Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz ustawy o systemie oświaty

samorządowych (tj. np. pracownicy urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów
marszałkowskich, pracownicy samorządowych jednostek organizacyjnych, jednostek
pomocniczych gmin lub gminnych jednostek budżetowych). W tej sytuacji przez
pracowników podmiotu, o których mowa w art. 72 ust. 1 ustawy o systemie informacji
oświatowej, w przypadku jednostek samorządu terytorialnego można by rozumieć
pracowników wszystkich jednostek organizacyjnych wymienionych w art. 2 ustawy
o pracownikach samorządowych (a zatem również pracowników jednostek organizacyjnych,
do których zadań nie należą zadania oświatowe, np. ośrodki pomocy społecznej).
Proponowany przepis ust. 1 w art. 72 ma zatem na celu zawężenie wykładni pojęcia
pracownik podmiotu w odniesieniu do pracowników jednostek samorządu terytorialnego:
w przypadku jednostki samorządu terytorialnego jako podmiotu prowadzącego lokalną bazę
danych SIO upoważnieni do dostępu do bazy danych SIO będą mogli być pracownicy
urzędów gmin, starostw powiatowych i urzędów marszałkowskich oraz kierownicy
(pracownicy) jednostek obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół i placówek.
W przypadku gdy lokalną bazę danych SIO prowadzi minister, proponuje się także,
aby przez pracownika podmiotu rozumieć pracownika ministerstwa lub pracowników
jednostek podległych ministrowi lub przez niego nadzorowanych.

13. Procedura cofania upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO – art. 1 pkt 30 projektu
Zmiana ma na celu uproszczenie i uporządkowanie procedury cofania upoważnienia
do dostępu do bazy danych SIO.
Ustawa przewidziała, że dostęp do bazy danych SIO, wymagający uzyskania
upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO, posiadają następujące grupy podmiotów:
kierownicy podmiotów prowadzących lokalne bazy danych SIO (kierownicy podmiotów,
o których mowa w art. 67 ustawy), prezesi regionalnych izb obrachunkowych (art. 61 ust. 2
i art. 67 ustawy) oraz rektorzy uczelni (art. 62 ust. 2 ustawy), a także z upoważnienia
podmiotu właściwego do udzielania upoważnień do dostępu do bazy danych SIO, o którym
mowa w art. 68 ust. 2 ustawy – osoby reprezentujące podmioty udzielające upoważnień
(art. 68a ust. 1) oraz z upoważnienia kierownika podmiotu, o którym mowa w art. 67 ustawy
– pracownicy tych podmiotów (art. 72 ust. 1).
Upoważnień do dostępu do bazy danych SIO udzielają organy wymienione w art. 68
ust. 2 ustawy. Na podstawie art. 74 ust. 1 ustawy organy te są obowiązane również do cofania
upoważnień w stosunku do tych osób upoważnionych, którym wcześniej udzieliły
upoważnień do dostępu. Wraz z cofnięciem upoważnienia organ, o którym mowa w art. 68
16


ust. 2 ustawy, przekazuje o tym informację do bazy danych SIO i administrator bazy danych
SIO (minister właściwy do spraw oświaty i wychowania) blokuje dostęp osoby, której
cofnięto upoważnienie (art. 74 ust. 4 i 5 ustawy).
W nowym brzmieniu art. 74 ust. 1 ustawy ograniczono do jednego przypadku
cofnięcie „na wniosek” upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO. Będzie to dotyczyło
sytuacji określonej w art. 74 ust. 1 pkt 4, w której kierownik podmiotu, o którym mowa
w art. 67 ustawy, odwołał upoważnienie dla pracowników, o których mowa w art. 72 ust. 1.
W pozostałych przypadkach wymienionych w art. 74 ust. 1 pkt 1 – 3 cofnięcie upoważnienia
będzie się odbywało „z urzędu” (w przypadku opisanym w art. 74 ust. 1 pkt 5 cofnięcie
upoważnienia następuje w trybie nadzoru nad bezpieczeństwem bazy danych SIO
uregulowanym w rozdziale 6 ustawy). Ponieważ organ cofający upoważnienie jest, poza
kilkoma wyjątkami, jednocześnie podmiotem odwołującym osoby upoważnione (lub
rozwiązującym umowę o pracę), cofnięcie upoważnienia na wniosek – jak pierwotnie
przewiduje ustawa w art. 74 ust. 1 pkt 2 i ust. 2 – jest bezprzedmiotowe. Natomiast
w przypadkach, w których sytuacja taka nie zachodzi, informacja o zaprzestaniu pełnienia
funkcji kierownika podmiotu, o którym mowa w art. 67 ustawy, jest dla ministra właściwego
do spraw oświaty i wychowania, jako administratora bazy danych SIO, informacją
powszechnie dostępną lub możliwą do uzyskania w ramach współpracy administracji
publicznej (co dotyczy cofania upoważnień w przypadku zmiany na stanowisku ministra,
kuratora oświaty, wojewody, prezesa regionalnej izby obrachunkowej, rektora uczelni,
dyrektora zakładu poprawczego, schroniska dla nieletnich, kierownika rodzinnego ośrodka
diagnostyczno-konsultacyjnego oraz osób kierujących jednostkami nadzoru pedagogicznego
nad zakładami, schroniskami i ośrodkami, a także osób kierujących specjalistycznymi
jednostkami nadzoru, o których mowa w art. 32a ust. 1 i 1a ustawy o systemie oświaty, oraz
prezesa izby rzemieślniczej).
Ponieważ podmiot zobowiązany do przekazywania danych do RSPO, o którym mowa
w art. 33 ustawy, na bieżąco aktualizuje w RSPO dane dotyczące zmiany osoby na
stanowisku dyrektora szkoły lub placówki oświatowej (art. 7 ust. 1 pkt 26 ustawy), w art. 74
w ust. 2 wprowadza się rozwiązanie, w myśl którego minister właściwy do spraw oświaty
i wychowania blokuje dostęp do bazy danych SIO dotychczasowego dyrektora z dniem
przekazania do RSPO informacji o zmianie na stanowisku dyrektora.
W art. 74 ust. 1 ponadto uwzględnia się sytuację, w której zmiana na stanowisku
kierownika podmiotu prowadzącego lokalną bazę danych SIO nastąpiła nie tylko

