Rządowy projekt ustawy o zmianie ustawy o urzędzie Ministra Obrony Narodowej oraz ustawy o przebudowie i modernizacji technicznej oraz finansowaniu Sił Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej

 
 
zapewnienie wykracza poza narodowe zasoby obronne państw członkowskich Sojuszu,
a ponadto służy stabilizacji na terytorium krajów członkowskich oraz bezpieczeństwu
zbiorowemu sojuszników. ródłem finansowania programu NSIP jest fundusz NSIP
tworzony z corocznych składek wnoszonych przez kraje w nim uczestniczące. Obejmuje on
wyłącznie zadania zgrupowane w tzw. pakietach inwestycyjnych – Capability Package (CP),
których wykonanie zapewnia osiągnięcie określonych zdolności operacyjnych Sojuszu.
Pakiety inwestycyjne są zatwierdzane przez Radę Północnoatlantycką. Przydział środków
realizowany jest przez Komitet Infrastruktury Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego.
Dotychczasowy status prawny dotyczący realizacji w Rzeczypospolitej Polskiej
programu NSIP opierał się w głównej mierze na decyzji Nr 4/MON Ministra Obrony
Narodowej z dnia 11 stycznia 2002 r. w sprawie utworzenia zakładu budżetowego „Zakład
Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego” (Dz. Urz. MON Nr 1, poz. 4,
z 2003 r. Nr 14, poz. 157, z 2004 r. Nr 9, poz. 100 oraz z 2009 r. Nr 21, poz. 226). Na jej
podstawie utworzono zakład budżetowy pod nazwą „Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego”, zwany dalej „Zakładem”, którego przedmiotem działalności jest
zarządzanie realizacją pakietów CP (zadania programu NSIP są zgromadzone w pakietach
inwestycyjnych tzw. CP – Capability Package), dla których Rzeczpospolita Polska została
wskazana jako państwo – gospodarz (Inwestor, HN – Host Nation). Natomiast na podstawie
decyzji Nr 215/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 28 lipca 2004 r. w sprawie zasad
uczestnictwa resortu obrony narodowej w
„Programie Inwestycji Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego w Dziedzinie Bezpieczeństwa (NSIP)” (Dz. Urz. MON Nr 9, poz.
100), wyznaczone zostały osoby odpowiedzialne za realizację programu NSIP:
1) etap przygotowania pakietów inwestycyjnych (CP) – Szef Sztabu Generalnego
Wojska Polskiego;
2) etap realizacji pakietu inwestycyjnego – Sekretarz Stanu – I Zastępca Ministra
Obrony Narodowej;
3) etap użytkowania zrealizowanego pakietu inwestycyjnego – właściwy dowódca
rodzaju sił zbrojnych.
Podstawę powyższych decyzji stanowią następujące okoliczności:
1) przystąpienie Rzeczypospolitej Polskiej do Traktatu Północnoatlantyckiego w dniu
12 marca 1999 r. na podstawie ustawy z dnia 17 lutego 1999 r. o ratyfikacji
 
