Rządowy projekt ustawy o podatku akcyzowym

36
Rozdział 2
Składy podatkowe

Art. 45 ust. 1 – doprecyzowuje, w stosunku do obecnie obowiązujących regulacji,
sześć przypadków, w których następuje wyłączenie z obowiązku produkcji określonych
wyrobów akcyzowych w składzie podatkowym.
Pkt 1 – w pierwszym przypadku wyłączenie obowiązku produkcji w składzie podatkowym
odnosi się do sytuacji, kiedy wyroby akcyzowe produkowane są wyłącznie z surowców i
komponentów będących wyrobami akcyzowymi z zapłaconą akcyzą, opodatkowanymi
według stawki wyższej lub równej stawce mającej zastosowanie do wyrobu finalnego.
Wprowadzenie przepisu wyłączającego w sposób jednoznaczny produkcję wyrobów
akcyzowych z obowiązku dokonywania jej w składzie podatkowym wyeliminuje występujące
obecnie wątpliwości interpretacyjne w zakresie wynikającym z dotychczas obowiązującego §
2 rozporządzenia w sprawie procedury zawieszenia poboru akcyzy i jej dokumentowania. Na
podstawie § 2 rozporządzenia można bowiem wywieść, iż również w obecnym stanie
prawnym nie ma obowiązku tworzenia składu podatkowego w przypadku produkcji wyrobów
akcyzowych z wykorzystaniem surowców z zapłaconą akcyzą (m.in. w przypadku rozlewania
piwa z zapłaconą akcyzą lub produkowania paliw z surowców i komponentów będących
wyrobami akcyzowymi z zapłaconą akcyzą). Jednakże umieszczenie niniejszego przepisu w
rozporządzeniu w sprawie procedury zawieszenia poboru akcyzy i jej dokumentowania
rodziło istotne wątpliwości interpretacyjne, dlatego też przepis ten został przeniesiony do art.
45 ust. 1 pkt 1 projektu ustawy.
Wskazać należy, iż niniejszy przepis implementuje do krajowego porządku prawnego
postanowienia art. 21 ust. 6 lit. c dyrektywy 2003/96/WE, zgodnie z którym państwa
członkowskie nie traktują łączenia, poza przedsiębiorstwem produkcyjnym, wyrobów
energetycznych z innymi wyrobami energetycznymi lub innymi komponentami jako
produkcji wyrobów energetycznych, pod warunkiem, że podatek akcyzowy od komponentów
stanowiących część składową został już pobrany oraz pobrana kwota podatku nie jest
mniejsza niż kwota przypadająca od całości wyprodukowanego wyrobu.
Rozwiązanie to wyeliminuje wątpliwości interpretacyjne związane z brakiem obowiązku
tworzenia składów podatkowych przez producentów wyrobów akcyzowych, którzy w ramach
swojego procesu produkcyjnego wykorzystują surowce z zapłaconą akcyzą.
Pkt 2 – w drugim przypadku zmiana ma na celu wyłączenie z obowiązku uzyskania statusu
składów podatkowych małe winiarnie, które wytwarzają wino gronowe z winogron
pochodzących z własnych upraw. Celem wyłączenia tej kategorii producentów z obowiązku
tworzenia składów podatkowych oraz prowadzenia produkcji w składach podatkowych jest
wyeliminowanie dodatkowych obciążeń administracyjnych, które w przypadku małych
producentów win stanowią istotną barierę w efektywnym gospodarowaniu, a w wielu
przypadkach nie pozwalają wręcz na prowadzenie działalności.
Należy zaznaczyć, że wyłączenie z obowiązku tworzenia składów podatkowych przez małe
winiarnie nie spowoduje zwiększenia ryzyka wytwarzania wyrobów alkoholowych poza
systemem kontroli wykonywanej w składach podatkowych, ponieważ wyłączenie to będzie
miało zastosowanie jedynie do małych winiarni o rocznym poziomie produkcji poniżej 1000
hektolitrów gotowego wyrobu. Dodatkowo, wyłączenie z obowiązku tworzenia składu
podatkowego będzie miało zastosowanie jedynie do winiarni, które wykorzystują winogrona
pochodzące z własnej uprawy.

