Rządowy projekt ustawy o rybołówstwie morskim

– 63 –
W trakcie prac nad projektem ustawy nie zgłoszono zainteresowania w trybie art. 7 tej
ustawy.
Zaproponowano, aby projektowana ustawa weszła w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.,
z tym że przepisy art. 122–138 dotyczące kar pieniężnych stosować się będzie od dnia
1 lutego 2015 r.
Rozwiązanie takie podyktowane jest koniecznością jak najszybszego wprowadzenia do
krajowego porządku prawnego przepisów wdrażających przepisy Unii Europejskiej.
Istotne jest, że szereg przepisów określonych w rozporządzeniu nr 1380/2013 będzie
miał zastosowanie od 2015 r. – jak np. obowiązek wyładunku wszystkich połowów czy
konieczność wdrożenia punktów za poważne naruszenia WPR – określonych
w rozporządzeniu nr 1005/2008, nr 1224/2009 i nr 404/2011, w związku z czym
projektowany termin wejścia w życie ustawy jest uzasadniony. Zasady
demokratycznego państwa prawnego nie stoją na przeszkodzie temu, aby projektowana
ustawa weszła w życie w zaproponowanym terminie, gdyż obowiązki, jakie przewiduje,
nie wiążą się z koniecznością, aby armatorzy statków rybackich musieli się w tym
terminie do nich dostosować. Projekt ustawy został opracowany na podstawie założeń,
które w ramach konsultacji społecznych były środowisku rybackiemu przekazane
w celu zaopiniowania. Dodatkowo niniejszy projekt ustawy również został przesłany do
środowiska rybackiego, zatem środowisko to zna rozwiązania, jakie są w tym projekcie
przewidziane.
Projekt ustawy został ujęty w wykazie prac Rady Ministrów (nr UC 135).


– 64 –
Data sporządzenia
Nazwa projektu
Ustawa o rybołówstwie morskim
2014-09-03


Ministerstwo wiodące i ministerstwa współpracujące
Źródło:
Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi
Przepisy rozporządzeń Unii Europejskiej
Osoba odpowiedzialna za projekt w randze Ministra,

Sekretarza Stanu lub Podsekretarza Stanu
Nr w wykazie prac UC135
Sekretarz Stanu – Kazimierz Plocke

Kontakt do opiekuna merytorycznego projektu
Naczelnik Wydziału Zarządzania Zasobami
Pani Marta Kaniewska-Królak, tel. 22 623-20-28,
główny specjalista Pani Anna Malinowska, tel. 22 623-15-90
OCENA SKUTKÓW REGULACJI
1. Jaki problem jest rozwiązywany?
W związku z uchyleniem szeregu rozporządzeń Unii Europejskiej, które były podstawą opracowania ustawy
z dnia 19 lutego 2004 r. o rybołówstwie (Dz. U. Nr 62, poz. 574, z późn. zm.), oraz mając na uwadze
konieczność zapewnienia wykonania przepisów nowych rozporządzeń Unii Europejskiej wprowadzonych
w związku z reformą Wspólnej Polityki Rybołówstwa, uznano, że jedynym poprawnym legislacyjnie
i systemowo rozwiązaniem jest opracowanie nowego projektu ustawy o rybołówstwie morskim.
Przedmiotowy projekt, opracowany na podstawie założeń projektu ustawy o rybołówstwie morskim,
dostosowuje krajowe przepisy w zakresie rybołówstwa do prawa Unii Europejskiej, w szczególności
w odniesieniu do kontroli i nadzoru nad wykonywaniem rybołówstwa morskiego oraz zarządzania żywymi
zasobami morskimi, w tym przyznawania określonych uprawnień do prowadzenia połowów.
2. Rekomendowane rozwiązanie, w tym planowane narzędzia interwencji, i oczekiwany efekt
Rekomendowane jest działanie legislacyjne polegające na opracowaniu nowego projektu ustawy
o rybołówstwie morskim, który będzie zawierał rozwiązania prawne umożliwiające wdrożenie przepisów
rozporządzeń Unii Europejskiej, w tym:

