Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz ustawy o systemie oświaty

przez szkolne punkty konsultacyjne nie spełniają w nich obowiązku szkolnego ani obowiązku
nauki (realizują je w ramach systemu oświaty kraju, w którym przebywają).
W związku z powyższym w art. 7 w ust. 1 w pkt 13 uchyla się lit. a oraz w art. 33
pkt 2 lit. a uchyla się tiret pierwsze. Minister właściwy do spraw oświaty i wychowania
informacje dotyczące organizacji kształcenia dzieci obywateli polskich czasowo
przebywających za granicą (w tym w zespole szkół w Atenach, będącym jedyną jednostką
zagraniczną prowadzącą kształcenie w pełnym zakresie, tj. realizującą podstawę programową
kształcenia ogólnego oraz ramowe plany nauczania dla szkół wchodzących w skład zespołu)
pozyskuje z danych gromadzonych przez Ośrodek Rozwoju Polskiej Edukacji za Granicą w
Warszawie, jednostkę podległą temu ministrowi, odpowiedzialną za koordynowanie
organizacji kształcenia za granicą.

5. Zmiana dostosowująca ustawę do ustawy o działalności leczniczej – art. 1 pkt 4 lit. a tiret
drugie projektu (dot. art. 7 ust. 1 pkt 13 lit. b)
Zmiana ma na celu dostosowanie brzmienia art. 7 ust. 1 pkt 13 lit. b ustawy do zmian
wprowadzonych ustawą z dnia 15 kwietnia 2011 r. o działalności leczniczej (Dz. U. Nr 112,
poz. 654, z późn. zm.). Ustawa ta w art. 3 pkt 1a lit. b oraz art. 71c ust. 1 ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty zastąpiła pojęcie „zakład opieki zdrowotnej” pojęciem
„podmiot leczniczy”. W RSPO będą gromadzone dane dotyczące szkół specjalnych
i oddziałów specjalnych zorganizowanych w podmiotach leczniczych.

6. Określenie trybu nadawania numeru REGON zespołom szkół i placówek oświatowych –
art. 1 pkt 2, pkt 4 lit. b i c, pkt 17, 18, 31 i 32 projektu
Zmiana porządkuje kwestię danych niezbędnych do wpisywania do rejestru
podmiotów gospodarki narodowej (REGON) zespołów szkół i placówek oświatowych jako
podmiotów gospodarki narodowej zgodnie z art. 42 ust. 7 pkt 3 ustawy z dnia 29 czerwca
1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.) i art. 5f ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty. Ponieważ w myśl art. 35 ustawy – oraz w okresie
przejściowym w myśl art. 121 ustawy – wpis do rejestru REGON następuje za pośrednictwem
RSPO, w art. 7 w ust. 1a doprecyzowano dane przekazywane do RSPO w odniesieniu do
zespołów szkół i placówek oświatowych. Ponadto w art. 37a i art. 121 ust. 8 ustawy wprost
wskazuje się, że tryb nadawania numeru REGON dla zespołów szkół i placówek
oświatowych jest analogiczny, jak tryb uregulowany w art. 34 – 37 i art. 121 ust. 1 – 7 ustawy
w stosunku do szkół i placówek oświatowych. W ślad za powyższym doprecyzowaniem
11


zmienia się art. 4 ust. 1 pkt 1 ustawy, stanowiąc wprost, że RSPO obejmuje także zespoły
szkół i placówek oświatowych. W przypadku połączenia szkół lub placówek oświatowych
w zespół w RSPO będą gromadzone dane identyfikacyjne danej szkoły lub placówki
wchodzącej w skład zespołu, a także odpowiednie dane dotyczące zespołu wymienione
w art. 7 ust. 1a ustawy (art. 1 pkt 4 lit. b projektu). Odrębny numer RSPO będzie nadawany
zarówno szkole i placówce oświatowej wchodzącej w skład zespołu, jak i zespołowi.
Podobnie jak nie usuwa się z RSPO danych szkół i placówek oświatowych, które zostały
zlikwidowane, w art. 7 ust. 2 wprowadza się regulację, na podstawie której nie przewiduje się
usuwania z RSPO danych dotyczących zespołów szkół i placówek oświatowych, które zostały
rozwiązane. Zmiana w art. 33 ma na celu wskazanie podmiotów właściwych przekazujących
do RSPO dane o zespołach szkół i placówek oświatowych.

