Rządowy projekt ustawy o odpadach

7. Regeneracji olejów odpadowych zarówno w zakresie zwiększenia zgodno ci
z przepisami dyrektywy 2008/98/WE, jak również w zakresie zagospodarowania olejów
odpadowych na terenie kraju przez profesjonalnie przygotowane podmioty. Zgłoszone zostały
zarówno uwagi dotyczące definicji regeneracji olejów odpadowych, jak i dotyczące
niewystarczającego, zdaniem podmiotów zgłaszających uwagi, uregulowania kwestii
zagospodarowania olejów odpadowych. Rozpatrując uwagi uznano, że priorytet regeneracji
zostanie pozostawiony w przepisach nowej ustawy o odpadach. Nie przyjęto natomiast uwag,
mających na celu wprowadzenie obowiązku nieodpłatnego przekazywania olejów
odpadowych podmiotom prowadzącym profesjonalną działalno ć w zakresie gospodarowania
tego rodzaju odpadami. Kwestie te powinny być bowiem regulowane przez rynek i powinny
stanowić zawsze wynik ustaleń pomiędzy wytwórcą i odbiorcą olejów odpadowych.
Regulowanie prawne ceny (lub jej braku) należy w tym przypadku uznać za nieuzasadnione.
Uwzględniono liczne uwagi o charakterze redakcyjnym i stylistycznym.
Liczne uwagi, dotyczące gospodarowania odpadami komunalnymi, nie mogły zostać
uwzględnione ze względu na fakt, że problematyki tej dotyczyły, jak już wcze niej
wspomniano, oddzielne założenia, tzn. założenia ustawy o zmianie ustawy o utrzymaniu
czysto ci i porządku w gminach oraz o zmianie niektórych innych ustaw. Przyjęto, że oba
dokumenty powinny w sposób samoistny i wyczerpujący regulować poruszane w nich
zagadnienia, a także powinny być ze sobą zgodne.
3. Wpływ aktu normatywnego na sektor finansów publicznych, w tym budżet
państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego
Nowym rozstrzygnięciem zawartym w projekcie ustawy, które wpłynie na sektor
finansów publicznych jest utworzenie rejestru. Rejestr ten stanowił będzie integralną czę ć
bazy danych o produktach, opakowaniach i gospodarce odpadami (BDO). W związku
z utworzeniem rejestru, wprowadzający sprzęt elektryczny i elektroniczny, wprowadzający
baterie lub akumulatory, wprowadzający pojazdy, producenci, importerzy
i wewnątrzwspólnotowi nabywcy opakowań, wprowadzający na terytorium kraju produkty
w opakowaniach, wprowadzający na terytorium kraju opony oraz wprowadzający
na terytorium kraju oleje smarowe zobowiązani będą do ponoszenia opłaty rejestrowej
z tytułu uzyskania wpisu do ww. rejestru oraz opłaty rocznej. Wysoko ć opłat wynosić będzie
od 50 do 2 000 zł, zależnie od zakresu prowadzonej działalno ci przez podmiot obowiązany
do uiszczenia tych opłat. Opłaty rejestrowe i roczne trafiać będą na konta wła ciwych
urzędów marszałkowskich, dokonujących wpisu do rejestru. Wpływy z opłat zostaną
89 
 
przeznaczone na sfinansowanie wydatków bieżących i
inwestycyjnych związanych
z prowadzeniem rejestru przez marszałka województwa (50%), a pozostała czę ć stanowić
będzie dochód budżetu państwa (50%). Brak przekazywania wpływów z opłat Narodowemu
Funduszowi Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej nie stanowi wyłomu w istniejących
zasadach finansowania ochrony rodowiska. Docelowo planuje się, aby wysoko ć opłat
rejestrowych i rocznych była tak ustalona, aby pokrywała koszty związane
z funkcjonowaniem bazy danych, w ramach której będzie funkcjonował rejestr. Ze względu
na fakt, iż prowadzenie BDO i rejestru będzie stanowiło zadanie własne samorządu
województwa, zaproponowany powyżej podział rodków jest adekwatny i konieczny do
prawidłowej realizacji tych zadań. Zawarte w poprzednich wersjach projektu w ocenie
skutków regulacji wyliczenia dotyczące wpływów do budżetu państwa i budżetów
samorządów z tytułu opłaty rejestrowej i rocznej były obliczane w oparciu o jednostkową
kwotę w wysoko ci 1 250 zł, stanowiącą rednią arytmetyczną z najniższej i najwyższej
dopuszczonej projektem ustawy opłaty. Jednak dla lepszego zobrazowania skali
potencjalnych wpływów przyjęto kwotę opłaty rejestrowej i rocznej równą 70 zł. Podmiotów,
zobowiązanych do uiszczania opłaty rocznej, których dane znajdą się w rejestrze będzie
ok. 89 tys. Większo ć z nich będą stanowili przedsiębiorcy wprowadzający opakowania na
rynek, wprowadzający produkty w opakowaniach, organizacje odzysku oraz wywożący
odpady opakowaniowe do odzysku i recyklingu za granicę. Przyjmując kwotę opłaty rocznej
w wysoko ci 70 zł, przewiduje się wpływ z tytułu opłaty rocznej w wysoko ci 6,23 mln zł. Ze
wspomnianych 89 tys. ok. 82 tys. podmiotów będzie zobowiązanych również ui cić
jednorazową opłatę rejestrową, która (przyjmując tę samą kwotę opłaty 70 zł) spowoduje
wpływ do sektora finansów publicznych ok. 5,74 mln zł. W przypadku budżetów
województw w skali kraju wpływy z opłaty rocznej wyniosą 3,115 mln zł rocznie, co zostało
odzwierciedlone i wykazane w regule wydatkowej jako koszty związane z obsługą bazy
danych, w tym rejestru. Pozostali przedsiębiorcy, którzy już obecnie są wpisani do
odpowiednich rejestrów (prowadzonych na podstawie przepisów o bateriach i akumulatorach
oraz o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym) będą zwolnieni z opłaty rejestrowej.
Należy jednak zwrócić uwagę, że wpływy z tytułu opłaty rejestrowej mogą się
w rzeczywisto ci różnić od ww. obliczeń. Wysoko ć ww. opłat zostanie okre lona przepisami
rozporządzenia Ministra rodowiska, które zgodnie z wytycznymi do wydania ww. aktu
wykonawczego „nie powinny stanowić przeszkody w uzyskaniu wpisu do rejestru albo
w wykonywaniu działalno ci, zwłaszcza dla mikroprzedsiębiorców oraz małych i rednich
90 
 
