Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o płatnościach w ramach systemów wsparcia bezpośredniego oraz niektórych innych ustaw

OCENA SKUTKÓW REGULACJI

1. Podmioty, na które będzie oddziaływał akt normatywny

Projekt ustawy będzie oddziaływał na rolników ubiegających się o przyznanie płatności
bezpośredniej, płatności uzupełniającej, płatności cukrowej, płatności do pomidorów i wsparcia
specjalnego oraz beneficjentów otrzymujących płatności wynikające z uczestnictwa w działaniach
wchodzących w zakres PROW 2007 – 2013 takich, jak:
1) wspieranie gospodarowania na obszarach górskich i innych obszarach o niekorzystnych
warunkach gospodarowania (ONW),
2) program rolnośrodowiskowy,
3) zalesianie gruntów rolnych.
Ponadto przedmiotowy projekt będzie oddziaływał na Agencję Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa oraz Inspekcję Weterynaryjną, które będą instytucjami odpowiedzialnymi za
przeprowadzanie kontroli wymogów wzajemnej zgodności z obszaru B i C.

2. Wyniki przeprowadzonych konsultacji
W dniu 20 lipca 2010 r. projekt ustawy został przesłany do konsultacji z następującymi organizacjami
społecznymi:
1)
Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych Rolników i Organizacji Rolniczych;
2)
Sekretariatem Rolnictwa Komisji Krajowej NSZZ „Solidarność”;
3) Niezależnym Samorządnym Związkiem Zawodowym Rolników Indywidualnych
,,Solidarność”;
4) Związkiem Zawodowym Rolników Rzeczpospolitej ,,SOLIDARNI”;
5) Związkiem Zawodowym Pracowników Rolnictwa w Rzeczypospolitej Polskiej;
6) Związkiem Zawodowym Rolników „Ojczyzna”;
7) Krajowym
Związkiem Rolników, Kółek i Organizacji Rolniczych;
8) Krajowym
Związkiem Plantatorów Buraka Cukrowego;
9) Federacją Związków Pracodawców – Dzierżawców i Właścicieli Rolnych;
10) Związkiem Zawodowym Centrum Narodowe Młodych Rolników;
11) Federacją Branżowych Związków Producentów Rolnych;
12) Krajową Radą Izb Rolniczych;
13) Krajową Izbą Gospodarczą, Komitetem Rolnictwa i Obrotu Rolnego;
14) Krajową Izbą Biopaliw;
15)
Krajowym Zrzeszeniem Producentów Rzepaku;
16) Związkiem Zawodowym Rolnictwa ,,Samoobrona”;

13
17)
Ogólnopolskim Porozumieniem Związków Zawodowych;
18) Forum
Związków Zawodowych;
19) Polską Konfederacją Pracodawców Prywatnych;
20) Konfederacją Pracodawców Polskich;
21) Związkiem Rzemiosła Polskiego;
22)
Business Centre Club;
23) Krajową Izbą Lekarsko – Weterynaryjną;
24) Ogólnopolskim
Związkiem Zawodowym Lekarzy Weterynarii Inspekcji Weterynaryjnej;
25)
Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Lekarzy Weterynarii Wolnej Praktyki „Medicus
Veterinarius”;
26)
Polskim Towarzystwem Nauk Weterynaryjnych;
27)
Ogólnopolskim Stowarzyszeniem Techników Weterynarii „ESKULAP”;
28)
Związkiem Zawodowym Wsi i Rolnictwa „Solidarność Wiejska”;
29)
Krajową Radą Spółdzielczą;
30)
Krajowym Związkiem Rewizyjnym Rolniczych Spółdzielni Produkcyjnych;
31)
Radą Gospodarki ywnościowej.

W wyniku tych konsultacji żadna z wyżej wymienionych organizacji nie zgłosiła uwag do
przesłanego projektu ustawy.

Z uwagi na szeroki zakres zmian dokonanych w toku dalszych prac nad projektem ustawy został
on ponownie skierowany do wyżej wymienionych organizacji społecznych.