37
Proponowany przepis stanowi jednocześnie implementację przepisu zawartego w art. 29 ust. 1
dyrektywy 92/12/EWG. W rezultacie proponowana regulacja jest w pełni zgodna z
przepisami prawa wspólnotowego.
Wprowadzenie niniejszego przepisu wychodzi również naprzeciw postulatom branży
winiarskiej. Dodatkowo należy zaznaczyć, że powyższa zmiana będzie połączona ze
zmianami w przepisach dotyczących obowiązku oznaczania wyrobów alkoholowych znakami
akcyzy, w taki sposób, aby podmiot produkujący wina poza składem podatkowym był
uprawniony do otrzymywania znaków akcyzy oraz do ich nakładania poza systemem
zawieszenia poboru akcyzy.
Pkt 3 – w trzecim przypadku, z obowiązku tworzenia składów podatkowych wyłączone
zostały osoby fizyczne wytwarzające domowym sposobem i na własny użytek piwo, wino i
napoje fermentowane, nieprzeznaczone do sprzedaży. Wprowadzenie niniejszej regulacji
wynika z faktu, iż zakres i rozmiary takiej produkcji nie posiadają znamion działalności
gospodarczej w rozumieniu ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, w związku z
czym nie zachodzi konieczność jej reglamentowania przez państwo. Zasadniczym czynnikiem
wpływającym na przyjęcie takiego rozwiązania jest niezarobkowy charakter działalności, tj.
dokonuje się produkcji wyłącznie na własny użytek.
Powyższe wyłączenie jest uzasadnione również ze względów praktycznych, z uwagi na
niewspółmierność ponoszonych przez państwo kosztów, związanych z procedurą tworzenia
składów podatkowych i ich nadzorem, w stosunku do marginalnego w skali kraju zjawiska
produkcji piwa, wina i napojów fermentowanych przez osoby fizyczne domowymi
sposobami.
Pkt 4 – celem wyłączenia z obowiązku produkcji w składzie podatkowym alkoholu etylowego
przez małe gorzelnie jest wyeliminowanie dodatkowych obciążeń administracyjnych, które w
przypadku bardzo małych producentów stanowią znaczną barierę w prowadzeniu własnej
działalności gospodarczej, często wręcz ją uniemożliwiając.
Mając na uwadze, iż ułatwienia będą dotyczyły jedynie bardzo małych producentów alkoholu
etylowego, tj. produkujących do 10 hektolitrów tego alkoholu rocznie należy założyć, iż nie
spowoduje to zwiększenia ryzyka nielegalnego wytwarzania wyrobów alkoholowych.
Proponowany przepis stanowi jednocześnie implementację przepisu zawartego w art. 22 ust. 4
dyrektywy 92/83/EWG.
Powyższa zmiana jest połączona ze zmianami w przepisach dotyczących obowiązku
oznaczania wyrobów alkoholowych znakami akcyzy, w taki sposób, aby podmiot
produkujący alkohol etylowy poza składem podatkowym był uprawniony do otrzymywania
znaków akcyzy oraz do ich nakładania poza systemem zawieszenia poboru akcyzy.
Pkt 5 - przepis wyłącza z obowiązku produkcji w składzie podatkowym wyroby akcyzowe, od
których została zapłacona przedpłata akcyzy. Zakres przedmiotowy przepisu obejmuje
wyroby akcyzowe, o których mowa w załączniku nr 2 do ustawy, oraz wyroby akcyzowe inne
niż określone w załączniku nr 2 do ustawy, objęte stawką akcyzy inną niż stawka zerowa.
Oznacza to umożliwienie, podmiotom prowadzącym działalność gospodarczą w zakresie ww.
wyrobów akcyzowych, produkcji poza składem podatkowym, a więc poza procedurą
zawieszenia poboru akcyzy. Warunkiem będzie dokonanie przedpłaty akcyzy, która z chwilą
powstania zobowiązania podatkowego będzie zaliczona na poczet należnej akcyzy. Innymi
słowy, poza składem podatkowym będą produkowane wyroby akcyzowe z dokonaną
przedpłatą akcyzy.
