Poselski projekt ustawy o sieci szpitali

1. Wpływ regulacji na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i bu-
dżety jednostek samorządu terytorialnego
Szacowane koszty będą także znacznie zróżnicowane w zależności od etapu
realizacji projektu utworzenia sieci szpitali. Wyższe prognozowane są w po-
czątkowym i końcowym okresie pierwszego etapu procesu, niższe w okresie
przejściowym i w etapie drugim – po zakończeniu pierwszego, pięcioletniego
okresu. Zakłada się, że poziom finansowania świadczeń opieki zdrowotnej
przez Narodowy Fundusz Zdrowia nie ulegnie zmianie, gdyż nadal będzie de-
terminowany wysokością składki na ubezpieczenie zdrowotne oraz poziomem
wynagrodzeń. Istniała będzie natomiast konieczność dokonania zmian w spo-
sobie finansowanie świadczeń opieki zdrowotnej (modyfikacja mechanizmu fi-
nansowania). Modyfikacja mechanizmu finansowania będzie następstwem
wprowadzenia kategorii stabilności ekonomiczno-finansowych oraz kategorii
jakościowych.
Szacuje się, że wprowadzenie do ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej
finansowanych ze środków publicznych przepisów stwarzających szpitalom
możliwość uzyskania dodatkowych środków finansowych za posiadanie akre-
dytacji lub certyfikatu jakości ISO 9001:2000 dla działalności medycznej szpi-
tala oraz zarządzania szpitalem, jak również osiągnięcie każdej kolejnej
kategorii ekonomiczno-finansowej i każdej kolejnej kategorii jakościowej,
w pierwszym roku ich obowiązywania pozwoli szpitalom włączonym do sieci
pozyskać dodatkowe fundusze w wysokości ok. 196 mln zł, co będzie stano-
wiło ok. 0,45% kwoty przeznaczanej przez NFZ na finansowanie świadczeń
zdrowotnych.
Konieczność wydatkowania środków z budżetu państwa będzie wiązała się z:
1) sprawowaniem przez Ministra Zdrowia nadzoru nad funkcjonowaniem sieci
szpitali oraz kontrolą szpitali,
2) powołaniem i funkcjonowaniem Krajowej Rady ds. Szpitali przy Ministrze
Zdrowia,
3) wdrożeniem systemu oceny sytuacji ekonomiczno-finansowej oraz oceny
jakości,
4) programami osłonowymi,
6) likwidowaniem i przekształceniem łóżek szpitalnych.
31

Ad. 1. Koszty związane ze sprawowaniem przez Ministra Zdrowia nadzoru nad
funkcjonowaniem sieci szpitali oraz kontrolą szpitali
Sprawowanie nadzoru Ministra Zdrowia nad funkcjonowaniem sieci szpitali,
w szczególności przeprowadzanie kontroli szpitali wymaga przyznania Mini-
strowi dodatkowych 20 etatów oraz środków finansowych na pokrycie kosz-
tów wynagrodzenia w wysokości ok. 855 tys. zł. rocznie (20 x 3000 zł +
pochodne od wynagrodzeń x 12 m-cy). Jednorazowe koszty wyposażenia
stanowisk pracy wyniosą ok. 120 tys. zł (20 osób x 6000 zł).
Ad. 2. Koszty związane z powołaniem i działalnością Krajowej Rady ds. Szpitali
Krajowa Rada do Spraw Szpitali składać się będzie z 11 osób.
Zakłada się, że członkowi Krajowej Rady do Spraw Szpitali, w miesiącach w
których odbyły się posiedzenia, za udział w posiedzeniach przysługuje wy-
nagrodzenie w wysokości przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
w sektorze przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w poprzednim roku
ogłaszanego w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Sta-
tystycznego. Zgodnie z obwieszczeniem Prezesa Głównego Urzędu Staty-
stycznego w sprawie przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze
przedsiębiorstw bez wypłat nagród z zysku w 2006 r., wynagrodzenie to wy-
nosi 2 637,72 zł. Rocznie koszty związane z wynagrodzeniem członków rady
szacuje się na ok. 413 tys. zł (2 637,72 zł x 12 m-cy x 11 osób + pochodne
od wynagrodzeń). Obsługa organizacyjno-techniczna Rady, realizowana
przez właściwą komórkę organizacyjną Ministerstwa Zdrowia, szacowana
jest na 22 tys. zł miesięcznie, rocznie – ok. 264 tys. zł.
