Rządowy projekt ustawy o rzeczach znalezionych oraz zmianie niektórych innych ustaw
projekt dotyczy stworzenia krajowego rejestru utraconych dóbr kultury i wyłączenia ujawnionych w nim przedmiotów spod działania przepisów o zasiedzeniu i nabyciu od nieuprawnionego
- Kadencja sejmu: 7
- Nr druku: 2064
- Data wpłynięcia: 2014-01-09
- Uchwalenie: Projekt uchwalony
- tytuł: Ustawa o rzeczach znalezionych
- data uchwalenia: 2015-02-20
- adres publikacyjny: Dz.U. poz. 397
2064
– 10 –
2)
w art. 174 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 w brzmieniu:
„§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do zabytków i materiałów archiwalnych.”;
3)
art. 183–186 uchyla się;
4)
art. 187 otrzymuje brzmienie:
„Art. 187. § 1. Rzecz znaleziona, która nie zostanie przez osobę uprawnioną
odebrana w ciągu roku od dnia doręczenia jej wezwania do odbioru, a w razie
niemożności wezwania – w ciągu dwóch lat od znalezienia, staje się własnością
znalazcy, jeżeli uczynił on zadość swoim obowiązkom. Jeżeli jednak rzecz została
oddana właściwemu staroście, znalazca staje się jej właścicielem, jeżeli rzecz odebrał
w wyznaczonym przez starostę dodatkowym terminie, nie krótszym jednak niż dwa
tygodnie. Odbiór może nastąpić jedynie za zwrotem kosztów, o których mowa
w ustawie o rzeczach znalezionych.
§ 2. Jeżeli rzecz jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym, staje się własnością
Skarbu Państwa po upływie terminów do jej odebrania przez osobę uprawnioną. Z tą
samą chwilą inne rzeczy, nieodebrane przez znalazcę w terminie wyznaczonym przez
starostę, stają się własnością Skarbu Państwa.
§ 3. Z chwilą nabycia własności rzeczy przez znalazcę albo Skarb Państwa
wygasają obciążające ją ograniczone prawa rzeczowe.”;
5)
art. 188 uchyla się;
6)
art. 189 otrzymuje brzmienie:
„Art. 189. Jeżeli rzecz znaleziono w takich okolicznościach, że poszukiwanie
właściciela byłoby oczywiście bezcelowe, staje się ona przedmiotem współwłasności
w częściach równych znalazcy i właściciela nieruchomości, na której rzecz została
znaleziona, jeżeli jednak rzecz ta jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym staje się
ona własnością Skarbu Państwa, a znalazca jest obowiązany wydać ją niezwłocznie
właściwemu staroście.”;
7)
po art. 189 dodaje się art. 189¹ w brzmieniu:
„Art. 189¹. Przepisy art. 187 i art. 189 nie uchybiają przepisom o ochronie
zabytków.”.
Art. 31. W ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
– 11 –
(Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Ochronę materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu
archiwalnego regulują odrębne przepisy, z zastrzeżeniem rozdziału 2a.”;
2)
po rozdziale 2 dodaje się rozdział 2a w brzmieniu:
„Rozdział 2a
Krajowy rejestr utraconych dóbr kultury
Art. 24a. 1. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego prowadzi krajowy rejestr utraconych dóbr kultury.
2. Do rejestru, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się rzeczy ruchome będące:
1)
zabytkami wpisanymi do rejestru zabytków,
2)
muzealiami, o których mowa w art. 21 ust. l i la ustawy z dnia 21 listopada 1996 r.
o muzeach (Dz. U. z 2012 r. poz. 987),
3)
materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca
1997 r. o bibliotekach (Dz. U. 2012 r. poz. 642 i 908 oraz z 2013 r. poz. 829),
należącymi do narodowego zasobu bibliotecznego,
4)
materiałami archiwalnymi, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.
o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2011 r. Nr 123, poz. 698
i Nr 171, poz. 1016)
– utraconymi przez właściciela w wyniku czynu zabronionego, określonego w art. 278
§ 1, 3 i 4 oraz w art. 279–284 Kodeksu karnego.
3. Wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury dokonuje się na wniosek
Policji, prokuratora, wojewódzkiego konserwatora zabytków, Naczelnego Dyrektora
Archiwów Państwowych, właściciela rzeczy, o której mowa w ust. 2, lub kierującego
jednostką organizacyjną, w zbiorach albo zasobach której rzecz się znajdowała.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, składa się na urzędowym formularzu.
