Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o systemie oświaty oraz niektórych innych ustaw

rekrutacyjnego, w którym brane będą pod uwagę kryteria uwzględniające
potrzeby osób z przyczyn losowych mających trudniejszą sytuację,
w szczególności rodzinną lub zdrowotną tj. wielodzietność rodziny kandydata,
niepełnosprawność kandydata, niepełnosprawność dziecka kandydata;
niepełnosprawność innej osoby bliskiej, nad którą kandydat sprawuje opiekę,
samotne wychowywanie dziecka przez kandydata w rodzinie (art. 20k ust. 2
pkt 2). Dla osób, które – zgodnie z rozporządzeniem Ministra Edukacji
Narodowej z dnia 16 lipca 2012 r. w sprawie przypadków, w jakich do
publicznej lub niepublicznej szkoły dla dorosłych można przyjąć osobę, która
ukończyła 16 albo 15 lat, oraz przypadków, w jakich osoba, która ukończyła
gimnazjum, może spełniać obowiązek nauki przez uczęszczanie na
kwalifikacyjny kurs zawodowy (Dz. U. poz. 857) – ukończyły 16 lub 15 lat i
mogą być przyjęte do szkoły dla dorosłych będą stosowane kryteria
analogiczne, jak w przypadku kandydatów do szkół dla dzieci i młodzieży
(proponowane brzmienie art. 20k ust. 2 pkt 1 ustawy).
Jeżeli w pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego kandydaci uzyskaliby
równorzędne wyniki, przewiduje się przeprowadzenie drugiego etapu
postępowania, w którym pod uwagę będzie brana kolejność zgłoszeń
(proponowane brzmienie art. 20k ust. 4 ustawy).
1.9. Rekrutacja do publicznych szkół i placówek artystycznych
Nauka w systemie szkolnictwa artystycznego odbywa się w następujących
typach szkół:
− szkołach muzycznych obejmujących:
a) ogólnokształcące szkoły muzyczne I stopnia – szkoły o sześcioletnim
cyklu kształcenia, dające podstawy wykształcenia muzycznego oraz
wykształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej,
b) szkoły muzyczne I stopnia – szkoły o sześcioletnim lub czteroletnim
cyklu kształcenia w zależności od wieku ucznia, dające podstawy
wykształcenia muzycznego,
c) ogólnokształcące szkoły muzyczne II stopnia – szkoły o sześcioletnim
cyklu kształcenia, dające wykształcenie w zawodzie muzyk oraz
wykształcenie
ogólne
w
zakresie
gimnazjum i liceum
30
ogólnokształcącego, umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po
zdaniu egzaminu maturalnego,
d) szkoły muzyczne II stopnia – szkoły o sześcioletnim lub czteroletnim
cyklu kształcenia w zależności od specjalności kształcenia, dające
wykształcenie w zawodzie muzyk;
− szkołach plastycznych obejmujących:
a) ogólnokształcące szkoły sztuk pięknych – szkoły o sześcioletnim cyklu
kształcenia, dające wykształcenie w zawodzie plastyk oraz wykształcenie
ogólne w zakresie gimnazjum i liceum ogólnokształcącego,
umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po zdaniu egzaminu
maturalnego,
b) licea plastyczne – szkoły o czteroletnim cyklu kształcenia, dające
wykształcenie w zawodzie plastyk oraz wykształcenie ogólne w zakresie
liceum ogólnokształcącego, umożliwiające uzyskanie świadectwa
dojrzałości po zdaniu egzaminu maturalnego;
− szkołach baletowych obejmujących:
a) ogólnokształcące szkoły baletowe – szkoły o dziewięcioletnim cyklu
kształcenia, dające wykształcenie w zawodzie tancerz oraz wykształcenie
ogólne w zakresie klas IV–VI szkoły podstawowej, gimnazjum i liceum
ogólnokształcącego, umożliwiające uzyskanie świadectwa dojrzałości po
zdaniu egzaminu maturalnego,
b) szkoły sztuki tańca – szkoły o dziewięcioletnim lub sześcioletnim cyklu
kształcenia w zależności od wieku ucznia, dające wykształcenie
w zawodzie tancerz;
− szkołach sztuki cyrkowej obejmujących szkoły o czteroletnim cyklu
kształcenia, dające wykształcenie w zawodzie aktor cyrkowy;
− szkołach policealnych dających możliwość uzyskania lub uzupełnienia
wykształcenia w zawodach artystycznych;
− pomaturalnych szkołach kształcących w zawodach bibliotekarz i animator
kultury;
− placówkach artystycznych – ogniskach artystycznych umożliwiających
rozwijanie zainteresowań i uzdolnień artystycznych.