Ponadto należy zabezpieczyć środki finansowe na konieczne analizy
i opracowania zewnętrzne wykorzystywane przez Radę w związku z pełnio-
ną przez nią funkcją ciała opiniodawczego Ministra. Aktualnie analizy
o założonym stopniu trudności kosztują średnio ok. 300 tys. zł. Szacuje się,
że na tę część działalności należy zarezerwować środki w wysokości ok. 3
mln zł. rodki te dotyczą jedynie okresu przed ustanowieniem sieci szpitali,
ponoszone jednorazowo w celu dokonania analizy stanu faktycznego. W ko-
32
lejnych okresach należy jedynie oczekiwać minimalnych kosztów związa-
nych z aktualizacją wstępnie dokonanych wyników analiz.
Szacuje się, że w drugim roku obowiązywania ustawy o sieci szpitali koszty
funkcjonowania Krajowej Rady ds. Szpitali nie przekroczą poziomu ok. 3,68
mln zł. Jednakże wielkość faktycznie poniesionych na ten cel wydatków bę-
dzie zależna od ilości i kosztów analiz eksperckich, które Rada zleci podmio-
tom zewnętrznym w związku z wykonywanymi zadaniami, a zatem
pośrednio również jakości projektów regionalnych planów opieki szpitalnej
przedkładanych przez marszałków województwa.
W pierwszym i kolejnych latach po drugim roku roczne koszty ponoszone na
zapewnienie sprawnego funkcjonowania Rady szacowane są na ok. 677 tys.
zł. Wynagrodzenia członków Krajowej Rady do Spraw Szpitali, wynagrodze-
nia ekspertów oraz obsługa finansowane będą ze środków budżetu państwa
będących w dyspozycji Ministra Zdrowia.
Ad. 3. Koszty związane z wdrożeniem systemu oceny sytuacji ekonomiczno-
finansowej i systemu oceny jakości
Koszty związane z wdrożeniem systemu oceny jakości w szpitalach to
przede wszystkim koszty dodatkowych etatów pracy gwarantujących reali-
zację przez Narodowy Fundusz Zdrowia zadań określonych w ustawie.
Oszacowano, że należy w NFZ dodatkowo zatrudnić 21 osób w pełnym wy-
miarze pracy.
Przy oszacowaniu dodatkowych potrzeb kadrowych niezbędnych do realiza-
cji zadań w zakresie monitorowania i oceny jakości świadczeń zdrowotnych
udzielanych przez szpitale w sieci wzięto pod uwagę między innymi udział
procentowy szpitali w danym województwie do ogółu szpitali. Szacowane
koszty zatrudnienia w NFZ dodatkowych 21 osób wyniosą rocznie ok.
1,56 mln zł. Wyliczony wzrost kosztów zatrudnienia w związku z dodatko-
wymi zadaniami nałożonymi na NFZ obejmuje koszty wynagrodzeń dla pra-
cowników, przy założeniu płacy brutto w wysokości 5
200 zł, oraz
pochodnych od wynagrodzeń. Jednorazowe koszty wyposażenia dodatko-
wych stanowisk pracy wyniosą ok. 126 tys. zł (21 osób x 6000 zł).
33
Ad. 4. Koszty związane z programami osłonowymi
W związku z realizacją projektu Sieci Szpitali należy zaplanować dodatkowe
środki finansowe na przeprowadzenie działań dostosowawczych (działania
osłonowe i zmiany organizacyjno-strukturalne). Realizacja projektu będzie
wymagała przeprofilowania części jednostek, a zatem również przekwalifi-
kowania części personelu medycznego czy też zwolnień pracowników. Na-
leży również przyjąć, że szpitale które nie wejdą do sieci szpitali zmienią
rodzaj i zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych. Jedynie niewielki pro-
cent szpitali będzie wymagał podjęcia działań likwidacyjnych.
Przewidziane w ustawie programy osłonowe finansowane będą ze środków
budżetu państwa. Łączna kwota wydatków z budżetu państwa na realizację
tych programów wynosić będzie ok. 375 mln zł. rodki te zostaną przezna-
czone na szkolenia i kursy dla personelu medycznego, odprawy pracowni-
cze oraz dopłaty i umorzenia kredytów.