przedsiębiorców”. W związku z powyższym należy przewidywać, że ww. przedsiębiorcy,
których ilo ciowo jest najwięcej będą uiszczali najniższe opłaty.
Utworzenie BDO będzie wymagać nakładów finansowych. Szacunek kosztów
zbudowania i wdrożenia systemu BDO kształtuje się na poziomie ok. 12 mln złotych.
Ze względów technicznych (niezbędny czas do zaprojektowania i wdrożenia bazy danych)
wspomniane koszty mogą być rozłożone na okres ok. 3 lat. Zbudowanie i wdrożenie systemu
BDO zostanie zrealizowane ze rodków Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska
i
Gospodarki Wodnej. Natomiast zadania ministra wła ciwego do spraw rodowiska
w zakresie pełnienia funkcji administratora BDO będą realizowane w ramach zatrudnienia
i rodków na wynagrodzenia planowanych w ustawach budżetowych na dany rok w ich
budżetach. Dodatkowo w celu zabezpieczenia zawartych w BDO danych corocznie będą
ponoszone koszty związane z utworzeniem i utrzymaniem tzw. centrum zapasowego
– rocznie około 1 mln zł.
W związku z faktem, iż zadania związane z prowadzeniem w ramach BDO rejestru
stanowią rozszerzenie zadań realizowanych dotychczas w urzędach marszałkowskich
przewidywany jest wzrost zatrudnienia w tych urzędach. Zgodnie z informacjami
przekazanymi przez urzędy marszałkowskie obecnie marszałkowie województw ponoszą na
funkcjonowanie baz danych o odpadach łącznie ok. 5,35 mln zł rocznie. Przyjmując, że
w urzędach zostaną zatrudnione po 3 osoby obsługujące prowadzenie rejestru, dodatkowy
szacunkowy koszt zatrudnienia pracowników może wynie ć we wszystkich urzędach łącznie
około 3,115 mln zł rocznie. Należy jednak zwrócić uwagę, że koszty te zostaną
zrównoważone przez nowe wpływy do budżetu samorządu województwa – rodki
pochodzące z opłaty rejestrowej oraz opłaty rocznej, które w 50% będą stanowiły dochód
budżetu województwa, a w 50% dochód budżetu państwa (art. 58 projektu ustawy).
Analogicznie w przypadku nowego obowiązku nałożonego na marszałka województwa art. 9
projektu (przekazywanie Ministrowi rodowiska kopii zgłoszeń zmiany kwalifikacji odpadów
niebezpiecznych na odpady inne niż niebezpieczne oraz informację za dany rok o liczbie
zgłoszeń, decyzji zatwierdzających zmianę klasyfikacji odpadów niebezpiecznych na odpady
inne niż niebezpieczne oraz decyzji o wyrażeniu sprzeciwu), koszty te będą pokrywane ze
rodków pochodzących z wpływów (art. 58) z tytułu opłat rejestrowych i rocznych.
Ponadto kary grzywny za wykroczenia, o których mowa w propozycjach przepisów
karnych oraz administracyjne kary pieniężne, tak jak w obecnie obowiązującym stanie
prawnym, stanowić będą przychody Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska
91 
 