Art. 11 ust. 2 dyrektywy 92/12/EWG stanowi, iż produkcja, przetwarzanie i magazynowanie

38
wyrobów objętych podatkiem akcyzowym, tam gdzie ten podatek nie został uiszczony, mają
miejsce w składzie podatkowym, zatem produkcja poza składem podatkowym wyrobów
akcyzowych z zapłaconą przedpłatą akcyzą jest zgodna z prawem wspólnotowym (patrz
uzasadnienie do art. 17).
Pkt 6 – przepis wyłącza z obowiązku produkcji w składzie podatkowym energię elektryczną,
co stanowi konsekwencję postanowień zawartych w art. 38 ust. 7, zgodnie z którym do
energii elektrycznej nie stosuje się procedury zawieszenia poboru akcyzy (zgodnie z
postanowieniami dyrektywy 2003/96/WE).
Art. 45 ust. 2 – doprecyzowuje aktualnie obowiązujące w tym zakresie przepisy,
wskazując jednoznacznie, że czynność polegająca na magazynowaniu wyrobów akcyzowych
objętych procedurą zawieszenia poboru akcyzy może mieć wyłącznie miejsce w składzie
podatkowym.
Art. 45 ust. 3 – stanowi powtórzenie regulacji zawartej dotychczas w § 2 pkt 3
rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004r. w sprawie szczegółowych
warunków prowadzenia składów podatkowych (Dz. U. Nr 35, poz. 311, z późn. zm.).
Art. 45 ust. 4 – w przepisie tym ujęto, znajdującą się dotychczas w § 6 rozporządzenia
Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zezwoleń na prowadzenie składu
podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz niezarejestrowany
handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze przedstawiciela podatkowego
(Dz. U. Nr 35, poz. 312, z późn. zm.), regulację dotyczącą obowiązku w zakresie
przedłożenia właściwemu naczelnikowi urzędu celnego przez podmiot ubiegający się o
wydanie zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego regulaminu funkcjonowania składu
podatkowego. Tak jak w obecnie obowiązującym stanie prawnym, również w projekcie
ustawy przewiduje się, że regulamin funkcjonowania składu podatkowego oraz każda zmiana
tego regulaminu będą wymagały zatwierdzenia przez właściwego naczelnika urzędu celnego.
Art. 45 ust. 5 – stanowi, iż przeładunek wyrobów akcyzowych musi odbywać się co
do zasady w składzie podatkowym. Pozostawiono jednakże możliwość dokonania
przeładunku, w wyjątkowych przypadkach, poza terenem składu podatkowego.
Wprowadzenie tego przepisu jest podyktowane koniecznością umożliwienia przeładunku
wyrobów akcyzowych z jednego środka transportu na inny, np. w przypadku awarii. Ponadto
przeładunek poza składem podatkowym będzie również możliwy w sytuacji, gdy dojdzie do
zmiany środka transportu, jednak przeładowane wyroby akcyzowe będą w całości
przemieszczane do jednego miejsca odbioru, wskazanego w administracyjnym dokumencie
towarzyszącym wystawionym przez podmiot prowadzący skład podatkowy dokonujący
wysyłki wyrobów w procedurze zawieszenia poboru akcyzy.
Art. 45 ust. 6 – w związku z faktem, iż rozporządzenie Komisji (WE) nr 884/2001
daje państwom członkowskim możliwość wyboru w zakresie stosowania jego regulacji
dotyczących dokumentów towarzyszących przewozowi oraz rejestrów win gronowych
produkowanych poza składem podatkowym, w przedmiotowym przepisie przewidziano - w
przypadku dostawy wewnątrzwspólnotowej - konieczność stosowania wzoru dokumentu
handlowego towarzyszącego produktom winiarskim, określonego w załączniku III do tego
rozporządzenia, oraz rejestru wyrobów wychodzących. Ponadto nałożono obowiązek
stosowania przepisów tego rozporządzenia w zakresie prowadzenia rejestru wyrobów
wychodzących również w przypadku przemieszczania ww. win gronowych na terytorium
kraju.
