Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o obrocie instrumentami finansowymi oraz niektórych innych ustaw

W przypadku ochrony nierzeczywistej do części pozycji nieobjętej skorygowaną wartością “T”
stosuje się wagę ryzyka dostawcy ochrony.
Tytuł 7. Dodatkowe wymogi kapitałowe dotycz ce sekurytyzacji ekspozycji odnawialnych z
opcj przedterminowej spłaty ekspozycji.
§ 117. Jeżeli dom maklerski inicjujący dokonuje sprzedaży ekspozycji odnawialnych w
ramach sekurytyzacji z opcją przedterminowej spłaty, obok kwot ekspozycji ważonych
ryzykiem, obliczanych w odniesieniu do posiadanych przez dom maklerski pozycji
sekurytyzacyjnych, wymaga się od domu maklerskiego obliczenia kwoty ekspozycji
ważonych ryzykiem zgodnie z § 65 -80.
§118. Do celów § 117 , zamiast § 68 i § 69 stosuje się następujące zasady:
1) udział domu maklerskiego inicjującego jest równy sumie:
a) wartości ekspozycji tej części nominalnej puli wykorzystanych kwot ekspozycji
odnawialnych, sprzedanych w ramach sekurytyzacji, której udział w całej puli ekspozycji
sprzedanych w ramach sekurytyzacji definiuje proporcję przepływów pieniężnych z tytułu
kwoty głównej, odsetek oraz innych powiązanych kwot, które nie są dostępne w celu
dokonania płatności na rzecz posiadaczy pozycji sekurytyzacyjnych,
b) wartości ekspozycji tej części puli niewykorzystanych kwot linii kredytowych lub
ekspozycji odnawialnych, których kwoty wykorzystane zostały odsprzedane do programu
sekurytyzacyjnego, przy czym procentowy udział tej części, w odniesieniu do całkowitej
wartości niewykorzystanych kwot linii kredytowych jest taki sam, jak udział procentowy
wartości ekspozycji określonej w lit. a w stosunku do wartości ekspozycji z tytułu puli
wykorzystanych kwot odsprzedanych do programu sekurytyzacyjnego,

2) aby klasyfikować się jako taki, udział domu maklerskiego inicjującego nie może być
podporządkowany w stosunku do udziału inwestorów,
3) udział inwestorów oznacza wartość ekspozycji z tytułu nominalnej części puli
wykorzystanych kwot ekspozycji odnawialnych, nie wchodzącej w zakres pkt 1. lit. a,
powiększoną o wartość ekspozycji z tytułu tej części puli niewykorzystanych kwot linii
kredytowych, których kwoty wykorzystane zostały odsprzedane do programu
sekurytyzacyjnego, a która to część nie wchodzi w zakres pkt. 1 lit. b,
4) ekspozycji domu maklerskiego inicjującego, z której wynikają jego prawa względem części
udziału domu maklerskiego inicjującego opisanej w pkt. 1 lit. a, nie uważa się za pozycję
sekurytyzacyjną, lecz za proporcjonalną ekspozycję względem sekurytyzowanych kwot
wykorzystanych ekspozycji odnawialnych przy założeniu braku sekurytyzacji, w wysokości
określonej w pkt.1 lit. a,
5) ponadto dom maklerski inicjujący posiada kwotę ekspozycji proporcjonalną do
niewykorzystanych kwot linii kredytowych, których wykorzystane kwoty zostały
odsprzedane w ramach sekurytyzacji, w wysokości określonej w pkt. 1 lit. b.
Tytuł 8. Obniżenie kwot ekspozycji ważonych ryzykiem.
§ 119. Kwotę ekspozycji ważonej ryzykiem dla pozycji sekurytyzacyjnej, w odniesieniu do której
stosuje się wagę ryzyka równą 1250%, można obniżyć o 12,5-krotność kwoty wszelkich
dokonanych przez dom maklerski aktualizacji wartości sekurytyzowanych ekspozycji. W zakresie,
w jakim uwzględnia się korekty wartości do tego celu, nie uwzględnia się ich do celów obliczeń
wskazanych w załączniku nr 6 do rozporządzenia.
§ 120. Kwotę ekspozycji ważonej ryzykiem dla pozycji sekurytyzacyjnej można obniżyć o 12,5-
krotność kwoty wszelkich dokonanych przez dom maklerski korekt wartości tej pozycji.

