Rządowy projekt ustawy o odpadach
projekt dotyczy określenia zasad postępowania z odpadami, które mają zapewnić ochronę życia i zdrowia ludzi oraz ochronę środowiska, zgodnie z zasadą zrównoważonego rozwoju. Chodzi zwłaszcza o zapobieganie powstawaniu odpadów, ograniczanie ilości wytwarzanych odpadów, zmniejszanie ich negatywnego oddziaływania na środowisko, a także przygotowanie do ponownego użycia i wykorzystania.
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 456
- Data wpłynięcia: 2012-05-29
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o odpadach
- data uchwalenia: 2012-12-14
- adres publikacyjny: Dz.U. 2013 r. poz. 21
456-c1
20) Polska Izba Gospodarki Odpadami;
21) Krajowa Izba Gospodarki Odpadami;
22) Polska Izba Informatyki i Telekomunikacji;
23) Polska Organizacja Przemysłu i Handlu Naftowego;
24) Instytut na Rzecz Ekorozwoju;
25) Instytut Metali Nieżelaznych w Gliwicach;
26) Instytut Ochrony rodowiska.
Ponadto projekt założeń został przesłany również do następujących organów i instytucji:
1) wojewodowie;
2) marszałkowie województw;
3) Prezes Głównego Urzędu Statystycznego;
4) Główny Inspektor Ochrony rodowiska;
5) Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej;
6) Generalny Inspektor Ochrony Danych Osobowych;
7) Dyrektorzy Regionalnych Zarządów Gospodarki Wodnej.
Uwagi do projektu założeń, w ramach konsultacji społecznych, zgłosiły następujące
podmioty:
1) GIO ;
2) RZGW w Krakowie;
3) Wojewoda Lubelski;
4) Wojewoda Dolno ląski;
5) Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego;
6) RZGW we Wrocławiu;
7) Prezes GUS;
8) RZGW w Gliwicach;
9) Marszałek Województwa Łódzkiego;
10) Agnieszka Lipniacka – osoba fizyczna;
11) Katowicki Holding Węglowy (za po rednictwem Polskiej Izby Ekologii);
12) REBA Organizacja Odzysku S.A.;
13) Dr Dominik Wojewódka (za po rednictwem Polskiej Izby Ekologii oraz Ecotech);
14) Zarząd Województwa Podlaskiego;
15) RZGW w Gdańsku;
16) Biuro Ochrony rodowiska m.st. Warszawy;
84
17) Urząd Marszałkowski Województwa Pomorskiego;
18) Marszałek Województwa Wielkopolskiego;
19) Urząd Marszałkowski Województwa Podkarpackiego;
20) Regionalne Centrum Gospodarki Wodno- ciekowej S.A. w Tychach
(za po rednictwem Polskiej Izby Ekologii);
21) KGHM Polska Miedź S.A. (za po rednictwem Polskiej Izby Ekologii; także
bezpo rednio);
22) Stowarzyszenie Papierników Polskich;
23) Towarzystwo Gospodarcze Polskie Elektrownie;
24) Zarząd Województwa Lubelskiego;
25) Marszałek Województwa ląskiego;
26) Marszałek Województwa Małopolskiego;
27) Ogólnopolska Izba Gospodarcza Recyklingu;
28) Wojewoda ląski;
29) Wojewoda Podkarpacki;
30) Dyrektor RZGW w Warszawie;
31) RZGW w Poznaniu;
32) Dyrektor RZGW w Szczecinie;
33) Wielkopolski Urząd Wojewódzki;
34) Wojewoda więtokrzyski;
35) WIO w Bydgoszczy;
36) Stowarzyszenie „Bez dioksyn”;
37) OPZZ;
38) ElektroEko Organizacja Odzysku SEE S.A.;
39) NFO iGW;
40) ZIPSEE – Związek Importerów i Producentów SEE;
41) CECED Polska;
42) SITA Polska;
43) Jastrzębska Spółka Węglowa S.A.;
44) STENA Sp. z o.o.;
45) Kompania Węglowa S.A.;
46) Prezydent Miasta Ruda ląska;
47) Urząd Marszałkowski Województwa Warmińsko-Mazurskiego;
48) Urząd Marszałkowski Województwa Zachodniopomorskiego;
85
49) Marszałek Województwa Mazowieckiego;
50) Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego;
51) Marszałek Województwa Dolno ląskiego;
52) PKPP LEWIATAN;
53) Zakład Gospodarki Odpadami Instytutu Ochrony rodowiska;
54) Grupa LOTOS S.A.;
55) Stowarzyszenie Technologii Ekologicznych SILESIA;
56) Izba Przemysłowo-Handlowa Gospodarki Złomem;
57) Starostwo Powiatowe w Pszczynie;
58) Starostwo Powiatowe w Szczecinku;
59) Polska Izba Gospodarki Odpadami;
60) Samorząd Mieszkańców osiedla nr 2 w Połańcu;
61) PKN ORLEN S.A.;
62) ATMOTERM S.A.
