust. 7 Ustawy).

54) Art. 16o A bill entitled an act to further amend the Broadcasting Act, Cap. 350.
55) §5 Zakon ze dne 13. dubna 2010 o audiovizuálních mediálních službách na vyžádání a o změně některých zákonů (zákon o
audiovizuálních mediálních službách na vyžádání).
47


Zasadniczym zmianom nie ulega zakres przedmiotowy zgłoszenia i wymóg dostarczenia
odpowiednich dokumentów oraz obowiązek zgłaszania zmian stanu objętego wpisem do
rejestru.

Art. 44a
Programy rozpowszechniane wyłącznie w systemie teleinformatycznym zostaną objęte
obowiązkiem wpisu do rejestru prowadzonego przez Przewodniczącego Krajowej Rady
Radiofonii i Telewizji. Konstrukcja tego rejestru zbliżona zostanie do konstrukcji rejestru
programów rozprowadzanych. W związku z powyższym nadawcy programów
rozpowszechniających programy wyłącznie w sieciach teleinformatycznych będą mogli
dokonywać zgłoszenia usługi medialnej do rejestru nie później niż na miesiąc przed
rozpoczęciem jej dostarczania. W sytuacji braku odmowy rejestracji w terminie miesiąca od
dnia zgłoszenia, nadawcy będą mogli rozpocząć rozpowszechnianie programu.
Zakres przedmiotowy zgłoszenia, a także wymóg dostarczenia odpowiednich dokumentów
oraz obowiązek zgłaszania zmian stanu objętego wpisem do rejestru zostanie uregulowany
w
sposób analogiczny jak ma to miejsce w odniesieniu do rejestru programów
rozprowadzanych.

Art. 45
Odmowa wpisu lub jego wykreślenie są najdalej idącymi środkami, istotnie ograniczającymi
wolność wypowiedzi i prawo do informacji oraz swobodę działalności gospodarczej.
Aktualna regulacja, odnosząca się wyłącznie do rozprowadzania programów w sieci
kablowej, nie jest konsekwentna ani proporcjonalna. Przewiduje ona w art. 45 ust. 1 Ustawy
odmowę rejestracji m.in. w sytuacji dwukrotnego naruszenia w danym programie w ostatnim
roku przepisów art. 18. Jest to ujęcie niezwykle szerokie, pozwala bowiem odmówić
rejestracji nawet w wypadku dwukrotnego naruszenia obowiązku dbałości o poprawność
języka i przeciwdziałania jego wulgaryzacji (art. 18 ust. 7), czy dwukrotnego braku
oznaczenia kategorii wiekowej (art. 18 ust. 5a i 5b) – co w praktyce może dotyczyć każdego
programu krajowego i zagranicznego. Taki stan prawny, niezależnie od tego, że KRRiT
w
praktyce nie stosuje go w wymienionych sytuacjach, wydaje się być sprzeczny
z Konstytucją (art. 14 i 54, art. 22 w zw. art. 31 ust. 3) i sprzeczny z dyrektywą 89/552/EWG
(zarówno w brzmieniu poprzednim, jak i obecnym, nadanym ujednoliconym tekstem
dyrektywy 2010/13/UE) oraz Europejską Konwencją o Telewizji Ponadgranicznej. Z drugiej
48