169
§ 121. Dom maklerski może nie uwzględniać w obliczeniach kwoty ekspozycji ważonej ryzykiem
pozycji sekurytyzacyjnej, której przypisuje się wagę ryzyka 1250%, jeżeli dokonał pomniejszenia
kapitałów własnych o wartość ekspozycji z tytułu tej pozycji.
§ 122. Do celów § 121:
1) wartość ekspozycji z tytułu pozycji sekurytyzacyjnych można obliczyć na podstawie kwoty
ekspozycji ważonej ryzykiem, uwzględniając przy tym wszelkie zniżki dokonane zgodnie z
przepisami § 118 - 120,
2) przy obliczaniu wartości ekspozycji można uwzględnić uznaną ochronę kredytową
rzeczywistą w sposób spójny z podejściem określonym w § 109 - 116 ,
3) w przypadku zastosowania Metody Formuły Nadzorczej w celu obliczenia kwot
ekspozycji ważonych ryzykiem oraz gdy L < KIRBR i [L+T] > KIRBR, pozycję można
traktować jak dwie pozycje, przy czym w odniesieniu do pozycji uprzywilejowanej L
równa się KIRBR.
§ 123. W przypadku, gdy dom maklerski korzysta z możliwości wskazanej w § 121 , 12,5-
krotność kwoty potrąconej zgodnie z tym ustępem odejmuje się od kwoty określonej w § 93 jako
maksymalna kwota ekspozycji ważonych ryzykiem.
Część V. Subpartycypacja.
§ 124. 1. Wierzytelności, w przypadku których ryzyko kredytowe domu maklerskiego zostało w
całości lub części przeniesione na inny podmiot w drodze umowy o subpartycypację, ujmuje się w
rachunku aktywów ważonych ryzykiem zgodnie z następującymi zasadami:
1) w części proporcjonalnej do ustalonego udziału tego podmiotu w stratach,
wierzytelności traktuje się jak ekspozycje gwarantowane (poręczone) przez ten podmiot i
przypisuje się wagę ryzyka odpowiadającą temu podmiotowi,
2) w części proporcjonalnej do ustalonego udziału domu maklerskiego w stratach,
wierzytelności traktuje się jak ekspozycje od pierwotnego dłużnika i przypisuje się wagę
ryzyka odpowiadającą temu dłużnikowi,
3) części ekspozycji wyłączonej z proporcjonalnego podziału strat, podporządkowanej
względem pozostałej części wierzytelności w zakresie absorpcji strat, przypisuje się wagę
ryzyka zgodnie z przepisami § 32 - 123,
4)
dom maklerski informuje Komisję o zamiarze przeprowadzenia
subpartycypacji oraz przedstawia strukturę transakcji - informacja powinna w
szczególności zawierać: dane dotyczące statusu podmiotu uczestniczącego w
subpartycypacji, projekt umowy dom maklerskiu z tym podmiotem emisyjnym oraz opis
alokacji ryzyka kredytowego.
2. Wierzytelnościom, w przypadku których ryzyko kredytowe innego podmiotu zostało w całości
lub części przeniesione na dom maklerski:
1) w części objętej proporcjonalnym udziałem w stratach:
a) do wysokości ustalonego udziału domu maklerskiego w stratach - przypisuje się wagę
ryzyka odpowiadającą pierwotnemu dłużnikowi,
b) do wysokości ustalonego udziału tego podmiotu w stratach - przypisuje się wagę ryzyka
odpowiadającą temu podmiotowi,
2) w części podporządkowanej względem części, o której mowa w pkt 1, w zakresie
absorpcji strat - przypisuje się wagę ryzyka zgodnie z przepisami § 32 - 123.

170


ZAŁĄCZNIK Nr 9
WYZNACZANIA EKWIWALENTU BILANSOWEGO TRANSAKCJI
POZABILANSOWYCH W CELU UZGLĘDNIENIA RYZYKA KREDYTOWEGO
KONTRAHENTA
I. Zasady ogólne

