Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie morskim

– 13 –
b)
zdolnością połowową statku rybackiego przed dokonaniem zmniejszenia
a zdolnością połowową tego statku po dokonaniu tego zmniejszenia, lub
4)
zdolności połowowej, która została przyznana przez ministra właściwego do spraw
rybołówstwa w ramach podziału dodatkowej zdolności połowowej, lub
5)
zdolności połowowej, która została przekazana przez właściciela innego statku
rybackiego.
Łączna zdolność połowowa floty rybackiej państwa członkowskiego Unii Europejskiej,
stanowiąca sumę indywidualnych zdolności połowowych, będących w dyspozycji
właścicieli statków rybackich, służących do wykonywania rybołówstwa komercyjnego,
nie może przekraczać dopuszczalnego limitu zdolności połowowej, określonego
w załączniku II rozporządzenia nr 1380/2013.
Jako nowe rozwiązanie projektuje się wprowadzenie możliwości dysponowania przez
właściciela statku rybackiego indywidualną zdolnością połowową. W tym zakresie
właściciel będzie mógł przekazać swoją indywidualną zdolność połowową innemu
właścicielowi statku rybackiego. Takie rozwiązanie przyczyni się do lepszego
wykorzystania zdolności połowowej przez właścicieli statków rybackich.
W odniesieniu do dodatkowej zdolności połowowej wskazano cele, na jakie może być
przyznana, podmioty mogące się o nią ubiegać oraz warunki, jakie muszą te podmioty
spełnić, aby dodatkową zdolność połowową otrzymać.
Mając na względzie konieczność dostosowania zdolności połowowej statków do
posiadanych uprawnień połowowych, do projektu ustawy wprowadzono przepisy
o przyznawaniu tejże zdolności przez ministra właściwego do spraw rybołówstwa,
w drodze decyzji, na wniosek składany przez właściciela statku rybackiego wpisanego
do rejestru z przeznaczeniem wyłącznie na realizację celów związanych z poprawą
bezpieczeństwa i warunków pracy na statku, higieny lub jakości produktów
rybołówstwa. Ponadto, przyjmując za punkt odniesienia wielkość parametrów statku
przed rozpoczęciem modernizacji, określono maksymalne pułapy wielkości dodatkowej
zdolności połowowej, która może zostać przyznana na poszczególne grupy statków
opisane ich długością całkowitą oraz rodzajem narzędzi wykorzystywanych do
połowów.
W związku z powyższym planuje się, że dodatkowa zdolność połowowa będzie
przyznawana do wysokości:
– 14 –
1)
60% wpisanej do rejestru indywidualnej zdolności połowowej statku rybackiego –
w przypadku statku rybackiego o długości całkowitej do 15 m, z zastrzeżeniem
ust. 2;
2)
10% wpisanej do rejestru indywidualnej zdolności połowowej statku rybackiego –
w przypadku statku rybackiego o długości całkowitej powyżej 15 m.
Natomiast w przypadku statku rybackiego o długości całkowitej do 12 m, przy użyciu
którego nie mogą być prowadzone połowy z zastosowaniem narzędzi ciągnionych,
dodatkowa zdolność połowowa jest przyznawana do wysokości 70% wpisanej do
rejestru indywidualnej zdolności połowowej statku rybackiego.
Powyższe związane jest z faktem priorytetowego traktowania rybołówstwa
przybrzeżnego – statków rybackich o długości całkowitej do 12 m, przy użyciu których
nie prowadzi się połowów z zastosowaniem narzędzi połowowych ciągnionych. Ma to
odzwierciedlenie w definicji zawartej w rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego
i Rady (UE) nr 508/2014 z dnia 15 maja 2014 r. w sprawie Europejskiego Funduszu
Morskiego i Rybackiego oraz uchylającym rozporządzenia Rady (WE) nr 2328/2003,
(WE) nr 861/2006, (WE) nr 1198/2006 i (WE) nr 791/2007 oraz rozporządzenie
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1255/2011, zgodnie z którą „łodziowe
rybołówstwo przybrzeżne” oznacza połowy prowadzone przez statki rybackie
o długości całkowitej poniżej 12 metrów i niekorzystające z rybackich narzędzi
ciągnionych.
W projekcie ustawy określono termin oraz sposób ogłaszania przez ministra
właściwego do spraw rybołówstwa informacji na temat wielkości przeznaczonej do
przyznania dodatkowej zdolności połowowej, a także termin, w którym należy składać
wnioski o jej przyznanie.