5. Stroną postępowania o wpis do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury jest
właściciel rzeczy lub jednostka organizacyjna, w zbiorach albo zasobie której rzecz się
znajdowała.
5) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz. 2390,
z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875, z 2007 r. Nr 192, poz. 1394, z 2009 r. Nr 31, poz. 206 i Nr 97,
poz. 804 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 474 i Nr 130, poz. 871.
– 12 –
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, należy dołączyć:
1)
kopię zawiadomienia o przestępstwie wraz z dowodem złożenia go do organu
ścigania albo odpis protokołu z ustnego zawiadomienia o przestępstwie lub
postanowienie o wszczęciu śledztwa albo dochodzenia, w przypadku gdy wniosek
składa właściciel rzeczy lub kierujący jednostką organizacyjną, w zbiorach albo
zasobie której rzecz się znajdowała;
2)
zdjęcie utraconej rzeczy, w przypadku gdy jest ona zabytkiem lub muzealium,
o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, wykonane jako plik cyfrowy.
Art. 24b. 1. Wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury dokonuje się na
podstawie nieostatecznej decyzji wydanej przez ministra właściwego do spraw kultury
i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. Wpis do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury polega na wprowadzeniu
do niego danych umożliwiających identyfikację dobra kultury zawartych w decyzji,
o której mowa w ust. 1, niezwłocznie po jej wydaniu.
3. Dokonanie wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury nie jest
uzależnione od ustalenia czynu, o którym mowa w art. 24a ust. 2, prawomocnym
wyrokiem skazującym.
4. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
w drodze decyzji, odmawia wpisu do rejestru utraconych dóbr kultury, w przypadku gdy
dane dotyczące rzeczy przedstawione we wniosku nie pozwalają na jej identyfikację.
Art. 24c. 1. Krajowy rejestr utraconych dóbr kultury, prowadzony w systemie
teleinformatycznym, jest jawny.
2. Odpisy z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury, stanowiące dowód wpisu,
wydawane są na wniosek każdego, kto tego zażąda.
3. Dokumenty stanowiące podstawę wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr
kultury udostępnia się wyłącznie organom władzy publicznej oraz właścicielowi rzeczy
lub jednostce organizacyjnej, w zbiorach albo zasobie której rzecz się znajdowała, zaś
innym osobom tylko za zgodą właściciela lub jednostki organizacyjnej, w zbiorach albo
zasobie której rzecz się znajdowała.
Art. 24d. 1. Od dnia dokonania wpisu w krajowym rejestrze utraconych dóbr
kultury nikt nie może zasłaniać się nieznajomością danych ujawnionych w tym rejestrze.
2. Wobec osób trzecich działających w dobrej wierze właściciel rzeczy nie może
zasłaniać się zarzutem, że dane ujawnione w krajowym rejestrze utraconych dóbr
– 13 –
kultury nie są prawdziwe, chyba że wpis nastąpił niezgodnie z wnioskiem, a właściciel
rzeczy wystąpił niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie
wpisu.
Art. 24e. 1. Przepisów art. 169–170 oraz art. 174 Kodeksu cywilnego nie stosuje
się do rzeczy wpisanej do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury.
2. Roszczenie właściciela przewidziane w art. 222 § 1 Kodeksu cywilnego nie
ulega przedawnieniu, jeżeli dotyczy rzeczy wpisanej do krajowego rejestru utraconych
dóbr kultury.
Art. 24f. 1. Wykreślenie wpisu z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury
następuje na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego.
2. Wykreślenie wpisu z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury następuje na
wniosek podmiotów wskazanych w art. 24a ust. 3 albo z urzędu, w przypadku gdy:
1)
właściciel odzyskał posiadanie utraconej rzeczy;
2)
podstawy wpisu okazały się nieprawdziwe.
3. W przypadku określonym w ust. 2 pkt 2, skutki prawne dokonania wpisu
w krajowym rejestrze utraconych dóbr kultury zostają zniesione z mocą wsteczną.
