Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy - Prawo wodne oraz niektórych innych ustaw

województw aglomeracji o równoważnej liczbie mieszkańców powyżej 2000 RLM oraz 
dostosowania obszarów i granic  aglomeracji do przepisów wydanych na podstawie 
art. 43  ust. 4a ustawy –  Prawo  wodne.  Wprowadzono  także  propozycję  definicji 
końcowego  punktu  zrzutu  dla  ścieków  komunalnych.  Nie  uwzględniono  natomiast 
postulatu  zmierzającego  do  przypisania  zarządowi  województwa  kompetencji  do 
ustanawiania aglomeracji w drodze uchwały  tego  zarządu.  Aglomeracja  powinna  być 
ustanawiana  w  drodze  aktu  prawa  miejscowego,  co  oznacza  konieczność  utrzymania 
regulacji przypisującej tę kompetencję sejmikowi województwa, który zgodnie z art. 89 
ust. 1 ustawy z dnia 5 czerwca 1998 r. o samorządzie województwa (Dz. U. z 2013 r. 
poz.  1590,  z  późn.  zm.)  na  podstawie  tej  ustawy  oraz  na  podstawie  upoważnień 
udzielonych w innych ustawach i w ich granicach stanowi akty prawa miejscowego 
obowiązujące  na  obszarze  województwa  lub  jego  części.  Nie  uwzględniono  także 
postulatu  odstąpienia  od  uzgodnienia  z  regionalnym  dyrektorem  ochrony  środowiska 
w toku ustanawiania aglomeracji. 
Opinie  przedstawione  przez  wojewódzkie  zarządy  melioracji  i  urządzeń 
wodnych  oraz  regionalnych  dyrektorów  ochrony  środowiska  koncentrowały  się  na 
obszarze transpozycji dyrektywy Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 
13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków wywieranych przez niektóre 
przedsięwzięcia  publiczne  i  prywatne  na  środowisko  naturalne, w odniesieniu do 
tzw. „prac  utrzymaniowych”.  Propozycje  regulacji  w  tym  obszarze,  obejmujące 
przepisy art. 22 ustawy – Prawo wodne oraz art. 118 ustawy o ochronie przyrody były 
przedmiotem  szczegółowych  uzgodnień  między  Ministerstwem  Środowiska 
i Ministerstwem Rolnictwa i Rozwoju Wsi w toku konferencji uzgodnieniowej, podczas 
której  osiągnięto  uzgodnienie  w  tym  przedmiocie.  W  wyniku  analizy  opinii 
przedstawionych w tym obszarze zaproponowano  nowe  uszczegółowione  brzmienie 
regulacji  dotyczących  zmian  w  ustawie  o  ochronie  przyrody. Proponowane przepisy 
art. 118 ustawy o ochronie przyrody określają katalog działań, obejmujący także prace 
utrzymaniowe,  które  podlegają  zgłoszeniu  regionalnemu  dyrektorowi  ochrony 
środowiska,  tryb  postępowania  w  tej  sprawie,  natomiast  proponowany  art.  118b tej 
ustawy  określa  przypadki,  w  których  zgłoszenie  nie  jest  wymagane.  Proponowany 
przepis  art.  118a  ustawy  o  ochronie  przyrody  określa  tryb  wydawania  decyzji 
o warunkach  prowadzenia  działań.  Natomiast  zmiana  art.  72  ustawy  o  udostępnianiu 
informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska 
24 
oraz  o  ocenach  oddziaływania  na  środowisko  polega  na  wprowadzeniu  do  katalogu 
decyzji,  przed  którymi  należy  uzyskać  decyzję  o  środowiskowych  uwarunkowaniach, 
pozwolenia wodnoprawnego na  wydobywanie  z  wód  kamienia,  żwiru,  piasku  oraz 
innych  materiałów  w  ramach  szczególnego  korzystania  z  wód,  co  jest  zabiegiem 
porządkującym  przepisy  tej  ustawy  w  związku  ze  zmianą  wprowadzoną  w  art.  118 
ust. 1 ustawy o ochronie przyrody. Zaproponowano także  przepisy  przewidujące 
wprowadzenie planu utrzymania wód, obejmujące w szczególności zakres planu, jego 
formę, organ właściwy do jego przyjęcia oraz obowiązek poddania planu strategicznej 
ocenie oddziaływania na środowisko. Plan utrzymania wód będzie przyjmowany przez 
dyrektora regionalnego zarządu gospodarki wodnej w formie aktu prawa miejscowego. 
