Poselski projekt ustawy o zmianie ustawy o działach administracji rządowej oraz ustawy o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym

Warszawa, 8 stycznia 2010 r.
SEJM
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ
VI kadencja
Prezes Rady Ministrów

DSPA-140-171(6)/09






Pan

Bronisław Komorowski
Marszałek Sejmu
Rzeczypospolitej
Polskiej




Przekazuję przyjęte przez Radę Ministrów stanowisko wobec poselskiego
projektu ustawy:
- o zmianie ustawy o działach
administracji rządowej oraz ustawy o
mniejszościach narodowych i
etnicznych oraz o języku regionalnym
(druk nr 2390).

Jednocześnie informuję, że Rada Ministrów upoważniła Ministra Spraw
Wewnętrznych i Administracji do reprezentowania Rządu w tej sprawie w toku
prac parlamentarnych.


(-) Donald Tusk

Stanowisko Rządu RP
w sprawie poselskiego projektu ustawy o zmianie ustawy
o działach administracji rządowej oraz ustawy
o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku regionalnym
(druk nr 2390)


Projekt ustawy przewiduje zmiany w ustawach: z dnia 4 września 1997 r.
o działach administracji rządowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 65, poz. 437, z późn. zm.) oraz
z dnia 6 stycznia 2005 r. o mniejszościach narodowych i etnicznych oraz o języku
regionalnym (Dz. U. Nr 17, poz. 141, z późn. zm.). Zmiany w pierwszej ze
wspomnianych ustaw miałyby polegać na rozdzieleniu działu „wyznania religijne
oraz mniejszości narodowe i etniczne” na działy „wyznania religijne” i „mniejszości
narodowe i etniczne” oraz powierzeniu kierowania działami „kultura i ochrona
dziedzictwa narodowego” oraz „mniejszości narodowe i etniczne” jednemu
ministrowi. Zmiany w drugiej z wymienionych ustaw dostosowują ją do zmian
wprowadzonych w ustawie o działach administracji rządowej.
Z punktu widzenia merytorycznego nie ma przeciwwskazań, aby wyodrębnić dział
„mniejszości narodowe i etniczne”. Jednak biorąc pod uwagę potrzebę racjonalnego
funkcjonowania państwa, wątpliwe wydaje się wyodrębnianie działu administracji
rządowej, dysponującego budżetem rocznym w wysokości kilkunastu milionów
złotych i obsługiwanego przez kilkunastu pracowników (obecnie jedenastu).
W ocenie Rządu nieuzasadnione jest ustawowe ograniczanie kompetencji Prezesa
Rady Ministrów do wskazywania działów, którymi mają kierować poszczególni
ministrowie. Należy zwrócić uwagę, że art. 4 ustawy o działach administracji rządowej
tylko w jednym przypadku obligatoryjnie powierza kierowanie kilkoma działami
jednemu ministrowi. Ust. 4 wspomnianego artykułu stanowi, że jeden minister
obligatoryjnie kieruje działami administracji rządowej: budżet, finanse publiczne
i instytucje finansowe, co ma niewątpliwie uzasadnienie merytoryczne. Trudno
znaleźć takie uzasadnienie w przypadku działów obejmujących mniejszości narodowe
i etniczne oraz kulturę i ochronę dziedzictwa narodowego. Decyzję o tym, któremu
ministrowi powierzony zostanie dział obejmujący mniejszości narodowe i etniczne,
powinien podejmować Prezes Rady Ministrów. Ustawowe ograniczenie tej
możliwości mogłoby przynieść negatywne skutki, zmniejszyłoby bowiem możliwość
elastycznego reagowania, w zależności od zmieniającej się sytuacji.
W opinii rządu nie można zgodzić się z argumentacją zamieszczoną
w uzasadnieniu do projektu ustawy.
1)
Przede wszystkim należy zwrócić uwagę na różnicę pomiędzy Ministrem
Spraw Wewnętrznych i Administracji, a Ministrem Spraw Wewnętrznych
z okresu PRL. Minister Spraw Wewnętrznych i Administracji jest obecnie
ministrem właściwym dla czterech działów:
-
administracji,
-
informatyzacji,
-
spraw wewnętrznych,
-
wyznań religijnych oraz mniejszości narodowych i etnicznych.
2)
W zakresie spraw ministra właściwego do spraw wyznań religijnych oraz
mniejszości narodowych i etnicznych znajduje się m.in.:
-
podtrzymywanie tożsamości kulturowej mniejszości narodowych

i etnicznych oraz ochrona języka regionalnego,
-
prowadzenie Urzędowego Rejestru Gmin, w których jest używany język
pomocniczy,
-
prowadzenie Rejestru gmin, na których obszarze są używane nazwy
w języku mniejszości,
-
współdziałanie z wojewodami oraz innymi organami administracji
rządowej i samorządowej w zakresie przeciwdziałania naruszaniu praw
mniejszości narodowych i etnicznych,
-
współdziałanie z Ministrem Edukacji Narodowej w zakresie nauczania
w językach i języka mniejszości oraz w języku regionalnym,
-
współdziałanie z organizacjami międzynarodowymi w zakresie ochrony
praw mniejszości narodowych w Polsce,
-
obsługa Komisji Wspólnej Rządu i Mniejszości Narodowych

i Etnicznych,
-
koordynowanie
Programu na rzecz społeczności romskiej

w Polsce,
-
nadzorowanie wdrażania Poddziałania 1.3.1. Programu Operacyjnego
Kapitał Ludzki (tzw. „komponentu romskiego”),
-
podejmowanie działań na rzecz mniejszości narodowych i etnicznych
dotyczących realizacji zasady równego traktowania osób bez względu na
pochodzenie etniczne.

3)
W zakresie kompetencji Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego
znajdują się sprawy rozwoju i opieki nad materialnym i niematerialnym
dziedzictwem narodowym oraz sprawy działalności kulturalnej, w tym
mecenatu państwowego nad tą działalnością. Tymczasem duża część zadań
finansowych z budżetu ministra właściwego do spraw wyznań religijnych
oraz mniejszości narodowych i etnicznych ma charakter podobny do zadań
finansowanych w ramach budżetów jednostek samorządu terytorialnego
i nie mieści się ramach zadań finansowanych przez ministra właściwego do
spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego (dotyczy to m. in.
finansowania inwestycji związanych z edukacją i istniejącymi lub
tworzonymi ośrodkami życia społecznego i kulturalnego mniejszości,
finansowania mediów oraz imprez i czasopism o charakterze lokalnym
i regionalnym).
W konkluzji należy stwierdzić, że Rząd negatywnie opiniuje omawiany projekt
ustawy i uznaje, że nie powinien on być przedmiotem dalszych prac legislacyjnych.




2