7. Gromadzenie danych o pracownikach odpowiedzialnych za zarządzanie i administrowanie
oświatą zatrudnionych w specjalistycznej jednostce nadzoru – art. 1 pkt 7 i pkt 21 projektu
Zmiana ma na celu usunięcie niekonsekwencji ustawy polegającej na tym, że w art. 9
pkt 2 lit. b i art. 41 ust. 1 pkt 2 ustawy uwzględniono dane o pracownikach odpowiedzialnych
za zarządzanie i administrowanie oświatą zatrudnionych w komórkach merytorycznych
m. in. w urzędach obsługujących ministrów, kuratoriach oświaty, Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej i okręgowych komisjach egzaminacyjnych, a pominięto pracowników
specjalistycznej jednostki nadzoru, o której mowa w art. 32a ust. 1 i 1a ustawy z dnia
7 września 1991 r. o systemie oświaty. Należy podkreślić, że ustawa w art. 29 ust. 1 pkt 2
przewidziała gromadzenie danych o nauczycielach mianowanych lub dyplomowanych
zatrudnionych na stanowiskach, na których wymagane są kwalifikacje pedagogiczne, także
w przypadku specjalistycznej jednostki nadzoru.
Gromadzenie powyższych danych jest niezbędne do poprawy skuteczności
zarządzania kadrami obsługującymi realizację zadań oświatowych na poziomie krajowym
i lokalnym. Powyższe dane – analizowane łącznie z danymi dotyczącymi liczby nauczycieli
i kosztów ich zatrudnienia w szkołach, placówkach oświatowych i innych jednostkach
wykonujących zadania z zakresu oświaty na stanowiskach, na których wymagane są
kwalifikacje pedagogiczne – umożliwią uzyskanie pełnego obrazu kosztów i struktury
zatrudnienia w oświacie, a w konsekwencji staną się podstawą do podejmowania właściwych
działań zmierzających do poprawy efektywności organizacji pracy w oświacie w powiązaniu
z optymalizacją kosztów.
12


8. Uzupełnienie zakresu danych o statusie uczniów niebędących obywatelami polskimi –
art. 1 pkt 8 projektu
Zmiana ma na celu uwzględnienie w ramach danych identyfikacyjnych ucznia
niebędącego obywatelem polskim sytuacji, w której uczęszczający do polskiej szkoły
cudzoziemiec nie należy do żadnej z grup o uregulowanym statusie, wymienionych w art. 11.
W takim przypadku w bazie danych SIO będzie podawana informacja o kraju pochodzenia
cudzoziemca oraz informacja, że nie posiada on statusu określonego w art. 11 pkt 1 – 12
(oznaczenie „inny”).

9. Zmiana dostosowująca ustawę do zmiany ustawy o systemie oświaty – art. 1 pkt 11 lit. a
(w części dotyczącej uchylenia w art. 14 pkt 17) i lit. b projektu
Zmiana dostosowuje art. 14 pkt 25 ustawy do zmian wprowadzonych w art. 64 ustawy
z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty na podstawie ustawy z dnia 19 sierpnia 2011 r.
o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 205, poz. 1206).
W art. 64 ustawy o systemie oświaty w nowy sposób zdefiniowano podstawowe formy
działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły. Ustawa o systemie oświaty w nowym
brzmieniu nie posługuje się już pojęciem „dodatkowe zajęcia edukacyjne” oraz „zajęcia
pozalekcyjne”. Jednocześnie ujęte dotychczas w art. 14 pkt 17 ustawy zajęcia dla uczniów
szczególnie uzdolnionych uwzględnia się obecnie w art. 14 pkt 25 obejmującym zajęcia
rozwijające zainteresowania i uzdolnienia, o których mowa w art. 64 ust. 1 pkt 2 ustawy
o systemie oświaty. W przepisie art. 14 pkt 25 uwzględnia się również inne niż wymienione
w art. 64 ust. 1 ustawy o systemie oświaty formy działalności dydaktyczno-wychowawczej
szkoły, w których uczeń uczestniczy.

