Rządowy projekt ustawy o odpadach

wysoko ci administracyjnych kar pieniężnych od stopnia oddziaływania na rodowisko, które
jest wprost proporcjonalne do skali prowadzonej działalno ci. Przykładowo: nielegalne
spalenie odpadów w piecu domowym lub instalacji grzewczej w małym zakładzie
i analogiczne naruszenia w przypadku spalarni odpadów przyjmującej tysiące ton odpadów.
Wprowadzenie elastyczno ci prawa w odniesieniu do wysoko ci kar zostało spowodowane
licznymi sygnałami zgłaszanymi zarówno przez podmioty gospodarcze, jak i organy
administracji.

W projekcie wskazano, że administracyjną karę pieniężną uiszcza się na odrębny
rachunek bankowy wła ciwego wojewódzkiego inspektora ochrony rodowiska w terminie
14 dni od dnia, w którym decyzja o wymierzeniu administracyjnej kary pieniężnej stała się
ostateczna. Wpływy z administracyjnych kar pieniężnych wojewódzki inspektor ochrony
rodowiska przekazywać będzie na rachunek bankowy Narodowego Funduszu Ochrony
rodowiska i Gospodarki Wodnej w terminie do końca następnego miesiąca po upływie
każdego kwartału. W sprawach dotyczących administracyjnych kar pieniężnych stosowane
będą przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa,
a uprawnienia organu podatkowego przysługiwać będą, tak jak obecnie, wojewódzkiemu
inspektorowi ochrony rodowiska.

Niniejszy projekt ustawy dokonuje zmiany w ustawach związanych w większym lub
mniejszym stopniu z zakresem dotyczącym gospodarki odpadami.
Zmiany wprowadzone w ustawie z dnia 9 czerwca 2011 r. – Prawo geologiczne
i górnicze (Dz. U. Nr 163, poz. 981) polegają na wprowadzeniu prawidłowych odwołań do
przepisów projektowanej ustawy.
Zmiany zawarte w projekcie dotyczące ustawy z dnia 13 wrze nia 1996 r. o utrzymaniu
czysto ci i porządku w gminach (Dz. U. z 2012 r., poz. 391), wynikają ze zmian, które zostały
wprowadzone ustawą z dnia 1 lipca 2011 r. o zmianie ustawy o utrzymaniu czysto ci
i porządku w gminach oraz niektórych innych ustaw (Dz. U. Nr 152, poz. 897) oraz
z potrzeby zintegrowania systemu przekazywania i gromadzenia danych dotyczących
odpadów komunalnych z bazą danych BDO. Zmiany w art. 9q – 9t tej ustawy mają na celu
umożliwienie sprawozdawania (gminom i związkom gmin do marszałków województw,
marszałkom województw – ministrowi wła ciwemu do spraw rodowiska) za po rednictwem
bazy danych BDO. Ze względu na fakt, że wspomniane sprawozdania dotyczyły również
nieczysto ci ciekłych, istniała konieczno ć wydzielenia sprawozdania dotyczącego
gospodarki odpadami komunalnymi. Takie rozwiązanie zapewni z jednej strony jednolite
69 
 