Art. 24g. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób prowadzenia krajowego rejestru
utraconych dóbr kultury, w tym zakres danych objętych wpisem do rejestru, zasady
wydawania odpisów z rejestru oraz wzór formularza wniosku o wpis do rejestru,
uwzględniając prowadzenie rejestru w systemie teleinformatycznym, konieczność
zapewnienia przejrzystości i kompletności zapisu informacji znajdujących się
w rejestrze, zmian i wykreśleń wpisów oraz sprawność postępowania rejestracyjnego.”;
3)
w art. 32 uchyla się ust. 9.
Rozdział 7
Przepisy końcowe
Art. 32. Przepisy rozdziału 2a ustawy zmienianej w art. 31 niniejszej ustawy stosuje się
do rzeczy ruchomych utraconych w wyniku czynu zabronionego popełnionego po dniu
wejścia w życie niniejszej ustawy.
– 14 –
Art. 33. 1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa na lata 2014–2023 wyniesie
9 182 756 zł, z tym że w roku:
1)
2014 – 972 720 zł;
2)
2015 – 792 765 zł;
3)
2016 – 820 511 zł;
4)
2017– 849 229 zł;
5)
2018 – 878 952 zł;
6)
2019 – 909 716 zł;
7)
2020 – 940 646 zł;
8)
2021 – 972 628 zł;
9)
2022 – 1 005 698 zł;
10) 2023 – 1 039 891 zł.
2. W przypadku zagrożenia przekroczenia limitów wydatków, o których mowa w ust. 1,
na dany rok budżetowy, zostanie zastosowany mechanizm korygujący polegający na
ograniczeniu kosztów rzeczowych związanych z realizacją zadań związanych
z prowadzeniem krajowego rejestru utraconych dóbr kultury.
3. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa
w ust. 2, jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
4. Organem właściwym do monitorowania wykorzystania limitów wydatków, o których
mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Art. 34. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
2)
w art. 174 dotychczasową treść oznacza się jako § 1 i dodaje się § 2 w brzmieniu:
„§ 2. Przepisu § 1 nie stosuje się do zabytków i materiałów archiwalnych.”;
3)
art. 183–186 uchyla się;
4)
art. 187 otrzymuje brzmienie:
„Art. 187. § 1. Rzecz znaleziona, która nie zostanie przez osobę uprawnioną
odebrana w ciągu roku od dnia doręczenia jej wezwania do odbioru, a w razie
niemożności wezwania – w ciągu dwóch lat od znalezienia, staje się własnością
znalazcy, jeżeli uczynił on zadość swoim obowiązkom. Jeżeli jednak rzecz została
oddana właściwemu staroście, znalazca staje się jej właścicielem, jeżeli rzecz odebrał
w wyznaczonym przez starostę dodatkowym terminie, nie krótszym jednak niż dwa
tygodnie. Odbiór może nastąpić jedynie za zwrotem kosztów, o których mowa
w ustawie o rzeczach znalezionych.
§ 2. Jeżeli rzecz jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym, staje się własnością
Skarbu Państwa po upływie terminów do jej odebrania przez osobę uprawnioną. Z tą
samą chwilą inne rzeczy, nieodebrane przez znalazcę w terminie wyznaczonym przez
starostę, stają się własnością Skarbu Państwa.
§ 3. Z chwilą nabycia własności rzeczy przez znalazcę albo Skarb Państwa
wygasają obciążające ją ograniczone prawa rzeczowe.”;
5)
art. 188 uchyla się;
6)
art. 189 otrzymuje brzmienie:
„Art. 189. Jeżeli rzecz znaleziono w takich okolicznościach, że poszukiwanie
właściciela byłoby oczywiście bezcelowe, staje się ona przedmiotem współwłasności
w częściach równych znalazcy i właściciela nieruchomości, na której rzecz została
znaleziona, jeżeli jednak rzecz ta jest zabytkiem lub materiałem archiwalnym staje się
ona własnością Skarbu Państwa, a znalazca jest obowiązany wydać ją niezwłocznie
właściwemu staroście.”;
7)
po art. 189 dodaje się art. 189¹ w brzmieniu:
„Art. 189¹. Przepisy art. 187 i art. 189 nie uchybiają przepisom o ochronie
zabytków.”.
Art. 31. W ustawie z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami
– 11 –
(Dz. U. Nr 162, poz. 1568, z późn. zm.) wprowadza się następujące zmiany:
1)
w art. 2 ust. 2 otrzymuje brzmienie:
„2. Ochronę materiałów archiwalnych wchodzących w skład narodowego zasobu
archiwalnego regulują odrębne przepisy, z zastrzeżeniem rozdziału 2a.”;
2)
po rozdziale 2 dodaje się rozdział 2a w brzmieniu:
„Rozdział 2a
Krajowy rejestr utraconych dóbr kultury
Art. 24a. 1. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa
narodowego prowadzi krajowy rejestr utraconych dóbr kultury.