1) rozporządzenie Rady (EWG) nr 2930/86 z dnia 22 września 1986 r. określające parametry statków
rybackich (Dz. Urz. WE L 274 z 25.09.1986, str. 1, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 4, t. 1, str. 214, z późn. zm.);
2) rozporządzenia Komisji (WE) nr 26/2004 z dnia 30 grudnia 2003 r. dotyczące rejestru statków rybackich
Wspólnoty (Dz. Urz. UE L 5 z 09.01.2004, str. 25, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne,
rozdz. 4, t. 7, str. 3), zwane dalej „rozporządzeniem nr 26/2004”;
3) rozporządzenia Rady (WE) nr 812/2004 z dnia 26 kwietnia 2004 r. ustanawiające środki dotyczące
przypadkowych odłowów waleni na łowiskach i zmieniające rozporządzenie (WE) nr 88/98 (Dz. Urz. UE
L 150 z 30.04.2004, str. 12, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 4, t. 7, str. 91);
4) rozporządzenia Rady (WE) nr 708/2007 z dnia 11 czerwca 2007 r. w sprawie wykorzystania
w akwakulturze gatunków obcych i niewystępujących miejscowo (Dz. Urz. UE L 168 z 28.06.2007,
str. 1, z późn. zm.), zwane dalej „rozporządzeniem nr 708/2007”;
5) rozporządzenia Rady (WE) nr 1098/2007 z dnia 18 września 2007 r. ustanawiające wieloletni plan
w zakresie zasobów dorsza w Morzu Bałtyckim oraz połowów tych zasobów, zmieniające
rozporządzenie (EWG) nr 2847/93 i uchylające rozporządzenie (WE) nr 779/97 (Dz. Urz. UE L 248
z 22.09.2007, str. 1, z późn. zm.);
6) rozporządzenia Rady (WE) nr 199/2008 z dnia 25 lutego 2008 r. w sprawie ustanowienia wspólnotowych
ram gromadzenia danych, zarządzania nimi i ich wykorzystywania w sektorze rybołówstwa oraz
w sprawie wspierania doradztwa naukowego w zakresie wspólnej polityki rybołówstwa (Dz. Urz. UE
– 65 –
L 60 z 05.03.2008, str. 1, z późn. zm.);
7) rozporządzenia Rady (WE) nr 1005/2008 z dnia 29 września 2008 r. ustanawiające wspólnotowy system
zapobiegania nielegalnym, nieraportowanym i nieuregulowanym połowom oraz ich powstrzymywania
i eliminowania, zmieniające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93, (WE) nr 1936/2001 i (WE) nr 601/2004
oraz uchylające rozporządzenia (WE) nr 1093/94 i (WE) nr 1447/1999 (Dz. Urz. UE L 286 z 29.10.2008,
str. 1, z późn. zm.), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1005/2008”;
8) rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 z dnia 20 listopada 2009 r. ustanawiające wspólnotowy system
kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające
rozporządzenia (WE) nr 847/96, (WE) nr 2371/2002, (WE) nr 811/2004, (WE) nr 768/2005, (WE)
nr 2115/2005, (WE) nr 2166/2005, (WE) nr 388/2006, (WE) nr 509/2007, (WE) nr 676/2007, (WE)
nr 1098/2007, (WE) nr 1300/2008, (WE) nr 1342/2008 i uchylające rozporządzenia (EWG) nr 2847/93,
(WE) nr 1627/94 oraz (WE) nr 1966/2006 (Dz. Urz. UE L 343 z 22.12.2009, str. 1, z późn. zm.),
zwanego dalej, „rozporządzeniem nr 1224/2009”;
9) rozporządzenia wykonawcze Komisji (UE) nr 404/2011 z dnia 8 kwietnia 2011 r. ustanawiające
szczegółowe przepisy wykonawcze do rozporządzenia Rady (WE) nr 1224/2009 ustanawiającego
wspólnotowy system kontroli w celu zapewnienia przestrzegania przepisów wspólnej polityki
rybołówstwa (Dz. Urz. UE L 112 z 30.04.2011, str. 1, z późn. zm.), zwane dalej „rozporządzeniem
nr 404/2011”;
10) rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie
wspólnej polityki rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE)
nr 1224/2009 oraz uchylające rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję
Rady 2004/585/WE (Dz. Urz. UE L 354 z 28.12.2013, str. 22, z późn. zm.), zwane dalej
„rozporządzeniem nr 1380/2013”.