Art. 45 ust. 7 – przepis stanowi implementację art. 29 ust. 2 dyrektywy 92/12/EWG w
zakresie obowiązku informowania przez odbiorcę właściwych dla niego władz podatkowych

39
o otrzymywanych dostawach win gronowych produkowanych poza składem podatkowym, na
podstawie dokumentu handlowego towarzyszącego przesyłce tych win.
Art. 46 ust. 1 – ustanawia warunki, jakie musi spełniać podmiot, aby uzyskać
zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego, wśród których dokonano opisanych niżej
zmian i uzupełnień.
Pkt 1 – wprowadzono przeładunek jako dodatkową czynność, która co do zasady, powinna
być dokonywana w składzie podatkowym (za wyjątkiem sytuacji określonych w art. 45 ust.
5), natomiast zrezygnowano z wyszczególnienia czynności przetwarzania, gdyż wchodzi ona
do zakresu pojęciowego wymienionej w tym punkcie czynności produkcji. Ponadto
doprecyzowano, w porównaniu do dotychczas obowiązujących przepisów, iż zezwolenie na
prowadzenie składu może być wydane podmiotowi również w sytuacji, gdy prowadzi on
działalność, której przedmiotem są wyroby będące własnością innych podmiotów.
Projektowany przepis ma na celu usunięcie obecnych wątpliwości interpretacyjnych w tym
zakresie.
Pkt 3 – doprecyzowuje treść obowiązującego obecnie art. 31 ust. 1 pkt 3 ustawy o podatku
akcyzowym.
Pkt 4 – projektowana zmiana polega na uzupełnieniu warunku wydania zezwolenia na
prowadzenie składu podatkowego o wymóg nieprowadzenia wobec podmiotu postępowania
egzekucyjnego, likwidacyjnego i upadłościowego, z wyjątkiem postępowania
upadłościowego z możliwością zawarcia układu, co jest wynikiem przeniesienia
dotychczasowych regulacji z rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w
sprawie zezwoleń na prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany
handlowiec oraz niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w
charakterze przedstawiciela podatkowego.
Pkt 5 – przewidziano możliwość zastąpienia warunku złożenia zabezpieczenia akcyzowego
uzyskaniem zwolnienia z obowiązku jego złożenia, co jest konsekwencją regulacji zawartych
w art. 61 ust.1.
Pkt 6 – uzupełniono przepis art. 31 ust. 1 pkt 6 dotychczasowej ustawy stanowiąc, iż
zezwolenie na prowadzenie składu podatkowego nie może być wydane podmiotowi, któremu:
- ze względu na naruszenie przepisów prawa, zostało cofnięte którekolwiek z zezwoleń, o
których mowa w art. 80 ust. 1,
- zakazano wykonywania działalności regulowanej w rozumieniu przepisów ustawy o
swobodzie działalności gospodarczej.
Pkt 7 – zobowiązuje podmiot ubiegający się o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu
podatkowego do posiadania tytułu prawnego do korzystania z miejsca, w którym ma być
prowadzony ten skład podatkowy. Przepis stanowi powtórzenie regulacji znajdującej się
obecnie w rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 1 marca 2004 r. w sprawie zezwoleń na
prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz
niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze
przedstawiciela podatkowego.
Art. 46 ust. 2 – przepis przewiduje odstąpienie od warunku posiadania statusu
podatnika od towarów i usług w przypadku rolników występujących z wnioskiem o wydanie
zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego w celu wytwarzania na własny użytek estru
lub czystego oleju roślinnego zgodnie z ustawą o biokomponentach i biopaliwach ciekłych.