10. Gromadzenie danych o egzaminach eksternistycznych potwierdzających kwalifikacje
w zawodzie oraz danych o uzyskaniu przez ucznia dyplomu potwierdzającego kwalifikacje
zawodowe – art. 1 pkt 13 projektu
Ustawa z dnia 19 sierpnia 2011 r. o zmianie ustawy o systemie oświaty i niektórych
innych ustaw wprowadziła nowe regulacje w zakresie organizowania kształcenia
w zawodach. Punktem wyjścia dla tej zmiany jest wyodrębnienie w ramach zawodów
poszczególnych kwalifikacji, z których każda obejmuje określony zasób wiedzy, umiejętności
oraz kompetencji personalnych i społecznych, wskazanych w podstawie programowej
kształcenia w danym zawodzie. Każda z kwalifikacji będzie oddzielnie potwierdzana
w procesie kształcenia w systemie egzaminów zewnętrznych. Proponowane zmiany w art. 20
13


umożliwiają gromadzenie danych o wynikach egzaminów eksternistycznych
potwierdzających kwalifikacje w zawodzie oraz informacji o uzyskaniu przez ucznia dyplomu
potwierdzającego kwalifikacje zawodowe. Ponadto przewiduje się gromadzenie w SIO
danych o zdaniu egzaminu eksternistycznego z zakresu wymagań określonych w podstawie
programowej kształcenia ogólnego dla zasadniczej szkoły zawodowej.

11. Doprecyzowanie konstrukcji przedstawicielstwa administracyjnego organu w udzielaniu
upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO oraz cofaniu tego upoważnienia – art. 1 pkt 28
projektu
Projektowane przepisy doprecyzowują konstrukcję przedstawicielstwa
administracyjnego, która została zastosowana w art. 70 ust. 3 pkt 7 ustawy w celu
umożliwienia wydawania upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO (art. 68 ust. 1) – nie
osobiście przez organ administracji (piastuna organu), o którym mowa w art. 68 ust. 2 ustawy
– lecz przez osobę reprezentującą organ.
Ustawa w art. 70 ust. 3 pkt 7 wskazuje, że upoważnienie do dostępu do bazy danych
SIO jest opatrzone podpisem „osoby reprezentującej podmiot udzielający upoważnienia”.
Upoważnienie do dostępu do bazy danych SIO ma formę pisemną (art. 68 ust. 4 ustawy).
Analiza przepisów art. 68 ust. 2, art. 119 ust. 2 i art. 123 ust. 2 ustawy pozwala zauważyć, że
„podmiotem udzielającym upoważnienia” każdorazowo jest oznaczony przez ustawodawcę
organ administracji publicznej: rządowej – minister, wojewoda, oraz samorządowej – wójt
gminy (burmistrz, prezydent miasta), starosta, marszałek województwa. Są to organy
monokratyczne, których funkcję „piastuna” każdorazowo pełni określona osoba fizyczna,
tj. osoba powołana na stanowisko ministra, wojewody itd. Powyższe oznacza, że określony
w ustawie organ administracji jest dysponentem kompetencji do udzielania upoważnień do
dostępu do SIO. Należy zauważyć, że piastun organu (np. piastun funkcji ministra),
dokonując danej czynności prawnej, nie reprezentuje organu, lecz po prostu „jest” organem.
Tymczasem z art. 70 ust. 3 pkt 7 ustawy wynika, że upoważnienie podpisuje – zamiast
piastuna organu – inna osoba. Innymi słowy, ustawa przewiduje, że określony w ustawie
organ, udzielając upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO, działa przez przedstawiciela
(przedstawicielstwo administracyjne). Taka upoważniona osoba, zamiast piastuna organu,
może wykonywać określone kompetencje organu w prawnych formach, lecz należy
podkreślić – nie staje się przez to organem administracji – dysponentem kompetencji.
Reasumując, w art. 70 ust. 3 pkt 7 ustawy ustawodawca przewidział zmianę osoby
w wykonywaniu kompetencji organu do udzielania upoważnienia do dostępu do bazy danych
14


