Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz ustawy o systemie oświaty

jednostkom samorządu terytorialnego posłużą do skutecznego planowania działań w zakresie
zarządzania kadrami oraz organizacji pracy i polityki zatrudnienia na poziomie lokalnym.

§ 27 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1
lit. h oraz ust. 3 pkt 1 lit. f ustawy – dane dotycz ce przyczyny nieprowadzenia zajęć
Dane dziedzinowe dotyczące przyczyny nieprowadzenia przez nauczycieli
zatrudnionych w szkołach lub placówkach oświatowych zajęć są gromadzone w zbiorach
danych nauczycieli w związku ze stosunkiem pracy.
Katalog przyczyn nieprowadzenia zajęć ustalony w § 27 projektu rozporządzenia
obejmuje wszystkie przyczyny, dla których nauczyciel pozostający w stosunku pracy może
być zwolniony z obowiązku prowadzenia zajęć, określone między innymi na podstawie
przepisów ustawy – Karta Nauczyciela oraz ustawy z dnia 23 maja 1991 r. o związkach
zawodowych (Dz. U. z 2001 r. Nr 79, poz. 8545).
Informacje o nieprowadzeniu zajęć przez nauczyciela pozostającego w stosunku pracy
posłużą do zgromadzenia rzetelnej i kompletnej wiedzy na temat stanu i struktury
zatrudnienia nauczycieli. Dane te będą wykorzystywane do skutecznego planowania działań
w zakresie zarządzania kadrami oraz w zakresie organizacji pracy i polityki zatrudnienia na
poziomie lokalnym, regionalnym i krajowym.
Raporty sporządzone na podstawie zgromadzonych w bazie danych SIO informacji na
temat liczby etatów nauczycieli według poszczególnych przyczyn nieprowadzenia zajęć
udostępnione jednostkom samorządu terytorialnego z bazy danych SIO posłużą do
planowania środków na wynagrodzenia nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach
oświatowych prowadzonych przez te jednostki, gdyż zgodnie z przepisami (por. np. art. 20
ust. 6, art. 68, art. 73 ust. 5 oraz art. 84 ustawy – Karta Nauczyciela) prawo do wynagrodzenia
oraz jego wysokość zależą od przyczyny zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy. Ponadto
dane o przyczynach nieprowadzenia zajęć są wykorzystywane przez ministra właściwego do
spraw oświaty i wychowania do podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek
samorządu terytorialnego. Zgodnie z obowiązującym rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu podziału części oświatowej
subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2012 (Dz. U. Nr 288,
poz. 1693) – §1 ust. 2 pkt 5 – liczba etatów nauczycieli przyjęta do podziału części
oświatowej subwencji ogólnej nie obejmuje nauczycieli na urlopach wychowawczych
i urlopach bezpłatnych.
Ponadto dane dotyczące przyczyn nieprowadzenia zajęć są niezbędne do ustalenia
średniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli, o której mowa w art. 30a ust. 1 ustawy
54
– Karta Nauczyciela, na potrzeby opracowania sprawozdania z wysokości średnich
wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, o którym mowa
w art. 30a ust. 4 wymienionej ustawy. Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu
zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U.
Nr 6, poz. 35) przy ustalaniu średniorocznej struktury zatrudnienia nauczycieli uwzględnia się
liczbę etatów nauczycieli w okresach, w których wypłacono im wynagrodzenie ze środków
ujętych w planie finansowym szkoły, zgodnie z wymiarem zatrudnienia określonym
w umowie o pracę lub w akcie mianowania. Przy ustalaniu średniorocznej struktury
zatrudnienia nauczycieli nie uwzględnia się natomiast liczby etatów nauczycieli,
proporcjonalnie do okresów, w których pobierali zasiłek chorobowy, świadczenia
rehabilitacyjne lub zasiłek opiekuńczy oraz okresów nieobecności w pracy, za czas których
nie przysługuje wynagrodzenie (§ 3 ust. 6 – 8 wyżej wymienionego rozporządzenia). Należy
podkreślić, że zgodnie z art. 61 ust. 1 ustawy o systemie informacji oświatowej dane objęte
sprawozdaniami, o których mowa w art. 30a ust. 4 ustawy – Karta Nauczyciela, mogą być za
pośrednictwem bazy danych SIO pozyskane przez regionalne izby obrachunkowe. Uzyskane
w ten sposób dane są niezbędne do zwiększenia efektywności realizacji obowiązków
nałożonych na regionalne izby obrachunkowe w art. 30b ustawy – Karta Nauczyciela,
poprzez zapewnienie racjonalnych przesłanek do inicjowania kontroli gospodarki finansowej
jednostek samorządu terytorialnego. Przewiduje się również, w trybie art. 66 ust. 1 ustawy
o systemie informacji oświatowej, comiesięczne udostępnianie poszczególnym jednostkom
samorządu terytorialnego danych objętych sprawozdaniem z wysokości średnich
wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego, w układzie
zgodnym ze wzorem określonym w załączniku do rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu
zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego (Dz. U.