Pozostałe podmioty nie zgłosiły uwag. W szczególno ci podkre lenia wymaga, że uwag
do projektu założeń nie zgłosiła Komisja Wspólna Rządu i Samorządu Terytorialnego.
Zgłoszone uwagi dotyczyły głównie następujących zagadnień:
1. Zgodno ci proponowanych rozwiązań z transponowaną dyrektywą 2008/98/WE.
Podnoszono m.in., że założenia w niewystarczający sposób odzwierciedlają idee, jakie legły
o podstaw dyrektywy 2008/98/WE, jak również niewystarczająco, zdaniem podmiotów
zgłaszających uwagi, wdrażają poszczególne przepisy dyrektywy. Uwzględniono wszelkie
uwagi, które przyczyniają się do pełnej i precyzyjnej transpozycji dyrektywy.
Nie uwzględniono natomiast uwag nieprecyzyjnych lub zbyt ogólnych, które nie
przedstawiały konkretnych propozycji rozwiązań.
2. Różnic terminologicznych pomiędzy definicjami okre lonymi w dyrektywie
2008/98/WE a definicjami zawartymi w projekcie założeń. Wątpliwo ci w tym zakresie
wynikły z niewielkich różnic pomiędzy terminologią stosowaną w obowiązujących aktach
prawnych oraz w praktyce a tłumaczeniem dyrektywy 2008/98/WE. Uwagi o charakterze
merytorycznym dotyczyły z kolei zmiany niektórych dotychczasowych definicji lub
wprowadzenia nowych definicji. Przy analizie uwag dotyczących definicji, Ministerstwo
rodowiska kierowało się zarówno potrzebą jak najwierniejszej transpozycji przepisów
dyrektywy, jak i konieczno cią przestrzegania zasad techniki prawodawczej. W szczególno ci
pojęcia będące zapożyczeniami z języka angielskiego, a umieszczone w polskim tłumaczeniu
dyrektywy 2008/98/WE, zostały przetłumaczone w sposób możliwie najbardziej precyzyjny.
86
Problem dotyczył w szczególno ci okre leń „dealer” i „broker”. Umieszczenie tych pojęć w
ich dosłownym brzmieniu w ustawie byłoby sprzeczne z § 8 ust. 2 pkt 2 rozporządzenia
Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie zasad techniki prawodawczej
(Dz. U. Nr 100, poz. 908), zgodnie z którym „w ustawie należy unikać posługiwania się (...)
okre leniami lub zapożyczeniami obcojęzycznymi, chyba że nie mają dokładnego
odpowiednika w języku polskim”. Okre lenia „sprzedawca odpadów” i „po rednik w obrocie
odpadami” są dosłownym tłumaczeniem okre leń „dealer” i „broker”, a zatem są dokładnymi
odpowiednikami tych pojęć w języku polskim. Dodatkowo, wyja nienia do definicji tych
pojęć wyraźnie wskazują ich oryginalne brzmienie, pochodzące z dyrektywy.
3. Kar i opłat przewidzianych w założeniach. Kontrowersje w tym zakresie budziły
zarówno kwestie odpowiedzialno ci i
ponoszenia opłat sankcyjnych przez samorząd
terytorialny za brak terminowego uchwalenia wojewódzkiego planu gospodarki odpadami lub
niedotrzymanie terminu przekazania sprawozdania z realizacji wojewódzkiego planu
gospodarki odpadami oraz za brak realizacji celów ustawowych nałożonych na samorząd, jak
i zagadnienia związane z podziałem rodków pochodzących z kar i opłat. W stosunku do opłat
sankcyjnych, ponoszonych przez samorządy – w założeniach projektu ustawy o odpadach
zrezygnowano z zamieszczania tego instrumentu, wiąże się on bowiem z gospodarką
odpadami komunalnymi, uregulowaną w ustawie o
utrzymaniu czysto ci i porządku
w gminach. Zmiana tej ustawy była przedmiotem odrębnych założeń, a ustawa opracowana
na ich podstawie już obowiązuje. Zmieniono sposób egzekwowania terminowego
przygotowania projektów wojewódzkich planów gospodarki odpadami oraz sprawozdań z ich
realizacji. W zakresie podziału rodków, o których mowa powyżej, uwzględniono uwagi
zainteresowanych podmiotów.