31
Niektóre ze szkół muzycznych, plastycznych i baletowych kształcą
równocześnie w zakresie przedmiotów ogólnokształcących.
Wiek kandydatów jest różny dla różnych typów szkół i zawiera się
w przedziale od 5 (dla szkół muzycznych I stopnia) do lat 23 (w przypadku
szkół policealnych i pomaturalnych).
W przypadku wszystkich typów szkół i placówek artystycznych rekrutacja
odbywa się na zasadzie badania przydatności albo egzaminu wstępnego. Obie
te formy mają charakter konkursowy. Każda ze szkół, w sposób ograniczony
środkami finansowymi i kadrowymi, określa limity przyjęć na poszczególne
instrumenty i specjalności do klasy pierwszej w danym roku szkolnym.
Nowelizacja ustawy (propozycja brzmienia art. 20n ustawy) wprowadza
następujące zmiany w stosunku do obecnego stanu w zakresie przyjmowania
uczniów do szkół i placówek artystycznych (w pkt 1 i 2 nowe propozycje,
w pkt 3 i 4 dotychczasowe rozwiązania uregulowane na poziomie aktu
wykonawczego przeniesione na poziom ustawy):
1) wprowadza obligatoryjne zaświadczenie lekarskie o braku przeciwskazań
zdrowotnych do podjęcia kształcenia w danej szkole lub placówce
artystycznej wydane przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej.
Uzasadnieniem dla wprowadzenia obowiązku posiadania przez kandydata
zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwwskazań zdrowotnych do
podjęcia kształcenia w danej szkole lub placówce artystycznej wydanego
przez lekarza podstawowej opieki zdrowotnej są przede wszystkim względy
natury czysto medycznej oraz metodycznej możliwości późniejszego
kształcenia danego dziecka w danej szczegółowo określonej dziedzinie
sztuki. W projektowanych zmianach zaświadczenie takie stanie się
warunkiem przystąpienia do postępowania rekrutacyjnego.
Natomiast, tak jak dotychczas, w przypadku szkół artystycznych
kształcących w zawodzie, a więc szkół, których ukończenie daje
wykształcenie w zawodzie (muzyk, plastyk, tancerz, aktor cyrkowy)
proponuje się, aby szkoły takie mogły fakultatywnie żądać od kandydatów
specjalistycznego zaświadczenia lekarskiego o braku przeciwskazań
zdrowotnych do podjęcia kształcenia w danym zawodzie, specjalności lub
specjalizacji, wydane przez lekarza specjalistę właściwego ze względu na
32
zakres kształcenia w danym zawodzie, specjalności lub specjalizacji.
Niniejsza propozycja podyktowana jest tym, że nie we wszystkich szkołach
potrzebne jest zaświadczenie od lekarza specjalisty. Szczególnie nie jest to
konieczne w przypadku szkół niedających wykształcenia zawodowego, ale
także nie we wszystkich szkołach kształcących w zawodzie np. w zakresie
szkół kształcących w zawodzie plastyk.
