Rządowy projekt ustawy o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
Ustawa określa:- zasady i tryb zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi, w tym zasady i tryb rozpoznawania i monitorowania sytuacji epidemiologicznej oraz podejmowania działań przeciwepidemicznych i zapobiegawczych w celu unieszkodliwienia źródeł zakażenia, przecięcia dróg szerzenia się zakażeń i chorób zakaźnych oraz uodpornienia osób podatnych na zakażenie;- zadania organów administracji publicznej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi;- uprawnienia i obowiązki świadczeniodawców oraz osób przebywających na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej w zakresie zapobiegania oraz zwalczania zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi.Ustawa zastępuje dotychczasową ustawę o chorobach zakaźnych i zakażeniach z dnia 6 września 2001 r.
- Kadencja sejmu: 6
- Nr druku: 324
- Data wpłynięcia: 2008-03-10
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: o zapobieganiu oraz zwalczaniu zakażeń i chorób zakaźnych u ludzi
- data uchwalenia: 2008-12-05
- adres publikacyjny: Dz.U. Nr 234, poz. 1570
324
Art. 46 i 47 doprecyzowują wcześniejsze przepisy dotyczące zasad postępowania
w razie stanu zagrożenia epidemiologicznego i stanu epidemii, w tym tryb jego
ogłaszania oraz zakres obowiązków, nakazów lub zakazów możliwych
do wprowadzania w drodze rozporządzeń na wypadek zagrożenia epidemicznego
lub epidemii. Doprecyzowaniu ulega sposób kierowania do pracy osób powołanych
w drodze decyzji administracyjnej do zwalczania epidemii.
Art. 48 projektu ustawy przyznaje pracownikom zakładów opieki zdrowotnej oraz
innym osobom podejmującym działania na podstawie przepisów o zwalczaniu
zakażeń i chorób zakaźnych uprawnienie do ochrony prawnej należnej
funkcjonariuszowi publicznemu. Jest to konieczne w związku z wypełnianiem przez
te osoby działań publicznych służących bezpieczeństwu publicznemu,
niejednokrotnie w warunkach zagrożenia ich osobistego bezpieczeństwa.
W art. 49-54 poszerzony został w sposób znaczący katalog przepisów karnych
umożliwiających karanie osób uchylających się od wykonywania przepisów
ustawy. Wcześniejsze przepisy pozostawiły w tym zakresie lukę uniemożliwiającą
skuteczne egzekwowanie wykonywania obowiązków wynikających z przepisów
ustawy. Ponadto podwyższono sankcję w celu zapewnienia skuteczności realizacji
zadań wskazanych w przedmiotowej ustawie.
W art. 59 wprowadza się zmiany do ustawy z dnia 6 września 2001 r. – Prawo
farmaceutyczne (Dz. U. z 2004 r. Nr 53, poz. 533, z późn. zm.), które umożliwiają
dystrybuowanie szczepionek stosowanych do obowiązkowych szczepień
ochronnych za pośrednictwem stacji sanitarno-epidemiologicznych. Taki sposób
dystrybuowania szczepionek do szczepień obowiązkowych funkcjonuje od 40 lat.
Obecnie magazyny szczepionek stacji sanitarno-epidemiologicznych spełniają
techniczne warunki do przechowywania szczepionek na zasadach określonych
w przepisach prawa farmaceutycznego.
W art. 68 przewidziano obowiązywanie dotychczasowych przepisów
wykonawczych wydanych na podstawie obecnie obowiązującej ustawy
o chorobach zakaźnych i zakażeniach.
15
W załączniku do ustawy zamieszczono nowy wykaz chorób zakaźnych
podlegających obowiązkowemu zgłoszeniu, sporządzony zgodnie ze
współczesnym stanem wiedzy i dostosowany do zaleceń Unii Europejskiej.
Przedmiot projektowanej ustawy nie jest objęty zakresem prawa Unii Europejskiej,
jak również nie wymaga notyfikacji w rozumieniu przepisów rozporządzenia Rady
Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego
systemu notyfikacji norm i aktów prawnych w procesie stanowienia prawa (Dz. U.
Nr 239, poz. 2039, z późn. zm.).
W trakcie uzgodnień zewnętrznych nie został zgłoszony żaden wniosek w trybie
przewidzianym w ustawie z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej
w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414).
16
Ocena Skutków Regulacji
1. Podmioty, na które oddziałują projektowane regulacje
Regulacje wynikające z przepisów projektowanej ustawy będą miały wpływ na
wszystkie osoby przebywające na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, w tym
na właścicieli, posiadaczy lub zarządzających nieruchomościami oraz osoby
prowadzące działalność gospodarczą, a także na określone organy
administracji publicznej, na które projektowana ustawa nakłada obowiązki
związane między innymi z zapobieganiem szerzenia się zakażeń i chorób
zakaźnych.