Opinie  dyrektorów  regionalnych  zarządów  gospodarki  wodnej  koncentrowały 
się  w  głównej  mierze  na  obszarze  transpozycji  dyrektywy  Rady  91/676/EWG z dnia 
12 grudnia 1991 r. dotyczącej ochrony wód przed zanieczyszczeniami powodowanymi 
przez azotany pochodzenia rolniczego oraz na obszarze transpozycji dyrektywy 
Parlamentu Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie 
oceny skutków wywieranych przez  niektóre  przedsięwzięcia  publiczne  i  prywatne  na 
środowisko  naturalne, w odniesieniu do tzw.  „prac utrzymaniowych”. Problematyka 
konsultacji  społecznych  w  odniesieniu  do  transpozycji  dyrektywy  Parlamentu 
Europejskiego i Rady 2011/92/UE z dnia 13 grudnia 2011 r. w sprawie oceny skutków 
wywieranych  przez  niektóre  przedsięwzięcia  publiczne  i  prywatne  na  środowisko 
naturalne, została omówiona wyżej. Wojewodowie nie przedstawili krytycznych opinii 
co  do  rozwiązań  proponowanych  w  projekcie  ustawy.  Opinia  Narodowego Funduszu 
Ochrony  Środowiska  i  Gospodarki  Wodnej,  mająca  charakter  głównie  porządkujący, 
została  w  dużej  mierze  uwzględniona.  Zgodnie  z  ustaleniami  Stałego  Komitetu  Rady 
Ministrów  z  dnia  1  sierpnia  2013  r.  z  projektu  ustawy  zostały  usunięte  propozycje 
przepisów  dotyczące  wprowadzenia  jednego  programu  działań  mających  na  celu 
ograniczenie odpływu azotu ze źródeł rolniczych. 
Na  etapie  rozpatrywania  projektu  ustawy  przez  Komisję  Wspólną  Rządu 
i Samorządu  Terytorialnego  uwagi  do  projektu  ustawy  przedstawiły  Urzędy 
Marszałkowskie  Województw:  Dolnośląskiego,  Małopolskiego,  Mazowieckiego, 
Łódzkiego, Opolskiego, Śląskiego, Podkarpackiego i Pomorskiego oraz Urząd Miasta 
Krakowa.  Uwagi  Urzędów  Marszałkowskich  odnosiły  się  głównie  do  propozycji 
przepisów  związanych  z  problematyką  „prac  utrzymaniowych”  oraz  problematyką 
25 
wdrożenia  dyrektywy  ściekowej.  Uwagi  dotyczące  istoty  rozwiązań  w  zakresie  „prac 
utrzymaniowych”  nie  zostały  uwzględnione.  Uwzględniono  natomiast  część  uwag 
odnoszących  się  do  problematyki  wdrożenia  dyrektywy  ściekowej,  w  szczególności 
dotyczących  określenia  „gminy  wiodącej”  oraz  trybu  wyznaczania  aglomeracji.  Na 
skutek  uwzględnienia  uwag  na  etapie  rozpatrywania  projektu  ustawy  przez  Komisję 
Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego zmianie uległy także regulacje przejściowe 
dotyczące  obowiązywania  pozwoleń  wodnoprawnych  i  pozwoleń  zintegrowanych 
w aglomeracjach.  W  dniu  29  maja  2013  r.  projekt  ustawy  został  pozytywnie 
zaopiniowany przez Komisję Wspólną Rządu i Samorządu Terytorialnego. 
