Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie informacji oświatowej oraz ustawy o systemie oświaty

Należy zwrócić uwagę, że działalność poradni psychologiczno-pedagogicznej kształtują
również przepisy rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 18 września 2008 r.
w sprawie orzeczeń i opinii wydawanych przez zespoły orzekające działające w publicznych
poradniach psychologiczno-pedagogicznych (Dz. U. Nr 173, poz. 1072). Rozporządzenie
określa między innymi szczegółowe zasady kierowania dzieci i młodzieży do kształcenia
specjalnego, indywidualnego obowiązkowego rocznego przygotowania przedszkolnego lub
indywidualnego nauczania. Z kolei z przepisów rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej
z dnia 17 listopada 2010 r. w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania
i
opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie
w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych (Dz. U. Nr 228,
poz. 1490) oraz rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r.
w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży
niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach
i oddziałach oraz w ośrodkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1489) wynikają kategorie dzieci
i młodzieży niepełnosprawnych, dla których organizuje się kształcenie specjalne. Zgodnie
z powyższymi aktami prawnymi kształceniem specjalnym obejmuje się dzieci i młodzież
niesłyszące, słabosłyszące, niewidome, słabowidzące, z niepełnosprawnością ruchową, w tym
z afazją, z upośledzeniem umysłowym w stopniu lekkim, z upośledzeniem umysłowym
w stopniu umiarkowanym lub znacznym, z autyzmem, w tym z zespołem Aspergera,
z niepełnosprawnościami sprzężonymi oraz niedostosowane społecznie lub zagrożone
niedostosowaniem społecznym. System oświaty jest obowiązany zapewniać uczniom
wymagającym kształcenia specjalnego realizację zaleceń zawartych w orzeczeniu o potrzebie
kształcenia specjalnego, odpowiednie, ze względu na indywidualne potrzeby rozwojowe
i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, warunki do nauki, sprzęt
specjalistyczny i środki dydaktyczne, zajęcia specjalistyczne, o których mowa w przepisach
w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych
przedszkolach, szkołach i placówkach, inne zajęcia odpowiednie ze względu na indywidualne
potrzeby rozwojowe i edukacyjne oraz możliwości psychofizyczne uczniów, w szczególności
zajęcia rewalidacyjne i resocjalizacyjne, jak również integrację uczniów ze środowiskiem
rówieśniczym oraz przygotowanie uczniów do samodzielności w życiu dorosłym.
W celu zapewnienia środków niezbędnych do organizowania kształcenia specjalnego
przez jednostki samorządu terytorialnego wydawane corocznie rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej w sprawie sposobu podziału części oświatowej subwencji ogólnej dla
jednostek samorządu terytorialnego uwzględnia dane dotyczące rodzaju niepełnosprawności
ucznia, niedostosowania społecznego lub zagrożenia niedostosowaniem społecznym przy
34
podziale części oświatowej subwencji ogólnej (wysokość środków określają tzw. wagi
subwencyjne, których wielkość jest uzależniona od rodzaju niepełnosprawności). Ponadto
przekazane przez poradnie psychologiczno-pedagogiczne do bazy danych SIO dane dotyczące
opinii o potrzebie wczesnego wspomagania rozwoju, orzeczeń o potrzebie kształcenia
specjalnego oraz orzeczeń o potrzebie zajęć rewalidacyjno-wychowawczych uwzględnia się
w przewidzianym w projekcie ustawy mechanizmie weryfikacji danych przekazywanych przez
szkoły i placówki oświatowe w związku z organizacją wczesnego wspomagania rozwoju
dziecka i kształcenia specjalnego (art. 44a w związku z art. 12 projektu nowelizacji ustawy).
Gromadzenie w bazie danych SIO danych w zakresie określonym w § 4 – 8 projektu
przyczyni się do poprawę efektywności nadzorowania i koordynowania przez ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania wykonywania nadzoru pedagogicznego
w zakresie możliwości korzystania z pomocy psychologiczno-pedagogicznej (art. 1 pkt. 4
ustawy o systemie oświaty) oraz umożliwi uzyskanie informacji służących ocenie stanu
warunków zaspokajania potrzeb rozwojowych i edukacyjnych uczniów.