przekazywanie informacji dotyczących gospodarki odpadami komunalnymi przez gminy oraz
marszałków województw, z drugiej za ograniczy czas pracy, który byłby wymuszony
obsługą papierowych wersji sprawozdań. Przede wszystkim za zapewni zbieranie
i agregowanie nie tylko ogólnych danych z zakresu odpadów komunalnych, ale również
agregowania ich pod kątem zadań administracji wynikających z przepisów ustawy
o utrzymaniu czysto ci i porządku w gminach.
Kolejną zmienianą ustawą jest ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. – Prawo ochrony
rodowiska (Dz. U. z 2008 r. Nr 25, poz. 150, z późn. zm.). Zmiany w art. 3 ustawy
(definicje) wynikają z konieczno ci uporządkowania terminologii zawartej w przepisach
ochrony rodowiska, w tym prawidłowego odwołania do projektowanej ustawy o odpadach.
W przypadku definicji PCB zrezygnowano z pełnej definicji na rzecz odwołania do definicji
zawartej w ustawie o odpadach, która ma identyczne brzmienie. Obecnie identyczna definicja
znajduje się w dwóch ustawach, które transponują przepisy dyrektywy Rady 96/59/WE z dnia
16 wrze nia 1996 r. w sprawie unieszkodliwiania polichlorowanych bifenyli
i polichlorowanych trifenyli (PCB/PCT) – ustawie o odpadach i ustawie – Prawo ochrony
rodowiska. Wprowadzenie w art. 147 nowego ust. 3a ma cisły związek ze zgłoszonymi
przez Komisję Europejską wątpliwo ciami odnoszącymi się do prawidłowo ci
transponowania przez Polskę przepisów dyrektywy 2000/76/WE Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 4 grudnia 2000 r. w sprawie spalania odpadów. Przepis ten stanowi, że jeżeli
wykonane przez prowadzącego instalację do termicznego przekształcania odpadów pomiary
wykażą, że zostały przekroczone dopuszczalne wielko ci emisji do wód, prowadzący
instalację jest obowiązany w ciągu 24 godzin od momentu stwierdzenia przekroczenia tych
emisji powiadomić o tym organ ochrony rodowiska wła ciwy do wydania pozwolenia
wodnoprawnego albo pozwolenia zintegrowanego. Dodanie nowego art. 180a, a także zmiany
w art. 181, 184, 186 i 188 wynikają z rezygnacji z wymagań formalnoprawnych związanych
z wytwarzaniem odpadów. W konsekwencji kompleksowe regulacje dotyczące pozwolenia
na wytwarzanie odpadów znajdą się w ustawie – Prawo ochrony rodowiska.
Natomiast dodanie w art. 400a ust. 1 pkt 8a ma na celu umożliwienie finansowania
działań polegających na wykonywaniu badań i pomiarów związanych z gospodarką
odpadami, a także postępowań administracyjnych oraz uczestniczenie w postępowaniach
przed sądami. Szczególnie istotne znaczenie dla administracji, w tym organów kontrolnych
ma umożliwienie finansowania niektórych czynno ci administracyjnych w ramach
prowadzonych postępowań. Powinno to wpłynąć pozytywnie na jako ć prowadzonych
postępowań, w tym na jako ć decyzji. Dodatkowo wprowadzenie możliwo ci finansowania
70 
 
kwestii związanych z uczestniczeniem w postępowaniach przed sądami daje zabezpieczenie,
że będą one w stanie wła ciwie wykonywać swoje obowiązki w każdej instancji. Jest
to szczególnie istotne, w przypadku konieczno ci wnoszenia wadium, gdy przedmiotem sporu
są znaczne sumy pieniędzy. W takich przypadkach urzędy mają znaczące problemy
z wyasygnowaniem rodków na sfinansowanie uczestnictwa w postępowaniach, o których
mowa powyżej.
Zmiany zawarte w art. 400k ust. 2 pkt 4 są związane z usunięciem z rocznego
sprawozdania o pojazdach wycofanych z eksploatacji, które jest składane przez Narodowy
Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej do Ministra rodowiska, danych
o przyjmowanych do stacji demontażu pojazdów i ich przetwarzaniu. W sprawozdaniu
pozostaną jedynie dane o opłatach wpłacanych na podstawie ustawy o recyklingu pojazdów
wycofanych z eksploatacji oraz wydatkowaniu tych rodków. Natomiast w przypadku pkt 5
w art. 400k ust. 2 zmiana wynika z usunięcia z przepisów ustawy o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym regulacji dotyczących rejestru podmiotów, na które ustawa
ta nakłada obowiązki.
Zmiany w art. 401 polegają na wprowadzeniu wła ciwych odwołań do przepisów
o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz
o opłacie produktowej, ustawy o zużytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym, a także
do projektowanej ustawy (analogiczne uzasadnienie dotyczy art. 402). Natomiast propozycja
nowego brzmienia ust. 9 w art. 401c stanowi redakcyjne uproszczenie obecnego brzmienia
tego przepisu. Zmiany dokonane w art. 403 ust. 2 są wynikiem zmiany wprowadzonej
w art. 402.
Zaproponowana w art. 402 zmiana ma na celu zwiększenie wpływów marszałków
województw z tytułu opłat i kar o których jest mowa w art. 401 ust. 1 ustawy – Prawo
ochrony rodowiska (opłaty i kary) za korzystanie ze rodowiska. Wpływy te, tak jak ma to
miejsce obecnie będą przekazywane na:
1) tworzenie i modyfikację baz danych zawierających informacje o podmiotach
korzystających ze rodowiska;
2) zatrudnianie osób zajmujących się kontrolą oraz windykacją opłat za korzystanie ze
rodowiska. Obecnie zgodnie z art. 402 do zarządu województwa trafia jedynie 10%
wpływów z opłat wymierzanych w drodze decyzji. Jednak uzyskane w ten sposób wpływy
w