Projektuje się zawrzeć w nowej ustawie rozwiązania, które obecnie funkcjonują na gruncie ustawy
o rybołówstwie, z modyfikacjami wynikającymi z przepisów UE oraz wprowadzić całkiem nowe instytucje –
nieznane do tej pory na gruncie przepisów krajowych.
3. Jak problem został rozwiązany w innych krajach, w szczególności krajach członkowskich
OECD/UE?
Odnośnie do uprawnień do połowów, tzw. kwot połowowych, stosownie do art. 16 ust. 6 rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1380/2013 z dnia 11 grudnia 2013 r. w sprawie wspólnej polityki
rybołówstwa, zmieniające rozporządzenia Rady (WE) nr 1954/2003 i (WE) nr 1224/2009 oraz uchylające
rozporządzenia Rady (WE) nr 2371/2002 i (WE) nr 639/2004 oraz decyzję Rady 2004/585/WE, każde
państwo członkowskie decyduje o tym, w jaki sposób przydzielone mu uprawnienia do połowów, które nie
podlegają systemowi przekazywalnych koncesji połowowych, można przydzielać statkom pływającym pod
jego banderą, na przykład przez stworzenie indywidualnych uprawnień do połowów. W związku
z powyższym każde państwo członkowskie, w tym Polska, samo decyduje o sposobie podziału ogólnych
kwot połowowych poszczególnych gatunków organizmów morskich.
Zgodnie z niemiecką ustawą o rybołówstwie morskim – SeeFischG z dnia 6 lipca 1998 r. – czynności
administracyjne w zakresie podziału kwot połowowych należą do właściwości Federalnego Instytutu
Rolnictwa i Żywienia w Bonn, podlegającego Federalnemu Ministerstwu Żywności, Rolnictwa i Ochrony
Konsumenta. Kwoty połowowe przyznawane są na organizacje producentów, które następnie wskazują
statki, które te kwoty odłowią.
W Danii odpowiedzialnym za podział kwot połowowych jest Urząd ds. Żywności, Rolnictwa
i Rybołówstwa (rozporządzenie nr 1405 z dnia 19.12.2012).
W Szwecji wykorzystanie kwot połowowych regulują rozporządzenia i decyzje wydawane przez Szwedzką
Agencję Zarządzania Morzem i Wodą (Szwedzkie Księgi Prawa: Prawo o zbywalnych prawach
połowowych: LAGEN SFS 2009:866).
W projektowanej ustawie odpowiedzialnym za podział kwot połowowych na obszarze Morza Bałtyckiego
– 66 –
i obszarów dalekomorskich będzie minister właściwy do spraw rybołówstwa, natomiast właściwym do
podziału kwot połowowych na obszarach morskich wód wewnętrznych (zalewów) będzie właściwy
miejscowo okręgowy inspektor rybołówstwa morskiego.
Odnośnie do regulacji dotyczących kontroli przestrzegania przepisów wspólnej polityki rybołówstwa,
wynikających z rozporządzeń nr 1224/2009, 404/2011 i 1005/2008, państwa członkowskie są zobowiązane
wdrożyć je w drodze krajowych aktów prawnych rangi ustawowej. Jako przykład posłużyć mogą ustawy
niemiecka i maltańska wdrażające system punktów karnych za poważne naruszenia przepisów Wspólnej
Polityki Rybołówstwa.
Rybołówstwo rekreacyjne nie jest regulowane przez przepisy UE, w związku z czym każde państwo
członkowskie samo może wprowadzić odpowiednie regulacje w tym zakresie.
Natomiast wszelkie rejestry przewidziane w przepisach UE do prowadzenia przez państwa członkowskie są
realizowane. Na stronach internetowych KE dostępne są informacje o rejestrach krajowych prowadzonych