i Gospodarki Wodnej, po pomniejszeniu ich o koszty obsługi tych przychodów będą
przeznaczane na realizację zadań i przedsięwzięć związanych z gospodarką odpadami.
Wielko ć wpływów z tych kar będzie uzależniona od stopnia przestrzegania przepisów
ustawy przez przedsiębiorców. Należy jednak zwrócić uwagę, że kary te, jak i tytuły
z których będą wymierzane, funkcjonują już na mocy obowiązujących przepisów.
Zmniejszeniu powinna również ulec liczba wydawanych decyzji, ze względu na redukcję
rodzajów decyzji. Nie powinno to wpłynąć na zmniejszenie wpływów z tytułu opłaty
skarbowej dla budżetów gmin, ponieważ poprzez zmianę ustawy o opłacie skarbowej
proponuje się objęcie opłatą skarbową decyzji w zakresie gospodarki odpadami, które
dotychczas takimi opłatami nie były objęte. Dokładne oszacowanie bilansu wpływów z opłaty
skarbowej od decyzji w zakresie gospodarki odpadami nie jest możliwe. Natomiast
zaproponowane rozwiązania nie spowodują zwiększenia wydatków lub zmniejszenia
dochodów jednostek sektora finansów publicznych.
Zwiększeniu ulegną wpływy marszałków województw z tytułu opłat i kar, o których jest
mowa w art. 401 ust. 1 ustawy – Prawo ochrony rodowiska (opłaty i kary) za korzystanie ze
rodowiska. Przyjmując dane za 2011 r., należy przyjąć, że w wyniku zaproponowanego
podziału do realizacji zadań polegających na:
1) tworzeniu i modyfikacji baz danych zawierających informacje o podmiotach
korzystających ze rodowiska,
2) zatrudnianiu osób zajmujących się kontrolą oraz windykacją opłat za korzystanie ze
rodowiska
– marszałkowie województw przed przekazaniem omawianych wpływów na rachunek
Narodowego Funduszu Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkich
funduszy pomniejszyliby je o 34 mln zł (co stanowiłoby rednio ok 1,8% wpływów). Kwoty
wpływów redystrybuowanych przez marszałków województw ulegają ciągłym zmianom
i mogą wahać się w skali roku nawet o kilkadziesiąt milionów złotych (województwo
mazowieckie). Obecnie zgodnie z art. 402 do zarządu województwa trafia jedynie 10%
wpływów z opłat wymierzanych w drodze decyzji. Jednak uzyskane w ten sposób wpływy
w niektórych województwach nie wystarczają na pokrycie kosztów nawet 1 stanowiska pracy.
Obecnie obsługą systemu opłat za korzystanie ze rodowiska zajmuje się we wszystkich
województwach 367 osób (w zależno ci od województwa – ilo ci naliczanych opłat
obsługiwanych – od 9 do 52 osób). W związku z tym istnieje konieczno ć zmiany obecnego
brzmienia przepisów dotyczących redystrybucji rodków z opłat i kar.
92 
 
4. Wpływ aktu normatywnego na rynek pracy
Nie przewiduje się istotnego wpływu na rynek pracy w związku z projektowaną
regulacją. Rozstrzygnięcia zawarte w projekcie nie powinny wpłynąć na rynek pracy ze
względu na fakt, że bazują one na obecnie funkcjonującym systemie (analogicznie, tak jak
dyrektywa 2008/98/WE bazuje na rozwiązaniach zawartych w poprzedniej dyrektywie
dotyczącej odpadów – 2006/12/WE). Można zakładać wzrost zatrudnienia w urzędach
marszałkowskich (po 3 osoby na województwo) z tytułu prowadzenia rejestru.
5. Wpływ aktu normatywnego na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość,
w tym na funkcjonowanie przedsiębiorstw
Generalnie projektowana ustawa powinna mieć pozytywny wpływ na konkurencyjno ć
gospodarki i przedsiębiorczo ć. Wynika to z faktu, że w wielu przypadkach regulowanych
przepisami dotyczącymi gospodarki odpadami zostaną zmniejszone obciążenia
administracyjne.
W projekcie są okre lone dwa rodzaje sprawozdań:
1) o produktach, opakowaniach i gospodarowaniu odpadami z nich powstającymi,
2) o wytwarzanych odpadach i o gospodarowaniu odpadami.
Termin składania sprawozdań wyznaczono na dzień 15 marca roku następnego.
Podmiotami zobowiązanymi do składania sprawozdań, o których mowa w pkt 1, są:
1) wprowadzający:
a) opakowania,
b) produkty w opakowaniach,
c) sprzęt elektryczny i elektroniczny,
d) baterie i akumulatory,
e) pojazdy,
f) opony,
g) oleje smarowe;
2) wywożący opakowania za granicę.
Podmiotami zobowiązanymi do składania sprawozdań, o których mowa w pkt 2, są:
1) wytwórca odpadów posiadający pozwolenie zintegrowane lub pozwolenie na
wytwarzanie odpadów oraz wytwórcy komunalnych osadów ciekowych;
2) prowadzący działalno ć w zakresie gospodarowania odpadami, z wyłączeniem
prowadzącego odbieranie odpadów komunalnych:
a) prowadzący zbieranie,
93