3.  Wpływ na sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek 
samorządu terytorialnego 
Nowelizacja ustawy –  Prawo  wodne  w  zakresie  transpozycji  postanowień 
dyrektywy  2000/60/WE  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady  z  dnia  23  października 
2000 r. ustanawiającej ramy wspólnotowego działania w dziedzinie polityki wodnej nie 
wpłynie  na  sektor  finansów  publicznych.  Proponowane  zmiany  mają  co  do  zasady 
charakter zmian legislacyjno-redakcyjnych  i  nie  spowodują  dodatkowych  skutków 
finansowych dla tego sektora. Analogicznie  należy  ocenić  regulacje  dotyczące 
uzupełnienia  transpozycji  dyrektywy  2007/60/WE  Parlamentu  Europejskiego  i  Rady 
z dnia 23  października  2007  r.  w  sprawie  oceny  ryzyka  powodziowego  i  zarządzania 
nim. 
Należy  jednakże  mieć  na  uwadze,  że  Komisja  Europejska  w dniu 27 lutego 
2012 r.  wystosowała  do  Rzeczypospolitej  Polskiej  dodatkową  uzasadnioną  opinię 
w związku  z  nieprawidłową  transpozycją  art.  8  ust.  1  oraz  ust.  2  w  połączeniu 
z załącznikiem  V  pkt  1.1  oraz  1.3  dyrektywy  2000/60/WE  Parlamentu  Europejskiego 
i Rady  z  dnia  23  października  2000  r.  ustanawiającej  ramy  wspólnotowego  działania 
w dziedzinie  polityki  wodnej.  Brak  pełnej  transpozycji  Ramowej  Dyrektywy  Wodnej 
skutkować będzie nałożeniem na Polskę wysokich kar finansowych. Dodatkowo, Polska 
może zostać zobowiązana do zwrotu środków finansowych, jakie zostały przyznane na 
realizację inwestycji wodnych w Polsce w ramach programów operacyjnych. Istotnym 
skutkiem finansowym może być także ryzyko nieprzyznania przez Komisję Europejską 
środków  w  perspektywie finansowej na lata 2014–2020.  W  związku  z  problematyką 
zgodności  przedsięwzięć  realizowanych  ze  środków  europejskich  z  postanowieniami 
Ramowej  Dyrektywy  Wodnej,  w  2012  r.  Komisja  Europejska  zdecydowała 
26 
o zawieszeniu płatności dotyczących projektów z zakresu ochrony przeciwpowodziowej 
realizowanych w okresie 2007–2013,  do  momentu  przedstawienia  przez  stronę  polską 
planu działania na rzecz opracowania Masterplanów dla dorzeczy Odry i Wisły. Zmiana 
ustawy  –  Prawo  wodne  i  zapewnienie  pełnej  transpozycji  RDW  jest  jednym 
z podstawowych warunków stawianych przez KE w celu odblokowania płatności, a co 
za tym idzie jest również istotnym elementem Planu działania w zakresie planowania 
strategicznego w gospodarce wodnej.  Należy  podkreślić,  iż  dalsze  uchybienia 
w zakresie wdrożenia RDW mogą spowodować utratę części środków w szczególności 
z  Programu  Operacyjnego  Infrastruktura  i  Środowisko  (ponad  2  mld  zł)  oraz 
Regionalnych Programów Operacyjnych  w perspektywie finansowej 2007–2013, 
a także stanowić zagrożenie dla finansowania projektów w latach 2014–2020. 
Nowelizacja ustawy –  Prawo wodne w zakresie dyrektywy 2006/118/WE 
Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 12 grudnia 2006 r. w sprawie ochrony wód 
podziemnych przed  zanieczyszczeniem i pogorszeniem ich stanu, ma charakter 
formalny  i  jako  taka  nie  będzie  miała  bezpośredniego  wpływu  na  sektor  finansów 
publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego.  
Analiza  propozycji  rozwiązań  prawnych  zawartych  w  projekcie  ustawy  daje 
podstawę  do  przyjęcia,  że  wejście  w  życie  ustawy  nie  będzie  skutkowało  znaczącym 
zwiększeniem  obciążeń  administracyjnych  jednostek  realizujących  zadania  w  tym 
obszarze. 
