Poselski projekt ustawy o powiecie metropolitalnym

 
Druk nr 2107 
 
 
Warszawa, 30 lipca 2013 r. 
SEJM 
 
RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ 
VII kadencja 
 
 
 
Pani  
 
Ewa Kopacz 
 
Marszałek Sejmu 
 
Rzeczypospolitej Polskiej 
 
 
 
 
Na podstawie art. 118 ust. 1 Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej z dnia 2 
kwietnia  1997  r.  i  na  podstawie  art.  32  ust.  2  regulaminu  Sejmu  niżej  podpisani 
posłowie wnoszą projekt ustawy: 
 
 - o powiecie metropolitalnym. 
 
Do reprezentowania wnioskodawców w pracach nad projektem ustawy 
upoważniamy pana posła Marka Wójcika. 
 
 
 (-)   Jerzy  Borowczak;   (-)   Jacek Brzezinka;  (-)   Borys Budka;  (-)   Arkady 
Fiedler;   (-)   Krzysztof Gadowski;  (-)   Andrzej  Gałażewski;   (-)   Czesław 
Gluza; 
 (-)   Tomasz 
Głogowski; 
 (-)   Rafał 
Grupiński; 
 (-)   Jan 
Kaźmierczak; 
 (-)   Joanna Kluzik-Rostkowska; 
 (-)   Ewa 
Kołodziej; 
 (-)   Sławomir 
Kowalski; 
 (-)   Elżbieta 
Królikowska-
Kińska;   (-)   Marek  Krząkała;   (-)   Izabela Leszczyna;  (-)   Beata  Małecka-
Libera; 
 (-)   Anna 
Nemś;   (-)   Mirosława  Nykiel;   (-)   Małgorzata 
Pępek; 
 (-)   Elżbieta 
Apolonia 
Pierzchała; 
 (-)   Danuta 
Pietraszewska;   (-)   Lucjan Marek Pietrzczyk;  (-)   Jarosław  Pięta;   (-)   Marek 
Plura; 
 (-)   Halina Rozpondek;  (-)   Wojciech 
Saługa;   (-)   Henryk 
Siedlaczek;   (-)   Grzegorz Sztolcman;  (-)   Krystyna Szumilas;  (-)   Bożena 
Szydłowska; 
 (-)   Marcin 
Święcicki; 
 (-)   Tomasz 
Tomczykiewicz;   (-)   Aleksandra  Trybuś;   (-)   Piotr Van der Coghen; (-) Marek 
Wójcik;   (-)   Ryszard Zawadzki;  (-)   Jerzy  Ziętek;   (-)   Ewa  Żmuda-
Trzebiatowska. 
projekt 
USTAWA 
z dnia …………… 
o powiecie metropolitalnym 
 
 
Rozdział 1 
Przepisy ogólne 
Art. 1. 1. Mieszkańcy  powiatu  metropolitalnego,  zwanego  dalej  powiatem,  tworzą  z  mocy 
prawa lokalną wspólnotę samorządową. 
2. Ilekroć w ustawie jest mowa o powiecie metropolitalnym, należy przez to rozumieć lokalną 
wspólnotę samorządową oraz odpowiednie terytorium. 
Art. 2. 1. Powiat  metropolitalny  wykonuje  zadania  publiczne  w  imieniu  własnym  i  na  własną 
odpowiedzialność. 
2. Powiat metropolitalny ma osobowość prawną. 
3. Samodzielność powiatu metropolitalnego podlega ochronie sądowej. 
4. O ustroju powiatu metropolitalnego stanowi jego statut. 
Art. 3. 1. Zakres  działania  powiatu  metropolitalnego  nie  narusza  samodzielności  powiatu  i 
gminy, chyba, że przepisy ustaw szczególnych stanowią inaczej. 
2. Organy samorządu metropolitalnego nie stanowią wobec powiatu i gminy organów nadzoru 
lub kontroli oraz nie są organami wyższego stopnia w postępowaniu administracyjnym. 
 
