Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o specjalnych strefach ekonomicznych oraz niektórych innych ustaw

– 5 –
Art. 4. 1. Do spraw wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie
niniejszej ustawy dotyczących stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia, zmiany lub cofnięcia
zezwolenia stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. Do pomocy publicznej udzielonej, na podstawie ustawy wymienionej w art. 1, przed
dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy niniejszej ustawy, w przypadku
gdy roszczenie związane ze zwrotem tej pomocy nie uległo przedawnieniu przed dniem jej
wejścia w życie.
3. Do pomocy publicznej, o której mowa w ust. 2, przepisu art. 12b ust. 4 ustawy
wymienionej w art. 1 nie stosuje się.
Art. 5. Ustawa wchodzi w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
UZASADNIENIE

Głównymi celami projektowanej regulacji są:
– określenie przesłanki złożenia wniosku o stwierdzenie wygaśnięcia zezwolenia,
– wprowadzenie możliwości cofnięcia zezwolenia na wniosek przedsiębiorcy,
– wprowadzenie regulacji dotyczącej zwrotu pomocy publicznej,
– wprowadzenie regulacji dotyczącej przechowywania dokumentacji,
– wprowadzenie regulacji dotyczących wniosku o udzielenie pomocy,
– wprowadzenie do składu rady nadzorczej spółek zarządzających strefami
przedstawiciela Ministra Finansów w miejsce przedstawiciela wojewody,
– poszerzenie katalogu głównych zadań spółek zarządzających strefami,
– doprecyzowanie pojęcia pomocy publicznej i wprowadzenie zasady kumulacji,
– uporządkowanie zasad kontroli przedsiębiorców,
– wprowadzenie jednolitych zasad zmiany zezwolenia, bez względu na datę jego
wydania.
Realizacja powyższych celów wymaga dokonania zmian w następujących ustawach:
– ustawie z dnia 20 października 1994 r. o specjalnych strefach ekonomicznych
(Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 274, z późn. zm.), zwanej dalej „ustawą o sse”,
– ustawie z dnia 2 października 2003 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach
ekonomicznych i niektórych ustaw (Dz. U. Nr 188, poz. 1840, z późn. zm.),
– ustawie z dnia 30 maja 2008 r. o zmianie ustawy o specjalnych strefach
ekonomicznych (Dz. U. Nr 118, poz. 746).
Ad art. 1 pkt 1 (art. 7 ust. 1 pkt 1 ustawy o sse)
W projekcie proponuje się zastąpienie w radzie nadzorczej spółki zarządzającej strefą
przedstawiciela wojewody przedstawicielem Ministra Finansów, ponieważ:
– obecnie jedynie strefa legnicka położona jest na terenie jednego województwa,
pozostałe strefy są położone na terenie nawet kilku województw,
– w strefach oferowana jest pomoc publiczna w formie zwolnienia z podatku
dochodowego, a więc udział osoby desygnowanej przez Ministra Finansów jest jak
najbardziej zasadny,
– wojewoda nie odpowiada za rozwój regionalny.


