Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz niektórych innych ustaw

Zmiana ta oznacza, iż za podatnika pozostającego w związku małżeńskim nie będzie
uważać się osoby, w stosunku do której orzeczono separację w rozumieniu odrębnych
przepisów (1) lub osoby pozostającej w związku małżeńskim, jeżeli jej małżonek został
pozbawiony praw rodzicielskich lub odbywa karę pozbawienia wolności (2).
Art. 1 pkt 2 lit. c projektu ustawy dotyczy dodawanych ust. 8, 9, 10 i 11 w art. 27f
ustawy PIT (kwota niewykorzystanej ulgi)
Dodawany ust. 8 przyznaje podatnikowi prawo do nieodliczonej kwoty ulgi, która ma
stanowić różnicę między kwotą przysługującego podatnikowi odliczenia a kwotą ulgi
faktycznie odliczonej przez podatnika w zeznaniu podatkowym.
Z kolei dodawany ust. 9 określa limit kwoty przysługującej podatnikowi. Zatem kwota
stanowiąca różnicę nie będzie mogła przekroczyć kwoty składek określonych w art. 26
ust. 1 pkt 2 i 2a i art. 27b ust. 1 i 2 ustawy PIT podlegających odliczeniu,
pomniejszonych o składki odliczone PIT-36L i PIT-28 lub wykazane w PIT-16A.
W dodawanym ust. 10 wskazano, iż w przypadku podatników pozostających przez cały
rok podatkowy w związku małżeńskim, zwrot niewykorzystanej kwoty ulgi będzie
przysługiwać do wysokości ich łącznej kwoty składek określonych w ust. 9. Regulacja
ta spowoduje, iż nie będą różnicowani podatnicy pozostający w związku małżeńskim
z uwagi na sposób opodatkowania ich dochodów (indywidualny czy na zasadach
preferencyjnych).
W ust. 11 wskazano, iż regulacja zawarta w ust. 10 ma także zastosowanie do
podatnika, który zawarł związek małżeński przed rozpoczęciem roku podatkowego, ale
jego małżonek zmarł w trakcie roku podatkowego (w takiej sytuacji podatnik ma także
prawo do preferencyjnego opodatkowania łącznych dochodów małżonków).
Z dodawanego ust. 12 wynika, iż kwotę niewykorzystanej ulgi podatnik ma obowiązek
wykazać w rocznym zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy
o podatku dochodowym od osób fizycznych.
Art. 2 projektu dotyczy ustawy – Ordynacja podatkowa
Przepis stanowi, iż kwota stanowiąca różnicę, o której mowa w dodawanych ust. 8–10
w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych wykazana przez
podatnika w zeznaniu podatkowym, o którym mowa w art. 45 ust. 1 ustawy w podatku
7
dochodowym od osób fizycznych lub wynikająca z decyzji, będzie traktowana na równi
z nadpłatą.
Jeżeli zatem organ podatkowy zakwestionuje wysokość kwoty wykazanej w zeznaniu
podatkowym, prawidłowa kwota będzie wynikała w decyzji dotyczącej podatku
dochodowego od osób fizycznych.
Art. 3 projektu dotyczy ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego.
Przepis ten nadaje nowe brzmienie pkt 5 w art. 2 w/w ustawy, który zawiera definicję
„ogólnej kwoty wpływów z podatku dochodowego od osób fizycznych”.
W celu usunięcia wątpliwości, że kwota niewykorzystanej ulgi, która zgodnie
z przepisami Ordynacji podatkowej będzie traktowana na równi z nadpłatą, nie ma
wpływu na poziom dochodów jednostek samorządu terytorialnego, zaproponowano
doprecyzowanie przepisu, z którego w sposób niebudzący wątpliwości wynika, iż nowe
rozwiązanie, o którym mowa w art. 27f ust. 8 ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych (przekazywana podatnikom różnica między kwotą przysługującego
podatnikowi odliczenia a kwotą ulgi faktycznie odliczonej przez podatnika w zeznaniu
podatkowym) nie będzie miało wpływu na mechanizm obliczania wysokości udziału
jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od osób
fizycznych, od podatników tego podatku zamieszkałych na obszarze poszczególnych
jednostek.
Art. 4 projektu dotyczy ustawy o świadczeniach rodzinnych.
Przepis ten dokonuje zmiany w art. 3 ww. ustawy. Zaproponowana zmiana wskazuje, że
kwota stanowiąca różnicę, o której mowa w dodawanych ust. 8–10 w art. 27f ustawy
o podatku dochodowym będzie miała wpływ przy ustalaniu dochodu rodziny podatnika
dla potrzeb ustalenia prawa do świadczeń rodzinnych.
Zmiana ta spowoduje, iż na gruncie postanowień ustawy o świadczeniach rodzinnych
osoby korzystające w pełni z ulgi na dzieci będą na równi traktowane z osobami, które
otrzymają kwotę niewykorzystanej ulgi.