niektórych województwach nie wystarczają nawet na pokrycie kosztów jednego
stanowiska pracy. Obecnie obsługą systemu opłat za korzystanie ze rodowiska zajmuje się
we wszystkich województwach 367 osób (w zależno ci od województwa – ilo ci naliczanych
71 
 
opłat obsługiwanych – od 9 do 52 osób). W związku z tym istniała konieczno ć zmiany
obecnego brzmienia przepisów dotyczących sposobu redystrybucji rodków z opłat i kar,
który w proponowanym brzmieniu umożliwi osiągnięcie celu w jakim został utworzony,
tj. pokrycia kosztów prowadzenia systemu opłat za korzystanie ze rodowiska. Projektowane
zwiększenie wpływów zarządów województw będzie pochodziło jedynie z wpływów z opłat
za korzystanie ze rodowiska. Ze względu na fakt, iż planowanie priorytetów finansowania
w funduszach ochrony rodowiska następuje w stosunku rocznym wej cie w życie ww.
przepisu nastąpiłoby w dniu 1 stycznia 2014 r.
Zaproponowane zmiany przepisów w ustawie z dnia 11 maja 2001 r. o obowiązkach
przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie
produktowej (Dz. U. z 2007 r. Nr 90, poz. 607, z późn. zm.), mają przede wszystkim
charakter porządkujący, poprzez wprowadzenie nowych, prawidłowych odwołań do
projektowanej ustawy. Zmiana w art. 3 ustawy związana jest ze zmianą załączników do
ustawy o odpadach, które w proponowanej formie nie będą zawierały procesów odzysku R14
i R15. Natomiast uchylenie ust. 5 w art. 4 wynika z przeniesienia obowiązków
sprawozdawczych do projektowanej ustawy o odpadach (analogiczne uzasadnienie dotyczy
zmian w art. 3 ust. 11c, art. 10, art. 15 i art. 40). Zmiany w art. 9 projektu są skutkiem
przeniesienia rejestru przedsiębiorców podlegających ustawie do ustawy o odpadach, który
będzie stanowił element bazy danych. Ze względu na zmianę art. 10 zmieniony został również
art. 11, w tym uchylono ust. 2, przenosząc jego tre ć do ust. 1, i wskazując jakie informacje
powinny zawierać dokumenty potwierdzające odrębnie odzysk i odrębnie recykling.
Kolejną zmienianą ustawą jest ustawa z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach
opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.). Zmiana zawarta w art. 5a polega
wyłącznie na wprowadzeniu prawidłowego odwołania do ustawy o obowiązkach
przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie
produktowej (analogiczne uzasadnienie dotyczy art. 9 i 15). Dodanie nowego art. 6a wynika
z wprowadzenia w projektowanej ustawie rejestru obejmującego m.in. przedsiębiorców,
o których jest mowa w ustawie o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (producent,
importer, dokonujący wewnątrzwspólnotowego nabycia, eksporter i dokonujący
wewnątrzwspólnotowej dostawy opakowań, eksporter i dokonujący wewnątrzwspólnotowej
dostawy produktów w opakowaniach). Propozycja zmiany art. 7 wynika z przeniesienia
obowiązków sprawozdawczych do projektowanej ustawy o odpadach (analogiczne
uzasadnienie dotyczy propozycji uchylenia art. 19, 20 i 22 ustawy o opakowaniach i odpadach
opakowaniowych).
72 
 