Dotychczas na podstawie rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa
Narodowego, wydanego na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1 w związku
z art. 32a ust. 4 ustawy o systemie oświaty, każda szkoła artystyczna,
w zależności od zakresu kształcenia, może zażądać dołączenia do wniosku
zaświadczenia o braku przeciwwskazań zdrowotnych do podjęcia
kształcenia w danym zawodzie, specjalności lub specjalizacji, wydanego
przez lekarza specjalistę właściwego ze względu na zakres kształcenia
w danym zawodzie, specjalności lub specjalizacji. Na poziomie ustawy nie
występuje wymóg załączania jakiegokolwiek zaświadczenia lekarskiego;
2) wprowadza drugi etap postępowania rekrutacyjnego w przypadku, w którym
ze względu na równorzędne wyniki badania przydatności albo egzaminu
wstępnego w zakresie uzdolnień, predyspozycji lub praktycznych
umiejętności uzyskane w pierwszym etapie postępowania, nie można podjąć
decyzji o przyjęciu kandydata. W tym etapie brane są pod uwagę kryteria
uwzględniające potrzeby osób z przyczyn losowych mających trudniejszą
sytuację, w szczególności rodzinną lub zdrowotną. Propozycja ta jest
odpowiedzią na bardzo rzadką, jednak występującą sytuację, w której
o ostatnie miejsce na liście kandydatów przyjętych do szkoły lub placówki
artystycznej rywalizuje dwóch lub więcej kandydatów, którzy uzyskali
w pierwszym etapie postępowania rekrutacyjnego taką samą liczbę
punktów;
3) wprowadzenia na poziomie ustawy zasady, że na potrzeby przyjmowania
kandydatów ubiegających się o przyjęcie do szkoły lub placówki
artystycznej do klasy wyższej niż pierwsza, roku kształcenia wyższego niż
pierwszy
przeprowadza się egzamin kwalifikacyjny. Egzamin
kwalifikacyjny ma na celu sprawdzenie, czy predyspozycje i poziom
umiejętności kandydata odpowiadają programowi klasy, roku kształcenia,
33
do której kandydat ma być przyjęty. Rozwiązanie takie jest obecnie
stosowane na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego wydanego na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1
w związku z art. 32a ust. 4 ustawy o systemie oświaty;
4) wprowadzenia na poziomie ustawy zasady, że egzamin kwalifikacyjny
przeprowadza się także w przypadku przechodzenia ucznia z jednej szkoły
lub placówki artystycznej do innej szkoły lub placówki artystycznej lub
w przypadku wniosku kandydata o przyjęcie do szkoły lub placówki
artystycznej w trakcie roku szkolnego. Rozwiązanie takie jest obecnie
stosowane na podstawie przepisów rozporządzenia Ministra Kultury
i Dziedzictwa Narodowego wydanego na podstawie art. 22 ust. 1 pkt 1
w związku z art. 32a ust. 4 ustawy o systemie oświaty.
1.10. Rekrutacja na zajęcia organizowane w publicznej placówce oświatowo-
-wychowawczej
Publiczne placówki oświatowo-wychowawcze, o których mowa w art. 2 pkt 3
ustawy, to – zgodnie z § 2 rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia
12 maja 2011 r. w sprawie rodzajów i szczegółowych zasad działania placówek
publicznych, warunków pobytu dzieci i młodzieży w tych placówkach oraz
wysokości i zasad odpłatności wnoszonej przez rodziców za pobyt ich dzieci
w tych placówkach (Dz. U. Nr 109, poz. 631) – placówki wychowania
pozaszkolnego i szkolne schroniska młodzieżowe. Placówki te umożliwiają
rozwijanie uzdolnień i zainteresowań oraz korzystanie z różnych form
wypoczynku i organizacji czasu wolnego.
Obecnie przepisy nie regulują kwestii przyjmowania wychowanków do
placówek oświatowo-wychowawczych, w związku z tym dyrektorzy placówek
oraz organy prowadzące te placówki same ustalają zasady rekrutacji.
Na wstępie należy zauważyć, że pojęcie rekrutacji nie odnosi się do szkolnych
schronisk młodzieżowych. W ramowym statucie publicznego szkolnego
schroniska młodzieżowego, określonym w rozporządzeniu z dnia 7 marca
2005 r. w sprawie ramowych statutów placówek publicznych (Dz. U. z 2005 r.
Nr 52 poz. 466) jest mowa o: „systemie rezerwacji miejsc noclegowych”
(§ 4 pkt 2) oraz „zasadach organizacji i sposobie korzystania ze szkolnego
schroniska młodzieżowego” (§ 6 wymienionego rozporządzenia), co
34