Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o ochronie przyrody oraz ustawy o lasach

przekazania rodków z ww. rezerwy celowej jednostce bud etowej, lecz daje wy cznie tak
mo liwo . Dodatkowo do realizacji celów ustawowych oraz zada wynikaj cych z ich
funkcji parki narodowe wykorzystuj m.in. rodki Narodowego Funduszu Ochrony
rodowiska i Gospodarki Wodnej. Aktualnie, w zwi zku z likwidacj gospodarstw
pomocniczych, przychody uzyskiwane przez parki narodowe w ramach realizacji zada
ochronnych s przekazywane na rachunek dochodów bud etu pa stwa, z którego, przez
wyp at ww. rodków w ramach utworzonej z nich rezerwy celowej, jest finansowana
dzia alno parków narodowych. Mechanizm ten powoduje, e w istocie parki narodowe
w 2011 r. s finansowane w ca o ci ze rodków bud etu pa stwa. Obecnie wida znaczne
zwi kszanie si udzia u rodków unijnych w realizacji dzia a parków narodowych (w 2011 r.
planowane jest wykorzystanie kwoty 28 642 tys. z ). wiadczy to o du ej aktywno ci parków
narodowych przy zdobywaniu tych rodków. Bez zapewnienia dofinansowania parków
narodowych z bud etu pa stwa, jednostki te nie b d w stanie realizowa na o onych na nie
zada nawet na minimalnym poziomie, bowiem nawet uzyskiwane przez nie przychody b d
niewystarczaj ce do wykonania niezb dnych zada w celu utrzymania lub odtwarzania
walorów przyrodniczych.
Wej cie w ycie niniejszej ustawy spowoduje konieczno uzyskiwania przez parki dotacji
z bud etu pa stwa, co najmniej na takim samym poziomie jak dotychczas, przeznaczonej na
realizacj zada parków narodowych, okre lonych w zarz dzeniu Ministra rodowiska
w sprawie zada ochronnych albo w rozporz dzeniu Ministra rodowiska w sprawie planu
ochrony parku narodowego, w zakresie zachowania ró norodno ci biologicznej, zasobów,
tworów i sk adników przyrody nieo ywionej i walorów krajobrazowych, przywrócenia
w a ciwego stanu zasobów i sk adników przyrody oraz odtworzenia zniekszta conych siedlisk
przyrodniczych, siedlisk ro lin, zwierz t lub grzybów, jak równie ochrony walorów
kulturowych regionu, znajduj cych si w granicach parku narodowego, na nieruchomo ciach
Skarbu Pa stwa oddanych w u yczenie parku narodowego. Przewiduje si , e niezb dne dla
w a ciwego wykonywania ww. zada , b dzie wydatkowanie rodków w wysoko ci
ok. 85 mln z rocznie (tabela ilustruje potrzeby parków narodowych w tym zakresie na
podstawie planu na 2011 r.). Powy sze rodki s rodkami przyznanymi parkom narodowym
wy cznie w ramach limitu na 2011 r. dla pa stwowych jednostek bud etowych
(ok. 75 mln z ). Dofinansowanie (dotacja) z bud etu pa stwa oraz uzyskane w zwi zku
z wykonywaniem zada ochronnych i udost pnianiem obszarów parków rodki finansowe
34
pozwol na zapewnienie w a ciwej ochrony przyrody i wykonanie niezb dnych dzia a
ochronnych.
Podzia dotacji z bud etu
Jednostka
pa stwa (w tys. z )
Babiogórski Park Narodowy
1713
Bia owieski Park Narodowy
6952
Biebrza ski Park Narodowy
4820
Bieszczadzki Park Narodowy
3985
Drawie ski Park Narodowy
2436
Gorcza ski Park Narodowy
2869
Kampinoski Park Narodowy
8846
Karkonoski Park Narodowy
2490
Magurski Park Narodowy
3582
Narwia ski Park Narodowy
1275
Ojcowski Park Narodowy
2165
Park Narodowy „Bory Tucholskie”
1670
Park Narodowy Gór Sto owych 2522
Park Narodowy „Uj cie Warty”
1285
Pieni ski Park Narodowy
1932
Poleski Park Narodowy
2546
Roztocza ski Park Narodowy
3064
S owi ski Park Narodowy
2560
wi tokrzyski Park Narodowy
3155
Tatrza ski Park Narodowy
6011
Wielkopolski Park Narodowy
2854
Wigierski Park Narodowy
3958
Woli ski Park Narodowy
2612
RAZEM
75302

