Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

43) zastawie finansowym - rozumie się przez to zastaw finansowy, o którym mowa w art. 5 ust. 1
pkt 2 ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych;
44) blokadzie finansowej - rozumie się przez to zabezpieczenie, o którym mowa w art. 5 ust. 1
pkt 3 ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych;
45) kompensacie - rozumie się przez to kompensatę dokonywaną na podstawie klauzuli
kompensacyjnej zawartej w umowie o ustanowieniu zabezpieczenia finansowego, zgodnie z
art. 4 ustawy o niektórych zabezpieczeniach finansowych;
46) osobie powiązanej z firmą inwestycyjną - rozumie się przez to osobę:
a) wchodzącą w skład statutowych organów firmy inwestycyjnej, a w przypadku firmy
inwestycyjnej prowadzonej w formie spółki osobowej również wspólnika lub
komplementariusza,
b) osobę zatrudnioną w firmie inwestycyjnej,
c) osobę pozostającą z firmą inwestycyjną w stosunku zlecenia lub w innym stosunku prawnym
o podobnym charakterze,
d) podmiot należący do tej samej grupy kapitałowej, do której należy ta firma inwestycyjna,
e) agenta firmy inwestycyjnej, którego pośrednictwo dana firma inwestycyjna wykorzystuje w
prowadzonej działalności,
f) osobę kierująca działalnością podmiotu, o którym mowa w lit. e, w przypadku gdy agentem
firmy inwestycyjnej jest osoba prawna lub jednostka organizacyjna nieposiadająca
osobowości prawnej;
g) osoby pozostające w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym
charakterze z podmiotem, o którym mowa w lit. e,
h) osoby pozostające w stosunku pracy, zlecenia lub innym stosunku prawnym o podobnym
charakterze z podmiotem, o którym mowa w art. 81a ustawy, któremu dana firma
inwestycyjna przekazała wykonywanie czynności związanych z prowadzoną przez nią
działalnością.
2. Klientem profesjonalnym jest również podmiot inny niż wskazany w ust. 1 pkt 6, o ile:
1) spełnia w momencie zawierania umowy o świadczenie usług maklerskich lub umowy o
prowadzenie rachunku papierów wartościowych co najmniej dwa z poniższych kryteriów:
a) przez cztery kwartały poprzedzające dzień podpisania umowy zawierał transakcje o
znacznej wartości z częstotliwością co najmniej 10 transakcji na kwartał,
b) wartość portfela instrumentów finansowych tego podmiotu, według danych na dzień
wystąpienia z żądaniem, o którym mowa w pkt 2, wynosi nie mniej niż 500.000 euro,
c) w przypadku osób fizycznych - osoba ta była lub jest zatrudniona w instytucji finansowej
co najmniej przez rok, na stanowisku wymagającym wiedzy z zakresu usług lub
transakcji, których dotyczy umowa podpisywana z firmą inwestycyjną lub bankiem
powierniczym;
oraz
2) wystąpił do firmy inwestycyjnej lub banku powierniczego przed podpisaniem umowy, o
której mowa w pkt 1, z żądaniem traktowania go jak klienta profesjonalnego i żądanie to
zostało uwzględnione przez firmę inwestycyjną lub bank powierniczy.