SIO. Projektowane przepisy art. 68a ust. 1 zawierają doprecyzowania wskazujące, że
przedstawicielem organu w udzielaniu upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO oraz
cofaniu upoważnień w przypadkach określonych w art. 74 ust. 1 ustawy może być pracownik
(pracownicy) urzędu obsługującego ten organ, kierownik jednostki organizacyjnej jemu
podległej lub przez niego nadzorowanej, kierownik jednostki obsługi ekonomiczno-
administracyjnej szkół i placówek oświatowych lub pracownik (pracownicy) tych jednostek
wyznaczeni przez ich kierowników. Nie przewiduje się możliwości scedowania dalej
upoważnienia przez upoważnionego pracownika. Krąg osób wymienionych w projektowanym
art. 68a ust. 1 jest taki sam na gruncie obowiązujących przepisów ustawy.
Ponadto w art. 68a ust. 1 pkt 2 ustawy rozszerza się możliwość upoważnienia przez
podmiot właściwy, o którym mowa w art. 68 ust. 2 ustawy, pracowników urzędu
obsługującego ten podmiot, kierowników jednostek organizacyjnych jemu podległych lub
przez niego nadzorowanych, kierowników jednostek obsługi ekonomiczno-administracyjnej
szkół i placówek oświatowych lub pracowników tych jednostek wyznaczonych przez ich
kierowników – do cofania upoważnień do dostępu do bazy danych w imieniu podmiotu
właściwego. W art. 74 ustawy nie przewidziano bowiem wyraźnie możliwości działania przez
podmiot, o którym mowa w art. 68 ust. 2 ustawy, przez przedstawiciela w ramach czynności
cofania upoważnienia.

12. Doprecyzowanie pojęcia „pracownik podmiotu” – art. 1 pkt 29 projektu
W myśl art. 72 ust. 1 ustawy kierownik podmiotu prowadzącego lokalną bazę danych
SIO (kierownik podmiotu, o którym mowa w art. 67 ustawy) może upoważnić do dostępu do
bazy danych SIO, w jego imieniu, pracownika lub pracowników tego podmiotu. Określone
ustawą czynności sprawozdawcze lub czynności pozyskiwania określonych danych w danym
podmiocie będą mogły zatem wykonywać – obok osobiście kierownika danego podmiotu –
również pracownicy, w jego imieniu.
Użyte w art. 72 ust. 1 ustawy wyrażenie „pracownik podmiotu” jest jednak pojęciem
szerokim i budzi wątpliwości interpretacyjne. Wątpliwości te dotyczą sytuacji, w których
upoważnienia do dostępu do bazy danych SIO mają być udzielone podmiotom prowadzącym
lokalne bazy danych SIO, jakimi są jednostki samorządu terytorialnego (art. 3 ust. 1 pkt 2
lit. a ustawy). W świetle art. 72 ust. 1 ustawy kierownik podmiotu, np. wójt, może upoważnić
pracowników jednostki samorządu terytorialnego do dostępu do bazy danych SIO. Zgodnie
z art. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz. U. Nr 223,
poz. 1458, z późn. zm.), pracownicy jednostek samorządu mają status pracowników
15