w konsekwencji odwołania danej osoby ze stanowiska, ale również rozwiązania z nią umowy
17


o pracę (np. umowa o pracę jest podstawą nawiązania stosunku pracy z kierownikiem
jednostki obsługi ekonomiczno-administracyjnej szkół), czy wygaśnięcia mandatu (co
dotyczy organów jednostek samorządu terytorialnego).
14. Zmiany terminów przekazywania danych do bazy danych SIO – art. 1 pkt 15, 16, 24 i 25
projektu
Termin przekazywania danych do bazy danych SIO zostaje zmieniony w stosunku do:
1) danych dziedzinowych szkół i placówek oświatowych – dotyczących wyposażenia
szkoły i placówki oświatowej (art. 8 pkt 1 lit. c);
2) danych dziedzinowych w związku z nauką ucznia w szkole – dotyczących
uczestniczenia w zajęciach rozwijających zainteresowania i uzdolnienia, o których
mowa w art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty,
według rodzajów tych zajęć, oraz innych niż wymienione w art. 64 ust. 1 ustawy
z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty formach działalności dydaktyczno-
-wychowawczej (art. 14 pkt 25);
3) danych dziedzinowych nauczyciela:
a) w związku ze stosunkiem pracy – dotyczących rodzaju i wymiaru zajęć (art. 29
ust. 1 pkt 1 lit. g, w zakresie dotyczącym rodzaju i wymiaru innych zajęć
i czynności, o których mowa w art. 42 ust. 2 pkt 2 ustawy z dnia 26 stycznia
1982 r. – Karta Nauczyciela ),
b) w przypadku nauczycieli, osób niebędących nauczycielami i osób
wykonujących zadania nauczyciela na podstawie umowy cywilnoprawnej
w szkołach specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych:
 w związku ze stosunkiem pracy – dotyczących wymiaru zatrudnienia
(art. 29 ust. 1 pkt 1 lit. e oraz ust. 3 pkt 1 lit. c),
 w związku ze stosunkiem pracy – dotyczących rodzaju i wymiaru
prowadzonych zajęć lub innych wykonywanych obowiązków (art. 29
ust. 1 pkt 1 lit. g oraz ust. 3 pkt 1 lit. e),
 w związku z umową cywilnoprawną – dotyczących rodzaju i wymiaru
zadań (art. 29 ust. 4 pkt 5).
Terminy przekazywania danych w powyższym zakresie zostaną określone przez
ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania w rozporządzeniu wydanym na
podstawie art. 31 ustawy. Proponowana zmiana pozwoli na odpowiednie dostosowywanie
18


terminów przekazywania danych do potrzeb i możliwości organizacyjnych jednostek systemu
oświaty wykonujących obowiązki w związku ze sprawozdawczością do SIO.
Zmiana w upoważnieniu zawartym w art. 31 ustawy jest konsekwencją zmian
w art. 30 ustawy.
Ponadto, w związku ze zmianą art. 30 ustawy dotyczącą rozszerzenia zakresu danych
przekazywanych do bazy danych SIO w terminach innych niż „na bieżąco” (tj. w terminie
7 dni od zmiany stanu faktycznego), konieczne jest uwzględnienie sytuacji, w której – zanim
zgodnie z art. 45 i 48 ustawy zbiór danych ucznia i nauczyciela stanie się nieaktywny
w związku z zakończeniem nauki lub ustaniem stosunku pracy w danej szkole lub placówce
oświatowej – należy ten zbiór uzupełnić o dane, których nie gromadzi się na bieżąco.
W przeciwnym razie mogłoby dojść do sytuacji, w której w bazie danych SIO nie zostałyby
odzwierciedlone określone dane z uwagi na zamknięcie zbioru danych ucznia lub nauczyciela
w okresie między zmianą okoliczności faktycznych odzwierciedlanych w SIO a terminem
przekazania do SIO informacji o tych danych. Rozwiązanie w art. 45 ust. 2 i art. 48 ust. 2
(art. 1 pkt 24 i 25 projektu) przyczyni się do zagwarantowania kompletności danych w bazie
danych SIO.