Dok adne dane b d okre lane w toku prac nad przygotowaniem ustawy bud etowej na dany
rok, w oparciu o zweryfikowane potrzeby parków narodowych oraz mo liwo ci bud etu
pa stwa.
Z posiadanych danych wynika, e kwota dotacji z bud etu pa stwa nie jest w stanie zapewni
w a ciwego funkcjonowania parków narodowych i nale ytego wykonywania przez te
podmioty ustawowych zada z zakresu ochrony przyrody. Roczne potrzeby parków
narodowych (23 jednostki) zamykaj si minimaln kwot ok. 200 mln z .
35
Pozosta e
rodki finansowe na finansowanie dzia alno ci parków narodowych b d
pozyskiwane w wyniku wykonywania zada i prowadzenia dzia alno ci, o których mowa
w projekcie ustawy.
Ponadto poza wskazanymi ród ami finansowania (dzia alno gospodarcza, dotacja

z bud etu pa stwa oraz rodki unijne) uzupe nieniem kwoty zapewniaj cej nale yte
wype nianie ustawowo okre lonych obowi zków przez parki narodowe b d dotacje
uzyskiwane z innych róde , np. Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki
Wodnej, wojewódzkie fundusze ochrony rodowiska i gospodarki wodnej. Wskazuj c
maksymalne kwoty wydatków parków narodowych uzyskiwanych z tych róde , przyj to
wielko rodków planowanych do pozyskania w 2011 r., co powoduje równie brak
zwi kszenia wydatków z tych róde w kolejnych latach.
Ponadto wskaza nale y, e dochody bud etu pa stwa zostan pomniejszone o oko o
4 mln z , bowiem dotychczasowe dochody bud etu pa stwa z tytu u dzier aw i najmów stan
si przychodami parku narodowego – pa stwowej osoby prawnej. Koszty z tytu u podatków
od nieruchomo ci, podatku le nego i podatku rolnego b d ponoszone przez parki narodowe.
Bud et b dzie ponosi koszty zwi zane z wykonywaniem przez parki narodowe prawa
pierwokupu. Koszty tych dzia a nie s mo liwe do oszacowania na obecnym etapie prac,
gdy nie jest mo liwe wskazanie ilo ci zawieranych umów. Pierwokup jest bowiem
realizowany dopiero po wyra eniu przez w a ciciela ch ci sprzeda y nieruchomo ci.
Jednocze nie podkre li nale y, e pojawi si nowe ród o dochodu bud etu pa stwa, którym
b d podatki z tytu u prowadzonej dzia alno ci gospodarczej, w zakresie nieobj tym
zwolnieniem przedmiotowym, zgodnie z art. 17 ust. 1 pkt 4 ustawy z dnia 15 lutego 1992 r.
o podatku dochodowym od osób prawnych (Dz. U. z 2000 r. Nr 54, poz. 654, z pó n. zm.),
jak równie podatek od towarów i us ug (park narodowy – pa stwowa osoba prawna stanie
si p atnikiem podatku VAT). Warto ta aktualnie jest trudna do oszacowania.
W zwi zku z faktem, e projekt ustawy nie rodzi dodatkowych skutków finansowych
dla bud etu pa stwa, nie zachodzi konieczno okre lania w przepisach maksymalnego limitu
wydatków dla parków narodowych na 10 kolejnych lat bud etowych wykonywania ustawy,
poczynaj c od pierwszego roku planowanego wej cia w ycie ustawy, w podziale na bud et
pa stwa, pozosta e jednostki sektora finansów publicznych oraz jednostki samorz du
terytorialnego, stosownie do przepisu art. 50a ustawy o finansach publicznych. rodki
36
przeznaczone na realizacj zada parków narodowych w 2012 r. zosta y uwzgl dnione
w projekcie ustawy bud etowej na 2012 r.
Wysoko rodków pochodz cych z pozosta ych jednostek sektora finansów publicznych
