Rządowy projekt ustawy o funduszu sołeckim

 
to i wydatki nim objęte mogą być przeznaczone  
 
na zadania, które gmina jako taka może 
 
realizować. Do takich zaliczane są i te, które 
 
dotyczą usunięcia skutków klęsk żywiołowych 
 
(art. 1 ust. 4). W ramach tak zakreślonych granic 
 
(zadania własne gminy), o kierunkach 
 
wydatkowania środków z funduszu powinno 
 
decydować zebranie wiejskie. Nie ma przy tym 
 
uzasadnienia do wprowadzania dodatkowych 
 
kryteriów dopuszczalności tych kierunków 
 
wydatkowania w postaci ich zgodności ze 
 
strategią rozwoju gminy bądź uzależniania od 
 
tego, czy służą poprawie warunków życia 
 
mieszkańców. Drobne sprawy do realizacji, bo 
 
tak można określić to, co w ramach funduszu da 
 
się wykonać- ale istotne dla mieszkańców 
 
sołectwa, niech określa zebranie wiejskiej. 
 
 
Wniosek -  
- określenie na koniec czerwca terminu do kiedy 
propozycja zmiany  rada wyodrębniałaby fundusz, 
terminów 
- do końca czerwca rada podejmuje uchwałę o 
związanych z 
ew. zwiększeniu środków funduszu (rozważyć, 
procedurą 
czy należy tą kwestie regulować ustawowo), 
tworzenia 
- do 15 listopada wójt przekazuje sołtysom 
funduszu 
informacje o wysokości środków przypadających 
 
na dane sołectwo, 
 
- do końca roku poprzedzającego rok budżetowy 
 
sołtysi powinni przekazać wójtowi wniosek 
 
sołectwa dot. kierunków wydatkowania funduszu 
 
(przedsięwzięć), 
 
- w przypadku gdy gmina uchwali budżet zanim 
 
sołtys przekaże wniosek mieszkańców 
 
zarezerwowane na ten cel środki mogłyby być 
 
ujęte w budżecie jako rezerwa celowa. 
 
 
 
7 
Wniosek - 
Przyjęcie danych z roku poprzedzającego rok 
uaktualnienie 
budżetowy o rok, a nie o dwa jak jest w obecnie 
danych 
obowiązującej ustawie. 
przyjmowanych 
 
do obliczania 
 
wysokości 
 
środków funduszu   
w zakresie kwoty 
 
bazowej i średniej   
kwoty bazowej w 
 
kraju (dot. art.2 ust   
1 obowiązującej 
 
ustawy) 
 
 
 
Wniosek 
W nawiązaniu do regulacji budżetowych 
wykreślenie art. 2  zawartych w ustawie o finansach publicznych 
ust. 3 
zbędnym jest przepis dot. wygaśnięcia 
obowiązującej 
niewykorzystanych w roku budżetowym środków 
ustawy 
funduszu. Skoro fundusz sołecki nie jest 
 
funduszem celowym (vide art. 1 ust. 2 
 
obowiązującej ustawy), to dzieli on niejako „los” 
 
przypisany budżetowi, którego postanowienia 
 
(ustalenia), co do zasady, obowiązują jedynie w 
 
roku budżetowym. 
 
 
Wniosek 
Krytycznie należy ocenić propozycje zmian w art. 
Zmiany dot. art. 3 
3 dot. możliwości zwiększenia środków funduszu 
obowiązującej 
ponad określone limity. Skoro owe zwiększenie 
ustawy 
nie ma wpływu na wysokość częściowego zwrotu 
gminie środków z budżetu państwa (vide art. 3 
ust. 2 obowiązującej ustawy), to kwestia czy i 
ewentualnie o ile środki funduszu zostaną 
zwiększone, powinna pozostać do samodzielnego 
rozstrzygnięcia przez radę gminy. 
 