Nr 6, poz. 35). Na podstawie uzyskanych zestawień jednostki samorządu terytorialnego
uzyskają możliwość bieżącego analizowania wydatków na wynagrodzenia nauczycieli
poniesionych w kolejnych okresach roku, w odniesieniu do średnich wynagrodzeń, o których
mowa w art. 30 ust. 3 ustawy – Karta Nauczyciela, oraz struktury zatrudnienia nauczycieli na
poszczególnych stopniach awansu zawodowego w okresach poddanych analizie.

55
§ 28 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1
lit. i oraz pkt 2 lit. g ustawy – dane dotycz ce stopnia awansu zawodowego oraz dane
dotycz ce uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego
Dane dziedzinowe dotyczące stopnia awansu zawodowego oraz dane dotyczące
uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego przez nauczycieli zatrudnionych
w szkołach lub placówkach oświatowych oraz nauczycieli mianowanych lub
dyplomowanych, zatrudnionych w urzędach obsługujących ministrów, kuratoriach oświaty,
specjalistycznej jednostce nadzoru, organach sprawujących nadzór pedagogiczny, o których
mowa w art. 1 ust. 2 pkt 1 lit. e ustawy – Karta Nauczyciela, Centralnej Komisji
Egzaminacyjnej i okręgowych komisjach egzaminacyjnych, na stanowiskach, na których
wymagane są kwalifikacje pedagogiczne - są gromadzone w zbiorach danych nauczycieli.
W SIO przewiduje się gromadzenie danych o stopniach awansu zawodowego
nauczycieli, o których mowa w art. 9a ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela, a także danych
dotyczących uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego, tj. danych, o których mowa
w art. 9d ust. 1 ustawy – Karta Nauczyciela oraz informacji o planowanym przystąpieniu
nauczyciela do postępowania kwalifikacyjnego lub egzaminacyjnego na wyższy stopień
awansu zawodowego oraz terminie złożenia przez nauczyciela wniosku o podjęcie tych
postępowań, o której mowa w art. 9d ust. 8 ustawy – Karta Nauczyciela.
Informacje o stopniach awansu zawodowego nauczycieli posłużą do zgromadzenia
rzetelnej i kompletnej wiedzy na temat stanu i struktury zatrudnienia nauczycieli. Dane te
będą wykorzystywane do skutecznego planowania działań w zakresie zarządzania kadrami
oraz organizacji pracy i polityki zatrudnienia nauczycieli na poziomie lokalnym, regionalnym
i krajowym. Ponadto dane w tym zakresie będą wykorzystywane przez ministra właściwego
do spraw oświaty i wychowania do podejmowania decyzji regulacyjnych w zakresie
kształtowania statusu zawodowego nauczycieli oraz kształtowania polityki wynagrodzeń.
Ponadto należy zaznaczyć, że zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej i Sportu z dnia 31 stycznia 2005 r. w sprawie wysokości minimalnych stawek
wynagrodzenia zasadniczego nauczycieli, ogólnych warunków przyznawania dodatków do
wynagrodzenia zasadniczego oraz wynagradzania za pracę w dniu wolnym od pracy
(Dz. U. Nr 22, poz. 181, z późn. zm.), wysokość minimalnych stawek wynagrodzenia
zasadniczego uzależniona jest między innymi od stopnia awansu zawodowego nauczyciela.
Zgromadzone w bazie danych SIO informacje na temat stopnia awansu zawodowego
nauczycieli oraz dane dotyczące uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego
(informacje o przewidywanych zmianach w tym zakresie) posłużą także do planowania
środków niezbędnych na średnie wynagrodzenia nauczycieli, które są zagwarantowane przez
56
państwo w dochodach jednostek samorządu terytorialnego zgodnie z art. 30 ust. 8 ustawy
– Karta Nauczyciela. Ponadto algorytm podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla
jednostek samorządu terytorialnego na rok 2011, stanowiący załącznik do rozporządzenia
Ministra Edukacji Narodowej z dnia 20 grudnia 2011 r. w sprawie sposobu podziału części
oświatowej subwencji ogólnej dla jednostek samorządu terytorialnego w roku 2012
(Dz. U. Nr 288, poz. 1693), przy podziale części oświatowej subwencji ogólnej uwzględnia
wskaźnik liczby etatów nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu zawodowego do
ogólnej liczby etatów nauczycieli w danej jednostce samorządu terytorialnego.