15. Zmiana terminu publikacji szczegółowego komunikatu XML – art. 1 pkt 34 projektu
W art. 95 oraz art. 96 ustawy stworzono mechanizmy umożliwiające podmiotom
prywatnym stworzenie oprogramowania komercyjnego, które będzie spełniało warunki
określone przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania, co potwierdza się
certyfikatem zgodności z SIO uzyskanym przez podmiot prywatny w postępowaniu
homologacyjnym. Podstawowym warunkiem, jaki powinno spełniać oprogramowanie
komercyjne, aby mogło być wykorzystywane przez podmioty prowadzące lokalne bazy
danych SIO do celów sprawozdawczości do SIO i uzyskać certyfikat zgodności z SIO, jest
warunek przekazywania – przy pomocy tego oprogramowania – danych do bazy danych SIO
zgodnie z formatem i zakresem przekazywania danych, określonymi w szczegółowym
komunikacie XML, publikowanym przez ministra właściwego do spraw oświaty
i wychowania w Biuletynie Informacji Publicznej (art. 97 ust. 1 ustawy).
W art. 128 ust. 2 ustawy przewidziano termin pierwszej publikacji komunikatu XML –
do dnia 1 grudnia 2012 r. W związku ze zmianami dotyczącymi zakresu i sposobu
przekazywania danych do bazy danych SIO, o których mowa w art. 8, art. 12, art. 14 i art. 40
ust. 3 ustawy, w celu zapewnienia czasu koniecznego do wykonania modyfikacji systemu
teleinformatycznego, proponuje się przedłużenie o miesiąc terminu pierwszej publikacji
19


komunikatu XML – do dnia 31 grudnia 2012 r. Po opublikowaniu komunikatu XML
podmioty prywatne będą mogły ubiegać się o uzyskanie certyfikatu zgodności z SIO.

16. Zmiana w art. 71c ust. 1a ustawy o systemie oświaty – art. 2 projektu
Dla pacjenta w wieku szkolnym przyjętego do podmiotu leczniczego szkoła specjalna
lub oddział specjalny działające w podmiocie leczniczym obligatoryjnie organizują zajęcia
edukacyjne i specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze (w przypadku uczniów
przebywających w podmiocie leczniczym krócej niż 9 dni można odstąpić od organizowania
zajęć edukacyjnych). Zgodnie z przepisami w sprawie prowadzenia dokumentacji przebiegu
nauczania (rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 19 lutego 2002 r.
w

sprawie sposobu prowadzenia przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki
dokumentacji przebiegu nauczania, działalności wychowawczej i opiekuńczej oraz rodzajów
tej dokumentacji – Dz. U. Nr 23, poz. 225, z późn. zm.), szkoły specjalne i oddziały specjalne
zorganizowane w podmiotach leczniczych są obowiązane m.in. do prowadzenia księgi
uczniów, w której szkoła wpisuje m.in. imię (imiona) i nazwisko, datę i miejsce urodzenia,
numer PESEL oraz adres zamieszkania ucznia, imiona i nazwiska rodziców (prawnych
opiekunów) i adresy ich zamieszkania, a także datę przyjęcia ucznia do szkoły oraz klasę, do
której ucznia przyjęto. Ponieważ podmiot leczniczy, w którym przebywa uczeń, dysponuje
większością z powyższych danych osobowych ucznia – dokumentacja medyczna pacjenta
obejmuje bowiem dane wpisywane do księgi uczniów (art. 25 pkt 1 ustawy z dnia 6 listopada
2008 r. o prawach pacjenta i Rzeczniku Praw Pacjenta – Dz. U. z 2012 r. poz. 159) –
proponuje się rozwiązanie, aby podmiot leczniczy z urzędu przekazywał określone dane
osobowe ucznia szkole specjalnej (oddziałowi specjalnemu) organizującej dla ucznia zajęcia
edukacyjne i specjalne działania opiekuńczo-wychowawcze. Rozwiązanie to ułatwi szkołom
(oddziałom) przyszpitalnym wykonywanie obowiązków związanych z dokumentowaniem
przebiegu nauczania, a w konsekwencji – usprawni wykonywanie obowiązków szkół
przyszpitalnych jako podmiotów prowadzących lokalne bazy danych SIO. Zmiana
uwzględnia specyfikę organizacji kształcenia w szkołach zorganizowanych w podmiotach
leczniczych oraz specyficzną sytuację rodziców (prawnych opiekunów) dzieci i młodzieży
będących pacjentami, a jednocześnie podlegających opiece i kształceniu w tych szkołach.

Projekt ustawy został udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie
Ministerstwa Edukacji Narodowej, zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r.
20