5
Rozdział 2
Tryb i warunki postępowania firm inwestycyjnych w kontaktach z klientami
Oddział 1
Przepisy ogólne
§ 3. 1. Informacje upowszechniane przez firmę inwestycyjną w celu reklamy lub promocji
usług świadczonych przez tę firmę inwestycyjną powinny być rzetelne , zrozumiałe oraz nie
mogą wprowadzać w błąd.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają w szczególności:
1) firmę lub nazwę firmy inwestycyjnej;
2) dane pozwalające na bezpośredni kontakt z firmą inwestycyjną;
3) nazwę organu nadzoru, który udzielił firmie inwestycyjnej zezwolenia na prowadzenie
działalności maklerskiej
3. W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają wskazanie korzyści
możliwych do osiągnięcia w przypadku skorzystania z usług maklerskich świadczonych przez
firmę inwestycyjną, powinny one zawierać również wskazanie poziomu ryzyka inwestycyjnego
związanego z danymi usługami.
4. W przypadku, gdy informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają porównania usług
maklerskich , instrumentów finansowych lub podmiotów świadczących usługi maklerskie,
powinny one wskazywać źródła informacji, fakty i założenia wykorzystane do porównania.
5. W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają dane dotyczące efektów
usług maklerskich świadczonych przez firmę inwestycyjną w przeszłości lub wyników
osiąganych na danym instrumencie finansowym w przeszłości, powinny one zawierać również
wskazanie:
1) źródła tych danych oraz okresu, którego dotyczą, przy czym:
a)
okres ten powinien obejmować co najmniej pięć lat lub cały okres świadczenia
danej usługi maklerskiej lub oferowania danego instrumentu finansowego, jeżeli
był on krótszy niż 5 lat,
b)
uwzględniane dane powinny dotyczyć pełnych okresów12 miesięcy;
2) ostrzeżenia, że dane dotyczą przeszłości i nie gwarantują takich samych efektów lub
wyników w przyszłości;
3) ostrzeżenia związanego ze zmianą kursu waluty, w przypadku gdy dane wyrażone są w
walucie obcej;
4) wpływu prowizji, opłat i innych obciążeń, w przypadku gdy dane dotyczące efektów
oparte jest na wynikach brutto.
6. Upowszechniane przez firmę inwestycyjną dane o charakterze prognoz lub przewidywań
na przyszłość powinny być oparte na rzetelnych i obiektywnych przesłankach, w tym w
szczególności prognozy i przewidywania:
1) nie mogą się odwoływać ani opierać na danych dotyczących efektów lub wyników w
przeszłości;
2) muszą opierać się na uzasadnionych założeniach wynikających z obiektywnych danych;
3) muszą zawierać wskazanie wpływu prowizji, opłat i innych obciążeń, w przypadku gdy
oparte są na efektach lub wynikach brutto;

6
4) muszą zawierać ostrzeżenie, że nie gwarantują pewnego efektu lub wyniku w
przyszłości.
7.W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają dane o systemie
rekompensat, o którym mowa w dziale V ustawy, lub o systemie rekompensat, o którym
mowa w art. 136 ust. 1 ustawy, którego uczestnikiem jest firma inwestycyjna, dane te mogą
zawierać wyłącznie wskazanie systemu, do którego należy firma inwestycyjna.
8. W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1, odnoszą się do kwestii
opodatkowania, powinny zawierać wskazanie, iż wysokość opodatkowania zależy od
indywidualnej sytuacji klienta i może ulec w przyszłości zmianie.
9. Informacje, o których mowa w ust. 1, nie mogą zawierać nazwy żadnego z właściwych
organów w sposób, który wskazywałby lub sugerował, że organ taki zatwierdził lub zaaprobował
produkty lub usługi świadczone przez firmę inwestycyjną.
10. W przypadku gdy informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają wskazanie opłat lub
prowizji pobieranych w związku ze świadczeniem przez firmę inwestycyjną usług maklerskich
powinny one być wyczerpujące, dokładne i zrozumiałe. Firma inwestycyjna może
upowszechniać dane wskazujące w sposób ogólny opłaty lub prowizje pobierane w związku z
usługami maklerskimi świadczonymi przez tą firmę inwestycyjną, pod warunkiem, że
szczegółowe informacje przekazywane będą na żądanie klienta. .
§ 4. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług maklerskich firma inwestycyjna
przekazuje klientowi, w formie pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników informacji,
szczegółowe informacje dotyczące firmy inwestycyjnej oraz usługi, która ma być świadczona na
podstawie zawieranej umowy.
2. Informacje, o których mowa w ust. 1, zawierają w szczególności:
1) firmę lub nazwę firmy inwestycyjnej;
2) dane pozwalające na bezpośredni kontakt klienta z firmą inwestycyjną;
3) nazwę organu nadzoru, który udzielił firmie inwestycyjnej zezwolenia na prowadzenie
działalności maklerskiej;
4) wskazanie języków, w których klient może kontaktować się z firmą inwestycyjną oraz w
których sporządzane będą dokumenty i przekazywane klientowi informacje ;
5) wskazanie sposobów porozumiewania się firmy inwestycyjnej i klienta, w tym sposobów
składania zleceń przez klienta;
6) wskazanie faktu wykorzystywania przez firmę inwestycyjną pośrednictwa agenta firmy
inwestycyjnej wraz ze wskazaniem państwa członkowskiego, w którym agent firmy
inwestycyjnej jest wpisany do rejestru agentów firmy inwestycyjnej;
7) wskazanie zakresu, częstotliwości i terminów przekazywania klientowi sprawozdań ze
świadczenia danej usługi maklerskiej;
8) wskazanie podstawowych zasad ochrony aktywów klienta, którymi kieruje się firma
inwestycyjna oraz które gwarantowane są przez system rekompensat, o którym mowa w
ustawie, lub inny tego typu system, którego uczestnikiem jest firma inwestycyjna;
9)wskazanie szczegółowych zasad świadczenia usługi maklerskiej na podstawie zawieranej
umowy;
10) informacje o instrumentach finansowych, będących przedmiotem usług świadczonych przez
firmę inwestycyjną, z uwzględnieniem charakteru i ryzyka związanego z danym
instrumentem;
11) opis ryzyka inwestycyjnego związanego z daną usługą maklerską;