Sposób ustalania dochodu z ustawy o świadczeniach rodzinnych stosowany jest także
w innych aktach prawnych, np. w ustawie z dnia 7 września 2007 r. o pomocy osobom
uprawnionym do alimentów (Dz. U. z 2012 r. poz. 1228, z późn. zm.) dla potrzeb
ustalania prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego czy też w ustawie z dnia
8
27 lipca 2005 r. – Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. z 2012 r. poz. 572, z późn.
zm.) dla potrzeb ustalania prawa do stypendiów. Zatem proponowana zmiana będzie
skutkować i w tych regulacjach.
Art. 5 zawiera przepisy przejściowe.
W ust. 1 stanowi, że podatnik kwotę stanowiącą różnicę, o której mowa w art. 27f
ust. 8–10, wykaże w części uzupełniającej zeznania podatkowego, składanego
za 2014 r.
W ust. 2 zawarto przepis upoważniający ministra właściwego do spraw finansów
publicznych do wydania rozporządzenia określającego wzór części uzupełniającej
zeznania, w którym podatnik wskaże niewykorzystaną kwotę ulgi obliczoną zgodnie
z art. 27f ust. 8–10.
Art. 6 i 7 projektu ustawy dotyczą przepisów końcowych.
Art. 6 stanowi, iż projektowana ustawa ma zastosowanie do dochodów uzyskanych
(poniesionej straty) od dnia 1 stycznia 2014 r.
Na podstawie art. 7 ustawa wejdzie w życie z dniem 1 stycznia 2015 r.
Projekt ustawy nie podlega notyfikacji na zasadach przewidzianych w rozporządzeniu
Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania
krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz. 2039,
z późn. zm.).
Projekt ustawy nie wymaga przedstawienia właściwym instytucjom i organom Unii
Europejskiej lub Europejskiemu Bankowi Centralnemu w celu uzyskania opinii,
dokonania konsultacji albo uzgodnienia, w przypadkach określonych w obowiązujących
na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej przepisach Unii Europejskiej.
Dodatkowo w związku z proponowanym w projekcie podwyższeniem ulgi na trzecie
i każde kolejne dziecko o 20% należy zauważyć, iż w uzasadnieniu do projektu ustawy
budżetowej na rok 2015 zawarto wyjaśnienie, że w kwocie części oświatowej subwencji
ogólnej uwzględnione zostały dodatkowo środki w wysokości 23 770 tys. zł w związku
z przewidywanym zmniejszeniem dochodów własnych jednostek samorządu
terytorialnego z tytułu podatku dochodowego od osób fizycznych w 2015 r. związanych
z propozycją. Zwiększenie części oświatowej subwencji ogólnej o powyższe środki
pozwoli na sfinansowanie zadań oświatowych w większym zakresie ze środków części
9
oświatowej subwencji ogólnej, a uwolnione w tej wysokości dochody własne jednostki
samorządu terytorialnego będą mogły przeznaczyć na finansowanie innych zadań
publicznych.
Projektowana ustawa nie będzie miała wpływu na mechanizm obliczania wysokości
udziału jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku dochodowego od
osób fizycznych, od podatników tego podatku zamieszkałych na obszarze
poszczególnych jednostek. Należy podkreślić, że zgodnie z przyjętymi założeniami,
projektowane zmiany umożliwiające wykorzystanie przez rodziców ulgi na dzieci do
wysokości nieprzekraczającej łącznej kwoty zapłaconych przez podatnika składek na
ubezpieczenia społeczne i zdrowotne, które podlegają odliczeniu, nie zakłócą obliczania
wysokości udziału jednostek samorządu terytorialnego we wpływach z podatku
dochodowego od osób fizycznych zgodnie z ustawą z dnia 13 listopada 2003 r.
o dochodach jednostek samorządu terytorialnego (Dz. U. z 2014 r. poz. 1115).
Podstawa obliczeń na potrzeby powyższej kalkulacji pozostanie bez zmian, ponieważ
nie zmieni się sposób klasyfikowania wpływów z tytułu podatku dochodowego od osób
fizycznych. Na potrzeby identyfikacji dokonywanych podatnikom zwrotów różnicy,
o której mowa w dodawanych w art. 27f ustawy o podatku dochodowym od osób
fizycznych przepisach ust. 8–10, do rozporządzenia regulującego klasyfikację
budżetową zostanie wprowadzona zmiana polegająca na ustanowieniu dla tego
przepływu odrębnej podziałki klasyfikacji budżetowej.
Projekt ustawy jest ujęty w wykazie prac legislacyjnych Rady Ministrów (numer
projektu UA48).
Stosownie do postanowień art. 5 ustawy o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.) oraz § 4 i § 52 uchwały
nr 190 Rady Ministrów z dnia 29 października 2013 r. – Regulamin pracy Rady
Ministrów (M.P. poz. 979) projekt ustawy został udostępniony w Biuletynie Informacji
Publicznej na stronie podmiotowej Rządowego Centrum Legislacji, w serwisie
Rządowy Proces Legislacyjny. Nie zgłoszono zainteresowania pracami nad tym
projektem w trybie przewidzianym w ustawie o działalności lobbingowej w procesie
stanowienia prawa.
Zgodnie z opinią Ministra Spraw Zagranicznych projekt ustawy nie jest objęty prawem
Unii Europejskiej.
10
W dniu 24 września 2014 r. projekt ustawy został uzgodniony z Komisją Wspólną
Rządu i Samorządu Terytorialnego.

11