Nowelizacja przepisów ustawy –  Prawo wodne w zakresie przygotowywania 
planów  zarządzania  ryzkiem  powodziowym  dla obszarów dorzeczy oraz regionów 
wodnych,  udostępnienia  w  Biuletynie  Informacji  Publicznej  wstępnej oceny ryzyka 
powodziowego,  map  zagrożenia  powodziowego  i  map  ryzyka  powodziowego  oraz 
aktualizacji programu wodno-środowiskowego  kraju  i  dokumentów  planistycznych, 
o których mowa w art. 113 ust. 2 pkt 2 i 3 ustawy –  Prawo  wodne,  nie  wpłynie  na 
zwiększenie  obciążeń  administracyjnych  Krajowego  Zarządu  Gospodarki  Wodnej 
i regionalnych zarządów gospodarki wodnej. 
Projektowane przepisy dotyczące warunków prowadzenia działań wpływających 
na warunki wodne oraz wodno-glebowe i trybu ich autoryzacji przez regionalnych 
dyrektorów ochrony środowiska modyfikują obecnie obowiązujące rozwiązania w tym 
zakresie.  
 
27 
W aktualnym stanie prawnym uzyskanie decyzji o warunkach prowadzenia 
działań,  o  której  mowa  w  art.  118  ustawy  z  dnia  16  kwietnia  2004  r.  o  ochronie 
przyrody,  wymagane  jest  dla  szeregu  działań  (regulacja  wód,  budowa  wałów 
przeciwpowodziowych, melioracja, odwodnienia budowlane i inne roboty ziemne 
zmieniające  stosunki  wodne),  jeżeli  tylko  te  działania  będą  prowadzone  na  terenach 
o szczególnych  wartościach  przyrodniczych,  a  zwłaszcza  na  terenach,  na  których 
znajdują  się  skupienia  roślinności  o  szczególnej  wartości  z  punktu  widzenia 
przyrodniczego, terenach o walorach krajobrazowych i ekologicznych, terenach 
masowych  lęgów  ptactwa,  występowania  skupień  gatunków  chronionych  oraz  tarlisk, 
zimowisk, przepławek i miejsc masowej migracji ryb i innych organizmów wodnych. 
Powyższy przepis, ze względu na jego ogólny i mało szczegółowy charakter, ma więc 
zastosowanie względem dużej części działań z tego zakresu i na całym obszarze kraju. 
Siedliska wodne lub zależne od wód są bowiem powszechnie uznawane za wartościowe 
pod  względem  przyrodniczym  oraz  trudno  jest  udowodnić,  że  nie  posiadają  one 
walorów  krajobrazowych  i  ekologicznych,  czy  też  nie  są  miejscem  bytowania 
chronionych  gatunków  roślin  lub  zwierząt.  Mając  na  uwadze  szereg  wątpliwości 
interpretacyjnych,  odnoszących  się  względem  przepisu  art.  118  ustawy  o  ochronie 
przyrody, zaproponowano zmianę tego przepisu, polegającą w szczególności na: 
1)  zmianie katalogu działań objętych przedmiotowymi regulacjami; 
2)  doprecyzowaniu  zakresu  przestrzennego  stosowania  regulacji,  przez  wskazanie,  że 
autoryzacji przez regionalnych dyrektorów ochrony  środowiska  wymagają  jedynie 
prace prowadzone w granicach obszarów chronionych na mocy ustawy o ochronie 
przyrody, obrębów ochronnych ryb oraz na naturalnych ciekach; 
3)  wprowadzeniu  szeregu  odstępstw  od  wymogu  zgłoszenia  prac  oraz  uzyskania 
decyzji, w tym związanych z charakterem działań oraz terminem ich prowadzenia; 
4)  wprowadzeniu  odstępstw  od  wymogu  uzyskania  decyzji  w  przypadku  prac 
zaakceptowanych  przez  regionalnych  dyrektorów  ochrony  środowiska  w  innym 
trybie; 
5)  zintegrowaniu decyzji wydawanej w trybie art. 118 ustawy o ochronie przyrody 
z zezwoleniem wydawanym na podstawie art. 56 tej ustawy.  
Powyższe  zmiany,  z  jednej  strony  zapewnią  skuteczniejszą  ochronę  cennych 
walorów  przyrodniczych  w  toku  prac  prowadzonych  w  środowisku  wodnym  lub 
w obrębie siedlisk zależnych od wód, a z drugiej zaś ograniczą stosowanie przepisu do 
28