Art. 4. 1. Rada Ministrów, w drodze rozporządzenia: 
1) tworzy, łączy, dzieli i znosi powiaty metropolitalne oraz ustala ich granice, 
2) ustala i zmienia nazwy powiatów metropolitalnych oraz siedziby ich władz. 
2.  Rozporządzenie,  o  którym  mowa  w  ust.  1,  może  być  wydane  także  na  wniosek 
zainteresowanej rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy. 
3. Ustalenie granic powiatu metropolitalnego następuje poprzez wskazanie gmin, powiatów lub 
miast  na  prawach  powiatu  wchodzących  w  skład  powiatu  metropolitalnego,  a  zmiana  jego  granic 
dokonywana  jest  w  sposób  zapewniający  powiatowi  metropolitalnemu  terytorium  możliwie 
jednorodne  ze  względu  na  układ  osadniczy  i  przestrzenny,  uwzględniający  więzi  społeczne, 
gospodarcze i kulturowe oraz zapewniający zdolność wykonywania zadań publicznych. 
4. Przez dzielenie powiatów metropolitalnych należy również rozumieć wyłączenie jednej lub 
więcej  gmin,  powiatu  lub  miasta  na  prawach  powiatu  z  terytorium  powiatu  metropolitalnego  z 
możliwością jednoczesnego: 
1)  włączenia  tej  gminy  lub  gmin,  powiatu  lub  miasta  na  prawach  powiatu  do  innego  powiatu 
metropolitalnego, 
2)  utworzenia  nowego  powiatu  metropolitalnego  z  tych  gmin  albo  z  tych  gmin,  powiatu  lub 
miasta na prawach powiatu. 
5. Zmiany, o których mowa w ust. 1, następują z dniem 1 stycznia. 
 
Art. 5. 1. Wydanie rozporządzenia, o którym mowa w art. 4 ust. 1, wymaga zasięgnięcia przez 
ministra właściwego do spraw administracji publicznej opinii zainteresowanych rad powiatów albo 
rady miasta na prawach powiatu i rady powiatu – poprzedzonych przeprowadzeniem przez te rady 
konsultacji  z  mieszkańcami,  a  w  przypadku  zmian  granic  powiatów  naruszających  granice 
województw  –  dodatkowo  opinii  odpowiednich  sejmików  województw.  Minister  właściwy  do 
spraw  administracji  publicznej  może  wystąpić  także  o  opinie  zainteresowanych  rad  gmin;  w  tym 
przypadku nie jest konieczne przeprowadzenie konsultacji z mieszkańcami gminy.  
2.  Konsultacje  z  mieszkańcami  dotyczące,  naruszającej  granice  województw,  zmiany  granic 
powiatów albo powiatu i miasta na prawach powiatu w sprawach, o których mowa w art. 4 ust. 3 – 
jeżeli  zmiana  granic  wynika  z  wyłączenia  tylko  jednej  gminy  lub  miasta  na  prawach  powiatu  – 
mogą zostać ograniczone przez sejmiki województw do mieszkańców odpowiedniego powiatu lub 
miasta na prawach powiatu objętego zmianą.  
3.  W  przypadku  niewyrażenia  opinii,  o  której  mowa  w  ust.  1,  w  terminie  3  miesięcy  od  dnia 
otrzymania wystąpienia o opinię, wymóg zasięgnięcia opinii uznaje się za spełniony.  
 
Art.  6.  1.  Wydanie  rozporządzenia,  o  którym  mowa  w  art.  4  ust.  1,  na  wniosek  odpowiednio 
rady powiatu, rady miasta na prawach powiatu lub rady gminy wymaga:  
1)  wniosku  rady  powiatu,  rady  miasta  na  prawach  powiatu  lub  rady  gminy  poprzedzonego 
przeprowadzeniem  przez  tę  radę  konsultacji  z  mieszkańcami,  wraz  z  uzasadnieniem  oraz 
niezbędnymi dokumentami, mapami i informacjami potwierdzającymi zasadność wniosku,  
2) opinii odpowiednio rad powiatów lub rady miasta na prawach powiatu objętych wnioskiem, 
poprzedzonych  przeprowadzeniem  przez  te  rady  konsultacji  z  mieszkańcami,  a  w  przypadku 
zmiany granic powiatu naruszającej granice województw – opinii sejmików województw,  
3) opinii rad gmin, których dotyczy wniosek,  
4)  opinii  wojewody  właściwego  dla  powiatu  lub  miasta  na  prawach  powiatu  objętego 
wnioskiem.  
2.  Do  wniosku  i  opinii,  o  których  mowa  w  ust.  1,  przepisy  art.  5  ust.  2  i  3  stosuje  się 
odpowiednio.  
3.  Rada  powiatu,  rada  miasta  na  prawach  powiatu  lub  rada  gminy  występuje  z  wnioskiem,  o 
którym  mowa  w  ust.  1,  do  ministra  właściwego  do  spraw  administracji  publicznej  za 
pośrednictwem wojewody, w terminie do dnia 31 marca. 
4.  Rada  Ministrów  określi,  w  drodze  rozporządzenia,  tryb  postępowania  przy  składaniu 
wniosków, o których mowa w ust. 1, oraz dokumenty, które należy dołączyć do wniosku. 
 
Art. 7. 1. W  przypadkach  przewidzianych  ustawą  oraz  w  innych  sprawach  ważnych 
dla powiatu  metropolitalnego  mogą  być  przeprowadzane  na  jego  terytorium  konsultacje 
z mieszkańcami. 
2. Zasady i tryb przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami powiatu metropolitalnego określa 
uchwała rady powiatu metropolitalnego. 
 