2. Do rejestru, o którym mowa w ust. 1, wpisuje się rzeczy ruchome będące:
1)
zabytkami wpisanymi do rejestru zabytków,
2)
muzealiami, o których mowa w art. 21 ust. l i la ustawy z dnia 21 listopada 1996 r.
o muzeach (Dz. U. z 2012 r. poz. 987),
3)
materiałami bibliotecznymi, o których mowa w art. 5 ustawy z dnia 27 czerwca
1997 r. o bibliotekach (Dz. U. 2012 r. poz. 642 i 908 oraz z 2013 r. poz. 829),
należącymi do narodowego zasobu bibliotecznego,
4)
materiałami archiwalnymi, o których mowa w art. 1 ustawy z dnia 14 lipca 1983 r.
o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach (Dz. U. z 2011 r. Nr 123, poz. 698
i Nr 171, poz. 1016)
– utraconymi przez właściciela w wyniku czynu zabronionego, określonego w art. 278
§ 1, 3 i 4 oraz w art. 279–284 Kodeksu karnego.
3. Wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury dokonuje się na wniosek
Policji, prokuratora, wojewódzkiego konserwatora zabytków, Naczelnego Dyrektora
Archiwów Państwowych, właściciela rzeczy, o której mowa w ust. 2, lub kierującego
jednostką organizacyjną, w zbiorach albo zasobach której rzecz się znajdowała.
4. Wniosek, o którym mowa w ust. 3, składa się na urzędowym formularzu.
5. Stroną postępowania o wpis do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury jest
właściciel rzeczy lub jednostka organizacyjna, w zbiorach albo zasobie której rzecz się
znajdowała.
5) Zmiany wymienionej ustawy zostały ogłoszone w Dz. U. z 2004 r. Nr 96, poz. 959 i Nr 238, poz. 2390,
z 2006 r. Nr 50, poz. 362 i Nr 126, poz. 875, z 2007 r. Nr 192, poz. 1394, z 2009 r. Nr 31, poz. 206 i Nr 97,
poz. 804 oraz z 2010 r. Nr 75, poz. 474 i Nr 130, poz. 871.
– 12 –
6. Do wniosku, o którym mowa w ust. 3, należy dołączyć:
1)
kopię zawiadomienia o przestępstwie wraz z dowodem złożenia go do organu
ścigania albo odpis protokołu z ustnego zawiadomienia o przestępstwie lub
postanowienie o wszczęciu śledztwa albo dochodzenia, w przypadku gdy wniosek
składa właściciel rzeczy lub kierujący jednostką organizacyjną, w zbiorach albo
zasobie której rzecz się znajdowała;
2)
zdjęcie utraconej rzeczy, w przypadku gdy jest ona zabytkiem lub muzealium,
o których mowa w ust. 2 pkt 1 i 2, wykonane jako plik cyfrowy.
Art. 24b. 1. Wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury dokonuje się na
podstawie nieostatecznej decyzji wydanej przez ministra właściwego do spraw kultury
i ochrony dziedzictwa narodowego.
2. Wpis do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury polega na wprowadzeniu
do niego danych umożliwiających identyfikację dobra kultury zawartych w decyzji,
o której mowa w ust. 1, niezwłocznie po jej wydaniu.
3. Dokonanie wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury nie jest
uzależnione od ustalenia czynu, o którym mowa w art. 24a ust. 2, prawomocnym
wyrokiem skazującym.
4. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego,
w drodze decyzji, odmawia wpisu do rejestru utraconych dóbr kultury, w przypadku gdy
dane dotyczące rzeczy przedstawione we wniosku nie pozwalają na jej identyfikację.
Art. 24c. 1. Krajowy rejestr utraconych dóbr kultury, prowadzony w systemie
teleinformatycznym, jest jawny.
2. Odpisy z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury, stanowiące dowód wpisu,
wydawane są na wniosek każdego, kto tego zażąda.