Nowelizacja art. 92 ust. 3 w ustawie z dnia 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne (Dz. U.
z 2012 r. poz. 145), wynika z konieczno ci wprowadzenia wła ciwych odwołań do nowej
ustawy o odpadach.
Projektowane zmiany w art. 87 ust. 1 ustawy z dnia 6 wrze nia 2001 r. o transporcie
drogowym (Dz. U. z 2007 r. Nr 125, poz. 874, z późn. zm.), wynikają z rezygnacji
w projektowanej ustawie z zezwoleń na prowadzenie transportu odpadów na rzecz obowiązku
wpisu do rejestru. W związku z tym odwołanie do nowej ustawy o odpadach musiało
być odpowiednio dopasowane do nowych rozwiązań prawnych. Analogiczną przyczyną
są podyktowane propozycje zmian w załączniku do ustawy o transporcie drogowym.
Znaczna ilo ć zmian w ustawie z dnia 20 stycznia 2005 r. o recyklingu pojazdów
wycofanych z eksploatacji (Dz. U. Nr 25, poz. 202, z późn. zm.), związana jest
z przeniesieniem obowiązku zgłoszenia działalno ci polegającej na wprowadzaniu pojazdów,
które będzie, zgodnie z projektowaną ustawą, składane marszałkowi województwa (a nie
do Głównego Inspektora Ochrony rodowiska). Zmiany te zatem mają charakter
porządkujący. Taki charakter mają również zmiany dotyczące sprawozdań składanych przez
przedsiębiorców prowadzących stacje demontażu i przedsiębiorców prowadzących strzępiarki
(którzy będą składali sprawozdania ze swojej działalno ci do marszałka województwa).
Pozostałe zmiany w przepisach ustawy o recyklingu pojazdów wycofanych z eksploatacji
polegają na dostosowaniu zawartych w niej odwołań do przepisów projektowanej ustawy.
Zmiana ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym
(Dz. U. Nr 80, poz. 717, z późn. zm.) ma na celu przeniesienie na etap ustalenia lokalizacji
inwestycji celu publicznego lub decyzji o warunkach zabudowy okre lenie dodatkowych,
specyficznych wymagań w przypadku lokalizacji składowiska odpadów, które zgodnie
z dotychczasowymi przepisami były okre lane dopiero w pozwoleniu na budowę jak
docelowej rzędnej składowiska odpadów, rocznej i całkowitej ilo ci składowanych odpadów
oraz rodzajów składowanych odpadów, sposobu gromadzenia, oczyszczania i odprowadzania
cieków, a także sposobu gromadzenia, oczyszczania i wykorzystywania lub
unieszkodliwiania gazu składowiskowego.
Zmiana zaproponowana w art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 29 lipca 2005 r. o zużytym sprzęcie
elektrycznym i elektronicznym (Dz. U. Nr 180, poz. 1495, z późn. zm.), związana jest
z przeniesieniem przepisów dotyczących obowiązków o wpisie do rejestru do projektu ustawy
o odpadach (analogiczne uzasadnienie dotyczy art. 3 ust. 1 pkt 6a, art. 3a ust. 1 i 2, uchylenia
art. 6 – 15 oraz art. 17, a także art. 18, 21, 27a, 29, art. 30 ust. 3, art. 33 ust. 1, art. 34, 37, 41,
73