Na podstawie danych z Państwowego Zakładu Higieny uznać należy,
że zlikwidowanych będzie około 7 400 łóżek w skali kraju. W sumie na po-
krycie kosztów kursów lub szkoleń specjalistycznych lub kwalifikacyjnych dla
pracowników, w przypadku likwidacji łóżek, należałoby przeznaczyć kwotę
ok. 96,2 mln zł. Przyjęto następujący algorytm obliczenia tej kwoty 7 400
(łóżka do likwidacji) x 2 (liczba pracowników przypadająca na jedno likwido-
wane łóżko) x 6 500 (szacunkowy koszt kursu).
Na podstawie danych z Państwowego Zakładu Higieny uznać należy,
że przekształconych będzie około 7 200 łóżek w skali kraju. W sumie na po-
krycie kosztów kursów lub szkoleń specjalistycznych lub kwalifikacyjnych dla
pracowników, w przypadku przekształcenia łóżek, należałoby przeznaczyć
kwotę ok. 93,6 mln zł. Przyjęto następujący algorytm obliczenia tej kwoty
7 200 (łóżka do przekształcenia) x 2 (liczba pracowników na jedno prze-
kształcane łóżko) x 6 500 (szacunkowy koszt kursu).
Uwzględniając specyfikę kształcenia lekarzy uznać należy, że propozycje
działań osłonowych zawarte w ustawie w najmniejszym stopniu będą doty-
czyły tej grupy zawodowej. Wydatki związane z programami osłonowymi
rozpoczną się od początku 2010 roku, tj. od ogłoszenia pierwszej sieci
i przyjęcia pierwszych regionalnych planów opieki szpitalnej, rozłożone bę-
34
dą na lata. Główny koszt przypadać będzie w okresie realizacji pierwszych
regionalnych planów opieki szpitalnej, tj. do 2015 r.
W zakresie zmiany ustawy o dopłatach do oprocentowania kredytów udzie-
lanych lekarzom, lekarzom stomatologom, pielęgniarkom i położnym oraz
o umarzaniu tych kredytów, przyjmując, że z kredytu zechce skorzystać
3 000 osób, a kwota kredytu będzie wynosić 70 000 zł, dopłaty z budżetu
państwa do odsetek od kredytu w ciągu pięcioletniego okresu kredytowania
wynosić będą 53 812 500 zł, zaś kwota umorzenia wynosiłaby
42 000 000 zł. Na potrzeby wyliczeń przyjęto, że kwota kredytu wynosić bę-
dzie 70 000 zł, czyli w maksymalnej wysokości kredytu dla lekarzy i lekarzy
dentystów. Wynika to z faktu, że największe zainteresowanie kredytami wy-
kazują lekarze.
Ad. 5. Koszty związane z likwidacją i przekształceniem łóżek szpitalnych
Na podstawie przeprowadzonej analizy wynika, że do roku 2012 należy zli-
kwidować 7400 łóżek. Szacuje się, że koszt likwidacji jednego łóżka wynie-
sie ok. 12 tys. zł. Koszt obejmuje wydatki związane z wypłacaniem odpraw i
odszkodowań dla zwalnianych pracowników. Całkowity koszt likwidacji łóżek
oszacowano na 88,8 mln zł.
Jednocześnie oszacowano, że ok. 7200 łóżek zostanie przekształconych.
Przy założeniu, że średni koszt przekształcenia łóżka szpitalnego wyniesie
ok. 30 tys. zł, całkowity koszt przekształceń wyniesie 216 mln zł. Koszty
przekształcenia obejmują wydatki na dostosowanie i modernizację pomiesz-
czeń.
Szczegółowe koszty likwidacji i przekształcenia łóżek jakie będą musiały być
poniesione przez budżet państwa, jak również budżety podmiotów tworzą-
cych zakłady opieki zdrowotnej oraz szpitale będą znane po zaakceptowaniu
przez Ministra Zdrowia regionalnych planów działań dostosowawczych. W
chwili obecnej precyzyjne oszacowanie poziomu kosztów, które zostaną po-
niesione przez poszczególne jednostki sektora finansów publicznych, w
szczególności jednostki samorządu terytorialnego, w związku z wdrożeniem
przepisów projektowanej ustawy o sieci szpitali jest niemożliwe.
35