Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o radiofonii i telewizji oraz niektórych innych ustaw

art. 41 Ustawy obowiązkiem wpisu do rejestru objęte zostaną wszystkie programy
rozprowadzane, a także programy rozpowszechniane wyłącznie w systemie
teleinformatycznym. W związku z powyższym, rozporządzenie określające szczegółowy
sposób i tryb prowadzenia rejestru powinno zostać dostosowane do nowej sytuacji prawnej.

Art. 46a
Proponowany art. 46a ustawy wiąże się z żywo dyskutowanym w trakcie prac nad dyrektywą
zagadnieniem przeciwdziałania delokalizacji nadawców, czyli celowemu ustanowieniu się
nadawcy w innym państwie niż to, do którego kieruje on swój program, a którego przepisy
chce w ten sposób ominąć. Praktyka taka jest głęboko szkodliwa dla interesów kulturowych
mniejszych czy mniej zamożnych państw, powoduje obchodzenie krajowego ustawodawstwa
oraz zakłócenie konkurencji.
Dyrektywa (art. 4 ust. 2 – 5), a zgodnie z nią art. 46a przewiduje system trójstopniowy,
obejmujący:
1) konsultacje państwa odbioru z państwem pochodzenia programu, z możliwością
zwrócenia się do komitetu kontaktowego z art. 29 dyrektywy,
2) w braku rozwiązania – uprawnienia państwa odbioru do podjęcia przeciwko
zdelokalizowanemu nadawcy „odpowiednich środków”, które muszą jednak spełniać
określone dyrektywą warunki,
3) weryfikację zamierzanych środków przez Komisję Europejską.
Przy czym, w odróżnieniu od zawieszenia reemisji (art. 3 ust. 2 i 3 dyrektywy), pozytywna
decyzja Komisji, na której podjęcie Komisja ma 3 miesiące, jest dopiero warunkiem podjęcia
przez państwo odbioru „odpowiednich środków”.
Na obecnym etapie proponuje się wyraźne wyposażenie KRRiT w uprawnienia do
współpracy z organami regulacyjnymi z innych krajów, w tym w zakresie przeciwdziałania
delokalizacji nadawców (proponowane nowe brzmienie art. 6 ust. 2 pkt 9 Ustawy) oraz
przyjęcie procedury postępowania wobec zdelokalizowanych nadawców zgodnie z art. 4
ust. 2 – 5 dyrektywy.

Art. 47
Zgodnie z wielokrotnie postulowanymi argumentami liberalizacji przepisów dotyczących
koncesjonowania, jak również powszechnie podnoszonej anachroniczności art. 47 Ustawy,
przewidującego konieczność uzyskiwania koncesji na rozprowadzanie programów w sposób
52


bezprzewodowy, proponuje się jego uchylenie. W związku z powyższym konieczne jest
zawarcie w przepisach przejściowych regulacji dotyczącej okresu ważności koncesji
przyznanych przed wejściem w życie projektowanej ustawy, jak również szczególnych zasad
związanych z rejestracją operatorów rozprowadzających programy w sposób satelitarny.

Odpowiedzialność prawna
Wprowadzenie do Ustawy obowiązku wpisu do rejestru rozpowszechniania programu
telewizyjnego w systemie teleinformatycznym oraz obowiązku wpisu do wykazu
udostępniania audiowizualnej usługi na żądanie, musi być połączone z przepisami
wprowadzającymi sankcję za prowadzenie ww. działalności bez uzyskania wpisu.
Programy telewizyjne rozpowszechniane wyłącznie w systemie teleinformatycznym, a także
audiowizualne usługi na żądanie różnią się od usług przekazu telewizyjnego możliwościami
wyboru i kontroli, jakie dają użytkownikowi, a także mniejszym wpływem, jaki wywierają na
społeczeństwo. W związku z powyższym, nie wydaje się właściwe traktowanie prowadzenia
tej działalności bez stosownego wpisu do rejestru albo wykazu jako przestępstwa, jak
w odniesieniu do rozpowszechniania programu radiowego lub telewizyjnego bez koncesji
przewiduje art. 52 Ustawy. Zamiast tego, proponuje się zastosowanie systemu kar
pieniężnych, nakładanych w drodze decyzji administracyjnej przez Przewodniczącego KRRiT
(w tym dodanie nowego art. 53a Ustawy).
Nowelizacji wymagają art. 53 oraz 54 Ustawy, w związku z koniecznością rozszerzenia ich
zakresu podmiotowego na wszystkich dostawców usług medialnych.
W związku z tym proponuje się następujące zmiany w rozdziale 8:
a) w art. 53 ust. 1 – rozszerzenie zakresu podmiotowego na wszystkich dostawców usług
medialnych i zakresu przedmiotowego w związku z dodaniem nowych przepisów
określających obowiązki dostawców usług medialnych,
b) dodanie art. 53a, który stanowiłby, że jeżeli dostawca usługi medialnej bez wpisu do
rejestru rozpowszechnia program telewizyjny w systemie teleinformatycznym lub
udostępnia publicznie audiowizualną usługę medialną na żądanie bez wpisu do wykazu,
Przewodniczący KRRiT wydaje decyzję nakładającą na dostawcę karę pieniężną
w wysokości do 10 % przychodu dostawcy, osiągniętego w poprzednim roku
podatkowym, a w przypadku dostawców rozpoczynających swoją działalność w danym
roku – karę pieniężną do wysokości nie przekraczającej dziesięciokrotnego przeciętnego
53


miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w kwartale poprzedzającym
wydanie decyzji nakładającej karę, ogłaszanego przez Prezesa Głównego Urzędu
Statystycznego w Dzienniku Urzędowym Rzeczypospolitej Polskiej „Monitor Polski”.
c) w art. 54 ust. 1 i 2 – rozszerzenie zakresu na osoby kierujące działalnością dostawców
usług medialnych (dotychczasowy przepis mówił jedynie o nadawcach). Powyższa
zmiana została wprowadzona w art. 1 pkt 1 projektu, poprzez zastąpienie wyrazu
„nadawca” wyrazem „dostawca usługi medialnej”.
Wprowadzenie do ustawy nowego art. 53a skutkuje także koniecznością adaptacji art. 55 i 56.

Art. 54
Zmiana w art. 54 ust. 1 i 2 Ustawy wynika z faktu wprowadzenia definicji „dostawcy usługi
medialnej”, która ma szerszy zakres podmiotowy niż obecnie obowiązująca definicja
„nadawcy”.

Przepisy przejściowe, dostosowujące i końcowe
Projektowana nowelizacja jest aktem kompleksowym, jednakże nałożenie na dostawców
usług medialnych nowych obowiązków wymaga wprowadzenia odpowiednich odniesień do
ustawy z dnia 26 stycznia 1984 r. – Prawo prasowe oraz ustawy z dnia 18 lipca 2002 r.
o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
Rozszerzenie zakresu podmiotowego ustawy o radiofonii i telewizji spowoduje konieczność
nowelizacji art. 24 ustawy – Prawo prasowe. Nowelizacja ma na celu uniknięcie wątpliwości
dotyczących rejestracji usług medialnych jako działalności prasowej na podstawie art. 24
Prawa prasowego. W związku z powyższym w art. 2 projektu proponuje się rozszerzenie
wyłączenia z art. 24 ustawy – Prawo prasowe na wszystkich dostawców usług medialnych.
Należy podkreślić, iż zgodnie z art. 3 pkt 1 ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną,
przepisów tej ustawy nie stosuje się do rozpowszechniania lub rozprowadzania programów
radiowych lub programów telewizyjnych i związanych z nimi przekazów tekstowych. Norma
ta odnosi się jednak wyłącznie do tradycyjnego przekazu radiowego i telewizyjnego, które nie
są dostarczane na indywidualne żądanie. Natomiast nowe usługi medialne, objęte zakresem
regulacji Ustawy w wyniku implementacji dyrektywy 2007/65/WE spełniają wymagania
ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną i powinny podlegać jej rygorom. W związku
z powyższym w art. 3 projektu proponuje się dokonanie stosownej nowelizacji art. 3 pkt 1
ustawy o świadczeniu usług drogą elektroniczną.
54