 
8 
2. 
Wniosek 
Odformalizowanie przepisów ustawy powinno 
Wniosek nieuwzględniony. 
art. 4 ust. 3 
dotyczyć również zawartości wniosku, gdzie 
Propozycja wykracza poza przedmiot projektu. 
obowiązującej 
oprócz wskazania przedsięwzięć wymagane jest 
Projekt nie przewiduje zmiany w zakresie art. 4 ust. 
ustawy 
oszacowanie ich kosztów. To oszacowanie można  3. 
rozumieć jako kalkulację kosztów, która kojarzy 
się z fachowym opracowaniem bazującym na 
określonych elementach (nośnikach) kosztów. 
Trudno oczekiwać od zebrania wiejskiego, aby 
mogło sprostać tym wymogom. Wniosek 
powinien zatem zawierać nie oszacowanie 
kosztów, tylko przybliżoną (planowaną) ich 
wysokość. 
3. 
dot. art. 1  pkt 5) 
Z uznaniem należy przyjąć możliwość 
Uwaga nieuwzględniona. 
projektu 
wprowadzenia zmian do ujętych w pierwotnym 
Zaproponowana w projekcie zmiana stanowi 
wniosku kierunków wykorzystania środków 
realizację jednego z wielokrotnie poruszanego 
funduszu. Nie ma jednak uzasadnienia do 
postulatu środowisk sołeckich dot. możliwości 
wprowadzania ograniczeń w tym zakresie – tj. 
zmiany przedsięwzięć. 
terminu zgłaszania ew. zmian, czy też 
Terminy te zostały wskazane, aby umożliwić 
konieczności zmieszczenia się w wyznaczonym 
dokonanie oceny samego wniosku przez wójta 
limicie środków. Kwestie te powinny pozostawać  (burmistrza, prezydenta miasta), ew. wprowadzenie 
do samodzielnego rozstrzygnięcia przez władze 
zmian w budżecie przez radę (wtedy gdy 
gminy. 
nowelizacja budżetu jest jeszcze możliwa) a 
później stosowne wydatkowanie środków.  
4. 
art. 3 projektu 
Z proponowanego terminu wejścia w życie z 
Uwaga nieuwzględniona. 
dniem 1 stycznia 2014 r. ustawy nie wynika 
W związku z wejście w życie ustawy z dniem 1 
prawo gmin do otrzymania z budżetu państwa w 
stycznia 2014 r., zakłada się, że gminy będą 
2014 r. podwyższonego zwrotu części wydatków  otrzymywały podwyższony zwrot części wydatków 
wykonanych w ramach funduszu sołeckiego w 
wykonanych w ramach funduszu sołeckiego  
2013 r. 
począwszy od 2015 r. 
5. 
art. 1 pkt 1) a  
Z praktyki w zakresie stosowania przepisów 
Uwaga nieuwzględniona. 
ustawy wynika, że nie wszystkie jst podejmowały  Rada gminy jest zobowiązana do działania zgodnie 
uchwały w sprawie funduszu sołeckiego 
z obowiązującym prawem tj. podjęcia uchwały w 
(wyodrębnienia bądź nie wyodrębnienia) 
której wyraża zgodę albo nie wyraża zgody na 
argumentując, iż de facto brak podjęcia uchwały 
wyodrębnienie funduszu. Propozycja wykracza 
równoznaczny jest z decyzją rady o nie 
poza przedmiot projektu. Wspomniany obowiązek 
 