3. Dokumenty stanowiące podstawę wpisu do krajowego rejestru utraconych dóbr
kultury udostępnia się wyłącznie organom władzy publicznej oraz właścicielowi rzeczy
lub jednostce organizacyjnej, w zbiorach albo zasobie której rzecz się znajdowała, zaś
innym osobom tylko za zgodą właściciela lub jednostki organizacyjnej, w zbiorach albo
zasobie której rzecz się znajdowała.
Art. 24d. 1. Od dnia dokonania wpisu w krajowym rejestrze utraconych dóbr
kultury nikt nie może zasłaniać się nieznajomością danych ujawnionych w tym rejestrze.
2. Wobec osób trzecich działających w dobrej wierze właściciel rzeczy nie może
zasłaniać się zarzutem, że dane ujawnione w krajowym rejestrze utraconych dóbr
– 13 –
kultury nie są prawdziwe, chyba że wpis nastąpił niezgodnie z wnioskiem, a właściciel
rzeczy wystąpił niezwłocznie z wnioskiem o sprostowanie, uzupełnienie lub wykreślenie
wpisu.
Art. 24e. 1. Przepisów art. 169–170 oraz art. 174 Kodeksu cywilnego nie stosuje
się do rzeczy wpisanej do krajowego rejestru utraconych dóbr kultury.
2. Roszczenie właściciela przewidziane w art. 222 § 1 Kodeksu cywilnego nie
ulega przedawnieniu, jeżeli dotyczy rzeczy wpisanej do krajowego rejestru utraconych
dóbr kultury.
Art. 24f. 1. Wykreślenie wpisu z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury
następuje na podstawie decyzji ministra właściwego do spraw kultury i ochrony
dziedzictwa narodowego.
2. Wykreślenie wpisu z krajowego rejestru utraconych dóbr kultury następuje na
wniosek podmiotów wskazanych w art. 24a ust. 3 albo z urzędu, w przypadku gdy:
1)
właściciel odzyskał posiadanie utraconej rzeczy;
2)
podstawy wpisu okazały się nieprawdziwe.
3. W przypadku określonym w ust. 2 pkt 2, skutki prawne dokonania wpisu
w krajowym rejestrze utraconych dóbr kultury zostają zniesione z mocą wsteczną.
Art. 24g. Minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego
określi, w drodze rozporządzenia, szczegółowy sposób prowadzenia krajowego rejestru
utraconych dóbr kultury, w tym zakres danych objętych wpisem do rejestru, zasady
wydawania odpisów z rejestru oraz wzór formularza wniosku o wpis do rejestru,
uwzględniając prowadzenie rejestru w systemie teleinformatycznym, konieczność
zapewnienia przejrzystości i kompletności zapisu informacji znajdujących się
w rejestrze, zmian i wykreśleń wpisów oraz sprawność postępowania rejestracyjnego.”;
3)
w art. 32 uchyla się ust. 9.
Rozdział 7
Przepisy końcowe
Art. 32. Przepisy rozdziału 2a ustawy zmienianej w art. 31 niniejszej ustawy stosuje się
do rzeczy ruchomych utraconych w wyniku czynu zabronionego popełnionego po dniu
wejścia w życie niniejszej ustawy.
– 14 –
Art. 33. 1. Maksymalny limit wydatków budżetu państwa na lata 2014–2023 wyniesie
9 182 756 zł, z tym że w roku:
1)
2014 – 972 720 zł;
2)
2015 – 792 765 zł;
3)
2016 – 820 511 zł;
4)
2017– 849 229 zł;
5)
2018 – 878 952 zł;
6)
2019 – 909 716 zł;
7)
2020 – 940 646 zł;
8)
2021 – 972 628 zł;
9)
2022 – 1 005 698 zł;
10) 2023 – 1 039 891 zł.
2. W przypadku zagrożenia przekroczenia limitów wydatków, o których mowa w ust. 1,
na dany rok budżetowy, zostanie zastosowany mechanizm korygujący polegający na
ograniczeniu kosztów rzeczowych związanych z realizacją zadań związanych
z prowadzeniem krajowego rejestru utraconych dóbr kultury.
3. Organem właściwym do wdrożenia mechanizmu korygującego, o którym mowa
w ust. 2, jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
4. Organem właściwym do monitorowania wykorzystania limitów wydatków, o których
mowa w ust. 1, jest minister właściwy do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego.
Art. 34. Ustawa wchodzi w życie po upływie 3 miesięcy od dnia ogłoszenia.
Dokumenty związane z tym projektem:
- 2064 › Pobierz plik