strony obecny art. 45 ust. 2 Ustawy dotyczący zakazu rozprowadzania programu, opiera się
na przesłankach odnoszących się do treści programu (pkt 1) częściowo dostosowanych do
dyrektywy, tj. na dwukrotnym nadaniu w danym programie w ostatnim roku treści
podżegających do nienawiści ze względu na rasę, płeć, narodowość lub religię, lub naruszeniu
podstawowych zasad ochrony małoletnich (art. 18 ust. 4 i 5). Jednocześnie Ustawa
w obecnym brzmieniu nie zawiera, wobec programów pochodzących z UE, obowiązku
poprzedzenia decyzji o odmowie wpisu lub zakazie rozprowadzania, zawiadomieniem
państwa pochodzenia programu i jego nadawcy ani Komisji Europejskiej, czego wymaga
dyrektywa 2010/13/UE (art. 3 ust. 2).
Wykreślenie z rejestru będzie miało podwójny skutek. Konsumuje obie dotychczasowe
decyzje: zakaz rozprowadzania programu oraz jego wykreślenie z rejestru.
W tej sytuacji wskazane jest:
1. Dostosowanie obecnego uregulowania odmowy rejestracji i wykreślenia wpisu na
rozprowadzanie programu do art. 3 ust. 2 dyrektywy 2010/13/UE, poprzez uregulowanie
neutralne technologiczne (obejmujące różne rodzaje rozprowadzania) i dostosowane do
przesłanek z tego przepisu. Proponuje się przy tym również zmianę art. 45 ust. 3 pkt 2
Ustawy, poprzez dodanie zastrzeżenia, że tylko dokonywane bez zezwolenia nadawcy zmiany
w programie, rozpowszechnianie go nie w całości lub nierównocześnie, może uzasadniać
wykreślenie z rejestru. Rozszerzenie regulacji na różne rodzaje rozprowadzania i przyjęta
praktyka rozprowadzania np. na tym samym kanale różnych programów w części, w różnych
porach dnia, czyni takie rozwiązanie koniecznym.
2. Wprowadzenie odmowy wpisu i wykreślenia wpisu programów telewizyjnych
rozpowszechnianych wyłącznie w systemie teleinformatycznym, co byłoby wobec tych
programów reżimem możliwie łagodnym, zgodnie z postulatem lekkiego podejścia
regulacyjnego.
Takie kompleksowe rozwiązanie oparte jest na założeniu poddania krajowych programów
(radiowych i telewizyjnych) generalnie tym samym regułom co odpowiednich usług
zagranicznych. Obowiązek takiego unormowania nie wynika z dyrektywy, która określa
jedynie przesłanki dopuszczalnego ograniczenia swobody odbioru i reemisji wobec
audiowizualnych usług medialnych z innych państw członkowskich UE. Art. 3 ust. 3
dyrektywy 2010/13/UE wyraźnie stanowi, że określone dyrektywą przesłanki dopuszczalnego
ograniczenia rozprowadzania programów telewizyjnych z innych krajów UE pozostają „bez
uszczerbku dla stosowania jakiejkolwiek procedury, środków prawnych lub sankcji,
49


względem danych naruszeń w Państwie Członkowskim, w którego kompetencji znajduje się
dany nadawca telewizyjny”. Mimo to, wydaje się zasadne, z uwagi na wymóg równego
traktowania, aby podmioty krajowe poddane zostały tym samym regułom, co podmioty
z innych krajów UE. Zróżnicowanie powinno dotyczyć procedury zawiadomienia państwa
pochodzenia i Komisji Europejskiej, co w odniesieniu do usług krajowych jest
bezprzedmiotowe.
W proponowanym art. 45 ust. 1 – podobnie jak ma to miejsce w odniesieniu do
audiowizualnych usług medialnych na żądanie – określono wartości, których naruszenie
uzasadnia odmowę rejestracji lub wykreślenie wpisu programu telewizyjnego
rozpowszechnianego wyłącznie w systemie teleinformatycznym, co jest równoznaczne
z zakazem dostarczania tej usługi medialnej (por. również uzasadnienie do art. 45a).