2. Konsultacje
Projekt ustawy w ramach konsultacji społecznych został skierowany
do następujących podmiotów:
1) Konsultant Krajowy w dziedzinie Chorób Zakaźnych;
2) Konsultant Krajowy w dziedzinie Epidemiologii;
3) Konsultant Krajowy w dziedzinie Mikrobiologii Lekarskiej;
4) Krajowe Centrum do Spraw AIDS;
5) Instytut Gruźlicy i Chorób Płuc w Warszawie;
6) Instytut Wenerologii Akademii Medycznej;
7) Państwowy Instytut Weterynarii;
8) Izba Lekarsko-Weterynaryjna;
9) Instytut Medycyny Morskiej i Tropikalnej w Gdyni;
10) Instytut
Mikrobiologii Uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie;
11) Instytut
Psychiatrii
i Neurologii w Warszawie;
12) Klinika Chorób Zakaźnych Akademii Medycznej w Poznaniu;
13) Narodowy Instytut Zdrowia Publicznego w Warszawie;
14) Państwowy Zakład Higieny w Warszawie, Kierownik Zakładu Bakteriologii;
17
15) Rada Sanitarno-Epidemiologiczna przy Głównym Inspektorze Sanitarnym;
16) Naczelna Rada Pielęgniarek i Położnych;
17) Naczelna Rada Lekarska;
18) Okręgowe Izby Lekarskie;
19) Naczelna Rada Diagnostów Laboratoryjnych;
20) Ogólnopolskie Porozumienie Związków Zawodowych;
21) Federacja
Związków Zawodowych Pracowników Ochrony Zdrowia;
22) Sekretariat Ochrony Zdrowia KK – Niezależny Samorządny Związek
Zawodowy „Solidarność”;
23) Federacja
Związków Pracodawców Zakładów Opieki Zdrowotnej RP;
24) Forum
Związków Zawodowych;
25) Rada Krajowa Federacji Konsumentów;
26) Konfederacja Pracodawców Polskich;
27) Konfederacja Polskich Pracodawców Prywatnych;
28) Ogólnopolskie Stowarzyszenie Higienistek Dyplomowanych Medycyny
Szkolnej;
29) Polskie Stowarzyszenie Pielęgniarek Epidemiologicznych;
30) Polskie Towarzystwo Zakażeń Szpitalnych;
31) Polskie Towarzystwo Epidemiologów i Lekarzy Chorób Zakaźnych;
32) Stowarzyszenie Epidemiologów Polskich.
Projekt został opublikowany na stronach Biuletynu Informacji Publicznej
Ministerstwa Zdrowia.
W trakcie uzgodnień zewnętrznych zgłoszone zostały 534 uwagi. Większość
uwag miała charakter merytoryczny. Zostało sporządzone zestawienie uwag,
w którym szczegółowo zostały uzasadnione przyjęte w projekcie ustawy
rozwiązania. Zorganizowano konferencję uzgodnieniową, której posiedzenia
odbyły się: w dniach 25 września i 12 października 2005 r. oraz 7 i 12 grudnia
2006 r. Celem konferencji uzgodnieniowej było omówienie i uzgodnienie treści
18
projektu ustawy pod kątem uwag zgłoszonych w czasie uzgodnień
zewnętrznych, które nie zostały uwzględnione w projekcie. Większość uwag,
które nie zostały uwzględnione w projekcie przedyskutowano podczas
konferencji. Od części uwag, po dodatkowej dyskusji i analizie, ich autorzy
odstąpili.
Należy podkreślić, że nie osiągnięto jednolitego stanowiska wobec uwag
zgłoszonych przez Okręgową Radę Lekarską (ORL) oraz Naczelną Radę
Lekarską (NRL) w zakresie brzmienia art. 15 ust. 4 pkt 2. ORL oraz NRL
proponują w przedmiotowym przepisie dodać wyrazy: „i na podstawie tych
ocen określanie występujących zagrożeń i sposobów ich eliminacji”. Swoje
stanowisko uzasadniały tym, że z ocen powinny być zawsze wyciągane wnioski
i ewentualnie formułowane zalecenia. Propozycję ORL oraz NRL częściowo
uwzględniono przez zmianę brzmienia art. 15 ust. 2 pkt 2 w ten sposób, iż
przedstawianie wyników kontroli wewnętrznej kierownikowi szpitala oraz
przedstawienie wniosków wymieniono jako zadanie komitetu kontroli zakażeń.
Jednakże na takie rozwiązanie nie wyrażono zgody, mimo akceptacji
pozostałych uczestników konferencji. Ponadto ORL oraz NRL podkreśliły, że
w art. 32 ust. 1 (obecnie jest to art. 35 ust. 1) po wyrazach: „dla zdrowia
publicznego” zamiast zwrotu: „poddaje osobę podejrzaną” użyć zwrotu:
„decyduje o poddaniu osoby podejrzanej”. Swoje stanowisko uzasadniały tym,
że istotne jest w tym przypadku przyznanie lekarzowi, w takich okolicznościach,
prawa podjęcia decyzji, a nie tylko wykonania czynności związanych
z hospitalizacją. Nie chodzi o informację o tym „co robi lekarz”, lecz o normę
– ma prawo lub obowiązek podjąć jakąś decyzję, coś winien zrobić. Uwagi nie
uwzględniono, gdyż to przecież lekarz ma obowiązek podjąć działania
zmierzające do izolacji chorego na chorobę wysoce zakaźną i szczególnie
niebezpieczną. Jednak działania te podejmuje jedynie wtedy, kiedy na
podstawie posiadanej wiedzy i doświadczenia uznaje to za konieczne. ORL
oraz NRL proponują w art. 32 ust. 1 (obecnie jest to art. 37 ust. 1) zamiast
zwrotu: „są przyjmowane” użyć zwrotu: „winny być kierowane i przyjmowane”.
Uzasadniając swoje stanowisko tym, że przepis aktu prawnego ma stanowić
19