9 
wyodrębnieniu. Opiniowany projekt nie 
istnieje już obecnie, cele tych propozycji jest 
przesądza wprost o obligatoryjności podjęcia ww.  zmotywowanie rady do podjęcia dyskusji o 
uchwały – tak więc w dalszym ciągu mogą być 
wyodrębnieniu środków stanowiących fundusz 
sytuacje, gdy jednostka takiej uchwały w ogóle 
sołecki. 
nie podejmie. Bezczynność organu w sprawie 
W praktyce niepodjęcie przez radę gminy żadnej 
podjęcia stosownej uchwały praktycznie nie rodzi  uchwały odnosi taki sam skutek jak podjęcie 
żadnych konsekwencji. W projekcie nie 
uchwały o niewyodrębnieniu środków funduszu 
rozstrzygnięto, czy wyodrębnia się w budżecie 
sołeckiego.  
fundusz sołecki czy też nie w przypadku nie 
podjęcia przez radę gminy żadnej uchwały. 
6. 
art. 1 pkt 1)b  
Czy zgodnie z ww. zapisem – nie można 
Uwaga nieuwzględniona. 
w zakresie ust. 1a 
wyodrębnić w budżecie środków funduszu po 
Uchwała podjęta po terminie tj. 31 marca – jest 
dniu 31 marca roku poprzedzającego rok 
nieważna 
budżetowy? 
7. 
art. 1 pkt 1) 
Zgodnie z zapisami projektu  uchwała o nie 
Wyjaśnienie. 
wyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu ma  Możliwa jest interpretacja zmierzająca w kierunku, 
zastosowanie  wyłącznie do roku budżetowego 
że domniemanie obowiązywania uchwały o 
następującego po roku, w którym została podjęta  wyodrębnieniu środków funduszu sołeckiego ulega 
– wątpliwości budzi, czy jeżeli w kolejnym roku 
„zawieszeniu” na okres obowiązywania uchwały o 
rada ma wolę wyrażenia zgody na wyodrębnienie  niewyodrębnieniu środków funduszu sołeckiego. 
funduszu musi podejmować uchwałę o wyrażeniu 
zgody, czy też istnieje domniemanie 
obowiązywania takiej  uchwały podjętej w 
poprzednich latach, albowiem jej obowiązywanie 
zostało  jedynie „zawieszone” uchwałą o nie 
wyrażeniu zgody. 
 
10 
8. 
art. 1  pkt 1)b  w 
Do rozważenia pozostaje również zmiana 
Uwaga nieuwzględniona. 
zakresie ust 1a 
redakcji projektowanego art. 1 ust. 1a, zgodnie z 
Wskazany termin umożliwia przeprowadzenie 
którym uchwały o wyodrębnieniu lub nie 
„sprawnej” procedury tworzenia funduszu 
wyodrębnieniu funduszu podjęte po 31 marca są 
sołeckiego. Istota funduszu sołeckiego opiera się na 
nieważne. Utrzymanie tego zapisu uniemożliwia  zwrocie z budżetu państwa części wydatków 
naprawienie po 31 marca wadliwej uchwały w 
wykonanych w ramach funduszu. 
powyższej sprawie i co więcej pozostawia sprawę 
wyodrębnienia funduszu sołeckiego w 
zawieszeniu na kolejny rok. Uniemożliwia 
również wyodrębnienie funduszu sołeckiego w 
przypadku upływu tego terminu.  
W związku z tym proponujemy, aby organy 
stanowiące mogły podejmować uchwały w 
sprawie wyodrębnienia funduszu sołeckiego w 
okresie od 1 stycznia do dnia 30 czerwca 
jednakże z zastrzeżeniem, iż wydatki funduszu 
sołeckiego poniesione w pierwszym roku jego 
funkcjonowania nie będą refundowane z budżetu 
państwa. Termin 30 czerwca został ustalony tak, 
aby możliwe było zbadanie podjętych uchwał do 
31 lipca.  
9. 
art. 1 pkt 1)b w 
Z uwagi na zmianę charakteru uchwał w sprawie  Uwaga nieuwzględniona. 
zakresie ust. 1b 
wyodrębnienia funduszu sołeckiego i brak 
Zgodnie z art. 3 projektu – data wejścia w życie 
przepisów przejściowych może pojawić się 
ustawy to 1 stycznia 2014 r. Przepisy tej ustawy 
wątpliwość czy, uchwały podjęte w 2013 roku 
znajdą zastosowanie do uchwał podjętych w 2013 r. 
wypełniają już dyspozycję normy z art. 1 ust. 1b. 
Wydaje się, iż zasadnym jest dodanie 
odpowiedniego przepisu, który jasno rozstrzygnie 
tę kwestię. 
10. 
art. 1 pkt 1) b  
Zastosowanie uchwały o wyodrębnieniu funduszu  Uwaga nieuwzględniona. 
w zakresie ust 1b 
do kolejnych lat budżetowych może 
Fundusz sołecki jest funduszem rocznym (zgodnie 
spowodować, że sołectwa będą planowały 
z zasadami budżetowymi).  
zadania wieloletnie realizowane etapami w 
Ponadto rada gminy może podjąć uchwałę o 
kolejnych latach budżetowych, co może 
niewyrażeniu zgody na wyodrębnienie funduszu. 
powodować w istocie kreowanie zadań i 
 
11