40
Art. 46 ust. 3 – wskazano, iż dodatkowe warunki uzyskania zezwolenia na
prowadzenie składu podatkowego musi spełnić podmiot, który będzie prowadził w składzie
podatkowym wyłącznie działalność polegającą na magazynowaniu lub przeładowywaniu
wyrobów akcyzowych wyprodukowanych w innym składzie podatkowym. Przedmiotowe
regulacje przeniesiono z dotychczasowego § 13 rozporządzenia w sprawie zezwoleń na
prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz
niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze
przedstawiciela podatkowego.
Art. 46 ust. 4 – ustanawia dodatkowy warunek uzyskania zezwolenia na prowadzenie składu
podatkowego typu magazynowego lub przeładunkowego przez podmiot rozpoczynający
dopiero działalność w zakresie wyrobów tytoniowych, napojów alkoholowych lub olejów
smarowych. Warunkiem tym jest zadeklarowanie przez ww. podmiot (w formie
oświadczenia) osiągnięcia minimalnych wysokości obrotu, proporcjonalnie w podziale na
kolejne miesiące, wyrobami akcyzowymi, w zakresie których rozpoczyna działalność.
Zauważyć należy, że powyższy warunek uzyskania zezwolenia na prowadzenie składu
podatkowego jest obecnie określony w § 13 rozporządzeniu w sprawie zezwoleń na
prowadzenie składu podatkowego, działalności jako zarejestrowany handlowiec oraz
niezarejestrowany handlowiec, a także na wykonywanie czynności w charakterze
przedstawiciela podatkowego. Nieosiągnięcie deklarowanych wysokości obrotu w okresie
trzech pierwszych miesięcy po uzyskaniu zezwolenia na prowadzenie składu podatkowego
(proporcjonalnie do tego okresu) skutkuje - zgodnie z art. 50 ust. 2 pkt 5 projektu ustawy -
cofnięciem zezwolenia.
Art. 46 ust. 5 – w celu umożliwienia sprawnego dokonywania przeładowywania
cystern kolejowych z gazem płynnym, złagodzono techniczne wymogi dotyczące
odpowiedniej pojemności magazynowej w przypadku składu podatkowego, w którym
prowadzona jest jedynie działalność polegająca na przeładowywaniu cystern kolejowych z
gazem płynnym, a przeładowany gaz płynny ma być przemieszczany w procedurze
zawieszenia poboru akcyzy.
Art. 46 ust. 6 – umożliwia magazynowanie i przeładowywanie w składzie
podatkowym typu produkcyjnego wyrobów akcyzowych wyprodukowanych zarówno przez
podmiot prowadzący ten skład podatkowy, jak i przez inny podmiot, bez konieczności
spełnienia przez prowadzącego warunków, o których mowa w art. 46 ust. 3 pkt 1-5, jednakże
z zachowaniem wymogu, że wyroby innego podmiotu, magazynowane lub przeładowywane
w składzie produkcyjnym będą rodzajowo zgodne z wyrobami, na które skład produkcyjny
otrzymał zezwolenie.
Art. 47 ust. 1 – stanowi powtórzenie regulacji zawartej obecnie w art. 32 ust. 1
ustawy o podatku akcyzowym.
Art. 47 ust. 2 – ma na celu określenie okresu, na jaki może być wydane zezwolenie na
prowadzenie składu podatkowego; dotychczas regulacja w przedmiotowym zakresie zawarta
była w przepisach wykonawczych do ustawy. W odróżnieniu od aktualnie obowiązującej
regulacji, zgodnie z którą podmiot wnioskujący o wydanie zezwolenia na czas oznaczony
otrzymywał je na 3 lata – proponowane przepisy pozwolą na elastyczniejsze podejście,
bowiem umożliwią uzyskanie zezwolenia także na okres krótszy, np. 1 rok lub 2 lata, nie
dłuższy jednak niż 3 lata.
Art. 47 ust. 3 – projektowany przepis doprecyzowuje, w stosunku do
dotychczasowego stanu prawnego, iż wniosek o wydanie zezwolenia na prowadzenie składu
podatkowego powinien zawierać: oprócz danych podatnika – również dane dotyczące
prowadzonej przez niego działalności gospodarczej; zamiast numeru w rejestrze