Ad art. 1 pkt 2 (art. 8 ust. 1 ustawy o sse)
W projekcie proponuje się rozszerzenie katalogu głównych zadań zarządzających
specjalnymi strefami ekonomicznymi o:
–
prowadzenie współpracy ze szkołami ponadgimnazjalnymi oraz szkołami
wyższymi w celu dostosowania ich oferty edukacyjnej i programów do potrzeb
pracodawców,
–
prowadzenie działań zwiększających potencjał stref do powstawania struktur
klastrowych.
Obecnie prawie 80% pracodawców poszukujących pracowników ma trudności
z rekrutacją osób o odpowiednich kwalifikacjach. Mimo ogromnej podaży usług
edukacyjnych i szkoleniowych oraz mimo szeregu zmian prawnych, które stwarzają
szerokie
możliwości współpracy szkół ponadgimnazjalnych i wyższych
z przedsiębiorcami (tworzenie programów nauczania, prowadzenie kształcenia
zawodowego, realizacja egzaminów zawodowych), poziom kwalifikacji młodych osób
wkraczających na rynek pracy nie odpowiada zapotrzebowaniu. Zaś podejmowanie
przez przedsiębiorców współpracy ze szkołami ciągle jest zjawiskiem rzadkim.
Kompleksowe inicjatywy podejmuje bardzo niewiele firm, które potrzebują dużej
liczby nowych pracowników i jednocześnie mają problemy z ich rekrutacją. Poza nimi
reszta firm potrzebuje impulsu do podjęcia działań w tej kwestii oraz pokazania
korzyści i realnych rozwiązań. Dla spółek zarządzających specjalnymi strefami
ekonomicznymi przewiduje się rolę pośrednika odpowiedzialnego za kojarzenie biznesu
z edukacją przez identyfikację potrzeb kadrowych przedsiębiorstw działających
w specjalnych strefach ekonomicznych oraz przyszłych inwestorów, identyfikację
oferty edukacyjnej w danym regionie w celu jej wykorzystania i ewentualnie
dostosowania do potrzeb pracodawców.
Po 15 latach funkcjonowania stref widoczne są już pewne branżowe skupiska firm,
które przy odpowiedniej polityce lokowania nowych inwestycji mają potencjał do
tworzenia struktur klastrowych. Spółki zarządzające powinny w takich przypadkach
pełnić rolę koordynatora i tworzyć warunki do rozwoju klastrów.
Ad art. 1 pkt 3 (art. 12 ustawy o sse)
Proponowany przepis uściśla obecne brzmienie art. 12 przez wskazanie, że pomocą
publiczną jest zwolnienie od podatku dochodowego, tym samym eliminując
występujące wątpliwości interpretacyjne w tym zakresie.
2
Ad art. 1 pkt 4 (dodawane art. 12a–12c)
Art. 12a
Obecnie brak jest bezpośredniego uregulowania zasad przechowywania dokumentacji
związanej z udzieleniem pomocy publicznej w formie zwolnień podatkowych
udzielanych w strefach.
Zgodnie z wymogami UE państwa członkowskie są zobowiązane do przechowywania
szczegółowej dokumentacji dotyczącej każdej pomocy indywidualnej lub programu
pomocy przez 10 lat od dnia przyznania pomocy. W przypadku pomocy udzielanej
w formie zwolnień podatkowych przedsiębiorcy mają obowiązek, zgodnie z ustawą
z dnia 29 sierpnia – Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2012 r. poz. 749, z późn. zm.),
przechowywania dokumentacji tylko przez 5 lat.
Zgodnie z projektem przedsiębiorcy korzystający z pomocy, udzielonej zgodnie
z ustawą o sse, obowiązani do prowadzenia ksiąg podatkowych, będą przechowywać
księgi i związane z ich prowadzeniem dokumenty do czasu upływu okresu
przedawnienia roszczeń związanych ze zwrotem pomocy.
Niezależnie od powyższych obowiązków przedsiębiorcy korzystający z pomocy z tytułu
tworzenia nowych miejsc pracy będą dodatkowo przechowywać dokumenty związane
z poborem podatków oraz innych dochodów budżetu państwa, a także przychodów
państwowych funduszy celowych w zakresie wykonywania obowiązków płatnika do
czasu upływu okresu przedawnienia roszczeń związanych ze zwrotem pomocy
publicznej. Dokumenty te są niezbędne do określania kosztów kwalifikowanych z tytułu
tworzenia miejsc pracy.
Art. 12b
Obecnie przepisy nie regulują procedury zwrotu pomocy publicznej udzielanej
w strefach oraz płatności odsetek.
W projektowanym art. 12b ust. 1 proponuje się, aby cofnięcie zezwolenia skutkowało
obowiązkiem zwrotu pomocy otrzymanej przez przedsiębiorcę w formie zwolnienia
z opodatkowania podatkiem dochodowym. Do czasu zwrotu pomocy przedsiębiorcy nie
będzie mogło zostać udzielone nowe zezwolenie.
W przypadku cofnięcia albo stwierdzenia wygaśnięcia zezwolenia minister właściwy do
spraw gospodarki będzie przekazywał naczelnikowi urzędu skarbowego właściwego dla
przedsiębiorcy w sprawach podatku dochodowego kopię wydanej decyzji w terminie
14 dni od dnia jej uprawomocnienia.
3
W przypadku cofnięcia zezwolenia naczelnik urzędu skarbowego będzie określał,
w drodze decyzji o obowiązku zwrotu pomocy uzyskanej przez przedsiębiorcę w formie
zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym, kwotę podlegającą zwrotowi.
Określając tę kwotę, naczelnik urzędu skarbowego będzie uwzględniał kwotę podatku
stanowiącego pomoc publiczną, zwracanego na podstawie art. 21 ust. 5b ustawy z dnia
26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz art. 17 ust. 5 ustawy
z dnia 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych. Do zwrotu pomocy
przepisy ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa będą stosowane
odpowiednio, zgodnie z art. 67 ustawy z dnia 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz. U. z 2013 r. poz. 885, z późn. zm.).
Konieczność uiszczenia odsetek dotyczy wielkości pomocy określonej do zwrotu
w decyzji naczelnika urzędu skarbowego.
Art. 12c
W projektowanym art. 12c proponuje się, aby roszczenia związane ze zwrotem pomocy
przedawniały się z upływem 10 lat, licząc od końca roku kalendarzowego, w którym
przedsiębiorca skorzystał z pomocy, udzielonej w formie zwolnienia z opodatkowania
podatkiem dochodowym.
Ad art. 1 pkt 5 (dodawany art. 17a do ustawy o sse)
Zgodnie z zasadami udzielania pomocy publicznej w UE przedsiębiorca przed
rozpoczęciem prac nad projektem powinien złożyć pisemny wniosek o przyznanie
pomocy.
W rozporządzeniu wydanym na podstawie upoważnienia ustawowego zawartego
w art. 17 ust. 1a ustawy o sse określa się rodzaje dokumentów, które należy złożyć do
przetargu lub rokowań o udzielenie zezwolenia. W projektowanym art. 17a ust. 1
proponuje się, aby wniosek o przyznanie pomocy publicznej, udzielanej zgodnie
z ustawą, składany był w ramach przetargu lub rokowań.
Oprócz powyższego w projekcie wprowadzono możliwość wcześniejszego składania
wniosku do ministra właściwego do spraw gospodarki, w sytuacji gdy duży
przedsiębiorca planuje nową inwestycję na gruncie, o którym mowa w art. 5 ust. 3,
nieobjętym strefą w dniu złożenia wniosku. Przedsiębiorca będzie mógł rozpocząć
inwestycję po potwierdzeniu przez ministra właściwego do spraw gospodarki
wystąpienia efektu zachęty. Wnioskodawcy nie będą przysługiwać żadne roszczenia
z tytułu niewłączenia terenu do strefy lub niewydania zezwolenia.
4