4. Obowiązków organów samorządu terytorialnego po wej ciu w życie ustawy oraz
źródeł finansowania nowych zadań w zakresie prowadzenia rejestru, nałożonych na organy
samorządu terytorialnego. Wątpliwo ci podmiotów zgłaszających uwagi dotyczyły nowych
kompetencji poszczególnych organów samorządu terytorialnego, a w szczególno ci sytuacji,
w której organ obowiązany do wykonywania zadań związanych z prowadzeniem rejestru nie
posiadałby rodków finansowych i odpowiednio przeszkolonych kadr. Z wątpliwo ciami tego
rodzaju powiązany był z reguły postulat uwzględnienia tych zadań przy podziale rodków
finansowych. Wątpliwo ci budził także podział kompetencji w zakresie prowadzenia rejestru
pomiędzy marszałków województw, faktycznie odpowiedzialnych za bieżące prowadzenie
rejestru, a administratorem rejestru. Projekt założeń w czę ci dotyczącej rejestru, został
w związku z tym doprecyzowany poprzez szczegółowe okre lenie obowiązków
87
poszczególnych podmiotów. Wyraźnie rozgraniczono obowiązki spoczywające
na marszałkach województw od obowiązków spoczywających na administratorze rejestru.
Wskazano również podział wpływów z opłat rejestrowych i rocznych. Należy przy tym
zauważyć, że większo ć zadań nakładanych na samorządy nie stanowi nowych zadań. Są one
już zawarte w obowiązującej ustawie o odpadach. Ponadto w założeniach okre lono, które
z zadań, nakładanych na marszałka województwa, stanowią zadania rządowe.
5. Domniemanego zwiększenia obciążeń biurokratycznych po wej ciu w życie nowych
przepisów. W związku z uwagami ze strony podmiotów gospodarczych, dołożono wszelkich
starań, aby transponowane przepisy, nie naruszając obowiązków przewidzianych przez prawo
Unii Europejskiej, zachowały równowagę pomiędzy potrzebami wspólnego rynku a nowymi
unijnymi zasadami gospodarowania odpadami, których transpozycja do polskiego prawa jest
konieczna. Projektowane rozstrzygnięcia zmierzają do zmniejszenia obciążeń
biurokratycznych tam, gdzie jest to możliwe (rezygnacja z wymagań formalnoprawnych
w
zakresie wytwarzania odpadów, poza przypadkami okre lonymi w Prawie ochrony
rodowiska, połączenie sprawozdań i w rezultacie zmniejszenie ich liczby).
6. Relacji pomiędzy projektowanymi przepisami a przepisami Prawa ochrony rodowiska
oraz ustaw szczególnych i innych obowiązujących przepisów, w szczególno ci w zakresie
opłat za składowanie odpadów wydobywczych. Wątpliwo ci budziły projektowane
przesunięcia niektórych przepisów pomiędzy ustawami, mające na celu kompleksowe
uregulowanie opłat za składowanie odpadów w niniejszej ustawie, a także rozwiązania, które
zdaniem podmiotów zgłaszających uwagi, mogłyby sugerować, że niektóre grupy podmiotów
mogłyby zostać obciążone dodatkowymi obowiązkami i kosztami. Dotyczyło to
w szczególno ci przepisów o opłatach za składowanie odpadów wydobywczych, które
miałyby być stosowane odpowiednio do obiektów unieszkodliwiania odpadów
wydobywczych. Uwagi zainteresowanych podmiotów zostały odrzucone. Odpowiednie
stosowanie przepisów o opłatach za składowanie do obiektów unieszkodliwiania odpadów
wydobywczych jest bowiem kontynuacją rozwiązań dotychczasowych. Na etapie Komitetu
Rady Ministrów zrezygnowano z przesunięcia z Prawa ochrony rodowiska do projektu
ustawy przepisów dotyczących opłat za korzystanie ze rodowiska w zakresie składowania
odpadów i administracyjnych kar pieniężnych (które miały wraz z opłatami podwyższonymi
za składowanie odpadów stanowić opłaty karne), tzn. zrezygnowano z przepisów zawartych
w dotychczasowym Rozdziale IX, który dotyczył opłat za składowanie odpadów i opłat
karnych za składowanie odpadów. Na podmioty gospodarcze nie zostaną zatem nałożone
żadne dodatkowe obciążenia finansowe.
88