§ 9 i § 20 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 8 pkt 2a
i 2b ustawy – dane dotycz ce formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej
przez przedszkola i szkoły
Dane dziedzinowe dotyczące formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej, którą
uczeń został objęty w przedszkolu, oddziale przedszkolnym zorganizowanym przy szkole
podstawowej, innej formie wychowania przedszkolnego oraz szkole są gromadzone
w zbiorach danych uczniów w lokalnej bazie danych SIO, natomiast do bazy danych SIO
dane te są przekazywane jako dane o liczbie uczniów, którym udzielono poszczególnych form
pomocy. Rozwiązanie to regulują art. 26a i 40 ust. 3 projektu nowelizacji ustawy.
Przepisy § 6 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 17 listopada 2010 r.
w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej
w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz. U. Nr 228, poz. 1487) określają
formy pomocy psychologiczno-pedagogicznej udzielanej w przedszkolu oddziale
przedszkolnym zorganizowanym przy szkole podstawowej, innej formie wychowania
przedszkolnego oraz szkole. Określone w powyższym rozporządzeniu formy pomocy
psychologiczno-pedagogicznej będą uwzględnione w § 9 i 20 projektu (inaczej uregulowane
jest tylko gromadzenie danych o klasach terapeutycznych – por. art. 14 pkt 3 ustawy).
Ponadto należy zaznaczyć, że nie przewiduje się gromadzenia w formie indywidualnej
informacji o korzystaniu z porad i konsultacji udzielanych w placówce wychowania
przedszkolnego lub szkole.
35
Zgromadzone w bazie danych SIO dane dotyczące liczby uczniów, którzy skorzystali
z poszczególnych form pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolu, oddziale
przedszkolnym zorganizowanym w szkole podstawowej, innej formie wychowania
przedszkolnego lub szkole posłużą do wykonywania analiz niezbędnych do wykonywania
kompetencji regulacyjnych ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania (art. 22
ust. 2 pkt 11 ustawy o systemie oświaty). Ponadto rzetelne dane zgromadzone w SIO
przyczynią się do usprawnienia sprawowania nadzoru i koordynowania przez ministra
właściwego do spraw oświaty i wychowania wykonywania nadzoru pedagogicznego nad
realizacją pomocy psychologiczno-pedagogicznej w przedszkolach, szkołach i placówkach.
Dane dotyczące liczby uczniów, którzy skorzystali w szkole z poszczególnych form pomocy
psychologiczno-pedagogicznej w powiązaniu z danymi dotyczącymi wyników kształcenia
(dane dotyczące liczby uczniów promowanych i niepromowanych w danej szkole, wyników
sprawdzianu i egzaminów, o których mowa w art. 9 ust. 1 ustawy o systemie oświaty) posłużą
do oceny jakości kształcenia, w tym szczególnie jakości i skuteczności pomocy
psychologiczno-pedagogicznej realizowanej przez przedszkola i szkoły.

§ 10 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 8 pkt 2c lit. a
ustawy – dane dotycz ce organizacji i działalności placówek zapewniaj cych opiekę
i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania
(burs)
Dane dotyczące organizacji i działalności placówek zapewniających opiekę
i wychowanie uczniom w okresie pobierania nauki poza miejscem stałego zamieszkania
(burs) są danymi gromadzonymi w zbiorach danych tych placówek oświatowych. Projekt
rozporządzenia wymienia kategorie osób niebędących uczniami, korzystających z burs,
o liczbie których dane będą gromadzone w SIO.
Gromadzenie w SIO powyższych danych zostanie wykorzystane do sprawowania
nadzoru i koordynowania przez ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania
wykonywania nadzoru pedagogicznego w zakresie działalności placówek, których głównym
zadaniem jest zapewnienie opieki i wychowania uczniom w okresie pobierania nauki poza
miejscem stałego zamieszkania.