§ 1. W rozumieniu przepisów niniejszego załącznika poprzez:
1) ryzyko kredytowe kontrahenta rozumie się ryzyko niewykonania zobowiązania przez
kontrahenta transakcji przed ostatecznym rozrachunkiem przepływów środków
pieniężnych związanych z tą transakcją,
2) kontrahenta centralnego rozumie się podmiot, który pośredniczy pomiędzy kontrahentami
umów będących w obrocie na jednym lub większej liczbie rynków finansowych,
występując w roli kupującego dla każdego sprzedającego oraz w roli sprzedającego dla
każdego kupującego,
3) transakcje o długim okresie rozrachunku rozumie się transakcje, w których kontrahent
zobowiązuje się dostarczyć instrumenty kapitałowe, instrumenty dłużne, towary lub
walutę obcą w zamian za środki pieniężne, inne instrumenty kapitałowe, instrumenty
dłużne, waluty obce lub towary, albo odwrotnie, w terminie, który wynosi co najmniej
pięć dni od daty zawarcia transakcji przez dom maklerski lub w terminie, który wynosi
mniej niż pięć dni od daty tej transakcji, ale jest dłuższy niż zwyczajowo przyjęty na
danym rynku dla danego rodzaju transakcji,
4) pakiet kompensowania rozumie się grupę transakcji z pojedynczym kontrahentem, które
objęte są prawnie obowiązującą dwustronną umową ramową, o której mowa w art. 85
ustawy z dnia 28 lutego 2003 r. Prawo upadłościowe i naprawcze (Dz. U. Nr 60, poz 535,
Nr 217, poz. 2125 oraz z 2004 r. Nr 91, poz. 870 i 871 i Nr 96, poz. 959) i dla których
uznaje się kompensowanie zgodnie z częścią III niniejszego załącznika lub zgodnie z
załącznikiem nr 7 do rozporządzenia, przy czym każdą transakcję, która nie spełnia tych
warunków należy do celów niniejszego załącznika traktować jako transakcję stanowiącą
własny pakiet kompensowania,
5) pozycję ryzyka rozumie się wartość liczbową ryzyka przypisaną transakcji zgodnie z
metodą standardową, o której mowa w części II niniejszego załącznika, na podstawie
wcześniej ustalonego algorytmu,

171
6) pakiet zabezpieczający rozumie się grupę pozycji ryzyka wynikających z transakcji w
ramach pojedynczego pakietu kompensowania, gdzie jedynie saldo takich transakcji ma
znaczenie do określenia wartości ekspozycji zgodnie z metodą standardową, o której
mowa w części II niniejszego załącznika,

§ 2. 1. Dom maklerski ustala wartość ekspozycji dla finansowych transakcji pochodnych, przy
użyciu metody wyceny rynkowej, określonej w § 8-11 lub metody standardowej, określonej w
§
12-22, z uwzględnieniem przepisów dodatkowych dotyczących kompensowania
umownego, określonych w § 25-27.
2. Na potrzeby niniejszego załącznika przez finansowe transakcje pochodne rozumie się:
1) umowy stopy procentowej:
a) jednowalutowe transakcje swap na stopę procentową,
b) transakcje swap na stopę bazową,
c) umowy forward na stopę procentową,
d) kontrakty terminowe na stopę procentową,
e) nabyte opcję na stopę procentową,
f) umowy o podobnym charakterze, inne niż wymienione w lit. a-e,
2) transakcje walutowe:
a) dwuwalutowe transakcje swap na stopy procentowe,
b) walutowe umowy forward,
c) walutowe kontrakty terminowe,
d) nabyte opcje na walutę,
e) umowy o podobnym charakterze, inne niż wymienione w lit. a-d,
3) umowy podobne do wymienionych w pkt 1 lit a-e oraz w pkt 2 lit a-d dotyczące innych
aktywów bazowych lub indeksów, w tym w szczególności maklerskie instrumenty finansowe, o
których mowa w art. 2 ust. 2 pkt 2 lit c-f ustawy oraz w art. 2 ust. 2 pkt 2 lit h-i ustawy.


§ 3. 1. Dom maklerski ustala wartość ekspozycji dla transakcji o długim okresie rozrachunku
zgodnie z przepisami niniejszego załącznika przy użyciu metody wyceny rynkowej,
określonej w § 8-11, lub metody standardowej, określonej w § 12-22, z uwzględnieniem
przepisów dodatkowych dotyczących kompensowania umownego, określonych w § 25-27,
albo zgodnie z przepisami załącznika nr 7.
2. Wartość ekspozycji powstałych w wyniku transakcji z długim okresem rozrachunku można
obliczać przy użyciu metody wyceny rynkowej, określonej w §
8-11, lub metody
standardowej, określonej w § 12-22, niezależnie od metod wybranych dla finansowych
transakcji pochodnych, transakcji z udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu,
transakcji udzielania i zaciągania pożyczek papierów wartościowych lub towarów oraz
transakcji z opcją uzupełnienia zabezpieczenia.
3. Przy obliczaniu wymogów kapitałowych z tytułu transakcji z długim okresem rozrachunku,
dom maklerski stosujący zgodnie z przepisami załącznika nr 6 do rozporządzenia metodę
wewnętrznych ratingów może stale stosować do takich transakcji wagi ryzyka zgodne z
metoda standardową, określoną w tym załączniku.
4. Dom maklerski może nie obliczać na potrzeby niniejszego załącznika wartości ekspozycji
powstałej w wyniku transakcji o długim okresem rozrachunku, jeżeli dana transakcja może
być jednocześnie zaklasyfikowana jako finansowa transakcja pochodna, transakcja z
udzielonym lub otrzymanym przyrzeczeniem odkupu, transakcja udzielania lub zaciągania
pożyczek papierów wartościowych lub towarów, lub transakcja z opcją uzupełnienia
zabezpieczenia. W takim przypadku dom maklerski oblicza wartość powstałej ekspozycji