Rozdział 2 
Zakres działania i zadania powiatu metropolitalnego 
Art. 8. 1. Powiat metropolitalny wykonuje zadania publiczne obejmujące:   
1)  przyjęcie oraz realizowanie wspólnej strategii rozwoju powiatu metropolitalnego; 
2)  uchwalenie  studium  uwarunkowań  i  kierunków  zagospodarowania  przestrzennego  powiatu 
metropolitalnego  stanowiącego  wiążące  wytyczne  dla  miast  będących  członkami  powiatu 
metropolitalnego  w  procesie  tworzenia  gminnych  studiów  uwarunkowań  i  kierunków 
zagospodarowania przestrzennego oraz gminnych planów zagospodarowania przestrzennego; 
3)  organizację  i  wykonywanie  publicznego  transportu  zbiorowego  na  obszarze  powiatu 
metropolitalnego; 
4) planowanie sieci i zarządzanie drogami publicznymi krajowymi i wojewódzkimi na obszarze 
powiatu metropolitalnego; 
 
2 
5)  uchwalanie  i  realizacja  programów  ochrony ś rodowiska,  gospodarki  wodno-ściekowej, 
gospodarki odpadami na obszarze powiatu metropolitalnego; 
6)  uchwalenie  projektu  założeń  do  planu  zaopatrzenia  w  ciepło,  energię  elektryczną  i  paliwa 
gazowe  oraz  uchwalenie  planu  zaopatrzenia  w  ciepło,  energię  elektryczną  i  paliwa  gazowe  dla 
powiatu metropolitalnego; 
7)  uchwalanie  programów  metropolitalnych  w  zakresie  bezpieczeństwa  publicznego 
i zrządzania kryzysowego; 
8)  koordynowanie  działań  dla  przedsięwzięć  o  znaczeniu  ponadgminnym  wynikających  ze 
strategii rozwoju powiatu metropolitalnego; 
9) tworzenie oraz zarządzanie jednostkami organizacyjnymi o znaczeniu metropolitalnym; 
10)  opiniowanie  projektów  ustaw  oraz  innych  aktów  normatywnych  odnoszących  się  do 
powiatu metropolitalnego; 
11)  współdziałanie  z  jednostkami  samorządu  terytorialnego,  w  szczególności  z  samorządem 
województwa, a także organami administracji rządowej, organizacjami pozarządowymi w sprawach 
powiatu metropolitalnego; 
12)  współpraca  ze  społecznościami  lokalnymi  i  regionalnymi  innych  państw,  a  także 
organizacjami społecznymi na zasadach określonych w odrębnych przepisach; 
13) promocja powiatu metropolitalnego. 
2. Ustawy mogą określać inne zadania powiatu metropolitalnego. 
3. Ustawy  mogą  określać  niektóre  sprawy  należące  do  zakresu  działania  powiatu 
metropolitalnego  jako  zadania  z  zakresu  administracji  rządowej,  wykonywane  przez  powiat 
metropolitalny. 
Art. 9. 1. W  celu  wykonywania  zadań  powiat  metropolitalny  może  tworzyć  jednostki 
organizacyjne i zawierać umowy z innymi podmiotami. 
2. Powiat  metropolitalny  nie  może  prowadzić  działalności  gospodarczej  wykraczającej  poza 
zadania o charakterze użyteczności publicznej. 
Art. 10. 1. Ustawy  określają  przypadki,  w  których  właściwe  organy  administracji  rządowej 
mogą  nałożyć  na  powiat  metropolitalny  obowiązek  wykonania  określonych  czynności  w  zakresie 
należącym  do  zadań  powiatu,  związanych  z  usuwaniem  bezpośrednich  zagrożeń  dla 
bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz z obronnością. 
2. Jeżeli działania związane z usuwaniem zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego 
oraz  z  obronnością  przeprowadza  się  w  ramach  zorganizowanej  akcji,  nałożenie  obowiązku  może 
dotyczyć  wykonania  czynności,  o  których  mowa  w  ust.  1,  również  poza  terenem  powiatu 
metropolitalnego. 
3. Za  czynności,  o  których  mowa  w  ust.  2,  powiatowi  metropolitalnemu  przysługuje  zwrot 
koniecznych  wydatków  i  nakładów  wraz  z  ustawowymi  odsetkami  od  organu  administracji,  który 
nałożył obowiązek wykonania tych czynności. 
 
Art.  11.  W  zakresie  zadań  realizowanych  przez  powiat  metropolitalny  przepisy  innych  ustaw 
dotyczące powiatu stosuje się odpowiednio. 
 