Określono także termin, w jakim przyznana dodatkowa zdolność połowowa może
zostać wykorzystana na modernizację albo wymianę statku rybackiego, zgodnie z wyżej
wskazanymi celami.
Wprowadzono przepisy, na podstawie których minister właściwy do spraw
rybołówstwa będzie mógł odmówić przyznania dodatkowej zdolności połowowej albo
cofnąć prawo do dysponowania indywidualną zdolnością połowową.
Przewiduje się, że cofnięcie to nastąpi w drodze decyzji administracyjnej z urzędu albo
– 15 –
na wniosek. Z urzędu minister właściwy do spraw rybołówstwa będzie cofał prawo do
dysponowania całością lub częścią indywidualnej zdolności połowowej, w przypadku
gdy indywidualna zdolność połowowa nie została wykorzystana na wpis lub zmianę
wpisu statku rybackiego w rejestrze przez właściciela statku:
1) gdy upłynęło 5 lat od dnia dokonania odpowiedniej zmiany wpisu w rejestrze
potwierdzającej:
a) wycofanie statku rybackiego z wykonywania rybołówstwa komercyjnego bez
zastosowania pomocy publicznej albo
b) zmniejszenie zdolności połowowej statku rybackiego;
2) gdy przekazana zdolność połowowa, o której mowa w art. 30 ust. 1, nie została
wykorzystana w terminie, o którym mowa w pkt 1, liczonym od dnia, gdy decyzja
w sprawie wyrażenia zgody na przekazanie indywidualnej zdolności połowowej
stała się ostateczna.
Rozdział 4
Licencja połowowa
Przepisy rozdziału ustalają, tak jak przepisy obowiązującej ustawy o rybołówstwie, że
minister właściwy do spraw rybołówstwa jest organem wydającym licencję połowową
armatorowi statku rybackiego wpisanego do rejestru statków rybackich, na złożony
przez niego wniosek. Armatora statku rybackiego wskazuje właściciel tego statku we
wniosku o wpis statku do rejestru albo we wniosku o zmianę wpisu w rejestrze
w przypadku zmiany armatora. W związku z powyższym armator statku jest uznawany
za właściciela licencji połowowej, zdefiniowanego w art. 2 pkt 3 rozporządzenia
nr 404/2011, jako osoba fizyczna albo prawna, której wydano licencję połowową.
Natomiast, analogicznie jak w przypadku składania wniosków o wpis statku do rejestru
statków rybackich albo zmiany wpisu w rejestrze, przepisy projektu ustawy nie
przewidują pośrednictwa okręgowych inspektorów rybołówstwa morskiego przy
składaniu wniosków o wydanie licencji połowowej. Z tego względu armator
w składanym wniosku wskazuje miejsce odbioru licencji.
Ponadto projektowane przepisy ustawy zobowiązują armatora statku rybackiego przy
odbiorze nowej licencji do oddania dotychczasowej oraz do zawiadamiania właściwego
terytorialnie okręgowego inspektora rybołówstwa morskiego o utracie licencji
– 16 –
połowowej albo jej zniszczeniu w stopniu powodującym nieczytelność, nie później niż
w terminie 24 godzin. W takim przypadku, na wniosek armatora, wydawany jest
duplikat licencji połowowej.
Zgodnie z rozporządzeniem nr 1224/2009, „licencja połowowa” oznacza urzędowy
dokument nadający jego właścicielowi prawo, określone w przepisach krajowych, do
wykorzystania danej zdolności połowowej w celu komercyjnej eksploatacji żywych
zasobów wodnych. Licencja połowowa zawiera minimalne wymogi dotyczące
identyfikacji, cech technicznych i wyposażenia wspólnotowego statku rybackiego, jak
również wymienia podmioty związane ze statkiem rybackim, tzn. właściciela licencji
połowowej, właściciela statku i armatora statku. Minimalny zakres informacji, które
musi zawierać licencja połowowa, został określony w załączniku II do rozporządzenia
nr 404/2011. Przepisy rozporządzenia nr 1224/2009 ustalają, że państwo członkowskie
wydaje licencje połowowe, zarządza nimi i je cofa. Jednocześnie określają przypadki,
w których następuje zawieszenie bądź cofnięcie licencji, w tym cofnięcie licencji na
stałe, rozumiane w ten sposób, że na statek, którego to dotyczy, nie będzie mogła być
już kiedykolwiek wydana licencja połowowa. Przedmiotowe przypadki wynikają m.in.