§ 11 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 8 pkt 2c lit. b
ustawy – dane dotycz ce organizacji i działalności placówek oświatowo-wychowawczych
Dane dotyczące organizacji i działalności placówek oświatowo-wychowawczych są
danymi jednostkowymi poszczególnych placówek oświatowo-wychowawczych. Są to
36
informacje o liczbie osób uczestniczących w poszczególnych rodzajach stałych, okresowych
i okazjonalnych zajęć organizowanych przez te jednostki (dane zbiorcze).
Zgodnie z § 3 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 12 maja 2011 r.
w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek publicznych, warunków
pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz wysokości i zasad odpłatności wnoszonej
przez rodziców za pobyt ich dzieci w tych placówkach (Dz. U. Nr 109, poz. 631) placówki
oświatowo-wychowawcze realizują zadania edukacyjne, wychowawcze, kulturalne,
profilaktyczne, opiekuńcze, prozdrowotne, sportowe i rekreacyjne przez prowadzenie zajęć
wspierających rozwój dzieci i młodzieży. Celem prowadzenia tych zajęć jest rozwijanie
zainteresowań, szczególnych uzdolnień, doskonalenie umiejętności oraz pogłębianie wiedzy,
kształtowanie umiejętności spędzania czasu wolnego, kształtowanie poszanowania
dziedzictwa kulturowego regionu, kraju i innych kultur oraz poczucia własnej tożsamości,
w szczególności narodowej, etnicznej i językowej oraz przygotowanie do aktywnego
uczestnictwa w życiu kulturalnym (§ 2 ust. 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 12 maja 2011 r. ).
Przepis § 11 projektu odzwierciedla powyższe zajęcia ze względu na rodzaje
aktywności realizowanej na tych zajęciach. Gromadzenie informacji o zajęciach
prowadzonych w placówkach oświatowo-wychowawczych w zaproponowanym układzie ma
wieloletnią tradycję statystyczną. Utrzymanie tego podziału również w nowym SIO pozwoli
na zachowanie ciągłości historycznej gromadzenia danych w tym zakresie i zapewni
porównywalność danych z różnych zbiorów.
Gromadzenie w bazie danych SIO powyższych danych usprawni prowadzenie polityki
oświatowej państwa, w tym zarządzanie oświatą. Dane te są niezbędne do wykonywania
kompetencji regulacyjnych ministra właściwego do spraw oświaty i wychowania
i koordynowania wykonywania nadzoru pedagogicznego w zakresie działalności placówek,
których głównym zadaniem jest rozwijanie zainteresowań, szczególnych uzdolnień,
doskonalenie umiejętności oraz pogłębianie wiedzy, kształtowanie umiejętności spędzania
czasu wolnego, kształtowanie poczucia własnej tożsamości i poszanowania dziedzictwa
kulturowego regionu, kraju i innych kultur oraz przygotowanie do aktywnego uczestnictwa
w życiu kulturalnym.




37
§ 12 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 8 pkt 2c lit. c
ustawy – dane dotycz ce organizacji i działalności placówek kształcenia ustawicznego,
placówek kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia
zawodowego
Dane dotyczące organizacji i działalności placówek kształcenia ustawicznego,
placówek kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego
są danymi jednostkowymi poszczególnych placówek. Dane dotyczące uczestników
poszczególnych form zajęć realizowanych w placówkach mają charakter danych zbiorczych,
ponieważ gromadzona jest informacja o liczbie uczestników poszczególnych form zajęć.
Sposób organizacji i działalności placówek umożliwiających uzyskiwanie
i uzupełnianie wiedzy ogólnej, umiejętności i kwalifikacji zawodowych w formach
pozaszkolnych regulują:
 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z dnia 13 czerwca 2003 r.
w
sprawie ramowych statutów: publicznego centrum kształcenia ustawicznego,
publicznego ośrodka dokształcania i doskonalenia zawodowego oraz publicznego
centrum kształcenia praktycznego (Dz. U. Nr 132, poz. 1226),
 rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 11 stycznia 2012 r. w sprawie
kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych.
Wyżej wymienione przepisy określają zadania placówek kształcenia ustawicznego, placówek
kształcenia praktycznego oraz ośrodków dokształcania i doskonalenia zawodowego, a także
formy, w jakich te zadania są realizowane. Przepisy wymienionych wyżej rozporządzeń
stanowiły podstawę do określenia zakresu danych w niniejszym projekcie.
Gromadzenie w bazie danych SIO powyższych danych jest niezbędne do
wykonywania kompetencji regulacyjnych ministra właściwego do spraw oświaty
i wychowania. Ponadto rzetelne dane zgromadzone w SIO przyczynią się do usprawnienia
sprawowania nadzoru i koordynowania przez ministra właściwego do spraw oświaty
i wychowania wykonywania nadzoru pedagogicznego w zakresie działalności placówek
prowadzących kształcenia ustawicznego w formach pozaszkolnych.

§ 13 – szczegółowy zakres danych dziedzinowych, o których mowa w art. 8 pkt 2c lit. d
ustawy – dane dotycz ce organizacji i działalności placówek doskonalenia nauczycieli
Dane dotyczące organizacji i działalności placówek doskonalenia nauczycieli są
danymi jednostkowymi poszczególnych placówek. Dane dotyczące uczestników
poszczególnych rodzajów form doskonalenia mają charakter danych zbiorczych. Sposób
organizacji i działalności placówek doskonalenia nauczycieli określa rozporządzenie Ministra
Edukacji Narodowej z dnia 19 listopada 2009 r. w sprawie placówek doskonalenia
38