Do ponownie wysłanego projektu ustawy uwagi zgłosiła Krajowa Rada Izb Rolniczych, która
wystąpiła o wydłużenie z 2 do 3 miesięcy terminu na składanie przez następcę prawnego wniosku
o wstąpienie do toczącego się postępowania w sprawie przyznania płatności. Powyższy przypadek
zachodzi wówczas, gdy następstwo prawne zaistniało w okresie od dnia złożenia wniosku o przyznanie
płatności do dnia doręczenia decyzji w sprawie przyznania tych płatności (projektowany art. 22a ustawy
o płatnościach). Uwaga ta została uwzględniona. Jednocześnie wydłużono z 2 do 3 miesięcy termin na
składanie przez następcę prawnego wniosku o wypłatę płatności w sytuacji, gdy następstwo prawne
zaistniało po doręczeniu decyzji w sprawie przyznania płatności (projektowany art. 27 ustawy
o płatnościach).

Kolejna uwaga Krajowej Rady Izb Rolniczych dotyczyła pobierania próbek przez powiatowego
lekarza weterynarii. W opinii samorządu rolniczego tego rodzaju czynności kontrolne wymagają
szczegółowego określenia trybu postępowania oraz określenia podmiotu, który będzie przeprowadzał
analizy pobranych prób, bądź rozszerzenia obowiązujących dotychczas przepisów wykonawczych
dotyczących warunków, jakie powinny spełniać jednostki organizacyjne, którym może być powierzone
przeprowadzanie kontroli. Przedmiotowa uwaga została uwzględniona. Jak wskazano w uzasadnieniu

14
do przedmiotowego projektu ustawy zasady i tryb pobierania próbek do badań zostaną określone
w przepisach wydanych na podstawie art. 34 ust. 3 ustawy, zgodnie z którym minister właściwy do
spraw rolnictwa, minister właściwy do spraw rozwoju wsi oraz minister właściwy do spraw rynków
rolnych mogą określić, w drodze rozporządzenia, szczegółowe warunki i tryb przeprowadzania kontroli
na miejscu w ramach wzajemnej zgodności wymogów lub norm, mając na względzie zapewnienie
przeprowadzenia tych kontroli w jednolity sposób na obszarze całego kraju.

3. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek
samorządu terytorialnego

Zgodnie z projektem zmiany ustawy o płatnościach, Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa ma odpowiadać za kontrole w zakresie zdrowotności roślin oraz bezpieczeństwa żywności
pochodzenia roślinnego. Zgodnie z projektem rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi
zmieniającego rozporządzenie w sprawie liczby punktów, jaką przypisuje się stwierdzonej
niezgodności, oraz procentowej wielkości zmniejszenia płatności bezpośredniej, płatności cukrowej,
płatności do pomidorów lub wsparcia specjalnego kontrole te obejmować będą około dwudziestu
nowych naruszeń, w stosunku do trzydziestu dziewięciu aktualnie weryfikowanych wymogów, co
stanowi zwiększenie zakresu ilościowego przeprowadzanych kontroli o ok. 50 %.
Weryfikacja nowych wymogów polegać będzie na szczegółowej kontroli gospodarstwa między
innymi w zakresie stosowania i przechowywania środków ochrony roślin, odpowiedniego postępowania
z odpadami niebezpiecznymi, właściwego przechowywania produktów wytwarzanych
w gospodarstwie, ponadto niezbędne będzie weryfikowanie dokumentacji, w szczególności rejestru
stosowania środków ochrony roślin i preparatów biobójczych.
W związku z powyższym, czas niezbędny do poprawnego przeprowadzenia kontroli wymogów
wzajemnej zgodności wydłuży się dwukrotnie. W 2010 r. Agencja Restrukturyzacji i Modernizacji
Rolnictwa przeprowadziła ponad 20 tysięcy kontroli norm dobrej kultury rolnej oraz wymogów
wzajemnej zgodności. W kolejnych latach należy spodziewać się podobnego poziomu, uwzględniając
dodatkowo zwiększenie liczby realizowanych kontroli o 15 % w wyniku konieczności podniesienia jej
poziomu w związku ze stwierdzonymi nieprawidłowościami.
Jeden zespół (dwie osoby) rocznie może wykonać obecnie 456 kontroli, a jedna osoba w biurze
może zweryfikować 684 raporty. W związku z rozszerzeniem zakresu kontroli możliwe będzie
zrealizowanie przez inspektorów terenowych najwyżej 228 kontroli i zweryfikowanie 456 raportów.
Zgodnie z Koncepcją realizacji kontroli na miejscu, przy obliczaniu niezbędnej liczby pracowników
w 2010 r. uwzględniono:
1) zastosowanie 20 % wskaźnika wzrostu wymaganego zatrudnienia w celu uwzględnienia
urlopów i zwolnień lekarskich w przypadku pracowników przygotowujących dokumentację