przez pozostałe państwa członkowskie oraz Polskę. Dane w tych rejestrach odzwierciedlają dane wymagane
przepisami UE.
4. Podmioty, na które oddziałuje projekt
Grupa
Wielkość
Źródło danych
Oddziaływanie
Właściciele statków
ok. 900
Elektroniczny system
Projekt ustawy wprowadza
rybackich o polskiej
raportowania połowów
szereg wymogów
przynależności
związanych
z wykonywaniem
rybołówstwa morskiego
dotyczących m.in.
konieczności wpisu statku
do rejestru, uzyskania
licencji połowowej,
dysponowania określoną
zdolnością połowową.
Projekt wprowadza również
kary pieniężne za
nieprzestrzeganie przepisów
o rybołówstwie.
Armatorzy statków
ok. 900
Elektroniczny system
Projekt ustawy wprowadza
rybackich o polskiej
raportowania połowów
szereg wymogów
przynależności
związanych
z wykonywaniem
rybołówstwa morskiego
i dotyczących m.in.
konieczności wpisu statku
do rejestru, uzyskania
licencji połowowej,
dysponowania określoną
zdolnością połowową.
Projekt wprowadza również
kary pieniężne za
nieprzestrzeganie przepisów
o rybołówstwie.
Armatorzy statków
ok. 200
Elektroniczny system
Z uwagi na fakt, iż projekt
rybackich o obcej
raportowania połowów
kompleksowo reguluje
– 67 –
przynależności
wykonywanie rybołówstwa
prowadzący połowy
morskiego w polskich
w polskich obszarach
obszarach morskich,
morskich
przepisy projektu dotyczące
warunków wykonywania
rybołówstwa, określonych
zakazów bądź nakazów,
będą dotyczyły również
armatorów statków o obcej
przynależności
wykonujących rybołówstwo
w polskiej wyłącznej strefie
ekonomicznej.
Uznane organizacje
10 organizacji
Rejestr organizacji
Projekt przewiduje
producentów ryb
uznanych
możliwość zarządzania
kwotami zbiorczymi przez
uznane organizacje
producentów ryb.
Podmioty prowadzące
ok. 20
Akta administracyjne –
Podmioty prowadzące
połowy w celu badań
decyzje wydane
połowy w celu badań
naukowych i prac
w indywidualnych sprawach naukowych i prac
rozwojowych oraz
rozwojowych oraz w celu
w celu kształcenia
kształcenia będą
zobligowane do uzyskania
pozwolenia.
Podmioty prowadzące
ok. 20 000 (liczba
Okręgowy System Inspekcji Projekt zawiera przepisy
połowy rekreacyjne,
ustalona na
Rybackich i Statystyk –
regulujące wykonywanie
w tym osoby fizyczne,
podstawie ilości
OSIRIS
rybołówstwa rekreacyjnego.
armatorzy statków oraz
wydawanych rocznie
Projekt wprowadza
organizatorzy zawodów
sportowych
ułatwienia dla osób
sportowych
zezwoleń
fizycznych w postaci
połowowych dla
umożliwienia prowadzenia
osób fizycznych,
połowów rekreacyjnych na
armatorów statków
podstawie wniesienia
oraz organizatorów
opłaty, bez konieczności
zawodów
uzyskiwania zezwolenia.
sportowych)
Z kolei w odniesieniu do
armatorów statków oraz
organizatorów zawodów
sportowych projekt
wprowadza obowiązek
sporządzania raportów
z połowów rekreacyjnych.
Podmioty prowadzące
ok. 10
Akta administracyjne –
Podmioty prowadzące chów
chów lub hodowlę ryb
decyzje wydane
lub hodowlę ryb i innych
i innych organizmów
w indywidualnych sprawach organizmów morskich będą
morskich
zobligowane do uzyskania
zezwolenia.