W przypadku szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez organy
administracji rządowej informacje na temat stopnia awansu zawodowego nauczycieli oraz
dane dotyczące uzyskania kolejnego stopnia awansu zawodowego (informacje
o przewidywanych zmianach w tym zakresie) posłużą do planowania jak i podziału środków
niezbędnych na średnie wynagrodzenia nauczycieli, które są gwarantowane w budżetach
poszczególnych ministrów – zgodnie z art. 30 ust. 8a ustawy – Karta Nauczyciela. Raporty
sporządzone na podstawie zgromadzonych w bazie danych SIO informacji na temat liczby
nauczycieli według poszczególnych stopni awansu zawodowego, udostępnione jednostkom
samorządu terytorialnego z bazy danych SIO, posłużą do planowania środków na
wynagrodzenia nauczycieli zatrudnionych w szkołach i placówkach oświatowych
prowadzonych przez te jednostki.
Dane zbierane w podziale na stopnie awansu zawodowego nauczycieli posłużą
również do przygotowania informacji na potrzeby statystyki międzynarodowej, np. do badań
prowadzonych przez OECD, Eurydice.

§ 29 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 29 ust. 1 pkt 1
lit. j oraz ust. 3 pkt 1 lit. g i pkt 2 lit. f ustawy – dane dotycz ce wysokości
wynagrodzenia, z wyszczególnieniem jego składników i ich wysokości, w tym składników
nieperiodycznych, oraz dodatków i ich wysokości
Dane dziedzinowe dotyczące wysokości wynagrodzenia, z wyszczególnieniem jego
składników i ich wysokości, w tym składników nieperiodycznych, oraz dodatków i ich
wysokości w odniesieniu do nauczycieli zatrudnionych w szkołach lub placówkach
oświatowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego oraz ministrów,
gromadzone są w zbiorach danych nauczycieli w związku ze stosunkiem pracy.
Jednym z zadań jednostek samorządu terytorialnego jako organu prowadzącego szkołę
i placówkę oświatową jest obowiązek corocznego przeprowadzenia, na podstawie art. 30a
ust.
1 i 4 ustawy – Karta Nauczyciela, analizy poniesionych w poprzednim roku
kalendarzowym wydatków na wynagrodzenia nauczycieli oraz sporządzenia sprawozdania
57
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu
zawodowego w szkołach i placówkach prowadzonych przez tę jednostkę samorządu
terytorialnego. Jednocześnie na podstawie art. 30a ust. 5 ustawy – Karta Nauczyciela, organ
prowadzący szkołę przedkłada powyższe sprawozdanie regionalnej izbie obrachunkowej,
a także organowi stanowiącemu tej jednostki samorządu terytorialnego, dyrektorom szkół
prowadzonych przez tę jednostkę oraz związkom zawodowym zrzeszającym nauczycieli.
Regionalna izba obrachunkowa, na podstawie tego sprawozdania, kontroluje osiągnięcie
w poszczególnych jednostkach samorządu terytorialnego wysokości średnich wynagrodzeń
nauczycieli (art. 30b ustawy – Karta Nauczyciela).
Rozwiązania zmodernizowanego SIO będą umożliwiały udostępnienie regionalnym
izbom obrachunkowym danych objętych sprawozdaniami, o których mowa w art. 30a ust. 4
ustawy – Karta Nauczyciela, opracowanych zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 13 stycznia 2010 r. w sprawie sposobu opracowywania sprawozdania
z wysokości średnich wynagrodzeń nauczycieli na poszczególnych stopniach awansu
zawodowego w szkołach prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego
(Dz. U. Nr 6, poz. 35). Dane, które będą gromadzone w bazie danych SIO, pozwolą również
na generowanie na potrzeby jednostek samorządu terytorialnego okresowych, cząstkowych
sprawozdań, opracowanych na podstawie danych o wysokości wynagrodzenia i zmianach
wynikających z awansu zawodowego nauczycieli, przekazanych za kolejne miesiące,
obrazujących okresowo poziom realizacji wysokości średnich wynagrodzeń. Cząstkowe
sprawozdania stworzą samorządom możliwość bieżącego monitorowania stopnia realizacji
obowiązków wynikających z art. 30a ustawy – Karta Nauczyciela.
Gromadzenie w bazie danych SIO danych o wynagrodzeniach nauczycieli szkół
i placówek oświatowych prowadzonych przez jednostki samorządu terytorialnego i ministrów
w powiązaniu z danymi gromadzonymi w zbiorach danych szkół i placówek oświatowych
dotyczącymi wynagrodzeń nauczycieli szkół prowadzonych przez osoby prawne i fizyczne
inne niż jednostki samorządu terytorialnego oraz danymi o wysokości wynagrodzenia osób
wykonujących zadania nauczyciela na podstawie umowy cywilnoprawnej, pozwoli także na
dokonywanie rzetelnych analiz w obszarze oceny finansowania prowadzenia działalności
dydaktyczno-wychowawczej przez funkcjonujące w sektorze publicznym i prywatnym szkoły
i placówki oświatowe.
Na poziomie lokalnym natomiast, szeroki dostęp jednostek samorządu terytorialnego
do raportów sporządzanych na podstawie danych dotyczących wynagrodzenia nauczycieli,
przyczyni się do skuteczniejszego sprawowania nadzoru nad działalnością administracyjną
58