z regulacji zawartych w rozporządzeniu nr 1005/2008 oraz z wprowadzenia przepisami
rozporządzenia nr 1224/2009 i rozporządzenia nr 404/2011 systemu punktów karnych,
przyznawanych właścicielowi licencji połowowej za poważne naruszenia przepisów
Wspólnej Polityki Rybackiej. Jednocześnie przepisy rozporządzenia nr 404/2011
stanowią, że licencja połowowa jest ważna wyłącznie wtedy, gdy warunki, na
podstawie których została wydana, są nadal spełniane. W związku z tym wymogi,
wynikające z powyższych aktów prawnych, zostały uwzględnione w projekcie ustawy
w zakresie odmowy wydania licencji połowowej oraz jej zawieszenia i cofnięcia, jak
również w odniesieniu do informacji, które musi zawierać licencja połowowa.
Rozdział 5
Specjalne zezwolenie połowowe
Przepisy Unii Europejskiej w art. 7 rozporządzenia nr 1224/2009 oraz w art. 4
rozporządzenia nr 404/2011 przewidują w odniesieniu do prowadzenia połowów
konieczność posiadania upoważnienia do połowów. Na gruncie projektowanej ustawy
upoważnienie to będzie wydawane jako dotychczasowe specjalne zezwolenie
połowowe. Zakłada się, że wykonywanie rybołówstwa komercyjnego, czyli
– 17 –
prowadzenie połowów w celach zarobkowych, będzie w danym roku kalendarzowym
wymagało, jak obecnie, uzyskania specjalnego zezwolenia połowowego. Dodatkowo
przewiduje się, że prowadzenie połowów na obszarach morskich położonych poza
wodami wewnętrznymi oraz poza Morzem Bałtyckim będzie mogło się odbywać na
podstawie specjalnego zezwolenia połowowego wydanego na okres inny niż rok
kalendarzowy – jednak nie krótszy niż 6 miesięcy i nie dłuższy niż 12 miesięcy. Przepis
ten umożliwi prowadzenie połowów, w sytuacji gdy rok połowowy nie pokrywa się
z rokiem kalendarzowym. Taka sytuacja ma miejsce niekiedy na łowiskach
dalekomorskich, jak np. na wodach objętych Konwencją CCAMLR.
Jednocześnie przewiduje się, że organem właściwym do wydawania specjalnych
zezwoleń połowowych w zależności od obszaru, na jaki te zezwolenia będą wydawane,
będzie minister właściwy do spraw rybołówstwa oraz właściwy terytorialnie okręgowy
inspektor rybołówstwa morskiego. Projektuje się utrzymać zarówno przepis stanowiący
o terminie składania wniosków o wydanie specjalnych zezwoleń połowowych,
tj. 31 października roku poprzedzającego rok, na który ma zostać wydane specjalne
zezwolenie połowowe, jak również przepis stanowiący wyjątek od tej zasady,
w przypadku nabycia przez armatora prawa do wykonywania rybołówstwa
komercyjnego z innego tytułu. Wniosek w tym zakresie składał będzie armator statku
rybackiego, bowiem jest on podmiotem, który wykonuje rybołówstwo komercyjne
i któremu wydawana jest licencja połowowa.
Zmiana specjalnego zezwolenia połowowego będzie z mocy ustawy powodować utratę
ważności wcześniej wydanego w danym roku kalendarzowym specjalnego zezwolenia
połowowego z chwilą doręczenia zmienionego specjalnego zezwolenia połowowego.
Obecnie posiadanie specjalnego zezwolenia połowowego na statku rybackim jest
obowiązkowe, jednakże z uwagi na fakt, że przepisy UE nie wprowadzają wymogu
posiadania na statku tego dokumentu, zrezygnowano z tego obowiązku w projektowanej
ustawie.
Specjalne zezwolenie połowowe będzie mogło zostać zawieszone przez organ, który je
wydał, w przypadku stosowania narzędzi połowowych, które nie są wpisane w tym
zezwoleniu lub których używanie jest w danym okresie lub na danym obszarze
zabronione lub w przypadku gdy w okresie 6 miesięcy została dwukrotnie nałożona na
armatora, w drodze decyzji ostatecznej, kara pieniężna za naruszenie przepisów