2
 
 
Traktatu Północnoatlantyckiego, sporządzonego w Waszyngtonie dnia 4 kwietnia
1949 r. (Dz. U. Nr 13, poz. 111);
2) protokół ustaleń nr 33/99 posiedzenia Rady Ministrów w dniu 26 sierpnia 1999 r.
dotyczący uczestnictwa Rzeczypospolitej Polskiej w programie NSIP. Na tym
posiedzeniu Rada Ministrów przyjęła między innymi informację w sprawie
powierzenia Ministrowi Obrony Narodowej zadań w zakresie: współdziałania
z właściwymi instytucjami Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego w zakresie
przygotowania, realizacji i rozliczania inwestycji Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego, udzielania zamówień na realizację inwestycji Organizacji
Traktatu Północnoatlantyckiego na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej,
prowadzenia obsługi finansowo-księgowej inwestycji NATO.
Zgodnie z pkt 3 wskazanej decyzji Nr 4/MON przedmiotem działalności Zakładu jest
pełnienie funkcji inwestora dla realizowanych pakietów CP, co obejmuje w szczególności:
planowanie, organizowanie procesu inwestycyjnego, udzielanie zamówień na roboty
budowlane, usługi i dostawy, finansowanie zamierzeń i prowadzenie ewidencji księgowej,
sprawozdawczość i rozliczenia. Zgodnie z pkt 6 powołanej decyzji przychodami Zakładu są:
3 % wartości robót (dostaw) inwestycyjnych realizowanych w ramach programu inwestycji
finansowanych ze środków Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (funduszu programu
NSIP) jako Krajowe Wydatki Administracyjne (NAE), dotacje budżetowe oraz inne wpływy.
Natomiast na podstawie § 3 ust. 6 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 29 czerwca
2006 r. w sprawie szczegółowego sposobu wykonywania budżetu państwa (Dz. U. Nr 116,
poz. 784 i Nr 245, poz. 1785 oraz z 2008 r. Nr 4, poz. 21), zgodnie z którym dysponent
główny może, w porozumieniu z Ministrem Finansów, ustanowić dysponentami środków
budżetu państwa kierowników państwowych jednostek organizacyjnych niebędących
państwowymi jednostkami budżetowymi – Zakład został ustanowiony dysponentem środków
budżetu państwa trzeciego stopnia bezpośrednio podległym dysponentowi głównemu.
W konsekwencji powyższego Zakład w części, której jest dysponentem środków
budżetu państwa trzeciego stopnia otrzymuje plan finansowy: na opłacenie składki
do wspólnego budżetu inwestycyjnego Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego (fundusz
programu NSIP), na
sfinansowanie udziału narodowego w zatwierdzonych projektach
inwestycyjnych programu NSIP, na sfinansowanie zadań okołopakietowych,
na sfinansowanie krajowych wydatków administracyjnych (NAE) w wysokości do 3 %
łącznego udziału narodowego w wartości zatwierdzonych projektów na realizację inwestycji
 
3
 
 
w ramach programu NSIP i
wartości zatwierdzonych projektów inwestycyjnych
realizowanych w ramach zadań okołopakietowych finansowanych ze środków krajowych oraz
na utrzymanie inwestycji zakończonych do czasu przekazania ich użytkownikom.
W pozostałym zakresie Zakład jest beneficjentem środków pochodzących z funduszu
programu NSIP, który tworzony jest z corocznych składek wnoszonych przez państwa
członkowskie organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego. Wydatkowaniem powyższych
środków zajmuje się Komitet Infrastruktury Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego
na wniosek państwa – gospodarza, a finansowane przedsięwzięcia inwestycyjne prowadzone
są dopiero po dokonaniu ustaleń z organami organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego,
sporządzeniu planów i harmonogramów ich wykonania na ściśle określonych warunkach.
Zasady funkcjonowania programu NSIP, w tym finansowania zadań ujętych w tym
programie, reguluje dyrektywa NATO „Bi – S.C. Capability Package Directive (85 – 1)”.
Zarysowany powyżej stan prawny w zakresie funkcjonowania Zakładu z dniem
31 grudnia 2010 r. ulegnie zmianie. Zgodnie bowiem z ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r.
– Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz.
1241, z późn. zm.) z upływem wskazanej daty zakończeniu ulega likwidacja państwowych
zakładów budżetowych, w tym Zakładu. W związku z powyższym w resorcie obrony trwa
proces likwidacji zakładu budżetowego „Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego”, a w jego miejsce zostanie utworzona nowa jednostka sektora
finansów publicznych (realizująca te
same zadania) w postaci instytucji gospodarki
budżetowej pod nazwą „Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego”
(dalej „IGB – ZIOTP”). Komitet Rady Ministrów przyjął na posiedzeniu w dniu 8 kwietnia
2010 r. wniosek Ministra Obrony Narodowej o wyrażenie zgody na utworzenie instytucji
gospodarki budżetowej pod nazwą „Zakład Inwestycji Organizacji Traktatu
Północnoatlantyckiego” i rekomendował go Radzie Ministrów (KRM-24-46-10), która w dniu
11 maja 2010 r. wyraziła zgodę na utworzenie instytucji budżetowej pod nazwą „Zakład
Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego”. Na podstawie wskazanych działań
wydane zostało zarządzenie Nr 49/MON Ministra Obrony Narodowej z dnia 30 sierpnia
2010 r. w
sprawie utworzenia instytucji gospodarki budżetowej pod nazwą „Zakład
Inwestycji Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego” (Dz. Urz. MON Nr 17, poz. 225),
zgodnie z którym za dzień rozpoczęcia działalności Zakładu uważa się dzień uzyskania przez
Zakład osobowości prawnej (§ 1 ust. 1 zarządzenia). W dniu 19 listopada 2010 r. dokonano
rejestracji w Krajowym Rejestrze Sądowym podmiotu o nazwie „Zakład Inwestycji
 
