Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Kodeks postępowania cywilnego oraz ustawy o kosztach sądowych w sprawach cywilnych

– 10 –
Art. 115319. Organ egzekucyjny umorzy postępowanie egzekucyjne w części lub
w całości na wniosek także wtedy, gdy:
1)
postępowanie jest prowadzone na podstawie tytułu wykonawczego, o którym
mowa w art. 115313 § 1 pkt 2, a dłużnik przedstawi przewidziane w przepisach
rozporządzenia nr 805/2004 zaświadczenie o utracie lub ograniczeniu
wykonalności, z którego wynika, że tytuł nie jest już wykonalny;
2)
prawomocnym orzeczeniem odmówiono uznania lub wykonania tytułu
wykonawczego, o którym mowa w art. 115313 § 1.
Art. 115320. Przepisy art. 115314, art. 115317 i art. 115319 § 1 pkt 2 stosuje się
odpowiednio do orzeczeń obejmujących środki ochrony wchodzące w zakres
zastosowania rozporządzenia nr 606/2013, które podlegają wykonaniu w inny sposób
niż w drodze egzekucji.
TYTUŁ III
Odmowa uznania lub wykonania
Art. 115321. § 1. Wniosek o odmowę wykonania, o którym mowa w przepisach
rozporządzenia nr 1215/2012, rozporządzenia nr 805/2004, rozporządzenia
nr 1896/2006, rozporządzenia nr 861/2007, rozporządzenia nr 4/2009 lub
rozporządzenia nr 606/2013, wnosi się do sądu okręgowego miejsca zamieszkania albo
siedziby dłużnika, a w braku takiego sądu – do sądu okręgowego, w którego okręgu ma
być lub jest prowadzona egzekucja.
§ 2. W terminie wyznaczonym przez sąd wierzyciel może przedstawić swoje
stanowisko w sprawie.
§ 3. Sąd rozpoznaje wniosek na posiedzeniu niejawnym.
Art. 115322. Na postanowienie w przedmiocie odmowy wykonania przysługuje
zażalenie, a na postanowienie sądu apelacyjnego – skarga kasacyjna; można także żądać
wznowienia postępowania, które zostało zakończone prawomocnym postanowieniem
w przedmiocie odmowy wykonania, oraz stwierdzenia niezgodności z prawem
prawomocnego postanowienia wydanego w tym przedmiocie.
Art. 115323. Przepisy art. 115321 i art. 115322 stosuje się odpowiednio do wniosku
o odmowę uznania i wniosku o stwierdzenie braku podstaw do odmowy uznania,
przewidzianych w przepisach rozporządzenia nr 1215/2012, jak również do wniosku
o odmowę uznania przewidzianego w przepisach rozporządzenia nr 606/2013.
– 11 –
Art. 115324. Przepisy art. 115321−115323 stosuje się odpowiednio do orzeczeń
obejmujących środki ochrony wchodzące w zakres zastosowania rozporządzenia
nr 606/2013, które podlegają wykonaniu w inny sposób niż w drodze egzekucji.”.
Art. 2. W ustawie z dnia 28 lipca 2005 r. o kosztach sądowych w sprawach cywilnych
(Dz. U. z 2014 r. poz. 1025 i 1296) w art. 24 w ust. 1 po pkt 2 dodaje się pkt 2a−2c
w brzmieniu:
„2a) odmowę wykonania, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie
jurysdykcji i uznawania orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach
cywilnych i handlowych (wersja przekształcona) (Dz. Urz. UE L 351 z 20.12.2012,
str. 1, z późn. zm.), rozporządzenia (WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego
i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r. w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu
Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych (Dz. Urz. UE L 143 z 30.04.2004,
str. 15, z późn. zm.; Dz. Urz. UE Polskie wydanie specjalne, rozdz. 19, t. 7,
str. 38), rozporządzenia (WE) nr 1896/2006 Parlamentu Europejskiego i Rady
z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającego postępowanie w sprawie europejskiego
nakazu zapłaty (Dz. Urz. UE L 399 z 30.12.2006, str. 1, z późn. zm.),
rozporządzenia (WE) nr 861/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia
11 lipca 2007 r. ustanawiającego europejskie postępowanie w sprawie drobnych
roszczeń (Dz. Urz. UE L 199 z 31.07.2007, str. 1, z późn. zm.), rozporządzenia
Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji, prawa
właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie
zobowiązań alimentacyjnych (Dz. Urz. UE L 7 z 10.01.2009, str. 1, z późn. zm.)
lub rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia
12 czerwca 2013 r. w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony
w sprawach cywilnych (Dz. Urz. UE L 181 z 29.06.2013, str. 4);
2b) odmowę uznania albo stwierdzenie braku podstaw do odmowy uznania, o którym
mowa w przepisach rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania
orzeczeń sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych
(wersja przekształcona);
– 12 –
2c) odmowę uznania, o którym mowa w przepisach rozporządzenia Parlamentu
Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r. w sprawie
wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych;”.
Art. 3. Ustawa wchodzi w życie z dniem 10 stycznia 2015 r.


















