W art. 4 projektu dokonuje się nowelizacji art. 46 ust. 1 pkt 5 ustawy z dnia 2 lipca 2004 r. o
swobodzie działalności gospodarczej. Jest to konieczne z uwagi na zmianę brzmienia art. 2
ustawy o radiofonii i telewizji, polegającą na wprowadzeniu wyjątku od obowiązku uzyskania
koncesji na rozpowszechnianie programu radiowego i telewizyjnego.
W związku z wprowadzeniem nowych obowiązków dla dostawców usług medialnych, a także
dla Krajowej Rady Radiofonii i Telewizji, konieczne jest wprowadzenie przepisów
przejściowych, określających okres dostosowania działalności dostawców usług medialnych
do nowych regulacji, a także precyzujących, że obecnie obowiązujące rozporządzenia
Krajowej Rady wydane na podstawie art. 15 ust. 4, art. 16 ust. 4, art. 42 ust. 2 oraz art. 46
Ustawy, będą obowiązywać do czasu uchwalenia nowych rozporządzeń, nie dłużej jednak niż
12 miesięcy od dnia wejścia w życie projektowanej ustawy (art. 9).
Ponadto w art. 5 ust. 1 projektu wprowadzono okres przejściowy, w którym dostawcy usług
medialnych rozpowszechniający program telewizyjny wyłącznie w sieci teleinformatycznej,
oraz udostępniający publicznie audiowizualną usługę medialną na żądanie będą mieli
obowiązek uzyskania wpisu do rejestru lub do wykazu prowadzonego przez
Przewodniczącego Krajowej Rady zgodnie z projektowaną ustawą. Ww. dostawcy usług
medialnych powinni dokonać zgłoszenia świadczonych usług w terminie 3 miesięcy od dnia
wejścia w życie projektowanej ustawy. Oznacza to, że dostawcy ci muszą uzyskać wpis do
rejestru przed upływem terminu koncesji. Okres 3 miesięcy, o którym mowa w art. 5 ust. 1
ma dać czas dostawcy na wpis. Należy podkreślić, iż muszą tego dokonać odpowiednio
wcześniej, aby uzyskały wpis przed upływem terminu koncesji.
Ponadto konieczne jest wprowadzenie przepisów intertemporalnych odnoszących się do
koncesji wydanych na podstawie uchylanego art. 47 Ustawy. Koncesje te powinny zachować
ważność przez okres przynajmniej 3 miesięcy, tak aby operatorzy rozprowadzający programy
na ich podstawie mieli możliwość zgłoszenia rozprowadzanych programów do rejestru
prowadzonego przez Przewodniczącego Krajowej Rady. Z uwagi na fakt, że za koncesje te
zostały wniesione już opłat, uzasadnione wydaje się zwolnienie z opłat wpisów tych
programów do rejestru.
W związku z wprowadzeniem licznych obowiązków dotyczących audycji, w których stosuje
się lokowanie produktu, w art. 6 projektu proponuje się wprowadzenie regulacji, zgodnie z
którą przepisy dotyczące lokowania produktu będą mieć zastosowanie wyłącznie do audycji
wyprodukowanych po wejściu w życie projektowanej ustawy.

56) 1 000,00 zł za jeden rozprowadzany program w ramach danej platformy.
55


W art. 6 odnieść się należy także do art. 11 ust. 3 dyrektywy 2010/13/UE, zgodnie z którym
odstąpienie od obowiązku oznaczania audycji, w której stosuje się lokowanie produktu jest
możliwe „o ile dana audycja nie została wyprodukowana przez dostawcę usług medialnych
ani przedsiębiorstwo z nim związane ani taka produkcja nie została przez te podmioty
zlecona”. Należy bowiem zauważyć, iż w sytuacji, w której audycja powstaje bez udziału lub
zamówienia dostawcy audiowizualnej usługi medialnej, może on nie mieć możliwości
uzyskania informacji dotyczących stosowanego w niej lokowania produktów. Sytuację
powyższą odnieść należy zwłaszcza do początkowego okresu obowiązywania projektowanej
ustawy, w którym nadawcy telewizyjni powinni dostosować umowy zawierane
z licencjodawcami praw do audycji do wprowadzanych regulacji. W związku z powyższym
konieczne wydaje się wprowadzenie regulacji, zgodnie z którą obowiązku oznaczania
audycji, o którym mowa w art. 17 ust. 2 Ustawy nie stosuje się do audycji wytworzonych bez
udziału lub zamówienia danego nadawcy przez rok oddnia wejścia w życie niniejszej ustawy.
W związku z koniecznością dostosowania działalności dostawców audiowizualnych usług
medialnych na żądanie do nowych obowiązków w zakresie tzw. kwot europejskich,
konieczne wydaje się wprowadzenie okresu przejściowego, w którym będą oni zobowiązani
do stopniowego zwiększania ilości audycji europejskich w katalogu audiowizualnej usługi
medialnej na żądanie lub środków przeznaczanych na produkcję lub zakup praw do audycji
europejskich.
Proponuje się więc, aby dostawca audiowizualnej usługi medialnej na żądanie stopniowo
dochodził do pełnej realizacji kwoty europejskiej i dopiero od roku 2013 przeznaczał co
najmniej 15 % zawartości katalogu na audycje europejskie lub przeznaczał na produkcję lub
zakup praw do audycji europejskich, co najmniej równowartości 10 % całości wydatków
z roku poprzedzającego.
Przewiduje się również, że obowiązek przeznaczania 10 % zawartości katalogu na audycje
europejskie, będące jednocześnie audycjami wytworzonymi pierwotnie w języku polskim
oraz 5 % zawartości katalogu na audycje europejskie wytworzone przez producentów
niezależnych powinien być odłożony w czasie i wejść w życie dopiero od 2013 r., tak aby
dostawcy usług uzyskali czas na należyte przygotowanie się do wykonania tych dodatkowych
obowiązków i ewentualne zawarcie dodatkowych umów.
Ponadto, wdrożenie obowiązku wprowadzenia odpowiednich udogodnień dla osób
niepełnosprawnych z powodu dysfunkcji narządu wzroku oraz osób niepełnosprawnych
z powodu dysfunkcji narządu słuchu, na podstawie proponowanego art. 18a ust. 1 Ustawy,
56