4
 
 
Organizacji Traktatu Północnoatlantyckiego” jako instytucji gospodarki budżetowej – numer
KRS: 0000370758.
Konsekwencją powyższego jest przygotowywanie IGB – ZIOTP do funkcjonowania
w nowym stanie prawnym ukształtowanym m.in. ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r.
o finansach publicznych (Dz. U. z 2009 r. Nr 157, poz. 1240 oraz z 2010 r. Nr 28, poz. 146,
Nr 96, poz. 620, Nr 123, poz. 835 i Nr 152, poz. 1020), ustawą z dnia 27 sierpnia 2009 r.
– Przepisy wprowadzające ustawę o finansach publicznych oraz decyzją Nr 211/MON
Ministra Obrony Narodowej z dnia 15 czerwca 2010 r. w sprawie likwidacji zakładu
budżetowego „Zakład Inwestycji Traktatu Północnoatlantyckiego” (Dz. Urz. MON z 2010 r.
Nr 12, poz. 141).
W związku ze wskazanymi zmianami prawnymi istnieje potrzeba uregulowania na
poziomie ustawowym zagadnień związanych z funkcjonowaniem i realizacją programu NSIP
w Rzeczypospolitej Polskiej. Przede wszystkim niezbędne jest ustawowe przyporządkowanie
tych zadań Ministrowi Obrony Narodowej jako organowi kompetencyjnie właściwemu
do realizacji zadań z zakresu obronności Państwa. Ponadto konieczne jest zapewnienie
finansowania IGB – ZIOTP, która będzie zapewniać obsługę programu NSIP. Zgodnie
bowiem z art. 24 ust. 1 ustawy o finansach publicznych, instytucja gospodarki budżetowej
może otrzymywać dotacje z budżetu państwa na realizację zadań publicznych, ale wyłącznie
wówczas, jeżeli odrębne ustawy tak stanowią. Przepis art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach
publicznych stanowi natomiast, że z budżetu państwa mogą być udzielane dotacje celowe na
finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji instytucji gospodarki
budżetowej. W celu stworzenia IGB – ZIOTP możliwości uzyskiwania dotacji innych niż te,
o których mowa w art. 132 ust. 2 pkt 2 ustawy o finansach publicznych, konieczne jest
wprowadzenie do aktu prawnego rangi ustawowej przepisów regulujących przedmiotowe
zagadnienie.
Projekt przedmiotowej ustawy nie podlega notyfikacji zgodnie z trybem
przewidzianym w przepisach dotyczących sposobu funkcjonowania krajowego systemu
notyfikacji norm i aktów prawnych, ponieważ nie zawiera przepisów technicznych.
Projektowana regulacja nie jest objęta prawem Unii Europejskiej.
Projekt założeń projektu ustawy został umieszczony w Biuletynie Informacji
Publicznej, na stronach internetowych Ministerstwa Obrony Narodowej, stosownie do
postanowień art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie
 
5
 
 
stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414 oraz z 2009 r. Nr 42, poz. 337). aden podmiot
nie zgłosił zainteresowania pracami nad projektem.

 
6