09/10-kt

UZASADNIENIE
I.
Cel i założenia projektu
1. Celem przedłożonego projektu jest przede wszystkim wprowadzenie do prawa
polskiego, w tym głównie do Kodeksu postępowania cywilnego, przepisów mających
uzupełniać regulacje rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE)
nr 1215/2012 z dnia 12 grudnia 2012 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń
sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych (wersja
przekształcona), zwanego dalej „rozporządzeniem nr 1215/2012”, i rozporządzenia
Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 606/2013 z dnia 12 czerwca 2013 r.
w sprawie wzajemnego uznawania środków ochrony w sprawach cywilnych, zwanego
dalej „rozporządzeniem nr 606/2013”. Rozporządzenie nr 1215/2012 z dniem
10 stycznia 2015 r. zastępuje obowiązujące dotychczas rozporządzenie Rady (WE)
nr 44/2001 z dnia 22 grudnia 2000 r. w sprawie jurysdykcji i uznawania orzeczeń
sądowych oraz ich wykonywania w sprawach cywilnych i handlowych, zwane dalej
„rozporządzeniem nr 44/2001”, stanowiące podstawowy akt prawny w dziedzinie
europejskiego prawa procesowego cywilnego. Rozporządzenie nr 606/2013 jest
całkowicie nowym aktem prawnym mającym na celu zapewnienie wzajemnego
uznawania i w razie potrzeby wykonywania środków ochrony osób w sprawach
cywilnych orzekanych przez sądy państw członkowskich Unii Europejskiej.
W obu rozporządzeniach, w odniesieniu do objętych nimi orzeczeń sądowych i innych
tytułów, wprowadzony został system tzw. automatycznej wykonalności.
W przeciwieństwie do tradycyjnego systemu exequatur, obowiązującego dotychczas na
tle rozporządzenia nr 44/2001, mechanizm ten zakłada, że orzeczenia i tytuły,
pochodzące z jednego państwa członkowskiego, podlegają wykonaniu w każdym innym
państwie członkowskim, w którym ma zostać wszczęta egzekucja, bez potrzeby
stwierdzenia ich wykonalności w tym państwie. Jest to rozwiązanie wzorowane
w znacznej mierze na wcześniejszych regulacjach przyjętych już w rozporządzeniu
(WE) nr 805/2004 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 21 kwietnia 2004 r.
w sprawie utworzenia Europejskiego Tytułu Egzekucyjnego dla roszczeń bezspornych,
zwanym dalej „rozporządzeniem nr 805/2004”, rozporządzeniu (WE) nr 1896/2006
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. ustanawiającym
postępowanie w sprawie europejskiego nakazu zapłaty, zwanym dalej
„rozporządzeniem nr 1896/2006”, rozporządzeniu (WE) nr 861/2007 Parlamentu
Europejskiego i Rady z dnia 11 lipca 2007 r. ustanawiającym europejskie postępowanie
w sprawie drobnych roszczeń, zwanym dalej „rozporządzeniem nr 861/2007”,
i rozporządzeniu Rady (WE) nr 4/2009 z dnia 18 grudnia 2008 r. w sprawie jurysdykcji,
prawa właściwego, uznawania i wykonywania orzeczeń oraz współpracy w zakresie
zobowiązań alimentacyjnych, zwanym dalej „rozporządzeniem nr 4/2009”.
Rozporządzenie nr 1215/2012 i rozporządzenie nr 606/2013 w Polsce stosuje się
bezpośrednio, bez potrzeby ich implementacji do krajowego porządku prawnego.
Regulacje obu rozporządzeń, podobnie jak wcześniej regulacje rozporządzenia
nr 805/2004, rozporządzenia nr 1896/2006, rozporządzenia nr 861/2007, jak również
rozporządzenia nr 4/2009, wymagają jednak uzupełnienia w prawie krajowym, gdyż nie
mają charakteru zupełnego. Istnieje w związku z tym potrzeba przyjęcia w prawie
polskim przepisów, które umożliwią sprawne funkcjonowanie w Polsce rozwiązań
przyjętych w obu rozporządzeniach. Dotyczy to z jednej strony sytuacji, w której
polskie orzeczenie sądowe lub inny tytuł (ugoda sądowa, dokument urzędowy), objęte
zakresem zastosowania rozporządzenia nr 1215/2012 albo rozporządzenia nr 606/2013,
będzie miało podlegać uznaniu lub wykonaniu w pozostałych państwach
członkowskich, a z drugiej strony sytuacji, w której chodzić będzie o uznanie lub
wykonanie w Polsce objętego tym zakresem orzeczenia albo innego tytułu
pochodzącego z innego państwa członkowskiego.
2.
System automatycznej wykonalności orzeczeń w Unii Europejskiej podlega
ciągłemu rozwojowi, obejmując orzeczenia sądowe i inne tytuły w kolejnych
kategoriach spraw. Szczególne znaczenie ma w tym kontekście jego przyjęcie
w rozporządzeniu nr 1215/2012, zastępującym rozporządzenie nr 44/2001. Akt ten
stanowi trzon europejskiego prawa procesowego cywilnego, ma najszerszy zakres
zastosowania (sprawy cywilne i handlowe) i w przyszłości będzie miał zdecydowanie
największe znaczenie praktyczne. Dokonany w ten sposób zwrot na płaszczyźnie prawa
unijnego skłonił do refleksji nad przyjętym w dotychczasowej praktyce legislacyjnej
modelem uzupełniania regulacji prawa Unii Europejskiej przewidujących automatyczną
wykonalność orzeczeń i innych tytułów pochodzących z innych państw członkowskich.
Uznano, że model ten powinien zostać zmodyfikowany w kierunku rezygnacji
z przyjętego dotychczas w Kodeksie postępowania cywilnego wymagania uzyskania
2