7
12) opis kosztów, jakie klient będzie ponosił w związku z daną usługą maklerską, w tym w
szczególności wskazanie opłat i prowizji pobieranych przez firmę inwestycyjną oraz opłat i
prowizji pobieranych przez podmioty, z których pośrednictwa korzysta firma inwestycyjna w
związku ze świadczeniem danej usługi;
13) wskazanie podstawowych zasad załatwiania przez firmę inwestycyjną skarg klientów
składanych w związku ze świadczonymi przez tę firmę inwestycyjną usługami maklerskimi;
14) wskazanie podstawowych zasad postępowania firmy inwestycyjnej w przypadku powstania
konfliktu interesów, o którym mowa w § 6 ust. 2;
15)w przypadku gdy na podstawie umowy świadczona ma być usługa polegająca na
wykonywaniu zleceń - listę rynków lub podmiotów, gdzie firma inwestycyjna wykonuje
zlecenia oraz kryteria, według których firma inwestycyjna dokonuje wyboru rynku lub
podmiotu dla wykonania zlecenia wraz z informacją o możliwości ustalenia przez klienta
tych kryteriów w sposób dowolny w umowie zawartej z firmą inwestycyjną.
3. W przypadku gdy informacje wskazane w ust. 2 są zamieszczone w regulaminie
świadczenia danej usługi, przekazanie klientowi regulaminu przed zawarciem umowy stanowi
wykonanie obowiązku, o którym mowa w ust. 1.
4.
Firma inwestycyjna obowiązana jest po zawarciu umowy o świadczenie usług
polegających na wykonywaniu zleceń udostępniać klientowi listę, o której mowa w ust. 2 pkt 15,
oraz jej zmiany w sposób określony w regulaminie świadczenia usług polegających na
wykonywaniu zleceń.
5. Przepisu ust. 1 nie stosuje się w przypadku, gdy umowa zawierana jest z klientem
profesjonalnym, o ile klient profesjonalny nie zażądał od firmy inwestycyjnej traktowania go jak
klienta nieprofesjonalnego.

§ 5. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług maklerskich firma inwestycyjna zwraca
się do klienta o przedstawienie informacji niezbędnych do dokonania oceny poziomu wiedzy
klienta dotyczącej inwestowania w zakresie instrumentów finansowych oraz doświadczenia
inwestycyjnego (indywidualna sytuacja klienta). Informacje uzyskiwane od klienta powinny
zawierać w szczególności wskazanie:
1) rodzajów usług maklerskich, transakcji i instrumentów finansowych, które są znane
klientowi;
2) charakteru, wielkości i częstotliwości transakcji zawieranych przez klienta w zakresie
instrumentów finansowych oraz okresu, w którym były zawierane;
3) poziomu i rodzaju wykształcenia oraz obecnego lub poprzednio wykonywanego zawodu.
2.
W przypadku gdy na podstawie zawieranej umowy ma być świadczona usługa
zarządzania portfelem instrumentów finansowych lub doradztwa inwestycyjnego, firma
inwestycyjna zwraca się do klienta dodatkowo o przedstawienie informacji dotyczących jego
sytuacji finansowej oraz maksymalnego poziomu i rodzaju ryzyka, jakie klient jest w stanie
zaakceptować w ramach realizacji wskazanych celów inwestycyjnych, zawierających w
szczególności:
1) wskazanie źródeł i wielkości dochodów, posiadanych aktywów, z wyszczególnieniem
rodzaju i wartości posiadanych aktywów płynnych, oraz wysokości stałych zobowiązań
finansowych – w przypadku informacji dotyczących sytuacji finansowej klienta;