Rozdział 3 
Władze powiatu metropolitalnego 
Art. 12. 1. Mieszkańcy  powiatu  metropolitalnego  podejmują  rozstrzygnięcia  w głosowaniu 
powszechnym - poprzez wybory i referendum powiatowe - lub za pośrednictwem organów powiatu. 
2. Organami powiatu są: 
1) rada powiatu metropolitalnego, 
 
3 
2) zarząd powiatu metropolitalnego. 
Art. 13. 1. Działalność  organów  powiatu  metropolitalnego  jest  jawna.  Ograniczenia  jawności 
mogą wynikać wyłącznie z ustaw. 
2. Jawność  działania  organów  powiatu  metropolitalnego  obejmuje  w  szczególności  prawo 
obywateli do uzyskiwania informacji, wstępu na sesje rady powiatu metropolitalnego i posiedzenia 
jej  komisji,  a  także  dostępu  do  dokumentów  wynikających  z  wykonywania  zadań  publicznych,  w 
tym  protokołów  posiedzeń  organów  powiatu  metropolitalnego  i  komisji  rady  powiatu 
metropolitalnego. 
3. Zasady dostępu do dokumentów i korzystania z nich określa statut powiatu metropolitalnego. 
Art. 14. 1. Rada  powiatu  metropolitalnego  jest  organem  stanowiącym  i  kontrolnym  powiatu 
metropolitalnego, z zastrzeżeniem przepisów o referendum powiatowym. 
2. Kadencja rady trwa 4 lata, licząc od dnia wyborów. 
3. Radni wybierani są w wyborach bezpośrednich. Do wyborów rady powiatu metropolitalnego 
stosuje się odpowiednio przepisy ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. kodeks wyborczy (Dz. U. z 2011 
r. Nr 21, poz. 112 z późn. zm.) dotyczące wyboru radnych do sejmików województw, z tym że w 
okręgach wyborczych wybiera się od 3 do 5 radnych. Do podziału na okręgi wyborcze stosuje się 
odpowiednio przepisy dotyczące wyborów do rad powiatów. 
4. W skład rady wchodzi 15 radnych. 
 
Art. 15. 1. Odwołanie  rady  powiatu  metropolitalnego  przed  upływem  kadencji  następuje  w 
drodze referendum powiatowego. 
2. Zasady i tryb przeprowadzania referendum powiatowego określa odrębna ustawa. 
Art. 16. Do wyłącznej właściwości rady powiatu metropolitalnego należy:   
1)   stanowienie aktów prawa miejscowego, w tym statutu powiatu metropolitalnego; 
2) wybór i odwoływanie zarządu powiatu metropolitalnego, ustalanie wynagrodzenia członków 
zarządu; 
3)  powoływanie  i  odwoływanie,  na  wniosek  starosty,  skarbnika  powiatu  metropolitalnego, 
będącego głównym księgowym budżetu powiatu; 
4)   stanowienie  o  kierunkach  działania  zarządu  powiatu  metropolitalnego,  oraz  przyjmowanie 
sprawozdań z jego działalności; 
5)  uchwalanie strategii rozwoju powiatu metropolitalnego, a także innych planów, strategii, w 
tym wieloletniej prognozy finansowej,  
6)   uchwalanie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego powiatu 
metropolitalnego; 
7)  uchwalanie  budżetu,  sprawozdań  z  wykonania  budżetu,  oraz  uchwał  w  sprawie 
absolutorium dla zarządu powiatu metropolitalnego; 
8)  ustalanie zasad gospodarowania mieniem powiatu metropolitalnego; 
9)  ustalanie zasad nabywania, zbywania i obciążania nieruchomości oraz ich wydzierżawiania 
lub  wynajmowania  na  czas  oznaczony  dłuższy  niż  3  lata  lub  na  czas  nieoznaczony,  o  ile  ustawy 
szczególne nie stanowią inaczej; uchwała rady powiatu metropolitalnego jest wymagana również w 
przypadku, gdy po umowie zawartej na czas oznaczony do 3 lat strony zawierają kolejne umowy, 
których  przedmiotem  jest  ta  sama  nieruchomość;  do  czasu  określenia  zasad  zarząd  powiatu 
metropolitalnego  może  dokonywać  tych  czynności  wyłącznie  za  zgodą  rady  powiatu 
metropolitalnego; 
10)  podejmowanie  uchwał  o  tworzeniu,  likwidacji  i  reorganizacji  jednostek  organizacyjnych 
oraz wyposażaniu ich w majątek; 
11)  podejmowanie  uchwał  w  sprawach  tworzenia  i  przystępowania  do  spółek,  ich 
rozwiązywania  i  występowania  z  nich  oraz  określania  zasad  wnoszenia  wkładów  oraz 
obejmowania, nabywania i zbywania udziałów i akcji;  
 
4