172
zgodnie z zasadami obowiązującymi dla rodzaju transakcji, do którego transakcja o długim
okresem rozrachunku może być jednocześnie zaklasyfikowana.

§ 4. 1. Dom maklerski ustala wartość ekspozycji wobec danego kontrahenta, zgodnie z
metodami określonymi w § 8-22, jako sumę wartości ekspozycji obliczonych, zgodnie z § 23-
24, dla każdej stanowiącej pakiet kompensowania grupy transakcji zawartej z tym
kontrahentem.
2. Dom maklerski może uwzględniać umowy ramowe o kompensowaniu na potrzeby metod,
o których mowa w § 8-22, wyłącznie jeżeli dla tych umów są spełnione kryteria, o których
mowa w części III niniejszego załącznika.

§ 5. 1. Dom maklerski może stosować metodę standardową łącznie z metodą wyceny
rynkowej wyłącznie w przypadku, o którym mowa w § 3 ust. 2 oraz w § 18. W pozostałych
przypadkach, z zastrzeżeniem ust. 2 , dom maklerski stosuje tylko jedną z metod wskazanych
w niniejszym załączniku.
2. Metody wyznaczania ekwiwalentu bilansowego transakcji pozabilansowych mogą być
stosowane łącznie w ramach grupy kapitałowej przez poszczególne podmioty danej grupy,
jeżeli każdy ze stosujących odmienną metodę podmiotów posiada odrębną osobowość
prawną.

§ 6. 1.Dla ekspozycji w stosunku do kontrahenta centralnego wynikłych z transakcji o długim
okresie rozrachunku lub z finansowych transakcji pochodnych, dom maklerski może
przypisać wartość ekspozycji z tytułu ryzyka kredytowego kontrahenta równą zero, pod
warunkiem jednak, że ekspozycje z tytułu ryzyka kredytowego danego kontrahenta
centralnego wobec wszystkich innych jego uczestników, są na bieżąco przez tego centralnego
kontrahenta monitorowane oraz w pełni przez niego zabezpieczone, za pomocą pobieranych
od uczestników depozytów zabezpieczających lub w inny sposób, w szczególności zaś za
ekspozycje spełniające te wymogi uznaje się ekspozycje wynikające z transakcji
zabezpieczonych funduszem rozliczeniowym, o którym mowa w art. 65 ustawy.
2. Przypisanie, o którym mowa w ust. 1, nie może być dokonane dla ekspozycji będących
wynikiem transakcji odrzuconych przez danego kontrahenta centralnego.

§ 7. W przypadku w którym dom maklerski nabędzie ochronę kredytową w postaci
instrumentu pochodnego dotyczącego przenoszenia ryzyka kredytowego dla ekspozycji
zaliczonej do portfela niehandlowego lub dla ekspozycji wynikającej z ryzyka kredytowego
kontrahenta, wymóg kapitałowy z tytułu zabezpieczanych ekspozycji oblicza się zgodnie z
przepisami § 44 – 97 załącznika nr 7 do rozporządzenialub zgodnie z § 190 załącznika nr 6 do
rozporządzenia lub § 305 – 313 załącznika nr 6 do rozporządzenia.
2. Dla nabytych w celach, o których mowa w ust. 1, instrumentów dotyczących przenoszenia
ryzyka kredytowego kontrahenta dom maklerski przypisuje wartość ekspozycji z tytułu
ryzyka kredytowego kontrahenta równą 0.
3. Dom maklerski przypisuje również wartość równą zero dla ekspozycji z tytułu ryzyka
kredytowego kontrahenta wynikłych z transakcji sprzedaży instrumentów typu swap
kredytowy zaliczonych do portfela niehandlowego, gdzie traktowane są one jako ochrona
kredytowa zapewniana przez dom maklerski oraz podlegają jednocześnie wymogowi
kapitałowemu z tytułu ryzyka kredytowego w wysokości pełnej ich kwoty nominalnej.

II. Metody obliczania ekwiwalentu bilansowego transakcji pozabilansowych w celu
uwzględnienia ryzyka kredytowego kontrahenta


173