8
2) wskazanie okresu, w ciągu którego klient zamierza inwestować w instrumenty
finansowe, jego preferencji co do poziomu ryzyka, profilu ryzyka oraz celu inwestycji –
w przypadki informacji dotyczących celów inwestycyjnych klienta.
3. Firma inwestycyjna, na podstawie informacji, o których mowa w ust. 1 i 2, dokonuje
oceny, czy usługa maklerska, która ma być świadczona na podstawie zawieranej umowy, jest
odpowiednia dla danego klienta, biorąc pod uwagę jego indywidualną sytuację.
4. Jeżeli zgodnie z oceną, o której mowa w ust. 3, usługa maklerska, która ma być
świadczona na podstawie zawieranej umowy, jest nieodpowiednia dla danego klienta ze względu
na zbyt duże ryzyko inwestycyjne, firma inwestycyjna informuje o tym klienta w formie
pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników informacji.
5. Przepisów ust. 1-4 nie stosuje się w przypadku zawierania umowy o:
1) przyjmowanie i przekazywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych
obejmujących wyłącznie akcje dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, instrumenty
rynku pieniężnego, obligacje i inne instrumenty dłużne, jednostki uczestnictwa w otwartych
funduszach inwestycyjnych oraz inne niekompleksowe instrumenty finansowe;
2) wykonywanie zleceń nabycia lub zbycia instrumentów finansowych obejmujących wyłącznie
akcje dopuszczone do obrotu na rynku regulowanym, instrumenty rynku pieniężnego,
obligacje i inne instrumenty dłużne, jednostki uczestnictwa w otwartych funduszach
inwestycyjnych oraz inne niekompleksowe instrumenty finansowe;
3) świadczenie usług maklerskich, o których mowa w art. 69 ust. 4 ustawy.
6. Przepisy ust. 5 stosuje się, pod warunkiem, że:
1) umowa zawierana jest z klientem z inicjatywy tego klienta;
2) klient został poinformowany o konsekwencjach zastosowania wyłączenia, o którym mowa w
ust. 5;
3) firma inwestycyjna wypełniła obowiązki, o których mowa w przepisach § 6.
7. Przez niekompleksowy instrument finansowy, o którym mowa w ust. 5, rozumie się instrument
finansowy:
1) inny niż wymienione w art. 2 ust. 1 pkt 2 lit. c – i ustawy;
2) wobec którego istnieje, w sposób ciągły, możliwość zbycia, wykupu lub zrealizowania w inny
sposób wartości instrumentu po cenie, która jest ogólnie dostępna dla uczestników rynku i
która jest ceną rynkową, lub ceną podaną lub zatwierdzoną przez system wyceny niezależny
od emitenta danego instrumentu;
3) z którym nie są związane rzeczywiste lub potencjalne zobowiązania klienta przekraczające
koszt nabycia tego instrumentu;
4) co do którego powszechnie dostępne są informacje wyjaśniające jego charakterystykę w
sposób zrozumiały dla klienta.

§ 6. 1. Przed zawarciem umowy o świadczenie usług maklerskich firma inwestycyjna
informuje klienta, w formie pisemnej lub za pomocą elektronicznych nośników informacji, o
istniejących konfliktach interesów związanych ze świadczeniem danej usługi maklerskiej na
rzecz tego klienta, o ile organizacja oraz regulacje wewnętrzne firmy inwestycyjnej nie
zapewniają, że w przypadku powstania konfliktu interesów nie dojdzie do naruszenia interesu
klienta.
2. Przez konflikt interesów rozumie się znane firmie inwestycyjnej okoliczności mogące
doprowadzić do powstania sprzeczności między interesem firmy inwestycyjnej, osoby

9