Art. 45a
W związku z założeniem stopniowalnej regulacji, wyrażającej się w zróżnicowaniu zakresu
regulacji, w zależności od tego, czy ma dotyczyć programu czy audiowizualnej usługi
medialnej na żądanie, proponuje się objęcie tych ostatnich usług obowiązkiem zgłoszenia do
wykazu prowadzonego przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, który
będzie łagodniejszym obciążeniem niż konieczność uzyskania wpisu do rejestru. Zgłoszenie
do wykazu charakteryzowałoby się następującymi cechami:
1) następowałoby najpóźniej z chwilą rozpoczęcia jej świadczenia – a nie na miesiąc przed
rozpoczęciem świadczenia, jak w przypadku usług podlegających rejestracji,
2) Przewodniczący Krajowej Rady nie będzie miał możliwości odmowy umieszczenia
audiowizualnej usługi medialnej na żądanie w wykazie,
3) wykreślenie usługi z wykazu będzie możliwe jedynie w przypadkach wskazanych wprost
w dyrektywie (które muszą być spełnione łącznie): a) jest to niezbędne ze względu na
ochronę porządku, zdrowia lub bezpieczeństwa publicznego, lub ochronę konsumentów, b)
udostępnianie publiczne usługi stanowiłoby poważne zagrożenie tych wartości, c)
a zagrożenia tego nie można usunąć poprzez zastosowanie przez organ prowadzący wykaz
innych odpowiednich środków.
Podstawowe elementy konstrukcyjne wykazu oparte byłyby na rozwiązaniach przyjętych
w Ustawie przy okazji konstrukcji rejestru:
1) prowadzenie wykazu przez Przewodniczącego KRRiT,
2) jawność wykazu,
50


3) stosowanie do postępowania w sprawach umieszczenia w wykazie przepisów
K.p.a.,
4) opłata za umieszczenie w wykazie,
5) obowiązek zgłaszania zmian stanu objętego wpisem do rejestru
– zgłoszenie następowałoby jednak dopiero z chwilą rozpoczęcia świadczenia
usługi, a możliwość rozpoczęcia dostarczania usługi nie byłaby uzależniona od
decyzji Przewodniczącego Krajowej Rady.
Dostawca audiowizualnej usługi medialnej na żądanie miałby ponadto obowiązek dołączenia
do zgłoszenia oświadczenia o zabezpieczeniach technicznych i o sposobie promowania
audycji europejskich.
Ponadto postuluje się wprowadzenie unormowania wykreślenia wpisu audiowizualnych usług
medialnych na żądanie – opartego na przesłankach z art. 3 ust. 4 – 6 dyrektywy 2010/13/UE,
co oznacza skorzystanie z tego (najbardziej liberalnego) wzorca do szerszego uregulowania,
obejmującego także samo udostępnianie (krajowych) audiowizualnych usług medialnych na
żądanie oraz wtórne dostarczanie takich usług (krajowych i zagranicznych). Przewodniczący
Krajowej Rady będzie więc mógł wykreślić z wykazu audiowizualną usługę medialną na
żądanie, wyłącznie w przypadkach, w których dyrektywa umożliwia odstąpienie od zasady
swobody odbioru i retransmisji tych usług (art. 3 ust. 4 dyrektywy). Proponowany art. 45a
ust. 5 pkt 1 syntetycznie – w porównaniu do art. 3 ust. 4 lit. a (i) – określa wartości, których
naruszenie uzasadnia wykreślenie z wykazu audiowizualnej usługi medialnej na żądanie, co
jest równoznaczne z zakazem dostarczania tej usługi medialnej. Jest to uzasadnione zarówno
względami techniczno-prawnymi, jak i przyjętym rozumieniem ochrony porządku, zdrowia
lub bezpieczeństwa publicznego. Także w ust. 5 pkt 2 posłużono się bardziej syntetyczną niż
w dyrektywie formułą – „poważne zagrożenie” zamiast „poważne i groźne ryzyko
naruszenia”. Z kolei w ust. 5 pkt 3 rozwinięto wynikający z dyrektywy wymóg
„proporcjonalności”, konkretyzując go jako niemożność usunięcia zagrożenia w inny sposób,
co jest uzasadnione tym, że odmowa rejestracji lub uchylenie wpisu jest najdalej idącym
środkiem. W tym ujęciu projektowany art. 45a ust. 5 Ustawy wdraża art. 3 ust. 4 lit. a
dyrektywy 2010/13/UE.

Art. 46
Zmiana art. 46 wynika z faktu rozszerzenia zakresu przedmiotowego rejestru prowadzonego
przez Przewodniczącego Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji. Zgodnie z projektowanym
51