15
kontrolną oraz 30 % wskaźnik w przypadku inspektorów terenowych – z powodu możliwych
przerw w ciągłości pracy, np. ze względu na warunki pogodowe;
2) fakt, że 25 dni w roku pracownicy (inspektorzy i pracownicy w biurze) powinni poświęcić
na bieżące przygotowanie merytoryczne do powierzonych obowiązków (egzaminy, szkolenia,
samokształcenie). W Departamencie Kontroli na Miejscu Agencji Restrukturyzacji
i Modernizacji Rolnictwa funkcjonują 42 procedury, z tego kilka dotyczy typowania. Pozostałe,
tj. około 35 procedur dotyczy bezpośrednio realizacji kontroli. Każda procedura związana jest
z przynajmniej jedną instrukcją stanowiskową. Osoby przeprowadzające czynności kontrolne
w zakresie określonego mechanizmu, muszą mieć zdane egzaminy z tych procedur i instrukcji.
Kontrole wymogów wzajemnej zgodności w niektórych przypadkach wymagają dwukrotnej wizyty
w gospodarstwie, związanej z możliwością weryfikacji niektórych wymogów w określonym terminie.
Z tego względu należy więc założyć 10 % wzrost liczby kontroli. Aktualnie wynagrodzenie brutto
pracowników Biur Kontroli na Miejscu (wynagrodzenie zasadnicze + dodatek funkcyjny + dodatek
stażowy + nagrody kwartalne + dodatkowe wynagrodzenie roczne tzw. 13-tka) wraz z kosztami
pracodawcy (składki na ubezpieczenia społeczne + Fundusz Pracy + Fundusz Gwarantowanych
wiadczeń Pracowniczych) wynosi na 1 etat 4 502,00 zł brutto. Koszt wynagrodzeń wyniesie w 2010 r.
8 861 tys. zł. Przy założeniu, iż poziom wynagrodzenia nie wzrośnie w 2011 r. i mając na względzie
powyższe założenia wyliczono, iż koszty kontroli w 2011 r. wyniosą 19 183 tys. zł, to jest o 10 321 tys.
zł więcej niż w 2010 r.
Zgodnie z projektem ustawy Inspekcja Weterynaryjna ma odpowiadać za kontrole w zakresie
zdrowia publicznego oraz zwierząt, zgłaszania chorób i dobrostanu zwierząt. Założenia określone
w przedmiotowej kalkulacji zakładają przyznanie jednego dodatkowego etatu (koszt rocznie 79 200 zł)
powiatom, których liczba stad wynosi 300 – 599 oraz dwóch dodatkowych etatów powiatom, w których
liczba siedzib stad przewidzianych do kontroli wynosi 600 lub więcej. Powyższe wyliczenia dotyczą
kontroli, które będą realizowane na tej samej próbie beneficjentów. Wobec powyższego kontrole w obu
obszarach będą z zasady przeprowadzane łącznie.
Mając na względzie powyższe, wprowadzenie proponowanego systemu kontroli wiąże się ze
skutkami finansowymi przedstawionymi poniżej:
1) 2 185 600 zł dla Inspekcji Weterynaryjnej (1 314 400 zł na kontrole z obszaru B i 871 200 zł na
kontrole obszaru C; obszary B i C zostały określone w załączniku II do rozporządzenia
nr 73/2009)
– ww. kwota w 2011 r. będzie finansowana w ramach środków własnych Inspekcji
Weterynaryjnej oraz środków przeznaczonych na zwalczanie chorób zakaźnych ujętych
w rezerwie celowej projektu ustawy budżetowej na rok 2011;

16
2) 10 000 000 zł dla Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARiMR) na kontrole
z obszaru B (obszar B został określony w załączniku II do rozporządzenia nr 73/2009)
– ww. kwota w 2011 r. będzie finansowana w ramach dotacji podmiotowej dla Agencji
Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa.
4. Wpływ regulacji na rynek pracy
Wejście w życie projektowanej ustawy nie wpłynie na generalną sytuację na rynku pracy

w kraju.
5. Wpływ regulacji na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie
przedsiębiorstw
Wejście w życie projektowanej ustawy nie wpłynie na konkurencyjność gospodarki

i przedsiębiorczość, w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw.
6. Wpływ regulacji na sytuację i rozwój regionalny
Wejście w życie projektowanej ustawy nie wpłynie na sytuację i rozwój regionalny.



12_13zb

17