(Narodowy Fundusz Ochrony rodowiska i Gospodarki Wodnej oraz wojewódzkie fundusze
ochrony rodowiska i gospodarki wodnej) pozostanie na dotychczasowym poziomie.
Przedstawiona regulacja nie powinna mie znacz cego wp ywu na bud ety jednostek
samorz du terytorialnego. Mo liwe b dzie przekazywanie parkom narodowym przez te
jednostki dotacji na wykonywanie dzia a zwi zanych z ochron warto ci przyrodniczych lub
kulturowych regionu, jednak e w zwi zku z fakultatywnym charakterem przepisu, trudno
oszacowa ich warto . Projekt ustawy nie przewiduje równie zmiany przepisów
dotycz cych wielko ci oraz dodatkowych zwolnie z podatków od nieruchomo ci oraz
podatku rolnego i le nego, w zwi zku z czym pozostaje bez wp ywu na bud ety jednostek
samorz du terytorialnego w tym zakresie. Nale y tu równie wskaza , e w obecnym stanie
prawnym nieruchomo ci po o one w parkach narodowych s zwolnione z op at z tytu u
trwa ego zarz du, zgodnie z art. 83 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomo ciami, w zwi zku
z czym jednostki samorz du terytorialnego równie przed wej ciem w ycie przed o onej
regulacji nie uzyskiwa y dochodów z tytu u w adania przez parki narodowe
nieruchomo ciami. W tej sytuacji zmiana trwa ego zarz dcy zaproponowana w projekcie
pozostaje bez wp ywu na finanse jednostek samorz du terytorialnego. Propozycja ta zosta a
pozytywnie zaopiniowana przez Komisj Wspóln Rz du i Samorz du Terytorialnego, na
posiedzeniu w dniu 29 wrze nia 2010 r.
Koszty przekszta cenia parków narodowych w pa stwowe osoby prawne parki narodowe
kszta towa si b d na poziomie 70 tys. z (s to dane szacunkowe odnosz ce si do
wszystkich funkcjonuj cych parków narodowych). Koszty te sk adaj si m.in. z: kosztów
uzupe niaj cej archiwizacji, wpisów do Krajowego Rejestru S dowego, zmian w urz dach
skarbowych, op at za zmiany NIP i REGON, wymiany piecz tek. Zostan one pokryte
w ramach rodków b d cych w dyspozycji parków narodowych.
Nowe warunki pracy dla pracowników jednostek, z uwagi na ich finansowanie ze róde
okre lonych w projekcie ustawy, nie spowoduj dodatkowego obci enia dla bud etu
pa stwa.


37
5. Wp yw regulacji na rynek pracy
Nowa regulacja pozwoli zachowa kilkaset miejsc pracy (przeniesienie wszystkich
pracowników z jednostek bud etowych) szczególnie w regionach dotkni tych bezrobociem.
Dodatkowo, zachowanie w parku narodowym przychodów z prowadzonej dzia alno ci
stwarza mo liwo utrzymania zatrudnienia na obecnym poziomie.
6. Wp yw regulacji na konkurencyjno gospodarki i przedsi biorczo , w tym na
funkcjonowanie przedsi biorstw
Proponowana regulacja nie b dzie mia a wp ywu na konkurencyjno gospodarki, w tym na
funkcjonowanie przedsi biorstw.
7. Wp yw regulacji na sytuacj i rozwój regionów
Parki narodowe oprócz podstawowej dzia alno ci polegaj cej na ochronie przyrody, realizuj
tak e zadania w zakresie nauki i edukacji przyrodniczej oraz udost pniaj zasoby
przyrodnicze i kulturowe znajduj ce si na ich terenie. Zachowanie w dobrym stanie zasobów
przyrodniczych, jak równie ich udost pnianie stanowi o atrakcyjno ci turystycznej regionu,
co jest jednym z czynników rozwoju regionalnego.


18-05-dg
38